PL
 |
EN
Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 30

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  niematerialne dziedzictwo kulturowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available Rola Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w systemie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
100%
Brzezińska A. W.
Lud
|
2020
|
tom 104
PL
Omówienie roli PTL w ochroni niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
2
Content available „My też chcemy mieć swoje tradycje”. Metody badań, definiowanie i praktykowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego na ziemiach zachodnich i północnych
80%
Paprot-Wielopolska A.
Lud
|
2020
|
tom 104
PL
Tekst skupia się na pomijanym dotychczas niematerialnym dziedzictwie kulturowym (NDK) na Ziemiach Zachodnie i Północnych, które tworzą neoregiony, czyli obszary, gdzie doszło do wielkich migracji ludności w wyniku II wojny światowej. Celem artykułu  jest 1) określenie sposobów (metod) rozpoznawania tradycji jako NDK neoregionów we współpracy ze społecznościami lokalnymi i 2) uznania go za element niezbędny w kształtowaniu tożsamości mieszkańców terenów postmigracyjnych. Oparciem dla wyrażonego postulatu jest analiza metod i technik badawczych zastosowanych w projektach realizowanych w wybranych regionach. Służą one zaświadczeniu ich wszechobecności i doniosłej roli w kształtowaniu NDK. Dlatego przeprowadzono krytyczną analizę metod badawczych i ocenę krajowego systemu ochrony NDK oraz przedstawiono możliwości praktycznego zastosowania wyników badań w społecznościach lokalnych na rzecz eksperckiego wsparcia i włączenia go do krajowego rejestru NDK.
3
Content available Monitoring elementów wpisanych na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Założenia
70%
Smyk K.
Lud
|
2020
|
tom 104
PL
Artykuł jest próbą zarysowania problemów dotyczących monitoringu zjawisk wpisanych w Polsce na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Z założenia monitoring ma odbywać się co 5 lat i być prowadzony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Autorka zgłasza szereg pytań, skupia się jednak na odpowiedzi na cztery: cele i efekty monitoringu; przedmiot monitoringu; zasady nadrzędne, jakimi należy się kierować, opracowując wytyczne do monitoringu; jak monitoring może przełożyć się na wzmożenie działań ochronnych. Proces monitoringu rozumie zarazem jako jeden z etapów organizowanego i realizowanego w Polsce procesu strategicznego zarządzania przejawami niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Najdonioślejszym i nadrzędnym jego celem może stać się wpływanie na depozytariuszy i zachęcanie ich do bardziej efektywnych, świadomych i kompleksowych działań służących wzmocnieniu żywotności zjawiska dziedzictwa niematerialnego.
4
Content available Bartnictwo w kontekście ekologii kulturowej i ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego – refleksje po badaniach pilotażowych
60%
Echaust K.
Łódzkie Studia Etnograficzne
|
2019
|
tom 58
PL
Artykuł prezentuje analizę badań pilotażowych przeprowadzonych w październiku 2018 roku w Puszczy Augustowskiej. Celem pilotażu było „wejście w teren” oraz zebranie materiału empirycznego poprzez przeprowadzenie etnograficznych badań terenowych. Podczas kilkudniowego pobytu miałam możliwość uczestniczenia w warsztatach bartniczych. Efektem wyjazdu terenowego jest pozyskany materiał źródłowy, dokumentacja fotograficzna oraz filmowa, dziennik badań terenowych, wywiady nieustrukturyzowane. Niniejszy artykuł ma na celu analizę zebranego materiału badawczego oraz refleksję nad metodologią etnograficznych penetracji terenowych. Zwraca również uwagę na metody i techniki badawcze, które sprawdziły się w terenie oraz takie, które nie przyczyniły się do osiągnięcia oczekiwanych rezultatów. W artykule przedstawiona jest też analiza związków metodologii z tematem i problematyką prowadzonych badań etnograficznych.
