Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

What Can Be Said about the Condition of the Contemporary Polish Family in the Light of Annulment of Marriage in the Catholic Church? The Research Findings

100%

Kisiel P. , Kroczek P. , Ulman P.

|

2023

|

tom 11

|

nr 1

89-99

EN

The study of the condition of marriage and family is an essential task of science. This is because the results of this research can be of great importance for the direction and shape of actions taken by secular and Church authorities to protect and for the development of society. This article presents the results of research on contemporary marriage and family in Poland. This research uses an innovative method of obtaining data on marriages as a result of quantitative and qualitative surveys conducted among people who have decided to obtain a declaration of nullity of their marriage in the Catholic Church.

PL

Badanie kondycji małżeństwa i rodziny jest ważnym zadaniem nauki. Wyniki tych badań mogą mieć bowiem mieć wielkie znaczenie dla kierunku i kształtu działań podejmowanych przez władze świeckie i kościelne w celu ochrony i dla rozwoju społeczeństwa. Artykuł ten przedstawia wyniki badań nad współczesnym małżeństwem i rodziną w Polsce. W tych badaniach zastosowano nowatorską metodę polegającej na uzyskaniu danych odnośnie małżeństw w wyniku badań ilościowych i jakościowych, przeprowadzonych wśród osób, które zdecydowały się na orzeczenie nieważności małżeństwa w Kościele katolickim.

2

Udział stron procesowych w ustaleniu formuły sporu w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa

86%

Dzięga A.

|

1992

|

tom 3

55-69

EN

Le parti processuali nelle cause matrimoniali sono l’attore e il convenuto. Il difensore del vincolo ha nel processo i diritti analoghi. In werità la lite si svolge invece fra la costatazione della presunzione della legge: „il matrimonio N.N. è valido” e la tesi dell’attore: „il mio matrimonio è invalido”. In questa lite il difensore prende la parte della validità del matrimonio. Il convenuto invece può difendere la validità del matrimonio o impugnarlo insieme con l’attore oppure essere assente.Con il termine „litis contestatio” si definisce la sola decisione con la quale il giudice stabilisce la formula del dubbio oppure tutta la fase preliminare del processo fino al decreto della litis contestatio. Q uesta fase può svolgersi nei modi seguenti: 1. La corrispondenza fra il giudice e le parti processuali finita col decreto della contestatione della lite; 2. Il decreto del giudice in base al solito libello introduttorio; 3. La sessione davanti al giudice finita col suo decreto; 4. Nelle cause più difficili: la corrispondenza fra il giudice e le parti con la successiva sessione finita col decreto del giudice.Durante la fase della litis contestatio a ll’attore ed al convenuto spettano i seguenti diritti: 1. Prendere l’iniziativa processuale; 2. Scegliere il modo di procedere chiedendo la sessione; 3. Suggerire al giudice la formula del dubbio; 4. Accettare la formula del dubbio stabilita dal giudice. Inoltre nella fase dell’istruzione le parti possono chiedere il cambiamento della formula del dubbio. Al difensore del vincolo spettano i diritti uguali oltre che suggerire qualcun titolo d ’invalidità del matrimonio.

3

Powołanie biegłego do udziału w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa

86%

Dzięga A.

