Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Metody głosowania w okręgach jednomandatowych i ich własności

100%

Kamiński M. B.

|

nr 23

105-122

PL

Niniejszą nieformalną dyskusję głównych wątków związanych z JOW-ami rozpoczyna zdefiniowanie najważniejszych metod głosowania, które mogą zostać użyte w okręgach jednomandatowych. Następnie omówione zostaną krótko najważniejsze konsekwencje polityczne okręgów jednomandatowych. Szczególną uwagę poświęcono konsekwencjom uznawanym za negatywne oraz potencjalnym sposobom zapobieżenia takim konsekwencjom. Kolejny rozdział zawiera porównanie bardziej subtelnych efektów związanych z wprowadzeniem metody większościowej versus metody głosu alternatywnego. Tekst zamyka krótki przegląd ordynacji wyborczych uznawanych za pośrednie między w pełni proporcjonalnymi i większościowymi.

2

Problemy delimitacji i podział Polski na 460 okręgów wyborczych w proponowanej jednomandatowej i mieszanej ordynacji sejmowej

75%

Wilczynski P. L. , Zastawny A.

|

tom 54

3

Wybory niekonkurencyjne w Polsce na poziomie lokalnym – wstępne oceny

63%

Mazurkiewicz M.

|

2020

|

nr 1(79)

97-113

PL

Artykuł podejmuje problem obsadzania mandatów bez głosowania w wyborach do rad gmin w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców. W stosunku do wyborów z 2014 r. liczba takich przypadków wzrosła w 2018 r. o 77%. Wydaje się, że obowiązujące prawo wyborcze, w szczególności art. 418 § 1 (podział gmin na jednomandatowe okręgi wyborcze), art. 434 § 1 i 2 (zasady organizacji wyborów w przypadku zgłoszenia liczby kandydatów równej liczbie mandatów do obsadzenia) i art. 478 § 2 (tryb zgłaszania kandydatów na wójta lub burmistrza) Kodeksu wyborczego, w połączeniu z uwarunkowaniami lokalnej rywalizacji wyborczej, może sprzyjać powstawaniu zjawiska niekonkurencyjnych wyborów, które skutkują m.in. spadkiem frekwencji wyborczej.

EN

The paper deals with the issue of filling seats without voting in elections to councils in municipalities with up to 20,000 inhabitants. In comparison to the local elections held in 2014, the number of such cases increased by 77% in the 2018 elections. It appears that the applicable election law, in particular Article 418 § 1 (the division of municipalities into single-seat constituencies), Article 434 § 1 and 2 (the election organisation rules applicable when the number of candidates equals the number of available seats), and Article 478 § 2 (the procedure for proposing candidates for the position of municipal leader or town mayor) of the Electoral Code, combined with the conditions determining local electoral competition, may facilitate the occurrence of the phenomenon of non-competitive elections that results, among other things, in low voter turnout.

4

Wpływ ordynacji wyborczej i polaryzacji sceny politycznej na poziom frekwencji wyborczej

63%

Najbar M.

|

tom 55

89-107

EN

Determinants of voter turnout are one of the most important areas of interest of public choice theory. This article aims to examine the impact of the electoral system and the polarization of the political scene on voter turnout. The survey covers elections to the national parliaments in 51 countries between 1961 – 2014. Data from the EMP project enabled the quantification of the polarization of the political scene. Regression models for all countries and for the Western Europe have shown that electoral system affects the level of the voter turnout. In both cases, the plurality/majority systems are characterized by a lower turnout than proportional systems. Powerful test with fixed effects for countries showed no impact of the polarization of the political scene on the level of the turnout. This may result from the presence of contradictory mechanisms binding polarity and the voter turnout.

PL

Badanie determinant frekwencji wyborczej stanowi ważny obszar zainteresowań teorii wyboru publicznego. Celem artykułu jest ocena wpływu ordynacji wyborczej i polaryzacji sceny politycznej na frekwencję wyborczą. Przedstawione badanie empiryczne obejmuje wybory do parlamentów krajowych w 51 państwach w latach 1961 – 2014. W oparciu o dane pochodzące z projektu EMP zmierzona została polaryzacja sceny politycznej. Modele regresji dla wszystkich państw oraz dla Europy Zachodniej wykazały, że system wyborczy ma wpływ na poziom frekwencji wyborczej. W obu przypadkach systemy większościowe charakteryzują się niższą frekwencją niż systemy proporcjonalne. Mocny test zawierający efekty stałe dla krajów nie wykazał wpływu polaryzacji sceny politycznej na wielkość frekwencji. Brak związku przyczynowego pomiędzy polaryzacją a frekwencją może wynikać z istnienia wielu mechanizmów współzależności tych zmiennych, które zostały opisane w teoretycznej części artykułu.

