Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Doktor Herta Oberheuser i jej działalność medyczna w KL Ravensbrück w świetle zeznań świadków i ofiar eksperymentów

100%

Fronczak P.

|

nr 96

213-223

EN

Herta Oberheuser was the only woman convicted in Doctor’s trails in Nurnberg. When she was working with other doctors (for example Karl Gebhardt or Fritz Fischer) in Ravensbrück concentration camp she made many medical experiments on women prisoners. The experiments consisted of bones transplantations and also injecting bacteria and shrapnels into wounds to simulate battleground conditions. German doctors tried to work out way to inhibit and cure gas gangrene. This bacterial infection was very common under field conditions. Motive for unhuman experiments in Ravensbrück was attempt to kill Reinhard Heydrich, the head of Reich Main Security Office (RSHA). Attempt took place in 1942 and was unsuccessful, Heydrich died in the same year, due to gas gangrene infection. Article is based on Nurnberg trails witnesses and operated women prisoners memories. People who had known Herta Oberheuser described her as ruthless, cruel, Nazi fanatic and devoided of any human feels and empathy. She was dreaded among prisoners, they were terrified to meet the assistant of doctor Gebhardt.

PL

Herta Oberheuser była jedyną kobietą-lekarzem skazaną podczas procesów lekarzy w Norymberdze. W czasie jej pracy w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück wraz z innymi lekarzami, np. Karlem Gebhardtem czy Fritzem Fischerem, dokonywała eksperymentów na kobietach – zabiegi polegały na transplantacjach kości, a także na wprowadzaniu do ran m.in. bakterii, drewna i szkła, co miało oddać warunki panujące na froncie. Niemieccy lekarze chcieli znaleźć sposób na zahamowanie powszechnego zjawiska i sposobu wyleczenia zakażenia w warunkach polowych. Przyczynkiem do nieludzkich badań był zamach na szefa Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA) – Reinharda Heydricha w roku 1942 i jego śmierć wskutek zgorzeli gazowej. W artykule przedstawione są wspomnienia operowanych kobiet oraz świadków w procesie norymberskim. W relacjach osób mających bezpośredni kontakt z lekarką jawi się ona jako osoba bezwzględna, okrutna, służąca wyższej idei, pozbawiona jakichkolwiek ludzkich odruchów i uczuć. Wzbudzała ona postrach, każda z więźniarek obawiała się spotkania z asystentką doktora Gebhardta.

2

Francuzi w hierarchii więźniarskiej Auschwitz-Birkenau. GIS w badaniach historycznych – wprowadzenie do badań

89%

Chrząszcz P.

|

nr 16

PL

Celem niniejszego artykułu jest zasygnalizowanie problemu badawczego, który dotyczy francuskich więźniów obozu Auschwitz-Birkenau, a także przedstawienie wstępnych wyników badań przygotowanych na potrzeby doktoratu pisanego w Instytucie Historii PAN. Do całościowej realizacji projektu wykorzystane zostaną metody, które oferują szeroko rozumiane technologie informacyjne, takie jak System informacji geograficznej (GIS) oraz strukturalny język zapytań SQL. Autorka odwołując się do teorii aktora-sieci, w centrum rozważań stawia osoby deportowane z Francji, które stanowiły jedną z liczniejszych grup więźniów obozu Auschwitz-Birkenau. W tekście zasygnalizowano możliwe pole badawcze oraz zaprezentowano możliwości badań nad częścią obozu kobiecego w Auschwitz II-Birkenau. Dzięki wykorzystaniu technologii informacyjnych, takich jak narzędzia GIS-owskie, możliwe było ukazanie przestrzenne części kobiecej BIa i BIb obozu Auschwitz II-Birkenau wraz z wyznaczeniem jej konkretnych części, takich jak baraki, łaźnie, kuchnie, latryny itd. Wykorzystując georeferencing obrazu rastrowego, widok współczesny obozu nałożono na jedno ze zdjęć lotniczych podobozu wykonane przez Aliantów w 1944 roku.

EN

The aim of this article is to identify a research problem concerning the French prisoners of Auschwitz-Birkenau, and to discuss preliminary results of a PhD project conducted at the Institute of History, Polish Academy of Sciences. As planned, the implementation of the project will involve the use of methods offered by widely understood information technologies, such as the Geographic Information System (GIS) and the structural language of the French deportees, who were one of the more numerous groups of Auschwitz-Birkenau prisoners. The article outlines a potential research field and presents preliminary results of a study on the Auschwitz II-Birkenau women’s camp. Thanks to the use of information technologies, such as GIS tools, it was possible to map the space of sectors BIa and BIb of Auschwitz II-Birkenau with its particular parts, including barracks, baths, kitchens, latrines, etc. Using raster georeferencing, an image of the camp as it is today was superimposed on an aerial photograph of the sub-camp taken by the Allies in 1944.