|

1992

|

tom 3

70-79

EN

Nel Codice di Diritto Canonico si usa la parola „peritus” nel senso largo e ,,pe- ritus” nel senso stretto del termine, cioè perito giudiziale. Per essuere un perito nel senso largo ci vuole la scienza teoretica, accademica, oppure la scienza realmente posseduta, almeno la scienza pratica, l’esperienza. Un perito giudiziale dovrebbe avere la scienza teoretica, accademica, ed essere un vero esperto nel metodo scientifico, poiché un perito nel senso largo è spesso anche il giudice stesso. Lo scopo specifico dell’opera del perito giudiziale è dare la vera relazione scientifica sui capitoli definiti dal giudice.Il perito giudiziale è chiamato al processo nel modo fondamentale oppure nel modo supplementare. Il modo fondamentale consiste in questo: il giudice con un decreto speciale nomina il perito, quando lo decide il diritto (secondo il can. 1680) o lo stesso giudice consultando le parti oppure secondo la proposta delle parti stesse, e chiede al perito una relazione scritta e l’esame giudiziale. Eallora la vera prova ufficiale. Nel modo supplementare invece la parte propone la relazione scritta fatta fuoriprocesso, che il giudice deve accettare, oppure la parte chiama il perito privato sempre con il beneplacito del giudice stesso. In questo caso basta la relazione scritta e l’esame non è più necessario, però può essere richiesto.

4

Nieważność małżeństwa oraz niezaistnienie małżeństwa w kanonicznym porządku prawnym

86%

Dzierżon G.

|

nr 6

7-31

EN

L'attenzione dei legislatore nel sistema matrimoniale canonico si concentra fra l'altro sul argomento dell'invalidita dei matrimonio. Ē noto che in questo ordine tutti i matrimoni celebrati in validamente entrano nella categoria di matrimonio invalido. Si deve aggiungere che, per quanto riguarda il diritto processuale, il legislatore tratta tutti questi patti matrimoniali in modo uguale, senza alcuna distinzione. Perciò i matrimoni che entrano che nella cattegoria di matrimonio invalido richiedono la dichiarazione di nullite ottenuta presso i tribunali ecclesiastici. Però l'applicazione della teoria del atto giuridico al sistema matrimoniale canonico ci ha permesso di individuare tre forme dell'invalidita del patto coniugale, cioè: la inexistentia dei consenso matrimoniale, il difetto dei consenso matrimoniale e l'invalidita causata dagli impedimenti matrimoniali. Nel sistema matrimoniale canonico funziona anche altra categoria, cioè inexistentia matrimonii. Tali sono il matrimonio civile e quello religioso celebrato dinanzi ad un ministro non cattolico in circostanze nelle quali deve essere celebrato secondo la forma canonica ordnaria a norma del с. 1117. Paragonando questo fenomeno con l'invalidità del matrimonio osserviamo che questi matrimoni non possono essere ammessi nei tribunali ecclesiatici - nemmeno essere trattati per il processo documentale (c. 1686 - 1688). Quindi l'ommisione totale della forma canonica non entra nella cattegoria dell'invalidita del matrimonio, cos pseudo - coniugi sono liberi per celebrare il matrimonio con terze persone, senza particolari formalite, tranne quelle communi alla pratica prematrimoniale (c. 1065 - 1071). Tali casi dal punto di vista teorico contengono tutti gli elementi essenziali dellatto giuridico, maunelemento estrinseco, cioè la legge irritante rende il consenso giuridicamente inefficace. Quindi quei matrimoni non producono alcun effetto giurdico nel sistema matrimoniale canonico.

5

"Pro veritate et iustitia" : deontologia sędziego kościelnego w kanonicznym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

86%

Nowicka U.

|

2012

|

tom 23

|

nr 17

85-95

EN

Nell’esercizio delle sue funzioni giudiziarie ognuno giudice è legato dalle norme di diritto. La funzione del giudice ecclesiastico ha un valore speciale perchè riguarda la salvezza degli uomini. Per questo motivo un luogo principale tra tutti i principi deontologici ha il principio di giustizia ed anche il principio di verità. Lo scopo del seguente articolo è l’analisi delle modalità di svolgimento di questi principi nel processo canonico di nullità matrimoniale.

6

Wpływ organicznej impotencji kobiecej na nieważność małżeństwa w świetle wyroku Roty Rzymskiej c. Pinto z 27.10.1995 r.

