Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Hodża Nasreddin – antybohater w służbie kultury

100%

Ayşen-Kaim A.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2015

|

nr 39/2015 Filologia IV

36-47

PL

Niniejszy artykuł ma charakter badawczy, jego celem jest przedstawienie ustnej tradycji anegdotycznej, żywej zarówno w Azji, jak i na Bliskim Wschodzie, która skupia się wokół postaci mądrego głupca. Występuje on w różnych trawestacjach o imieniu Hodża Nasreddin i łączy ludowe poczucie humoru z autoironiczną krytyką społeczną. Po rozpoznaniu specyficznych warunków społeczno-kulturowych, zmiany trybu życia z koczowniczego na osiadły i trudności adaptacyjnych tego procesu, przedstawiono zasięg ich oddziaływania i specyfikę w zależności od lokalnych tendencji. Następnie, po zarysowaniu studium postaci bliskowschodniego żartownisia pod kątem antropologicznym i turkologicznym, przywołane zostały analogiczne postacie bohaterów plebejskich i antybohaterów z kultury anatolijskiej. Jako przedstawiciel tradycji zachodnioeuropejskiej dla celów porównawczych przedstawiony został Dyl Sowizdrzał (niem. Till Eulenspiegel, ang. Owlglass). W pracy wykorzystano przykłady anegdot Hodży Nasreddina, towarzyszące po dziś dzień codziennemu życiu na Bliskim Wschodzie. W studium przypadku wykorzystano prace tureckich folklorystów i antropologów jak Ilhan Başgöz i Mary Douglas.

EN

The article is of the research nature; its aim is to present the spoken anecdotal tradition, vivid both in Asia and in the Middle East, which focuses around the figure of a wise fool. He appears in various travesties under the name of Hodja Nasreddin and combines the folk sense of humour with a selfironic social criticism. Having recognised the specific sociocultural conditions, the change of the lifestyle from the nomadic to the settled one, and the adaptive difficulties of this process, the author presented the scope of their impact and the specificity depending on the local tendencies. Next, having outlined the study of the figure of the Middle East joker from the anthropological and turkological angle, she the referred to similar figures of plebeian heroes and anti-heroes from the Anatolian culture. As the representative of the West European tradition, for the comparative purposes, there is presented Dyl Sowizdrzał (Germ. Till Eulenspiegel, Eng. Owlglass). In her study, the author used examples of the Hodja Nasreddin’s anecdotes, accompanying to this day the everyday life in the Middle East. In the case study, there were used works of Turkish folklorists and anthropologists such as Ilhan Başgöz and Mary Douglas.

2

Автономадизм постмодерна в российских мегаполисах

85%

Shlyakov A.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2019

|

tom 1

315-224

EN

Nomadism in postmodern stands as a principle of diffusion, allocation of bodies on social plane, implying a disruption with any fixedness: with Homeland, Home, family, identity. This principle is based on the constant movement, changes of the body. The following strategy forms a special chronotopy: space is constructed rhysomically (astructurally, acentered with equality of all possible directions of movement), and time is read a a cyclic present or as deplyment of past-future (Chronos and Eon in the concept of G. Deleuze). With transition to postmodern not only a man became a carrier of nomadic features, but also the bodies of an objective world became nomadic. Miniaturization of objects , which is accompanied by their intellectual filling, allows them to not only dive in an act of movement, but also incite movememnt and form space for realization of their own movement. A car, which in modern performed the function of subjugation of space with speed, in postmodern changed its functionality to comfort, and seriously influenced the formation of the map of the city. In this article a phenomenon of autonomadism is explored (embodiment of nomadism as a social strategy of mobility) through automobilization of society. Theoretical basis of the study is nomadological project of Deleuze – Guattari and concept of paradygm of mobility J. Urry. Among indicators which allow to talk about autonomadism are chronotopical metamorphosis in the reading of ambient landscape of motorists and the loss of identity, which led to the occurence of a hybrid “driver – car”. The following study showed that in postmodern Russian cities – metropolis a quiescence is seen as deviation and is socially excluded, spaces of quiet ar colonized by cars, sedentary places are exiled from the city or demand high economical expenses, which makes the settled way of life unprofitable.

3

Changing lifestyle and prevalence of malnutrition among settled pastoral Fulani children in Southwest Nigeria

71%

Ekpo U. F. , Omotayo A. M. , Dipeolu M. A.

|

nr 2

4

A Wanderer, Descendant of Wanderers: Nomadism in Martin Kukučín’s Travel Diary A Walk through Patagonia

57%

Hudymač A.

Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU

|

2023

|

tom XIX

125-138

PL

Tematem artykułu jest obszerny dziennik podróży słowackiego pisarza Martina Kukučína zatytułowany Prechádzka po Patagónii [Spacer po Patagonii]. Życie autora, należącego do najwybitniejszych przedstawicieli słowackiego realizmu, naznaczone było stygmatem emigracji, a dzienniki podróży (z Dalmacji, Czarnogóry, Francji, Patagonii) stanowią integralną część jego twórczego dorobku. Ten omawiany tutaj różni od innych tekstów podróżniczych Kukučína. Zwraca uwagę szczegółowością i pewnym podwójnym spojrzeniem na autora-podróżnika, który jednocześnie i określa samego siebie jako włóczęgę, i daje wyraz pragnieniu zakotwiczenia w świecie. Tej podwójności autora towarzyszy podwójność krajobrazu. Obraz Patagonii przeplata się tu bowiem z obrazem rodzimej Orawy.

EN

The article discusses an extensive travel journal, entitled A Walk Through Patagonia, by the renowned Slovak writer Martin Kukučín (1860–1928). Recognised as a prominent representative of realism in Slovak literature, Kukučín experienced challenges associated with emigration throughout his life. His travel accounts, encompassing various destinations such as Dalmatia, Montenegro, France, and Patagonia, constitute an integral part of his creative output. In comparison with Kukučín’s other travel narratives, this particular diary documenting his journey to Patagonia stands out through its meticulousness and a distinct dual perspective of an author and a traveller. In his writings, Kukučín portrays himself simultaneously as a wanderer and expresses a longing for a sense of belonging in the world. This dual nature of the writer is reflected in the landscapes depicted, in which the imagery of Patagonia becomes intertwined with the underlying portrayal of Kukučín’s native region of Orava.

5

Nuda podróżowania, nuda czekania. "Gerry" Gusa Van Santa a teatr Samuela Becketta

57%

Popielecki J.

|

2009

|

tom 7

|

nr 13-14

225-234

EN

Jakub Popielecki draws on Roger Ebert’s anecdote and discusses similarities between Gus Van Sant’s Gerry and the theatre of Samuel Beckett. The movie and Beckett’s plays (such as Waiting for Godot) share many components: a sexually ambiguous pair of main characters, Buster Keaton’s physical comedy as a source of inspiration and use of wordplay in the title. Is Van Sant’s film a rethinking of “Beat Generation”-inspired road movie mythology? Are the characters played by Matt Damon and Casey Affleck nomads (as described by Gilles Deleuze)? What connects Van Sant’s and Beckett’s works with the phenomenon of boredom? Popielecki sees the minimalist style of these artists as a sign of a new attitude towards the problem of aesthetic experience.

PL

Boredom of travelling, boredom of waiting. Gus Van Sant’s “Gerry” and the theatre of Samuel Beckett Jakub Popielecki draws on Roger Ebert’s anecdote and discusses similarities between Gus Van Sant’s Gerry and the theatre of Samuel Beckett. The movie and Beckett’s plays (such as Waiting for Godot) share many components: a sexually ambiguous pair of main characters, Buster Keaton’s physical comedy as a source of inspiration and use of wordplay in the title. Is Van Sant’s film a rethinking of “Beat Generation”-inspired road movie mythology? Are the characters played by Matt Damon and Casey Affleck nomads (as described by Gilles Deleuze)? What connects Van Sant’s and Beckett’s works with the phenomenon of boredom? Popielecki sees the minimalist style of these artists as a sign of a new attitude towards the problem of aesthetic experience.

6

Zmiany srodowiska przyrodniczego a gospodarcza dzialalnosc nomadow i ludnosci rolniczej w poludniowej Nubii

57%

Gilarowski J.

Afryka, Azja, Ameryka Łacińska

|

2001

|

tom 78

73-85

7

Номадологический проект Давида Фонкиноса

50%

Zhukova N.

Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego

|

2018

|

tom 4

401-416

EN

The article overviews a nomadic project of postmodernism based on the French novel Memories (original title Les Souvenirs) by David Foenkinos. It is noted that nomadic (from English nomad – a wanderer) project captures in his text the state of culture being “seized” by the quantum leap principle. The history of any individual has a randomprobabilistic nature, as well as interpretations that are given to certain historical events (later becoming official versions), are also of randomprobabilistic nature. Consequently, no one can claim truth only in his or her personal story. From this point of view, every individual is a “nomad” travelling in history. The coincidence of memories occurs in the Aeon, forming the “event of the Aeon”. The course of life depends on the vector of memories and on the meaning that is given to them, as well as on what other eventsmemories from the Aeon “cling” to human consciousness.