3

Badania wybranych obiektów na terenie Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu

89%

Wilk-Słomka B. , Szymanowska-Gwiżdż A.

|

2021

|

tom R. 77, nr 9-10

497--501

PL

Przedstawiono wyniki współpracy pracowników i studentów Wydziału Budownictwa Politechniki Śląskiej z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau. Studenci wykonywali dokumentację techniczną terenu Brzezinki, obejmującą m.in. murowane baraki, kuchnię obozową, latryny, budynek magazynowy, schron przeciwlotniczy, wieżę wartowniczą, a także murowane trzony kominowe oraz obiekty koszarowe w Oświęcimiu

EN

The results of cooperation between employees and students of the Faculty of Construction at the Silesian University of Technology and the Auschwitz-Birkenau State Museum are presented. Students carried out technical documentation of the Birkenau site, including brick barracks, the camp kitchen, latrines, a storage building, an air raid shelter, and a guard tower, as well as brick chimney stacks and barracks buildings in Oświęcim.

4

Stanisława Leszczyńska (1896-1974). Stan studiów nad biografią i postulaty badawcze

89%

Gliński k. W.

|

nr 1

380-393

PL

Artykuł prezentuje w sposób syntetyczny stan badań nad życiem i działalnością Stanisławy Leszczyńskiej, położnej z obozu koncentracyjnego w Auschwitz-Birkenau. Autor dotarł do nieznanych dotychczas materiałów archiwalnych znajdujących się w zasobach Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, a mianowicie opisu doświadczeń pseudomedycznych przeprowadzanych na Stanisławie Leszczyńskiej w obozie koncentracyjnym oraz oświadczeń współwięźniarek potwierdzających wykonanie tych eksperymentów. Na podstawie analizy porównawczej materiałów źródłowych udało mu się ustalić sekwencję wydarzeń związanych z pierwszymi czterema miesiącami pobytu Stanisławy w obozie. Przeprowadził też analizę krytyczną listu napisanego przez 16 więźniarek obozowych, adresowanego do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Watykanie, w którym podważano heroiczność postawy położnej z Auschwitz, a także wiarygodność jej Raportu. Zasygnalizował wiele zagadkowych zdarzeń i sytuacji z życia Stanisławy, wymagających wyjaśnień i dalszych badań, przede wszystkim poszukiwań w zasobach archiwalnych Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz Instytutu Pamięci Narodowej.

5

Colonial concentration camps in Cuba and South Africa. Characteristics and significance for the evolution of the idea

71%

Chustecki J.

|

tom 22

|

nr 2

140-151

PL

W 1896 r. hiszpański generał Valeriano Weyler y Nicolau podjął decyzję o budowie pierwszych obozów koncentracyjnych, aby zmusić rebeliantów na Kubie do poddania się władzy kolonialnej. W 1900 r. w trakcie drugiej wojny burskiej podobną decyzję podjęło brytyjskie dowództwo – w kontrolowanych, otoczonych drutem kolczastym strefach skoncentrowali ludność cywilną, aby przyśpieszyć zakończenie konfliktu. W obu przypadkach władze kolonialne poprzez złe zarządzanie i braki podstawowych artykułów doprowadziły do śmierci dziesiątek tysięcy ludzi. W niniejszym artykule scharakteryzowane zostały pierwsze obozy koncentracyjne w oparciu o kryteria, tj. cele obozów czy rzeczywistość obozowa, a następnie wskazane zostały podobieństwa i różnice występujące pomiędzy obozami hiszpańskimi i brytyjskimi. W pracy podjęty został także problem obozu koncentracyjnego jako precedensu politycznego – wskazane zostały zależności pomiędzy obozami koncentracyjnymi dla Kubańczyków i Burów a nazistowskimi obozami zagłady. Szczególny nacisk położony został na znaczenie, jakie dla kształtowania się nazistowskiej machiny śmierci (także w kontekście czysto propagandowym) miały pierwsze obozy koncentracyjne.