86%

Dzierżon G.

|

nr 5

211-216

EN

Si trata di una sentenza rotale pro nulliate, emanata dal titolo del can. 1084. Il ponente rotale ha concentrato la sua attenzione alla questione d ’impotenza organica femminile. Questo impedimento impedisce il matrimonio in forza del diritto naturale. II ponente rotale sottolinea che si deve distinguere l’impotenza fisica da quella funzionale. Soltanto la l’impotenza antecedente e perpetua causa la nullità del matrimonio.

7

Reforma procesu w sprawie orzekania nieważności małżeństwa elementem nowej ewangelizacji

81%

Gręźlikowski J.

|

nr 2(20)

101-119

EN

The reform of a process on the recognition of nullity of marriage, contained in the motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus of Pope Francis, clearly fits the new evangelization and it is, in relation to marriage and family, an important legal and pastoral element. Through the reform of canon marriage process the new evangelization gets even more power and a new spirit. It is also an expression of concern of the supreme legislator in the Church for spiritual good of divorced and remarried spouses who wish to regularize their marital status in the Church, and thus learn the truth about their marriage. They - as poor, or divorced - were put in the center of the reform of the process on the recognition of nullity of marriage. The Pope promulgating the new canonical procedural law relating to nullity of marriage follows the principle salus animarum suprema lex (can. 1572), which has always accompanied the Church and mainly into consideration salvation of souls. This important and fundamental principle of church law is implemented in specific regulations of the reformed process in which the faithful and their spiritual well-being seem to be paramount. The reform and new regulations of the Pope Francis go in this direction to simplify judicial procedures and thus speed up the processes on nullity of marriage, in order to serve the divorced and the remarried. The changes are also designed to facilitate contact between the faithful and church tribunals, which in turn is expected to contribute to solve a problem of conscience which makes life difficult for many people. As the Pope emphasizes, the changes introduced do not breach the principle of the indissolubility of marriage. On the contrary, this principle is juxtaposed with specific cases of invalid marriages. Conducting the process on nullity of marriage should take place in full respect of the nature of marriage, which is to respect the truth. The quest for it guarantees fair judgment, which becomes the realization of the law of love. The new rules, to bring the expected results, to meet its objectives, and to be introduced and applied in truth and justice, require a comprehensive, critical "consideratin" on the current functioning of the Church judiciary and openness to novelty they bring. Moreover, they need freedom of heart and mind of bishops, in a sign of collegiality - not in principle, but real, as well as new legal and pastoral structures (legal and family clinics), and also a change of mentality in the approach to the issues and problems of ecclesiastical judiciary system of diocesan bishops and employees of the Church judiciary.

