Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Czy opracowania ekofizjograficzne sa potrzebne?

100%

Szulczewska B.

|

nr 3-4

29-39

PL

Opracowanie ekofizjograficzne to dokumentacja złożona z opracowań kartograficznych oraz komentującego je tekstu. Zawiera ona charakterystykę, analizy i oceny środowiska przyrodniczego na obszarze objętym planem zagospodarowania przestrzennego. Celem analiz i ocen jest określenie uwarunkowań przyrodniczych (predyspozycji i ograniczeń) dla rozwoju zagospodarowania przestrzennego. Po przeszło dwudziestoletniej przerwie ponownie wprowadzony został obowiązek wykonywania opracowań ekofizjograficznych (na mocy art. 72 ustawy Prawo ochrony środowiska 2001). Ta nowa regulacja prawna zainicjowała dyskusję dotyczącą roli opracowań ekofizjograficznych w procesie planowania przestrzennego, głównych celów, zakresu oraz metod ich sporządzania. Tłem tej dyskusji są doświadczenia warsztatowe pochodzące z okresu, gdy sporządzanie studiów i analiz przyrodniczych na potrzeby planów zagospodarowania przestrzennego nie było regulowane przepisami prawa. Wspomniany wyżej artykuł 72 Prawa ochrony środowiska wzbudził bardzo rozbieżne opinie zarówno w środowisku planistów przestrzennych, jak i administracji odpowiedzialnej za sporządzanie planów. Podnoszono następujące argumenty, kwestionujące zasadność wprowadzonej regulacji: wykonywanie tego rodzaju opracowań mimobraku ustawowego, wydłużenie czasu i wzrost kosztów sporządzenia planu obowiązku, niejasne relacje między opracowaniem a prognozą oddziaływania ustaleń planu na środowisko przyrodnicze, powszechna dostępność informacji o środowisku przyrodniczym, które można wykorzystać na potrzeby planowania przestrzennego. Brak monitoringu środowiska ograniczający uzyskanie informacji o środowisku przyrodniczym, umożliwiających rzetelne przeprowadzenie analiz i ocen, brak odpowiednich specjalistów wykonujących opracowania, niemożność prawnego uregulowania zakresu i metod analiz środowiska przyrodniczego z uwagi na złożoność przedmiotu, brak sensu sporządzania opracowania dla planu obejmującego jedną lub dwie działki. We wszystkich tych argumentach jest wiele racji. Są jednak równie istotne powody przemawiające za przyjętymi rozwiązaniami prawnymi, a mianowicie: podniesienie jakości wykonywanych opracowań (zlecający uzyskają wskazanie, czego powinni oczekiwać, a "fizjografowie" zaczną doskonalić swój warsztat, aby sprostać tym wymaganiom), skrócenie czasu i zmniejszenie kosztu wykonywania prognoz (wstępna faza prognozy, czyli diagnoza stanu środowiska zostanie wykonana w ramach opracowania), rozpoczęcie systematycznego gromadzenia informacji o środowisku przyrodniczym, przystosowanych do wykorzystania na potrzeby planowania przestrzennego (aktualność, "przywiązanie" do przestrzeni, odpowiednia skala), określenie struktury opracowania i zwrócenie uwagi na konieczność dokonywania oceny uwarunkowań przyrodniczych, możliwość dostosowania zakresu problematyki opracowania do specyfiki środowiska i problematyki planu. A zatem, mimo problemów, z jakimi należy się liczyć przy wprowadzaniu w życie omawianych regulacji, dostrzec też trzeba szansę zbudowania konsekwentnego systemu analiz i ocen składających się na przyrodnicze podstawy planowania przestrzennego, a także niezbędnych dla funkcjonowania tego systemu rozwiązań instytucjonalnych.

