Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Konflikt o Górski Karabach. Problem azerskich przesiedleńców

100%

Wirowska A.

Doctrina. Studia społeczno-polityczne

|

2012

|

tom 9

|

nr 9

307-315

PL

Według rankingu ONZ Azerbejdżan jest jednym z czołowych państw, na których terenie występuje wysoki odsetek przesiedleńców. Mniej więcej co ósmy Azerbejdżanin przynależy do jednej z tych grup. Sprawę pogarsza fakt, że ok. 79 % przesiedleńców cierpi z powodu ubóstwa lub społecznej dyskryminacji. Sytuacja ta jest rezultatem konfliktu między Armenią a Azerbejdżanem o Górski Karabach, który rozpoczął się u schyłku lat 80- tych. Pierwsze migracje rozpoczęły się w 1987 roku, a zakończyły w 1991 i dotyczyły głównie Azerów i Ormian powracających do ojczyzny (około 500.000 wszystkich razem). W 1988 sytuacja w regionie była już bardzo groźna i prawie nikt nie potrafił przejąć nad nią kontroli. Zaczęło dochodzić do pogromów, w wyniku których zginęło wielu ludzi w Sumgait i Baku. W latach 1992-94 doszło do regularnej wojny między Armenią i Azerbejdżanem. Gdy miały miejsce największe migracje, wielu Azerów i Kurdów musiało opuścić swe domy z powodu ormiańskiej inwazji w Szuszi i Chodżali. Najbardziej traumatyczne wydarzenia miały miejsce w roku 1993, podczas których Azerbejdżan utracił 13% swego terytorium, a wszystkich ludzi stamtąd zmuszono do wyniesienia się. W maju 1994, pod auspicjami WNP, podpisano zawieszenie broni między tymi dwoma poradzieckimi państwami. Od tego czasu między Azerbejdżanem i Armenią ma miejsce coś, co można nazwać „stanem pokojowo-wojennym”. Prace nad przywróceniem pokoju, w które zaangażowane są Mińska grupa OBWE (z Rosją, USA, Francją) oraz ONZ, wciąż trwają bez powodzenia. Niemożliwy będzie potencjalny powrót przesiedleńców nawet w następnej dekadzie. Jest to związane z nieuregulowanym statusem Górskiego Karabachu i Korytarza Laczyńskiego (stanowiącego strefę buforową).

2

Następstwa kolorowych rewolucji na obszarze poradzieckim

63%

Kozłowski K.

Studia Politologiczne

|

2014

|

tom 33

333-363

PL

Wydarzenia polityczne z 2003 roku w Gruzji, 2004 na Ukrainie oraz 2005 w Kirgistanie zwykło określać się kolorowymi rewolucjami na obszarze poradzieckim. Choć w pierwszej chwili przypisanie im rewolucyjnego charakteru może się wydawać słuszne, z perspektywy czasu można jednak stwierdzić, że w strukturze systemów politycznych Gruzji, Ukrainy i Kirgistanu nie doszło do zmian uzasadniających taki pogląd. Konsekwencje kolorowych rewolucji pozostały rewolucyjnymi tylko z nazwy. Mimo to ich polityczna użyteczność zdaje się przeważać nad stanem faktycznym zaszłych zmian.

EN

Political events that took place at the end of 2003 in Georgia, in 2004 in Ukraine and in 2005 in Kyrgyzstan are popularly called Rose, Orange and Tulip Revolution or collectively: Color Revolutions in the Post-Soviet space. At the first glance term “revolution” may seem to be appropriate. From a decade long perspective one may notice that the revolutionary changes in the political systems of Georgia, Ukraine and Kyrgyzstan did not take place, though. However, their consequences show that the political utility of calling them revolutionary outweighs the extent of the true political change.

3

Post-Soviet Area in the Foreign Policy of the Russian Federation

63%

Czyż A.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2021

|

tom 71

151-164

EN

The article is devoted to the post-Soviet area’s place in Russian foreign policy from the collapse of the Soviet Union in 1991 to 2021. The aim of this article is to present the importance of the post-Soviet area in Russian foreign policy and the goals and instruments of this policy towards the post-Soviet area after the collapse of the USSR. In the 30 years after the collapse of the Soviet Union, reintegration and disintegration processes took place in the post-Soviet area. There were numerous armed conflicts, and it also became a field of competition in international relations. The Russian Federation uses all possible influence instruments to maintain control over the post-Soviet area and still treats it as the exclusive sphere of Russian influence and Russian foreign policy’s priority direction.