PL

Zaprezentowana w najważniejszych elementach reforma procesu w sprawie orzekania nieważności małżeństwa, zawarta w motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, wpisuje się jednoznacznie w nową ewangelizację i stanowi w odniesieniu do małżeństwa i rodziny jej ważny element o charakterze prawnym i prawno-duszpasterskim. Poprzez reformę kanonicznego procesu małżeńskiego nowa ewangelizacja nabiera jeszcze większej mocy i nowego ducha. Stanowi jednocześnie wyraz troski najwyższego ustawodawcy kościelnego o dobro duchowe małżonków rozwiedzionych i trwających w nowych związkach, którzy pragną uregulować swój status cywilny na forum kościelnym, a tym samym poznać prawdę o swoim małżeństwie kościelnym. To oni – jako ubodzy, czyli rozwiedzeni – zostali postawieni w centrum reformy procesu o orzekanie nieważności małżeństwa. Papież, promulgując nowe kanoniczne prawo procesowe o nieważność małżeństwa, kieruje się zasadą salus animarum suprema lex (por. kan. 1572), która zawsze towarzyszyła Kościołowi i która ma na względzie przede wszystkim zbawienie dusz. Ta najważniejsza i fundamentalna zasada prawa kościelnego znajduje realizację w konkretnych przepisach zreformowanego procesu, w którym wierny i jego duchowe dobro zdają się być wartościami nadrzędnymi. W tym kierunku idzie reforma i nowe regulacje papieża Franciszka, aby uprościć procedury sądowe, a poprzez to przyspieszyć prowadzenie procesów kościelnych o nieważność małżeństwa i w ten sposób służyć wiernym rozwiedzionym, żyjącym w nowych związkach. Zmiany te mają też ułatwić kontakt wiernych z trybunałami kościelnymi, co w konsekwencji ma się przyczynić do rozwiązania wątpliwości sumienia, które utrudniają życie wielu ludziom. We wprowadzonych zmianach – jak podkreśla papież – nie chodzi o naruszenie zasady nierozerwalności małżeństwa, ale, przeciwnie, o jej zestawienie z konkretnymi przypadkami małżeństw zawieranych w sposób nieważny. Prowadzenie procesu o nieważność małżeństwa ma się dokonywać z całkowitym uwzględnieniem natury małżeństwa, którym jest poszanowanie prawdy. Dążenie do niej gwarantuje sprawiedliwy wyrok, który staje się realizacją prawa miłości. Aby nowe przepisy przyniosły oczekiwane rezultaty i spełniły zakładane cele oraz zostały wprowadzone i zastosowane w prawdzie i sprawiedliwości, wymagają całościowego, krytycznego „zamyślenia” nad dotychczasowym funkcjonowaniem sądownictwa Kościoła oraz otwarcia na novum, jakie przynoszą. Nadto, potrzebują wolności serca i umysłu biskupów, w znaku kolegialności – nie z zasady, lecz faktycznej, a także nowych struktur sądowo-duszpasterskich (poradni prawnych i rodzinnych), również zmiany mentalności w podejściu do spraw i problemów sądownictwa kościelnego biskupów diecezjalnych oraz pracowników samego sądownictwa kościelnego.

8

Church Tribunals in the Czech Republic during the COVID-19 Epidemic

72%

Menke M. , Němec D.

|

2023

|

tom 11

|

nr 1

33-57

EN

The article aims to summarize the situation in the church justice system in two aspects. From the distance of several years, it briefly evaluates the application of the norms of the 2015 reform of the matrimonial procedural law of the Catholic Church (the dramatic increase in the number of cases after the reform, the stabilization of the situation after the first years, the low use of the possibility of abbreviated proceedings, etc.). It assesses the impact of the imposed limitations (and people’s worries) in the Czech society during the COVID-19 epidemic on the activity of church tribunals and the search for alternative ways of processing cases (using the example of the Interdiocesan Tribunal in Olomouc).

9

A few words about the difficulties in the procedure for nullitas matrimonii and the Metropolitan Court in Bialystok

72%

Gierałtowski T.

|

tom 15

|

nr 2

EN

The author of the article after a brief reflection reminiscent the story of the Metropolitan Court in Bialystok raises issues concerning the canon proceedings. He draws attention to the common perception in the society, and especially in the media, about the concept of the “church divorce”. He shows how wrong it is formulated and what negative eff ects entail its use. This leads in fact to identification of the canonical proceedings for annulment of the marriage with the divorce proceedings. Similarly, the author explains who is the defendant in a canonical process, so often mistakenly equated in the common sense with the accused in a criminal trial. It also indicates the important role played by a witness in the proceedings. The author warns the interested in canonical proceedings against the use of accidental legal advice and encourages these people to direct contact with the ecclesiastical courts, where one can find a friendly and professional legal advice.