PL

Artykuł przynosi ogląd nomadycznego projektu postmodernizmu opartego na francuskiej powieści Wspomnienia (tytuł oryginału: Les Souvenirs) Dawida Foenkinosa. Jak wolno sądzić, projekt nomadyczny (z angielskiego nomad – wędrowiec) ujmuje w tym tekście stan kultury „uchwyconej” z perspektywy zagubienia w czasie. Historia każdej jednostki odznacza się losowym i możliwym scenariuszem, podobnie jak z interpretacjami danych wydarzeń dziejowych (później stających się ich oficjalnymi wersjami), one także mają zbliżoną naturę. W rezultacie nikt nie może głosić prawdy o własnej osobistej historii. Z tego punktu widzenia wszyscy jesteśmy nomadami, co znaczy, że podróżujemy po przeszłości. Związek wspomnień ujawnia się w wieczności, tworząc jakieś wydarzenie w eonie. Bieg życia zależy zatem od rodzaju wspomnień i znaczeń, jakie się im przypisuje, a także jak inne wydarzeniawspomnienia z eonu dotykają ludzką świadomość.

8

Posthumanizm – w poszukiwaniu nowej etyki

50%

Środa M.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2023

|

nr 47

109-126

EN

The crisis of classical humanism is a fact. It has revealed its dark reverse. They are slavery, colonialism, exploitation, exclusion, discrimination. Humanism turned out to be the offspring of patriarchalism, gender chauvinism and speciesism. Therefore, it has to be overcome. One of the proposals is posthumanism. It is based on a different research method (I call it the “sense of participation”), a different concept of the subject (nomad) and a new ethics, the shape of which is still emerging. In the article, I point to its foundations in the form of a female ethics of care, which – in my opinion – opens the horizons to a more holistic, egalitarian, pluralized human–non-human existence.

PL

Kryzys klasycznego humanizmu jest faktem. Ujawnił bowiem on swój ciemny rewers. Są nim niewolnictwo, kolonializm, wyzysk, wykluczenia, dyskryminacje. Humanizm okazał się być dzieckiem patriarchalizmu, szowinizmu płciowego i gatunkowego. Trzeba go więc przezwyciężyć. Jedną z propozycji jest posthumanizm. Opiera się on na odmiennej metodzie badawczej (nazywam ją tu „zmysłem udziału”), odmiennej koncepcji podmiotu (nomada) i nowej etyce, której kształt dopiero powstaje. W artykule wskazuję na jej fundamenty w postaci kobiecej etyki troski, która – w moim przekonaniu - otwiera horyzonty na bardziej holistyczne, egalitarne, spluralizowane ludzko-pozaludzkie istnienie.

9

Migrant i nomada – tożsamości w ruchu. Moda czy konieczność?

50%

Majkiewicz A.

Transfer. Reception studies

|

2019

|

tom 4

295-301

EN

The author undertakes an effort to answer the question whether the observable, contemporary migrant movements – excluding coerced migration – is a specific trend in order to be labeled contemporary wanderers i.e. digital nomads. Further, she speculates upon the question of identity in flux (the process of emancipation and settlement), and in her description, she employs the ideas of ‘foraging’ and ‘dispersal’. The presented deliberations lead to an inevitable new identity model of ‘world citizen’.

DE

Die Autorin unternimmt den Versuch, eine Antwort auf die Frage zu finden, ob die derzeit zu beobachtenden Migrationsbewegungen mit Ausnahme der „Zwangsmigration“ eine gewisse Mode für die Annahme des Status eines modernen Wanderers (digitalen Nomaden) darstellen. Im Weiteren spekuliert sie über die Frage der Identität „in Bewegung“ (Emanzipationsprozess, Verwurzelung). In ihre Beschreibung bedient sie sich der Figuren „Sammlertum“ und „Zerstreuung“. Diese Überlegungen lassen als Konklusion den Bedarfnach einem neuen Modell des „Weltbürgers“ zu.

PL

Autorka podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy współcześnie obserwowalne ruchy migracyjne poza migracją „przymusową” nie stanowią swoistej mody na przyjęcie statusu współczesnego wędrowcy (cyfrowego nomady). W dalszej kolejności spekuluje nad kwestią tożsamości „w ruchu” (proces emancypacji, zakorzenienia) i w jej opisie posługuje się figurą „zbieractwa” i „rozproszenia”. Przedstawione rozważania pozwalają na konkluzję o nieuchronności nowego modelu „obywatela świata”.