PL

Artykuł jest poświęcony miejscu obszaru poradzieckiego w rosyjskiej polityce zagranicznej od rozpadu Związku Radzieckiego w 1991 do 2021 roku. Celem artykułu jest przedstawienie znaczenia obszaru poradzieckiego w rosyjskiej polityce zagranicznej oraz celów i instrumentów tej polityki wobec obszaru poradzieckiego po rozpadzie ZSRR. W ciągu 30 lat po rozpadzie Związku Radzieckiego na obszarze poradzieckim miały miejsce procesy reintegracji i dezintegracji. Dochodziło do wielu konfliktów zbrojnych, stał się on także polem rywalizacji w stosunkach międzynarodowych. Federacja Rosyjska wykorzystuje wszelkie możliwe instrumenty oddziaływania, aby utrzymać kontrolę nad obszarem poradzieckim i nadal traktuje go jako wyłączną strefę wpływów Rosji i priorytetowy kierunek rosyjskiej polityki zagranicznej.

4

Migracje przymusowe na obszarze poradzieckim: geneza i konsekwencje zjawiska

63%

Szabaciuk A.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2018

|

tom 10(46)

|

nr 3

19-32

PL

Celem artykułu jest przeanalizowanie problemu migracji przymusowej na obszarze poradzieckim w kontekście zachodzących tam procesów społeczno-politycznych. Kluczowe znaczenie ma przybliżenie genezy, skali i konsekwencji masowej migracji przymusowej, wywołanej konfliktami zbrojnymi, prześladowaniem określonych grup narodowych, etnicznych, religijnych czy politycznych. Niemożność uregulowania szeregu „zamrożonych” konfliktów posowieckich niesie ze sobą ryzyko dalszej destabilizacji regionu, co może mieć niepośledni wpływ na bezpieczeństwo nie tylko obszaru poradzieckiego, ale także regionów sąsiednich, w tym Europy Środkowo-Wschodniej oraz ogólnie całej Unii Europejskiej.

XX

The aim of the article is to familiarize the problem of forced migration in the post-Soviet area in the context of socio-political processes taking place there. It is crucial to highlight the causes, nature, effects and scale of mass forced migration caused by armed conflicts, persecution of certain national, ethnic, religious groups, and by discrimination. The inability to regulate these conflicts brings the risk of further destabilization of the region, which will make difficult to provide effective assistance to the victims of military convicts in the region, which may have a significant impact on the security not only of the post-Soviet area, but also of neighbouring regions, including Central Europe and generally the entire European Union.

5

Dependence Path in the Process of Achieving Transitional Justice on the Post-Soviet Area. Comparative Studies on the Transition in Estonia, Georgia, and Poland

51%

Piechowiak-Lamparska J.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2014

|

tom 44

164-176

PL

Celem artykułu jest ukazanie ścieżki zależności oraz szeregu czynników ją kształtujących w procesie osiągania sprawiedliwości okresu przejściowego na obszarze poradzieckim. W badaniach komparatystycznych przeprowadzonych w Estonii, Gruzji oraz Polsce wykazano wiele czynników różnicujących przebieg transformacji z systemu autorytarnego do demokratycznego. Potrzeba przeprowadzenia rozliczenia sowieckiego reżimu autorytarnego była zróżnicowana i zależała między innymi od uwarunkowań historycznych, geopolitycznych oraz od systemu politycznego, który został przez poszczególne państwa zaadaptowany po rozpadzie ZSRR. Stwierdzono, iż w Gruzji nie zainicjowano procesu osiągania sprawiedliwości tranzycyjnej, niejako zastępując ją po skonsolidowaniu systemu demokratycznego formą procesu osiągania sprawiedliwości historycznej. Natomiast zarówno w Estonii, jak i w Polsce problem rozliczenia ustępującego reżimu autorytarnego był jedną z kluczowych kwestii okresu transformacji ustrojowej.