PL

Autor artykułu po krótkiej refleksji przypominającej historię Sądu Metropolitalnego w Białymstoku porusza zagadnienia dotyczące samego postępowania kanonicznego. Zwraca uwagę na funkcjonujące w powszechnej świadomości społecznej, a szczególnie w środkach przekazu pojęcie „rozwód kościelny”. Wykazuje jak błędne jest to sformułowanie i jakie negatywne skutki pociąga za sobą jego używanie. Prowadzi to bowiem do utożsamiania kanonicznego postępowania o stwierdzenie nieważności zawarcia małżeństwa z postępowaniem rozwodowym. Podobnie autor wyjaśnia kim jest strona pozwana w procesie kanonicznym, tak często błędnie utożsamiana w powszechnym rozumieniu z oskarżonym w procesie karnym. Ponadto wskazuje jak ważną rolę w postępowaniu odgrywa świadek. Autor przestrzega zainteresowanych postępowaniem kanonicznym przed korzystaniem z przypadkowych porad prawnych i zachęca te osoby do bezpośredniego kontaktu z sądami kościelnymi, gdzie można znaleźć życzliwą i fachową poradę prawną.

10

Wartość dowodowa opinii biegłego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

72%

Leszczyński G.

|

nr 9

137-150

EN

II canone 1574 del Codice di diritto canonico stabilissce che ci si deve servire dell’opera dei periti ogniqualvolta, secondo il disposto dei diritto о del giudice è necessario il loro esame. Questo, infatti, nelle cause matrimoniali si verifica nei casi contenuti dal Legislatore nei cann. 1084 e 1095, p. 1 CIC riguardanti l’impotenza e le malattie mentali. Questo, se condo la giurisprudenza, risulta utile e necessario anche nei casi contenuti dal Legislatore nei can. 1095, p. 3 CIC. E poiché nelle cause dell’incapacita psichica non si tratta delle vere e proprie malattie l’intervento dele perito si presenta necessario. In questo articolo cerchiamo di scoprire quale è il valore probativo delle perizie e la sua importanza nella formazione della certezza morale necessaria per il pronunciamento della sentenza. Riconoscendo una grande importanza della perizia svolta con professionalità in questi tipi di cause affermiamo che è il compito di giudice, secondo la regola dei libero apprezzamento , di attribuire alla perizia il preciso valore probativo.

11

Ochrona danych osobowych w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa w świetle wybranych zasad procesu (cz. 2)

72%

Andrzejewski M.

|

nr 2

5-55

EN

The paper addresses the issue of the scope of protection of personal data of the participants in the process of nullity of marriage in the context of the General Decree on the Protection of Natural Persons with regard to the Processing of Personal Data in the Catholic Church promulgated by the Polish Bishops’ Conference under selected procedural rules. In the second part, the research hypothesis is tested that the consensual system for the nullity of a marriage, regulated expressis verbis by canonical procedural law, does not provide for legal norms aimed at protecting the personal data of the participants in the iudicium, but that the procedural system set up ensures a high level of data protection in the procedure causis de matrimonii nullitate.

PL

W artykule podjęto problematykę zakresu ochrony danych osobowych uczestników procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa w odniesieniu do promulgowanego przez Konferencję Episkopatu Polski dekretu ogólnego w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim w kontekście wybranych zasad procesowych. W części drugiej weryfikowano hipotezę badawczą, zgodnie z którą chociaż unormowania kanonicznego prawa procesowego dotyczące konsensusunieważności małżeństwa nie zawierają expressis verbis przepisów mających za zadanie ochronę danych osobowych uczestników iudicium, to jednak dzięki stworzonemu systemowi zasad procesowych zapewniona jest szeroka ochrona danych in causis de matrimonii nullitate.

12

Ochrona danych osobowych w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa w świetle wybranych zasad procesu (cz. 1)

72%

Andrzejewski M.

|

nr 1

5-37

EN

The paper addresses the issue of the scope of protection of personal data of the participants in the process of nullity of marriage in the context of the General Decree on the Protection of Natural Persons with regard to the Processing of Personal Data in the Catholic Church promulgated by the Polish Bishops’ Conference under selected procedural rules. In the first part of the study, the research hypothesis was tested that the regulatory method chosen in the Decree, which consists in a fragmented transposition of norms of external law (GDPR) into canon law in the form of a Decree on the protection of personal data of persons involved in the nullity procedure, does not correspond to the specifics of the transposition of canon law rooted in the nature of the people of God, who form the mystical body of Christ and live in the Holy Spirit. De lege ferenda, the necessary amendments to the General Decree are proposed in order to remove the difficulties of interpretation.