5

Kontrowersje wokół wyłaniania kandydatów na posłów przed wyborami do Sejmu PRL ze stycznia 1957 roku

63%

Skobelski R. R.

|

nr 49

EN

The article is aimed at presenting the selection process of candidates for MPs before the elections to the PRL Sejm of 1957. The analysis has been performed predominantly on the basis of numerous archival sources and the existing literature. The transformations of 1956 in Poland fostered the opportunity to reassign the Parliament the role it deserved, an aspect universally considered to be important in the process of liberalization of the political and government system. The coming election, based on the changed Electoral Law, were to open the path to the Sejm not only to persons nominated by the Party, but also to the representatives of circles less associated with the authorities. The United People’s Party (ZSL) and the Alliance of Democrats (SD) also wanted to benefit from the circumstances, as they strove to widen the margin of their independence from the weakened PZPR. Meanwhile, the new Party leadership under Gomułka, aimed at restoring political balance, strove to maintain domination over the choice and selection of the contenders for the seats in the Sejm. Hence, they made efforts which, for the price of minor compromises, ensured that the PZPR played a decisive role in the final approval of candidate slates. The regulations introduced by the authorities, stipulated not only the procedure and mode of submitting candidates, but also the division of seats in the future Sejm, and imposed the so-called central candidates upon many districts. This, however could not quell thousands of initiatives throughout the country aimed at obtaining the desired representative in the Parliament. In this context, the activity by a large portion of the PRL citizens constituted not a mere result of the atmosphere of the ‘political thaw’, but rather a form of acting out the repressive realities of the preceding period, and the emerging social antagonisms. What lied at the root of those was oftentimes genuine care about the interests of all the various milieux, local communities, professional groups, organizations to a greater or lesser extent associated with authorities, as well as ethnic minorities. And even though spontaneously submitted candidacies, usually put forth during pre-election meetings, were doomed to fail, it nevertheless served as a proof that people had high hopes for the election and continued democratization of political relations.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie procesu wyłaniania kandydatów na posłów przed wyborami do Sejmu PRL z 1957 r. Analizy dokonano głównie na podstawie licznych źródeł archiwalnych oraz dotychczasowej literatury. Przemiany 1956 r. w Polsce stworzyły możliwości przywrócenia należnej roli parlamentowi, co powszechnie traktowano jako ważny element liberalizacji ustroju i systemu władzy. Nadchodzące wybory, oparte na zmienionej ordynacji, miały otwierać drogę do Sejmu już nie tylko partyjnym nominatom, ale także dać szansę reprezentantom środowisk mniej powiązanych z władzą. Sytuację taką planowały też wykorzystać Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne, dążące do poszerzenia marginesu swojej niezależności wobec osłabionej PZPR. Tymczasem nowa ekipa przywódcza na czele z Gomułką, zorientowana na przywrócenie politycznej stabilizacji, zamierzała utrzymać hegemonię w doborze i selekcji pretendentów do ław poselskich. Podjęła więc działania, które, za cenę pewnych ustępstw, zapewniły PZPR decydującą rolę w ostatecznym zatwierdzaniu list kandydatów. Wprowadzone przez władze regulacje dotyczyły nie tylko sposobu i trybu zgłaszania kandydatur, ale ustalały też z góry podział miejsc w przyszłym Sejmie oraz narzucały w wielu okręgach tzw. kandydatury centralne. Nie zdołało to jednak stłumić tysięcy inicjatyw w całym kraju, których celem stało się posiadanie własnego przedstawiciela w parlamencie. W tym kontekście aktywność sporej części obywateli PRL była nie tylko skutkiem odwilżowego klimatu, formą odreagowania represywnej rzeczywistości poprzedniego okresu, czy też ujawniających się antagonizmów społecznych. U jej podłoża tkwiła często rzeczywista troska o interesy poszczególnych środowisk, społeczności lokalnych, grup zawodowych, organizacji mniej lub bardziej powiązanych z władzą oraz mniejszości narodowych. I choć spontaniczne wysuwanie kandydatów, odbywające się najczęściej w trakcie zebrań wyborczych, było z góry skazane na niepowodzenie, to jednak dowodziło, że z wyborami wiązano generalnie duże nadzieje na dalszą demokratyzację stosunków politycznych.