EN

The aim of this article is to present the dependence path and the number of factors which influenced its shape in the process of achieving transitional justice on the post-Soviet area. In comparative studies carried out in Estonia, Georgia and Poland, it has been demonstrated that there were a number of factors that diversified the process of transformation from the authoritarian to democratic system. The need to settle accounts with the Soviet authoritarian regime was diverse and depended on historical and geopolitical conditions, as well as on the political system which was adopted by individual states after the dissolution of the Soviet Union. It has been observed that in Georgia the process of achieving transitional justice was not initiated but replaced, after consolidating the democratic system, by the process of achieving historical justice; however, in Estonia and in Poland, the problem of settling accounts with the outgoing authoritarian regime constituted one of the key issues of the transformation.

6

Turbulentność obszaru poradzieckiego w polityce wybranych państw

51%

Grzegorczyk H.

Facta Simonidis

|

2019

|

nr 12

133-152

PL

Niniejszy artykuł podejmuje kwestię istoty turbulentności obszaru poradzieckiego po 1991 roku w polityce wybranych państw – Federacji Rosyjskiej, Stanów Zjednoczonych Ameryki i Chińskiej Republiki Ludowej. Punktem wyjścia prezentowanych rozważań są odniesienia do niektórych ujęć turbulentności w literaturze przedmiotu oraz próba prezentacji w tym względzie własnej definicji. Na tej bazie zaprezentowane zostały analizy koncentrujące się na reakcjach na turbulentność obszaru poradzieckiego wybranych państw, tak w kontekście geopolitycznym jak i fundamentalnej transformacji struktury ładu międzynarodowego. W artykule zawarto także przykładowy scenariusz rozwoju procesów turbulentności obszaru poradzieckiego, zakładający ograniczenie skuteczności działań Federacji Rosyjskiej tak w zakresie ich kontroli jak i tendencji odśrodkowych. W zaprezentowanych rozważaniach wykorzystano takie metody badawcze jak metoda czynnikowa oraz metoda komparatystyczna.

EN

The following article deals with the issue of political turbulence of the post-Soviet sphere following the year 1991. It depicts the policies of Russia, the United States, and China vis-a-vis that area, putting forward a new definition of political turbulence, being a potpourri of viewpoints drawnfrom the literature of the subject.The analyses scrutinize responses to the political turbulence of the post-Soviet area. The deliberations encompass both the global geopolitical situation, as well as the fundamental reconstruction of the structure of the international order. The paper also presents an example of a framework in order to ,,maintain” the political turbulence of the post -Soviet area, as a limitation of the effectiveness of the control -mechanism of the Russian Federation’s activities in the area, as well as centrifugal tendencies.

7

International Risk Factors Occurring in the Caspian Sea Region

51%

Piechowiak-Lamparska J.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2017

|

tom 56

193-204

PL

Kategoria ryzyka międzynarodowego z perspektywy realizmu strukturalnego może być zdefiniowana jako możliwość wystąpienia nagłej i nieoczekiwanej zmiany o negatywnych konsekwencjach. Celem artykułu jest analiza i wskazanie czynników ryzyka międzynarodowego obecnych w regionie Morza Kaspijskiego, który w kontekście syntezy wielu zmiennych o charakterze geostrategicznym wydaje się być podatny na występowanie potencjalnych zagrożeń. W badaniach zastosowano metodę analizy narracji strategicznych, która pozwoliła na wyodrębnienie najważniejszych czynników ryzyka w kontekście polityki mocarstw globalnych i regionalnych: 1) czynniki polityczne i strategia międzynarodowa; 2) wydobycie surowców energetycznych i geopolityka rurociągów; 3) zamrożone konflikty etniczne i terytorialne; 4) czynniki ekonomiczne; oraz 5) czynniki militarne. Wyniki wskazują, że dla większości graczy brak stabilizacji jest korzystny i nie dążą oni do rozwiązania spornych kwestii za wszelką cenę.

EN

From the perspective of structural realism, the category of international risk can be defined as a possibility of a sudden and unexpected change which may lead to negative outcomes. The aim of the article is to analyze and show international risk factors present in the Caspian Sea region. In the context of various variables of geostrategic character, the region seems prone to potential threats. The research applied the method of the analysis of strategic narratives, which made it possible to distinguish the most important risk factors in the context of the policy followed by global and regional superpowers: 1) political factors and international strategy; 2) extracting energy resources and the geopolitics of pipelines; 3) frozen territorial and ethnic conflicts; 4) economic factors; 5) military factors. The results show that for the majority of players the lack of stability is beneficial and they do not strive to solve the contentious issues at all costs.