PL

W artykule podjęto problematykę zakresu ochrony danych osobowych uczestników procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa w odniesieniu do promulgowanego przez Konferencję Episkopatu Polski dekretu ogólnego w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim w kontekście wybranych zasad procesowych. W części pierwszej zweryfikowano hipotezę badawczą, zgodnie z którą metoda regulacji przyjęta przez dekret i polegająca na fragmentarycznej transpozycji norm prawa egzogenicznego (RODO) do prawa endogenicznego Kościoła w zakresie ochrony danych uczestników procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa, nie jest koherentna ze specyfiką wymierzania sprawiedliwości w Kościele, które jest zakorzenione w naturze Ludu Bożego, stanowiącego Mistyczne Ciało Chrystusa i żyjącego w Duchu Świętym. De lege ferenda zaproponowano konieczne zmiany w dekrecie ogólnym, co w konsekwencji pozwoli rozwiązać trudności wykładnicze związane z jego stosowaniem w analizowanym zakresie.

13

Wpływ schizofrenii na zdolność konsensualną do zawarcia małżeństwa

72%

Rutecki K.

|

nr 7 (20) nr 2

141-152

PL

Jedną z najważniejszych przyczyn stwierdzenia nieważności małżeństwa jest niezdolność konsensualna, tj. niezdolność nupturienta do ważnego wyrażenia zgody małżeńskiej w sposób zgodny z wymogami określonymi w prawie kanonicznym. W rozumieniu Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., źródła niezdolności konsensualnej mogą przybierać wiele różnorodnych form, przy czym wszystkie one odnoszą się do sfery rozumowej, tj. do zdolności umysłowych związanych z pojmowaniem istoty sakramentu małżeńskiego, do sfery wolitywnej oraz obowiązków z małżeństwa wynikających, jak również faktycznej możliwości ich realizacji. Zatem, za jeden z najistotniejszych powodów niezdolności konsensualnej należy uznać szeroko pojęte choroby umysłowe i zaburzenia psychiczne.

EN

One of the most important causes of marriage nullity is consensual incapacity, i.e. a prospective spouse’s inability to validly express marital consent in accordance with the requirements set out in the 1983 Code of Canon Law. Within the meaning of canon law, the sources of consensual incapability can have various forms, all of which, however, must be related to reason, i.e. mental powers connected with understanding the nature of the sacrament of marriage and the resultant obligations and one’s own actual ability to fulfil them. Therefore, one of the most important causes of consensual incapability is a wide range of mental diseases and disorders.

14

Impotencja kobiety w świetle dekretu ratyfikacyjnego Roty Rzymskiej c. Erlebach z 19 lipca 2007 roku

72%

Góralski W.

|

2012

|

tom 23

|

nr 17

125-138

EN

L’autore presenta il decreto di ratificazione emanato dal turno rotale c. Erlebach il 19 luglio 2007 (non pubblicato) nella causa di nullità del matrimonio dal titolo dell’impedimento della impotenza (il vaginismo) dalla convenuta. Si tratta di un caso nel quale dopo la dispensa pontificia super rato non consummato il tribunale della prima istanza ha iniziato il processo di nullità del matrimonio. Dopo la sentenza affirmativa il turno rotale (Erlebach, Ciani, Ferreira Pena) l’ha ratificata. Nel commento al decreto rotale si sottolinea il modo nel quale è stata analizzata la suddetta sentenza appellata.