6

Instytucja mężów zaufania w polskim prawie wyborczym w okresie międzywojennym

63%

Skotnicki K.

|

tom 25

85-93

PL

Celem artykułu jest przedstawienie genezy i ewolucji instytucji mężów zaufania w polskim prawie wyborczym okresu międzywojennego. Jej utworzenie wynikało z faktu, iż w komisjach wyborczych w tamtym okresie obok sędziów byli przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej, nie było natomiast przedstawicieli wyborców lub podmiotów zgłaszających listy kandydatów. Mężowie zaufania reprezentowali tych, którzy wysuwali kandydatów. Ich zadaniem było obserwowanie przebiegu głosowania i liczenia głosów. Ich zgłaszanie było prawem podmiotu zgłaszającego listę kandydatów, nie był to jednak obowiązek. Przepisy regulujące ich działanie były bardzo lakoniczne, co musiało utrudniać ich pracę. Mogli jednak zawsze składać uwagi do protokołu komisji wyborczej odnośnie do wyników głosowania i wyborów.

EN

The aim of the article is to present the genesis and evolution of the institution of the poll watcher in the Polish electoral law of the interwar period. Its creation resulted from the fact that in the electoral commissions there were representatives of government and self-government administration along with the judges, while there were no representatives of voters or entities reporting the lists of candidates. The poll watcher represented those who put forward candidates. Their task was to observe the course of voting and counting votes. Their submission was the right of the entity submitting the list of candidates, but it was not an obligation. The regulations regulating their operation were very laconic, which made their work difficult. However, they could always comment on the minutes of the electoral commission regarding the results of voting and elections.

7

Wybory do rady powiatu na podstawie przepisów kodeksu wyborczego

63%

Czerw J.

|

tom XVI

7-23

EN

Upcoming local elections (including elections to the district councils) will be held in accordance with the provisions of the new law dated January 5, 2011, the Election Code, which repealed and replaced the previously applicable law of 16 July 1998 – Elections to municipal councils, county councils and regional councils. The Election Code provisions relating to elections to the district councils do not constitute a significant change compared to the same regulations of the Electoral Law. In most cases they are a repetition of the relevant provisions of the Electoral Law. In some areas, however, the legislator has introduced new solutions which need to be addressed and analyzed.

8

Płeć i miejsce na liście kandydatów jako determinanty wyniku wyborczego na przykładzie wyborów samorządowych do Rady Warszawy – aspekty poznawcze i aplikacyjne

63%

Flisowski F.

|

2021

|

tom 31

73-98

EN

The article presents the basic issues related to the method of creating lists of candidates for elections with proportional electoral law in Poland. The author referred to literature in this area of science and data from the National Electoral Commission, as well as to personal experiences. The article is based on the analysis of the results of the local elections held in Warsaw in 2010 and 2018. A strong correlation was found between the candidate's position and gender, and the chances of winning a seat. Then, a description and evaluation of the effectiveness of actions taken so far by the legislator, aimed at increasing the number of women on electoral lists, was performed. Finally, the author proposed a solution to the flaws in the election law revealed during the research. They could be prevented by the random setting of committees and candidates on election lists and alternating placement of representatives of both genders on them.

PL

W artykule przedstawiono podstawowe zagadnienia związane ze sposobem tworzenia list kandydatów w wyborach z ordynacją proporcjonalną w Polsce. Autor odwołał się do literatury z tego obszaru naukowego oraz danych Państwowej Komisji Wyborczej, a także do osobistych doświadczeń. Ponadto przeanalizowano wyniki wyborów samorządowych, które odbyły się w Warszawie w latach 2010 i 2018. Stwierdzono silną korelację pomiędzy miejscem zajmowanym przez kandydata i jego płcią a szansami na zdobycie mandatu. Następnie dokonano opisu i oceny skuteczności działań podejmowanych dotychczas przez ustawodawcę, których celem było zwiększenie liczby kobiet na listach wyborczych. Ponadto autor zaproponował rozwiązanie ujawnionych podczas badań wad prawa wyborczego. Mogłoby im zapobiec losowe ustawianie komitetów i kandydatów na listach wyborczych oraz naprzemienne ulokowanie na nich przedstawicieli obu płci.