EN

In 1896, the Spanish general Valeriano Weyler y Nicolau decided to build the first concentration camps in order to force rebels in Cuba to submit to colonial rule. In 1900, during the Second Boer War, the British command made a similar decision – concentrating the civilian population in controlled areas surrounded by barbed wire in order to hasten the end of the conflict. In both cases, the colonial authorities’ mismanagement and lack of basic supplies led to the deaths of tens of thousands of people. This paper characterizes the first concentration camps based on criteria, i.e. the goals of the camps or the reality of the camps, and then points out the similarities and differences found between the Spanish and British camps. The paper also addresses the problem of the concentration camp as a political precedent – it shows the relationship between the Cuban and Boer concentration camps and the Nazi death camps. Special emphasis is placed on the importance of the first concentration camps for the formation of the Nazi death machine (also in a purely propaganda context).

6

Functions of a Fairy Tale in the Auschwitz Camp Memories of Zofia Posmysz

71%

Smyk K.

Łódzkie Studia Etnograficzne

|

2023

|

tom 62

67-80

PL

Artykuł zarysowuje wieloaspektową interpretację funkcji bajki obozowej z perspektywy folklorystyki (funkcje społeczno-integracyjne, estetyczne, dydaktyczno-wychowawcze, kompensacyjno-katartyczne i opanowanie traumy) oraz literaturoznawstwa (strategie kobiecego pisania o Zagładzie i wojnie oraz kategoria świadectwa). Podstawę analizy stanowi powieść Wakacje nad Adriatykiem (1970) i wywiad-rzeka Królestwo za mgłą (2017) Zofii Posmysz – więźniarki obozów koncentracyjnych Auschwitz, Ravensbrück i Neustadt-Glewe. Swoje wspomnienia obozowe wystylizowała na tradycyjną bajkę ludową, upamiętniając bajki opowiadane przez jej obozową przyjaciółkę Zofię Jachimczak, która nie przeżyła Auschwitz. Autorka dochodzi do wniosku, że bajka obozowa jawi się jako gatunek totalny i całościowa struktura sensu, pozwalająca wypowiedzieć niewypowiedziane.

EN

The article gives a multifaceted interpretation of the functions of a concentration camp fairy tale from the perspective of folklore studies (i.e. its socio-integrative, aesthetic, didactic/educational, compensatory/cathartic and trauma management functions) and literary studies (strategies of women’s writing about the Holocaust and the war, and the camp testimony). The author analyses the novel Wakacje nad Adriatykiem (1970) and an extended interview Królestwo za mgłą (2017) by Zofia Posmysz, an inmate of Auschwitz-Birkenau, Ravensbrück and Neustadt-Glewe, who stylised her camp memories as a traditional folk tale, thus commemorating the fairy tales told by her camp friend Zofia Jachimczak, who did not survive Auschwitz. The author comes to the conclusion that a concentration camp fairy tale seems to be a complete genre and a comprehensive structure of meaning that makes it possible to express the inexpressible.

7

Ocena stanu betonu w fundamentach obiektów byłego Obozu Zagłady Auschwitz II-Birkenau w aspekcie prac konserwatorskich

71%

Kańka S. , Stryszewska T.

|

tom nr 2

59--62

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wybranych właściwości fizykochemicznych betonu oraz cegły ceramicznej, z których 70 lat temu wykonano fundamenty obiektów infrastruktury byłego Obozu Zagłady Auschwitz II-Birkenau. Omówione badania przeprowadzono w ramach programu, którego celem było rozpoznanie i dokumentacja stanu zachowania budynków obozowych stanowiących bezcenne materialne obiekty historyczne o charakterze martyrologicznym. Badania prowadzono na odwiertach rdzeniowych z oryginalnych fragmentów konstrukcji budynków obozowych oraz fragmentach cegieł ceramicznych. Wyniki badań i ich analiza pozwoliły na oszacowanie wytrzymałości na ściskanie oraz stopnia degradacji betonu i cegieł w fundamentach przedmiotowych obiektów.

EN

The article presents the results of selected physico-chemical properties of concrete and ceramic bricks, of which the foundations of infrastructure facilities at the former death camp of Auschwitz II-Birkenau were made 70 years ago. The tests were conducted as part of a broad program aimed at the exploration and documentation of the condition of the camp buildings that are invaluable historical material objects of martyrdom. The study was conducted using cores taken from original parts of the camp buildings' structures and parts of ceramic bricks. The results and analysis made it possible to estimate the compression strength and the degree of degradation of concrete and bricks in the foundations of these objects.