15

Właściwość sądu w procesie zwykłym w „Mitis Iudex Dominus Iesus”

72%

Bartczak A.

|

nr 4

29-44

EN

The new canon 1672 simply reiterates the previous norm that tribunals are competent if they are the tribunals of the place where the marriage was celebrated (an adaption of the ancient notion of the forum of the place where the contract was entered) or the tribunals of the place where the respondent has a domicile or quasi-domicile or the tribunals of the place in which the majority of proofs are to be gathered. This article outlines changes in the law. The author points to the advantages and concerns associated with the new law.

16

Orzekanie nieważności małżeństwa z dwu (lub więcej) tytułów wadliwego konsensu

72%

Sobański R.

|

nr 5

139-150

EN

Considerationes propositae stimulatae sunt sententiis quibus nullitas matrimonii indiscriminatim ob plures defectus consensus declaratur, ut ex. gr.: „ob defectum discretionis iudicii et incapacitatem assumendi onera coniugalia” vel immo „ob simulationem utriusque partis et ob defectum discretionis iudicii in utraque parte”, et porro. Considerationes duabus in partibus protrahuntur. Prima in parte officium iudicis elucidatur, cui competit formulam dubiorum statuere. Cumulatio titulorum nullitatis vigentibus normis c. 1095 numerose crescit. Criteria ergo compatibilitatis, ordinationis et subordinationis titulorum strenue perspicienda sunt, tum cum formula dubiorum statuitur tum cum sententia fertur. De principiis quibus criteria haec reguntur sermo in parte generali considerationum est. Secunda in parte singula capita nullitatis ob defectum consensus respectu eorum compatibilitatis et subordinationis circumspiciuntur. Capita incompatibilia censentur: simulatio totalis et vis ac metus, simulatio et error iuris, simulatio tum totalis tum partialis et conditio, simulatio tum totalis tum partialis et defectus usus rationis vel discretionis iudicii.

17

Aplikacja zasady "favor matrimonii" w rozstrzyganiu spraw o nieważność małżeństwa

72%

Nowicka U.

|

nr 16

7-25

EN

Il principio della presunzione della validità del matrimonio ha molto avversari – gli uni provano a dimostrare scientificamente l’assurdità della sua esistenza, gli altri la dimenticano in pratica. L’accusa fondamentale è questa che il diritto canonico pone troppo grande attenzione „al favoritismo” dell’istituzione, invece di decidere in favore delle persone. Nel presente articolo mi incarico una prova della difesa del principio e anche dimostrare che la protezione del matrimonio non si oppone alla protezione delle persone, ma in essa diviene reale. L’essenza della presunzione della validità del matrimonio è il fatto che in caso di dubbio (cioè della mancanza di fatti certi e prove) il matrimonio si deve ritenere valido. Provare il contrario non può significare il soggettivo giudizio della nullità del matrimonio, ma bisogna - con aiuto di accessibili mezzi dimostrativi - convincere il giudice della ragione della sua tesi. Il giudice deve ottenere la certezza morale - non basta né il dubbio né la probabilità. Altrimenti deve giudicare in favore del vincolo, e il giudizio opposto, giustificato col bene delle persone, con questo bene purtroppo nonha niente a che vedere.

18

Unieważnienie małżeństwa cywilnego a stwierdzenie nieważności małżeństwa w procesie kanonicznym – analiza porównawcza

72%

Cicha D.