9

Charakterystyka wyborów samorządowych w Polsce

63%

Miernik R.

|

tom 24

87-108

EN

This article presents changes in the electoral system applicable to the local government elections. Elaborating the specificity of local government elections in Poland, the paper focuses on several important aspects: the existence of three different electoral systems for different levels in the local government elections, the influence of political parties and national policy on election campaigns, the specificity of regions and the need to adapt party programs, the perception of the figures elected in local government elections, the role and importance of electoral committees of voters. The influence and importance of the national policy in local government campaigns were pointed out, the campaign and electoral results of local government elections in 2018 were discussed.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono zmiany w systemie wyborczym obowiązującym w wyborach samorządowych. Charakteryzując wybory samorządowe w Polsce, skupiono się na kilku istotnych aspektach: współwystępowaniu trzech różnych systemów wyborczych w wyborach na różne szczeble samorządu terytorialnego, wpływie partii politycznych i polityki ogólnokrajowej na kampanie wyborcze, konieczności dostosowania programów partyjnych, postrzeganiu organów wybieranych w wyborach samorządowych, roli i znaczeniu komitetów wyborczych wyborców. Omówiono również kampanię i wyniki wyborcze wyborów samorządowych 2018 roku.

10

Zmiana ordynacji wyborczej jako determinanta życia politycznego społeczności lokalnych w pięciu miastach pomorskich (2006 – 2014)

63%

Wałdoch M.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

|

2016

|

tom 13

243-253

EN

New electoral law has been in force in Poland since 2011. Analysis of the change of electoral law and electoral system is a key issue in this study and it includes earlier elec-tions. Thus study is focused on: political interest of Civic Platform (PO) in changing electoral system, and the political decision process with its effects for local communities.

11

Programy niemieckich partii politycznych w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku. Wybrane aspekty

51%

Kosman M. M.

|

nr 8

285-302

PL

Parlament Europejski przeszedł w ciągu ponad sześciu dekad swego istnienia znaczącą ewolucję, zarówno w wymiarze ilościowym, jak i jakościowym. Od 1979 r. wyłaniany jest w oparciu o powszechne wybory. Ostatnie wybory odbyły się w maju 2014 r. W Niemczech wybierano 96 posłów. Nieco wcześniej Federalny Trybunał Konstytucyjny zlikwidował klauzulę wyborczą, dzięki czemu aż 14 partii niemieckich dostało się do Parlamentu Europejskiego. Najwięcej głosów zdobyły tradycyjne partie – chadecy i socjaldemokraci. Aż siedem partii uzyskało po jednym mandacie. Głównym celem artykułu jest analiza programów wyborczych partii niemieckich biorących udział w rywalizacji wyborczej, zwłaszcza kwestie Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz problemów instytucjonalnych UE. Autor dokonuje ponadto analizy wyników wyborów i prezentuje wnioski dotyczące ewolucji niemieckiej sceny politycznej.

12

Changing the Model of the Polish Electoral Administration

51%

Sobczak J.

|

2020

|

nr 6 (58)

69-82

EN

The conduct of free elections depends to a large extent on the efficient functioning of electoral bodies. The doctrine distinguishes a number of models of functioning of election administration bodies. The standards of functioning of electoral bodies at the European level are defined by the standards of the Venice Commission, and in particular the Code of Good Practice in Electoral Matters. In Poland, after World War II, the adopted model of election administration did not meet democratic standards. It was only after 1990 that the State Election Commission was established as a permanent body consisting exclusively of judges of the Supreme Court, Constitutional Tribunal and Supreme Administrative Court. This concept was abandoned in an atmosphere of massive criticism of the judiciary. Although the model adopted now does not directly violate international standards, it seems to be a step backwards from the regulations existing after 1990.

PL

Przeprowadzenie wolnych wyborów w dużej mierze uzależnione jest od sprawnie funkcjonujących organów wyborczych. W doktrynie wyróżnia się szereg modeli funkcjonowania organów administracji wyborczej. Standardy funkcjonowania organów wyborczych na poziomie europejskim, określają standardy Komisji Weneckiej, a w szczególności Kodeks Dobrej Praktyki w Sprawach Wyborczych. W Polsce, po II wojnie światowej przyjęty model administracji wyborczej nie spełniał standardów demokratycznych Dopiero po 1990 r. powołano Państwową Komisję Wyborczą jako stały organ, składający się wyłącznie z sędziów Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Od tej koncepcji odstąpiono w atmosferze zmasowanej krytyki środowiska sędziowskiego. Przyjęty obecnie model nie narusza wprawdzie wprost standardów międzynarodowych, ale wydaje się być krokiem wstecz w stosunku do regulacji istniejących po 1990 r.

13

Rozbieg do skoku na samorzad

51%

Wegrzyn L.

|

nr 05

122

14

Kandydują też leśnicy

38%

Red.

|

2011

|

nr 18