EN

The ecophysiographic elaborate is the documentation composed of the carthographic works and commenting them text. It includes the characterization, analyses and evaluations of natural environment on the area included in the spatial management plan. The objective of analyses and evaluations is to define the natural preconditions (predispositions and limitations) for the development of spatial management. After the over twenty years break time a duty to perform the ecophysiographic works was introduced again (on the strength of the art. 72 of the Decree on the Law of Environmental Protection, 2001). This new legal regulation initiated the discussion concerning the importance of the ecophysiographic works in the process of spatial planning, main objectives, range and methods of their preparation. The background for this discussion are workshop experiences coming from the period where the preparation of studies and natural analyses for the needs of the spatial management plans was not regulated by the legal regulations. The above mentioned article 72 of the Law of Environmental Protection caused very different opinions both in the spatial planners' environment and in administration responsible for the plans preparation. The following arguments were rised, questioning the essence of the introduced regu-lation: performance of elaborations like this despite of the lack of legal one, time prolongation and preparation costs increase of obligatory plan, unclear relations between work and the prognosis of the plan statements impact on the natural environment, a common access of information on natural environment, which we can utilize on the needs of the spatial planning. Further lack of environmental monitoring which limits the obtaining of information on the natural environment, making possible a straightforward performance of analyses and evaluations, lack of right specialists performing the elaborates. In addition the impossibility of legal regulation of the range and methods of natural environment analyses on account of complexity of subject, lack of a sence to prepare the elaborate for the plan which include one or two plots. There is a lot of appropriateness in all these arguments. However, there are equally crucial reasons in favour of accepted legal solutions and namely: increasing of the quality of performed elaborates (orderers obtain the indication what they should expect and physiographers begin to improve their workshop to cope with these needs), a shortening of time and cost diminishing of prognoses performance (introductory phase of prognosis i.e. diagnosis of environmental state will be made in the frames of the work), starting of the systematic collection of information on the natural environment, adjusted to the use for the spatial planning needs (update, "affection" to space, a proper scale), definition of the work structure and paying attention to a necessity to evaluate the natural preconditions, abilities to adjust the issues range of the work for the environmental specificity and the issues of the plan. And then, despite of the problems, we can stand with after the introduction into the life of discussed regulations, we can also see a chance to build up a consistent system of analyses and evaluations composed of the natural bases of the spatial planning and also necessary to the functioning of this institutional solutions system.

2

Opracowania ekofizjograficzne a mapy sozologiczne

80%

Kozacki L. , Macias A.

|

tom 13

3

Uwarunkowania przyrodnicze w planowaniu przestrzennym w swietle dyskusji panelowej

80%

Baranowska-Janota M.

|

nr 3-4

23-28

PL

W ramach dostosowywania przepisów ochrony środowiska do wymagań Unii Europejskiej reformowane są m.in. związki ochrony środowiska z planowaniem przestrzennym. Nad tym problemem dyskutowano z inicjatywy Komitetu Redakcyjnego "Człowiek i Środowisko". Poruszone zostały następujące problemy: - opracowań ekofizjograficznych. W aspekcie merytorycznym dyskutowano nad zakresem tych opracowań i ich relacjach z prognozą oddziaływania na środowisko opracowań planistycznych. Z kolei w aspekcie proceduralno-prawnym zwrócono uwagę na niedociągnięcia zapisów w ustawie, - postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji planów. W tym przypadku na konkretnych przykładach zwrócono uwagę na metody sporządzania ocen, możliwości i ograniczenia prognozowania oraz na trudności z uzyskiwaniem pełnych informacji o środowisku i jego ochronie, - możliwości jakie niesie w sobie planowanie przestrzenne, dla ochrony i kształtowania środowiska. W wyniku przeprowadzonej dyskusji za szczególnie istotne problemy uznano: - konieczność skorelowania zapisów ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z ustawą prawo ochrony środowiska, - urealnienia zapisów w projektach rozporządzeń dotyczących wykonywania zarówno opracowań ekofizjograficznych jak i prognoz,położenie większego nacisku na kreatywne - możliwości kształtowania środowiska poprzez plany miejscowe będące wiodącym instrumentem sterowania procesami zagospodarowania przestrzeni, - konieczność stosowania precyzyjnych ustaleń planu miejscowego w odniesieniu do ochrony środowiska dla realizacji idei jego ochrony.

