PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 45

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  onomastyka
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
1
Content available Nazewnictwo ulic i placów w Wadowicach
100%
Nowakowski A.
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
|
1998
|
nr 1
40-48
2
Content available Nazwy młynów i osad młyńskich dawnego starostwa brańskiego
100%
Złotkowski P.
|
|
tom 16
EN
The purpose of this paper is to examine of the mill names and mill village names in the Bransk region of the Podlachia province from 16th to the 21th century. It was discovered that the amount of the mills in this territory has decreased over several centuries. A few mills disappeared, some of the other changed their names. The study area is dominated by toponyms related to personal names. These village names are created from the forenames, nicknames and surnames of millers. There are a good number of toponyms of West and East Slavic origin in the area, while Baltic origin are few.
3
Content available remote Słów kilka o Stanisławie, niekoniecznie o Ulaszku
100%
Szcześniak K.
Studia Rossica Gedanensia
|
2015
|
nr 2
487-491
PL
Artykuł ma charakter przeglądu onomastycznego, koncentruje się na imieniu "Stanisław". Zawiera syntetyczna analizę pragmatyczną imienia, także w ujęciu porównawczym (autorka zebrała odpowiedniki imienia w różnych językach europejskich). Tekst dedykowany jest dr Stanisławowi Ulaszkowi z okazji 45-lecia pracy dydaktycznej na Uniwersytecie Gdańskim.
4
Uwagi w sprawie Bliskiego Wschodu i Srodkowego Wschodu.
100%
Lisowski A.
|
|
tom 69
|
nr 3-4
353-359
5
Content available remote „Emma Mörschel! Wie wär’s, wenn wir uns heiraten würden –?“ Leistungen von Figurennamen in Hans Falladas Roman Kleiner Mann – was nun?
100%
Ewald P.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2009
|
nr 16
127-144
PL
W niniejszym artykule dokonano analizy onomastycznej imion i nazwisk bohaterów, jak również form adresatywnych występujących w powieści Hansa Fallady Kleiner Mann – was nun? Typologia badanych leksemów opiera się na zmodyfi kowanej przez autorkę klasyfikacji Ines Sobanski, która wykorzystuje trychotomiczny model znaku językowego Karla Bühlera. W tym kontekście imiona własne są rozpatrywane pod kątem ich funkcji informatywnej, ekspresywnej i apelatywnej.
6
Nazwy rzek Świna, Ina, Jana – w poszukiwaniu źródłosłowu
100%
Duma J.
Prace Językoznawcze
|
2017
|
nr XIX/2
5-12
PL
W artykule proponuję nową interpretację nazwy rzeki Świna jako dawnego złożenia opartego na pie. pierwiastkach *h1su- 'dobry' i *h1éi̯- 'iść, poruszać się' z rozszerzeniem sufiksalnym *-n-. Całość oznaczała *'dobre przejście' na morze lub *'dobra Ina'. Jeśli za rozszerzenie pierwiastka *h1éi̯- /*h1i- 'iść' uznać derywat *h1éi̯-sh2-/*h1i-sh2- 'pędzić', to do grupy hydronimów analogicznych można dodać nazwy rzek Issa, Isar, *Isonta i inne.
EN
In the article I suggest a new interpretation of the name of the river Świna as an old compound of PIE roots *h1su- 'good ' and *h1ei̯- 'go, move' extended by suffix *-n-. The integrated whole meant: 'a good passage' on the sea or *'good Ina'. If the derivative *h1éi̯-sh2- / *h1i-sh2- 'rush' is considered to be an extension of h1éi̯-/ *h1i- 'go', the group of analogous hydronyms includes the names of the rivers Issa, Isar, *Isonta and others.
7
Przyimki w polaczeniu z nazwami geograficznymi.
88%
Podracki J.
Geografia w Szkole
|
2003
|
tom 56
|
nr 1
11-14
8
Nazwy własne w Trylogii księżycowej Jerzego Żuławskiego wobec słownika i systemu nazewnictwa potocznego
75%
Czemplik K.
Prace Językoznawcze
|
2014
|
nr 16/2
11-20
EN
In the article the author analyzed proper names of Trylogia księżycowa by Jerzy Żuławski. The onomastics collection of proper names was divided into two general categories: authentic and unauthentic names. The analysis describes the most and least productive groups and presents stylistic variation of proper names.
