Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Aleksandra Kiosewa koncepcja samokolonizacji i efekt symmorfozy

100%

Szwat-Gyłybowa G.

|

2017

|

nr 13

EN

Stemming from the general postcolonial theoretical tradition, the concept of self-colonisation proposed by the Bulgarian scholar Alexander Kiosev has proved inspiring to Polish scholars. This article attempts to examine more closely Kiosev’s meandering self-reflective musings on what he called his “metaphor” of self-colonization, an idea he ultimately rejected in view of the undesirable ressentiment it tends to produce. By illustrating the historical and cultural background underpinning the concept of self-colonisation I seek to identify the roots of potential intercultural misunderstanding. Above all, I focus on the consequences of the teleological approach inherent in Kiosev’s concept. Those are expressed in identifying manufactured (sic!) origins with an account which can be couched in the language of a politically and therapeutically conditioned method of research. This leads to a symmorphic deformation of those origins, aligned to the requirements of the modern world.

2

Początki opactwa Notre-Dame de Grosbot

83%

Evans A.

|

nr 1(37)

3-7

EN

The article presents the current views on the origins of the abbey which was built in the vicinity of Grosbot village. The first name of the abbey, i.e. Fontus Vivus (Living Source or Spring) was connected with its location near springs. It is believed that since about 975 at that place there was a seat of Benedictines or Augustinians, however, there are no documents which would prove this fact. On the other hand, the existence of settlements in this area might be indicated by the 10th and 11th-century pottery shards discovered by archaeologists. It is not know exactly when the seat in Fontus Vivus was given to Cistercians. Nowadays, it is believed that it took place in 1142 or 1147 when the Cistercian abbey in Obazine took over the lands near the springs. Then the name of the place was changed to Grosbot. However, there are still many doubts with regard to origins of the abbey. They require an explanation.

PL

W artykule zostały przedstawione dotychczasowe poglądy na temat początków opactwa, które powstało niedaleko wsi Grosbot. Pierwsza nazwa opactwa Fontus Vivus (Żywe źródło) związana była z położeniem siedziby przy źródłach. Uważa się, że w tym miejscu od około 975 r. istniała siedziba benedyktynów lub augustianów, do dziś nie zachowały się jednak dokumenty poświadczające ten fakt. Na istnienie osadnictwa w tym miejscu mogą wskazywać natomiast fragmenty ceramiki z X–XI w., odkrywane przez archeologów. Nie wiadomo także dokładnie, kiedy siedziba została przekazana cystersom. Obecnie uważa się, że stało się to w 1142 lub 1147 r., gdy cysterskie opactwo w Obazine przejęło tereny przy źródle. Wówczas zmieniono także nazwę na Grosbot. Nadal jednak istnieje wiele wątpliwości dotyczących początków opactwa. Wymagają one wyjaśnienia.

3

Polszczyzna północnokresowa – podsumowanie badań

83%

Golachowska E. , Ostrówka M. , Sawaniewska-Mochowa Z. , Zielińska A.

|

tom 47

PL

Niniejszy artykuł przedstawia w sposób syntetyczny dotychczasowe badania na temat północnokresowej odmiany języka polskiego. Powstała już na ten temat obszerna literatura, ale ciągle brakuje pełnej bibliografii przedmiotu porządkującej bogaty dorobek kilku pokoleń badaczy. Polszczyzna północnokresowa to odmiana języka polskiego ukształtowana na historycznym pograniczu słowiańsko-bałtyckim. O jej powstaniu zadecydowały przede wszystkim procesy polonizacyjne miejscowej ludności. Kontakty z różnymi wspólnotami etniczno-językowymi sprawiły, że polszczyzna północnokresowa już w wieku XVII i XVIII wykazywała duże zróżnicowanie pod względem społecznym i terytorialnym. Różnice te polegają głównie na frekwencji cech i skali wpływów języków i dialektów miejscowych na system gramatyczny i słownictwo polszczyzny. Mimo to można wykazać zestaw cech konstytutywnych dla polszczyzny północnokresowej funkcjonujących na całym jej obszarze geograficznym. Aktualnie polszczyzna północnokresowa jest definiowana jako język polskiej mniejszości na Białorusi, Litwie i Łotwie. We wszystkich tych krajach widoczna jest tendencja do zaniku języka polskiego.

EN

This article presents a concise overview of research on the Northern Kresy variety of the Polish language (polszczyzna północnokresowa). There is extensive literature on the subject, but there is still no comprehensive bibliography which would accurately document the rich legacy of several generations of researchers working in this field of study. Northern Kresy Polish is a variety of the Polish language which formed in the historical Slavic-Baltic borderland, mainly as a result of the processes of Polonisation of the local population. Contacts between various ethnolinguistic communities resulted in significant social and territorial diversity of Northern Kresy Polish in the seventeenth and eighteenth centuries. The differences between its variants consist mainly in the frequency of features and the scale of influence of local languages and dialects on the grammatical system and vocabulary of Polish. Nevertheless, it is possible to identify a set of constitutive features of Northern Kresy Polish which function throughout its entire geographical area. Currently, Northern Kresy Polish is defined as the language of the Polish minority in Belarus, Lithuania and Latvia. It is apparent that the Polish language in all of these countries is in decline.

4

Ochronki wielickie – ich powstanie i rozwój w czasach zaboru austriackiego

66%

Konwerska B.

|

nr 29

33-50

EN

In the era of dynamic economic and, especially, industrial development of various European countries in the nineteenth century, and a broad-scale process of pauperization, the ideas of philanthropy were generally revived, which highlit the need to undertake organized care initiatives. It was at the time of the industrial revolution that various charity institutions were established. The first kindergartens called orphanages occupied a special place among them. No wonder that in one of the most important mining centers of the then Austrian monarchy such centers emerged in the second half of the nineteenth century. The main subject of the following study is the history of the creation and the first two years of the Wieliczka orphanages – the urban one and the one serving the salt mine – under the Austrian partition. The appearance of this type of care and education institutions in Wieliczka is probably not, for those times, unusual and unique. However, the case of Wieliczka deserves mentioning. The singularity of the internal situation of Wieliczka is based on the fact that the inhabitants of the city could use the same offers two ways – on the part of the city or the salt mine. This work closely describes the history of creation, legal and financial base of both institutions and the cooperation and coexistence of both institutions until Poland regained its independence.