EN

In the frames of regulations adjustment for protection of environment to the requests of the European Union reformed are inter alia the relations of the protection of environment with the spatial planning. This problem was discussed on the "Man and Environment'' Editorial Committee initiative. The following problems were discussed: - ecophysiographical elaborations. In the substantial aspect the range of these elaborations and their relations with the prognosis of impact on the environment of planning works were discussed. In turn in the procedural legal aspect attention was attracted to the shortcomings of legacies in the law; - proceedings in a case of the environmental impact evaluation of the effects of plans realization. In this case on the solid examples attention was attracted to the methods of evaluation preparation, possibilities and limits in prognostication as well as difficulties with obtaining the full information about the environment and its protection; - possibilities which the spatial planning carries in itself, for protection and shaping of environment. As a result of made discussion as particularly crucial problems recognized: - necessity to correlate the legacies in the law on the spatial management with the act on the law of environmental protection; - making real the descriptions in the projects of decrees concerning the performance of the ecophysiographical elaborations as well prognoses both;putting a greater pressure on the creative possibilities to shape the environment through the local plans being the leading instrument of steering the processes of spatial management; necessity to apply the precise records of the local plan in relation to the protection of environment for the realization of an idea on its protection.

4

Ocena wybranych opracowań ekofizjograficznych

70%

Pawlat-Zawrzykraj A.

Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2008

|

tom 17

|

nr 3[41]

EN

The article contains analysis of the selected basic ecophysiographic studies for spatial plans in terms of their compliance with the legislation. The assessment was made of using a check-list with three-point grading scale. Total assessment indicates that the quality of the most studies was suffi cient. The highest grade was given to characteristics of environment and ecophysiographic indications, lover to diagnosis assessment, the worst to preliminary impact predictions.

5

Delimitacja fizjotopów, geomorfotopów i moribtopów w opracowaniu ekofizjograficznym uwarunkowań wodnych zlewni Raszynki

60%

Pawlat-Zawrzykraj A. , Pajnowska H.

|

tom 13

|

nr 1[28]

6

Prognozowanie oddzialywania na srodowisko miejscowych planow zagospodarowania przestrzennego

60%

Korzeniak G.

|

nr 3-4

103-111

PL

Wykonywanie prognoz oddziaływania na środowisko miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego odgrywa ważną rolę w rozstrzyganiu konfliktów, które wynikają ze ścierających się przeciwstawnych tendencji do swobodnego dysponowania własnością oraz ochrony przed lokalizowaniem w danym terenie jakichkolwiek uciążliwości. Możliwości prognozowania skutków planów są różne w różnych sytuacjach pod względem dokładności i możliwości wymiarowania przewidywanych oddziaływań. To zróżnicowanie nie musi oznaczać, że prognoza jest wykonana dobrze lub źle. Związane jest to przede wszystkim z charakterem ustaleń planu, ale również z mogącą wystąpić niewystarczającą dostępnością do potrzebnych danych. Najistotniejsze ograniczenia wynikają z samej istoty ustaleń planu, które rzadko przesądzają jednoznacznie i precyzyjnie sposób zagospodarowania danego terenu. Na przykład w ramach określonego przeznaczenia i warunków zagospodarowania mogą powstać obiekty usługowe, które będą bardziej lub mniej wpływały na warunki życia w otoczeniu. Dane o środowisku wykorzystywane do sporządzania prognozy pozyskuje się przede wszystkim z istniejących dokumentacji i opracowań. Bardzo rzadko ze względów czasowych, finansowych czy metodycznych można wykonać badania czy pomiary. Kompletność informacji o środowisku w dużym stopniu zależna jest od stopnia zbadania danego terenu, położenia w stosunku do punktów monitoringu czy nawet praktycznej dostępności do danych istniejących. Przedstawiono przykłady pokazują trzy różne sposoby podejścia w prognozie do problemu uciążliwości związanych z ruchem samochodowym. Prognozy, z których pochodzą przykłady wykonane były przez ten sam zespół dysponujący w każdym z omawianych przypadków podobnym czasem oraz środkami finansowymi. Zróżnicowanie sposobu ujęcia podobnego zagadnienia spowodowane było różnymi warunkami planistycznymi, które stwarzały zarówno różne możliwości uzyskania danych pozwalających na oszacowanie zagrożenia, jak i różne możliwości wykorzystania uzyskanych wyników do prac planistycznych. W stosunku do istniejących ulic możliwe jest oszacowanie zasięgu uciążliwości i sformułowanie ustaleń planu pozwalających na dostosowanie sposobu zagospodarowania terenu do lokalnych warunków. W przypadku ulic projektowanych nie zawsze istnieją możliwości oszacowania w prognozie poziomu i zasięgu uciążliwości i konieczne może być ograniczenie wyników prognozy do sformułowań opisowych. Przepisy wprowadzone przez Ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska umacniają funkcje prognoz w planowaniu przestrzennym. Dodatkowo wprowadzają też regulacje pośrednio związane z tymi dokumentami. Jako najistotniejsze można wymienić następujące przepisy: - obowiązek sporządzania planów w oparciu o opracowania ekofizjograficzne, - regulacje dotyczące dostępu do informacji o środowisku, - wprowadzenie pojęcia standardów środowiska.