9
Imiona poddanych klasztoru wigierskiego z 1745 roku
75%
Biolik M.
Prace Językoznawcze
|
2008
|
nr 10
5-23
EN
The article relates to male names of the subjects in the grounds of the Camaldolese monks from the Lake Wigry area.. The names originate from the manuscript called Inwentarz Ogólny Dóbr Funduszowych Klasztoru Wygerskiego Xięży Kamaldulow przed Generalną Komissyą J.K.Mśi y Rzeczpospolitej sporządzony. Roku 1745. The subjects of the Camaldolese monastery had primarily Christian names. Among Slavic names it is possible to mention only the most popular ones that refer to Roman Catholic Church Saints such as: Stanisław and Wojciech, and names (1971 M. Malec. Budowa morfologiczna staropolskich złożonych imion osobowych Stanisława Zbijowska,Janina Zbinowska, Wrocław.) given in royal families: Kazmierz and Bolesław. However, there is an exception of a Slavic name written in a shortened form Chwaluk, derived by the suffix –uk from the names of the type of Chwalisław. There are 69 male names mentioned in the document. The most popular ones are: Jan, Andrzej, Michał, Maciej, Szymon/Siemion, Chwiodor, Jakub,Paweł, Stefan, Marcin, Bazyli / Wasyl, Grzegorz / Hryhor, Franciszek, Józef, Aleksiej/Oleksiej,Mateusz and Wojciech.
10
Content available Niektóre rzadsze imiona męskie (IV)
75%
Breza E.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2014
|
tom LX (60)
15-49
PL
Artykuł jest częścią obszerniejszego tematu, w którym autor omawia imiona męskie rzadziej występujące wśród obywateli polskich, tj. Polaków i cudzoziemców z obywatelstwem polskim. Podstawą doboru imion jest Słownik imion współcześnie w Polsce używanych, obejmujący stan na rok 1994, opublikowany przez R. Rymuta w Krakowie w 1995 r. Opracowane imiona są pochodzenia hebrajskiego: Izaak, Izajasz, Izmael, Izrael, Jafet, Jezus, Jozue, Joshua, Job, Hiob, Joe, Joel, Jona, Jonasz, Kain, Kaleb; greckiego: Ikar, Irydion, Jazon, Jezon, Jerofiej, Kalenik, Karion, Kastor, Kiriakos, Kleofas, Klet, Konon, Ksenofan, Ksenofont; łacińskiego: Innocenty, Inwencjusz, Italik, Juwenal, Juwenalis, Inwencjusz, Kalwin, Kandyd, Kolumb, Koronaty, Kwiryn; germańskiego: Indefons, Ingbert, Ingemar, Ingwar, Karl, Kunibert, Kuno: słowiańskiego: Izasław, Krzesimir, Krzesisław; dwuznaczne: Janus, Janin, Karp.
EN
It is a part of a broader subject in which the Author selects male names that are rarely used by Polish citizens (Poles and foreigners with Polish citizenship). He makes the choice of names on the basis of Dictionary of names currently used in Poland (Słownik imion współcześnie w Polsce używanych), reflecting state in 1994, published by R. Rymut in Kraków, in 1995. The studied names are of Hebrew origin: Izaak, Izajasz, Izmael, Izrael, Jafet, Jezus, Jozue, Joshua, Job, Hiob, Joe, Joel, Jona, Jonasz, Kain, Kaleb; of Greek origin: Ikar, Irydion, Jazon, Jezon, Jerofiej, Kalenik, Karion, Kastor, Kiriakos, Kleofas, Klet, Konon, Ksenofan, Ksenofont; of Latin origin: Innocenty, Inwencjusz, Italik, Juwenal, Juwenalis, Inwencjusz, Kalwin, Kandyd, Kolumb, Koronaty, Kwiryn; of Slavic origin: Izasław, Krzesimir, Krzesisław; ambiguous: Janus, Janin, Karp.
11
O niektórych nazwiskach polskich genetycznie niemieckich derywowanych od imienia Nikolaus
75%
Lica Z.
Prace Językoznawcze
|
2014
|
nr 16/3
43-51
EN
The purpose of this article is to show how the derivation of genetically German Polish names derived from the name Nikolaus. These names were taken from the Dictionary of Names Used in Poland at the Beginning of the XXI century, edited by K. Rymut (Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku). The author draws attention to the ways in which they were Polonized and shows the phonetic and morphological processes that led to the existence of the name on the basis of the German language. In addition, the introduction of the article presents the etymology of the name of Nikolaus and indicates on the forms occurring in the Dictionary of Old Polish Personal Names (Słownik staropolskich nazw osobowych).
