Celem niniejszego artykułu jest określenie zmian pozycji konkurencyjnej portów morskich w Gdańsku i Gdyni w okresie transformacji gospodarczej. Za podstawowy wskaźnik umożliwiający oszacowanie tych zmian przyjęto obroty ładunkowe ogółem. Analiza ich struktury pozwoliła z kolei wskazać warunki i czynniki zmieniające pozycję konkurencyjną obu portów. Największy wpływ na wielkość obrotów miały silnie zmieniające się przeładunki ropy naftowej, produktów z ropy naftowej, węgla i koksu oraz kontenerów. Zmiany pozycji obu portów zostały odniesione do sytuacji głównych portów polskich, bałtyckich i globalnych oraz, pośrednio, do konkurencji ze strony lądowych komponentów systemu transportowego Polski. Pozycja konkurencyjna względem innych portów została wzmocniona, jednak oba węzły utraciły znaczą część przewagi wobec pozostałych elementów systemu transporotowego. Zaobserwowane zmiany były nie tylko efektem restrukturyzacji przemysłu, ale także reorientacji kierunków handlu zagranicznego, napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych, ekspansji portów niemieckich na dotychczasowe zaplecze portów polskich oraz priorytetów w zakresie rozbudowy sieci drogowej w Polsce. Ponadto dokonano próby zastosowania typologii adaptacji przestrzennej przemysłu (Stryjakiewicz, 1999) do zmian, jakie zaszły w analizowanych portach w okresie transformacji gospodarczej. Podmioty działające na ich obszarze podejmowały działania strategiczne mieszczące się w pięciu kategoriach: redukcji kosztów, relokacji, zmian w systemie zarządzania, przemian w strukturze przeładunków oraz kontaktów z partnerami zagranicznymi.
EN
The aim of the paper is to analyse the changes of competitive position of Gdańsk and Gdynia seaports (Baltic Sea, Gulf of Gdańsk, Poland) in the period of economic transition. The volume cargo traffic has been analysed as the basic measure in competitive position. The analysis of the structure of this cargo traffic has allowed to identify the factors and conditions, which impacted on both seaports competitive position. Crude oil, oil products, coal and coke as well as containers has been the types of cargo, which recorded the biggest changes in the volume of handling. The changes in the position of Gdańsk and Gdynia ports have been compared to other Polish, Baltic and global seaports, as well as to inland components of the Polish transport system. The competitive position of analysed seaports has been strengthened in comparison to the other ports, but rather weakened as elements of the Polish transport system. The observed changes were not only the effect of industrial restructuring, but also the result of reorientation of the foreign trade direction, foreign direct investment inflows, expansion of German ports hinterland area and the strategic priorities in the construction of Polish road network process. In the paper the attempt to apply the typology of spatial adaptation of industrial enterprises presented by Stryjakiewicz (1999), in order to the change the activities of the Gdańsk and Gdynia seaports, has also been presented. The entities operating in both seaports took actions falling into five strategic categories: cost reduction, relocation, changes in management system, changes in the structure of cargo handling and contacts with foreign partners.
Celem artykułu jest analiza i ocena działalności inwestycyjnej portu w Szczecinie oraz określenie jej wpływu na kształtowanie się ilości i struktury obrotów ładunkowych portu. W artykule przeanalizowano przeładunki portu w Szczecinie w latach 2005-2014. Przedstawiono najważniejsze zrealizowane i realizowane inwestycje w rozwój infrastruktury i wyposażenia portu w tym okresie w odniesieniu do wybranych grup ładunków. Przeanalizowany zostaw wpływ zrealizowanych inwestycji na obroty ładunkowe portu. Ponadto, wskazano „wąskie gardła” w zakresie infrastruktury mogące zakłócić sprawne funkcjonowanie portu. Zwrócono uwagę na potrzebę włączenia szeregu działań w plany inwestycyjne szczecińskiego portu.
EN
The objective of this paper is analysis and accessment of the investment activity of Szczecin port and determine the impact of these investments on shaping of amount and structure of port’s cargo turnover. In the paper cargo handling in Szczecin port in 2005-2014 years was analysed. The most important carried out and under construction investments in port’s infrastructure and equipment development with reference to chosen cargo groups during specified period were described. The influence of implemented investments on port’s cargo turnover was analysed. Moreover, "bottlenecks" in the infrastructure which create barriers at port functioning were indicated. Attention was paid to some activities which can be included into investment plans of the Szczecin port.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.