EN

The performance of prognoses of environmental impact of the local plans of spatial management plays an important role in the solving of conflicts, which result from the abrasive opposite tendencies to a free disposal of a property and protection before location on a given terrain any strenuousnesses. The prognostication possibilities of plans' results are different in various situations regarding exactness and possibilities in dimensioning of foreseen interactions. This differetiation must not mean that the prognosis is well or badly done. First of all, it is bound with a character in the statements of plan, but also with being able to take a part insufficient accessibility to needed data. Most important limitations result from the essence of the statements of plan, which rarely forejudge uniformly and precisely a way of spatial management on the given area. For example in the frames of defined destination and conditions of management the service objects can rise, which will more or less influence on the living conditions in the surroundings. The data on the environment utilized to prepare the prognosis are obtained first of all from the existing documentations and elaborates. Very rarely, on time, financial or methodical reasons we can make research or surveys. The completeness of information on the environment to a large extend is dependent on the degree of examination of the given area, placement in relation to the monitoring points or even practical accessibility to the existing data. The presented examples show three different ways of approach in the prognosis towards the problem of strenuousnesses bound with the traffic. The prognoses from which the examples come were made by the same group having at disposal in every of discussed cases similar time and financial means. The differentiation of the way of attitude to the similar task was done by the different planning conditions, which created both different possibilities of obtaining the data which let us to evaluate the threat, as well different abilities to utilize the obtained results to the planning works. In relation to existing streets it is possible to evaluate the range of strenuousnesses and formulate the statements of plan allowing to adjust the way of areal spatial management to the local conditions. In a case of streets designed the abilities to evaluate in prognosis the level and the range of strenuousnesses not always exist and necessary can be the limitation of results in prognosis to the descriptive formulations. The regulations introduced by the Act dated 27 of April, 2001. The law of environmental protection is reinforced by the functions of prognoses in the spatial planning. Additionally, they also introduce the regulations intermediary bound with these documents. As the most important we can give the following regulations: - duty to prepare plans basing on the ecophysiographic elaborations; - regulations concerning the access to the information on the environment; - introduction of the notion of the environmental standards.

7

Rola i jakość opracowań przyrodniczych w procedurze planistycznej na wybranym przykładzie z otuliny Słowińskiego Parku Narodowego

60%

Jakiel M.

Problemy Ekologii Krajobrazu

|

2015

|

tom 39

8

Diagnoza stanu roślinności i jej ekologiczno-siedliskowych uwarunkowań w opracowaniu ekofizjograficznym zlewni rzeki Raszynki

41%

Pawlat-Zawrzykraj A.

Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2005

|

tom 14

|

nr 1[31]

9

Model funkcjonalno-przestrzenny zrównoważonego rozwoju zlewni Raszynki położonej w strefie podmiejskiej Warszawy

36%

Pawlat-Zawrzykraj A.

|

nr 2