12
Content available remote Życiorys Prof. dra hab. Leszka Moszyńskiego
75%
Szcześniak K.
Studia Rossica Gedanensia
|
2016
|
nr 3
521-523
PL
Tekst prezentuje biogram naukowy wybitnego slawisty Prof. dr hab. Leszka Moszyńskiego, związanego m.in. z Uniwersytetem Gdańskim, przygotowany na dziesiątą rocznicę śmierci.
13
Content available Nazwiska jako świadectwo zróżnicowania etnicznego mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego
75%
Raszewska-Klimas A.
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
|
2015
|
tom LXI
185-197
PL
Analizowany materiał językowy pochodzi ze Słownika nazwisk mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego i okolic XIX–XX wieku, autorstwa E. Piotrowicz, A. Raszewskiej-Klimas i L. Pacan-Bonarek. Ukazana została różnorodność struktur onimicznych uwarunkowana podłożem historyczno-kulturowym. Poprzez pryzmat nazwiska omówiono zróżnicowanie etniczne mieszkańców dawnego Piotrkowa. Dokonano analizy etymologicznej i strukturalnej obcych nazwisk piotrkowian. Na niepolskie pochodzenie antroponimów wskazują zarówno podstawy derywacyjne (odetniczne, odmiejscowe, odimienne i odapelatywne), jak i struktura nazwisk. W nazwiskach piotrkowian widoczne są ślady rosyjskie, ukraińskie, białoruskie, łużyckie, pruskie, litewskie, czeskie, słowackie, węgierskie, austriackie, włoskie, jidysz i inne. Obce nazwiska mieszkańców Piotrkowa ulegały różnym procesom adaptacyjnym do polskiego systemu językowego.
EN
The analysed linguistic material comes from „The Dictionary of the 19th and 20th-century Surnames of Piotrkow and Its Surroundings’ Residents” by E. Piotrowicz, A. Raszewska-Klimas and L. Pacan- -Bonarek. The variety of onymic structures conditioned to the historical-cultural ground has been presented. The ethnic variety of the town inhabitants is shown through the prism of the surname. The foreign surnames of Piotrkow’s inhabistants have undergone an etymological and structural analysis. The derivational bases (ethnic-based, place-based, name-based and appellative-based) as well as the surnames’ structures indicate the non-Polish origin of the anthroponyms. In the surnames of Piotrkow’s residents there are Russian, Ukrainian, Belarusian, Lusatian, Prussian, Lithuanian, Czech, Slovakian, Hungarian, Austrian, Italian, Yiddish and other traces. The foreign surnames of Piotrkow’s residents went through various adaptation processes to the Polish language system.
14
Zagadkowa nazwa rzeki Powa dawniej Pokrzywnica
75%
Duma J.
Prace Językoznawcze
|
2016
|
nr 18/2
EN
The article presents some etymological interpretations of the name of the river Powa. It is very probable that the name comes from the contamination of two words: poić 'water' and napawać się 'be drunk with sth’. These forms are causative and iterative derivatives of the basic verb pić 'drink'.
PL
W artykule przedstawiam różne interpretacje etymologiczne nazwy rzeki Powa. Najpewniej chyba nazwa powstała z kontaminacji wyrazów poić i napawać się 'upajać się'. Są to formy późniejsze (kauzatywne i iteratywne) w stosunku do podstawowego pić.
15
Antroponimia Warmii i Mazur – historia i współczesność
75%
Szulowska W.
Prace Językoznawcze
|
2006
|
nr 8
49-59
EN
Warmia and Mazuria are lands where ethnic population totally changed twice through the centuries. Till the end of the 18th century, anthroponymy featured solely in scarce monographs and minor articles. Personal names appearing in the individual bailiwicks chiefly reflect diversified influence of Polish and German anthro-ponymy. Population changes after World War II also resulted in a replacement of surname types appearing in those regions. At that time one could observe a major influence – due to non-linguistic reasons – of personal names of East Slavic origin which can be clearly seen both in the stems and in the morphological exponents of these names.
16
Content available remote Peryfrazy ojkonimów polskich
75%
Afeltowicz B.
Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny
|
2013
|
tom 12
7-28
EN
In Polish onomastic terminology, ojkonym means name of the town, village or other human settlments. Periphrastic expressions arise not only for common words, but also for proper names, including geographical ones. In Polish language exist periphrases of names of continents, regions, states, names of water (hydronyms). The articles discusses the semantics and structure of about 70 periphrases relating to names of towns and villages in Poland. The most numerous collection was formed by the two-component names, whose center (the central element) was common name or a proper one. Ornamental function was the primary function of analyzed periphrases. Equally important was the marketing function, which aim is to arouse potential tourists interest.
17
Imiona dwuczłonowe analogiczne (wtórne)
75%
Breza E.
Prace Językoznawcze
|
2014
|
nr 16/1
19-43
EN
Old Polish two-word names were described by Witold Taszycki (see abb RiSP I 32 – 138) and his student Maria Malec (see abb Mal I). Having the popular names and the names registered in historical sources as examples, language users have been creating analogical names, which are often inappropriate. Those inappropriate names have been noted down and discussed in the following article. Some of the mentioned names are creations with failed infixes, eg. Bogimił, Radinir instead of Bogumił, Radomir; misspelt such as: Badzimierz, Bisław, Bochdan instead of correct Będzimir, Bysław, Bogdan or Bohdan, they convey some ideas like: Chlebosław: chleb ‘bread, basic groceries’, they are forms used by Slavs and other nations, eg. German Kasimir. They are usually not frequently used.
18
Nazwisko Wałkuski i inne nazwiska polskie z Wałk-
63%
Biolik M.
Prace Językoznawcze
|
2009
|
nr 11
21-30
EN
The surname Wałkuski is ambiguous. Its formal structure theoretically allows for the division Wałk-uski. Yet, this interpretation provokes some objections as the suffix -uski is a compound, the suffix –us / -uś / -usz is a linking and creates hipocoristic and diminutive forms, and the suffix -ski, creates (?) according to the model surnames pointing to places. The surname Wałkuski could have been created by the suffix -ski like surnames based on the names of places from a personal name Walkusz derived by the sufix -usz from Walek (Walenty) with a change of l to ł. Functions of the suffix –ski allow to link the etymology of the surname Wałkuski with Pomeranian territorial names such as Wołkusz, in the districts of Augustow and Sokolka, in Podlachia (Podlasie). The Pomeranian territorial names are etymologically linked to the personal name Walkusz, as hipocoristic from the name Walek – Walenty. The Pomeranian territorial names of the town Wołkusz may be etymologically lined to the personal name Wołkusz derived from the name Wołk as **vGkь, pol. wilk, east slov. wołk. Linking the name Wałkuski with the place names Walkusz or Wołkusz, assumes that the family of Wałkuscy (the Walkuski family) came to Mazovia (Mazowsze) and Łomża from Pomerania (Pomorze) or Podlachia (Podlasie).
19
Onimiczna kreatywność translatorska w tytułach filmów i seriali
63%
Naruszewicz-Duchlińska A.
Prace Językoznawcze
|
2016
|
nr XVIII/3
PL
Przedmiotem badań były polskie przekłady angielskich tytułów filmów i seriali. Wyodrębniono i omówiono poszczególne typy przetłumaczonych nazw. Wyróż-niono najczęstsze zabiegi stosowane w translacji oraz określono językowe prze-jawy tendencji, dominujących obecnie w tej kategorii onimów medialnych. Wskazane zostały typowe okazy tekstowe przekładów oraz odbiegające od nich curiosa nazewnicze.
EN
This research investigates Polish translations of titles of films and TV series. Spe-cific types of translated names were identified and discussed. The most common translation techniques were distinguished, along with the signs of language tendencies currently prevailing in this category of media names. Both typical and unusual examples of translations of proper names were provided.
20
Kłomia i inne wielkopolskie nazwy jeziornych toni rybackich związane z określeniami zwierząt wodnych oraz narzędziami do ich połowu
63%
Duma J.
Prace Językoznawcze
|
2011
|
nr 13
87-92
EN
The paper contains the description and test of etymology of some names of fishing depths in lakes in Wielkopolska particularly interesting: the archaic building of name is *Z kłomiami < *Sъ klomjami : *klom-ja : pie. *kl- (: *kel-/*kol-) ‘to bow, to induce’ and suffixes pie. *-eH3-m-/-eH3- n- + *-ja.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.