|

nr 8 (21) nr 1

135-156

PL

Unieważnienie małżeństwa oraz stwierdzenie nieważności małżeństwa są instytucjami prawa w dwóch odrębnych porządkach prawnych, które u swych podstaw mają podobne założenia. Celem obu procesów jest wykazanie, czy dane małżeństwo jest ważnie zawarte. W zakresie podobieństw analogię można wykazać odnośnie do przesłanek do wniesienia powództwa o unieważnienie małżeństwa lub skargi powodowej o stwierdzenie nieważności małżeństwa, legitymacji procesowej, terminu na wniesienie powództwa lub skargi powodowej oraz w zakresie skutków wyroku unieważniającego małżeństwo lub stwierdzającego nieważność małżeństwa. W zakresie dwóch pierwszych przesłanek do wszczęcia procesu należy wyszczególnić: przeszkody małżeńskie oraz wady oświadczenia woli. W zakresie przeszkód małżeńskich ustawodawca kościelny wykazuje szerszy katalog przeszkód, podobnie w zakresie wad oświadczeń woli. Trzecia kategoria przesłanek jest w dwóch procesach odrębna. W prawie cywilnym jest to wadliwe pełnomocnictwo, w prawie kanonicznym – brak formy kanonicznej. Należy jednak wskazać, iż pomimo tych rozbieżności treść przesłanek jest w wielu miejscach analogiczna, jedynie inaczej usystematyzowana przez ustawodawcę. Precyzyjne określenie różnic jest istotne, ponieważ pomaga usystematyzować nabytą wiedzę oraz precyzyjnie wskazywać cechy charakterystyczne dwóch odrębnych procesów, które błędnie uważane są za tożsame.

EN

Annulment and declaration of nullity of marriage are legal institutions in two separate legal orders but based on similar premises. The purpose of both processes is to show whether a given marriage was validly concluded. As regards similarities, analogy can be shown in the grounds for an application for marriage annulment or an application for a declaration of marriage nullity, locus standi, time limit for bringing an action (or libellus), and regarding the consequences of a judgment annulling a marriage or declaring nullity of a marriage. As regards the first two categories of criteria for the initiation of a process, the following should be specified: marital impediments and defects in the declaration of will. With respect to the former, the church legislator provides for a broader catalogue of impediments, just like in the case of defective declarations of will. The third category specifies different conditions for two processes. Under civil law, this would be defective power of attorney, while under canon law – the lack of the canonical form. However, it should be pointed out that despite these discrepancies, the content of these criteria is in many respects analogous, yet differently systematised by the legislator. The precise determination of differences is important since it helps to systematize the acquired knowledge and precisely point out the characteristics of two separate processes, which are mistakenly regarded as identical.

19

Nieważność małżeństwa z tytułu poważnego braku rozeznania oceniającego z powodu toksykomanii u obojga stron (kan. 1095, n. 2) w wyroku Roty Rzymskiej z 23 II 1990 r. c. Stankiewicz

58%

Góralski W.

|

1992

|

tom 3

89-103

EN

L’autore presenta la sentenza definitiva pronunciata il 23 febbraio 1990 nel terzo grado della giurisdizione, cioè nel Tribunale della Rota Romana c. Stankiewicz dal titolo dell’incapacità di ambedue parti a prestere il consenso matrimoniale „ob defectum discretionis iudicii (can. 1095, n. 2) propter toxicomaniam”. Con la suddetta sentenza viene dichiarata la nullità del matrimonio contratto il 10 maggio 1973 nella chiesa parrocchiale della Immacolata Concezione in Buenos Aires.

20

Uzależnienie od gry a niezdolnośc psychiczna do zawarcia małżeństwa

58%

Kantor R.

|

nr 2

EN

In the colloquial language the term ‘addiction’ is used mainly with regard to people who abuse drugs (drug addiction), medicines (pharmacomania), alcohol (alcoholism) or cigarettes. In a broader context, it may refer to numerous other behaviours, e.g. gambling games, watching television, the Internet or sex. These are addictions that are frequently less known and described, not always even specified in the official classifications of diseases, such as ICD-10 and DSM IV. This article aims at indicating a ‘new’ problem which the employees of the ecclesiastical court already face – pathological game addiction. Firstly, pathological gaming will be presented as a mental disease, then the profile of a pathological player will be outlined. Furthermore, the aspect of the mental incapacity to contract marriage will be discussed. The judgments of the ecclesiastical tribunals in the subject matter will constitute the last part of the article. The result of the analyses (in the conclusion) will be practical suggestions for a judge in his dialogue with a judicial expert.