5
Content available „Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives”, red. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019 Routledge (= SOAS Musicology Series) ISBN-10: 1138228044; ISBN-13: 978-1138228047
60%
Popławska M.
Muzyka
|
2022
|
tom 67
|
nr 2
166-170
EN
Book Review of: Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives, eds. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019
PL
Recenzja książki: Music as Heritage: Historical and Ethnographic Perspectives, red. Barley Norton, Naomi Matsumoto, London–New York 2019
6
Content available Rola reżimów regionalnych w ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludów rdzennych i społeczności tradycyjnych – przykład Afrykańskiej Regionalnej Organizacji Własności Intelektualnej (ARIPO)
57%
Babik M.
|
2019
|
nr 2 (218)
7-44
EN
The purpose of this paper is to analyze the African experience in developing legal protection for the cultural heritage of indigenous populations as a more effective solution than the measures relying on the prevailing UNESCO and WIPO paradigm. Historical and doctrinal legal research methodologies are applied to examine, in particular, the existing international law mechanisms adapted from the sphere of intellectual property law and – broadly understood – right to culture. The primary purpose of this paper is to assess the adequacy of protection of intangible cultural heritage afforded in those regimes compilation to the nature of ICH, and to identify the significant gaps that have been raised by indigenous populations representatives themselves. The research includes a comparative analysis of the development of relevant legislation in particular member countries. This analysis leads to a conclusion that ARIPO while introducing sui generis systemic solutions was instrumental to building the awareness of significance of the broadly defined intellectual property rights for the creators, cultures and national economies, and many of its solutions can serve as guidelines for other regions of the world in creating adequate and effective protection systems for the cultural heritage of their local communities.
PL
Celem artykułu jest analiza doświadczeń afrykańskich w kształtowaniu ochrony prawnej dziedzictwa kulturowego ludów tubylczych jako przykładu rozwiązań regionalnych o większej skuteczności, niż  obowiązujący, tj. zgodny z  reżimem UNESCO  oraz WIPO. W szczególności analizie poddane zostały, z użyciem metody historycznej i prawno-dogmatycznej, istniejące mechanizmy prawa międzynarodowego, oparte o rozwiązania zaczerpnięte z prawa ochrony własności intelektualnej oraz szeroko pojętego prawa do kultury. Podstawowe pytanie, jakie przyświeca podjętym tu rozważaniom odnosi się do kwestii adekwatności takiej kompilacji reżimów prawa międzynarodowego do ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i wskazania istotnych luk artykułowanych przez przedstawicieli ludów rdzennych. W badaniach przeprowadzono komparatywną analizę rozwoju legislacji w krajach członkowskich. Pozwala to wysnuć wniosek, iż ARIPO, wprowadzając rozwiązania systemowe oparte o system sui generis miało wpływ na kształtowanie świadomości, jakie jest  znaczenie ochrony szeroko pojętych praw własności intelektualnej dla twórców, dla kultury i gospodarki krajowej, a wiele z zastosowanych rozwiązań może być wskazówką dla innych regionów świata w kształtowaniu adekwatnej i skutecznej ochrony dziedzictwa kulturowego lokalnych społeczności.
7
Content available Koalicja Wschowskich Kolędników. Między dziedzictwem kulturowym a tradycją wynalezioną
57%
Dziubata K.
Zeszyty Wiejskie
|
2020
|
tom 26
243-268
EN
The aim of the article is to analyze the activities of the carol formation named „Koalicja Wschowskich Kolędników” – a group of young people from Wschowa in western Poland, who practice Christmas carol singing celebrations around the streets of the city and near villages. This recent phenomenon due to the lack of intergenerational communication draws from various regions of Poland. The article consists of three parts: 1) ethnographic description of the group, its activity and social perception, 2) locating it in the background of regional carol traditions, 3) case study in terms of tradition, folklore, invented tradition and intangible cultural heritage.
PL
Celem artykułu jest analiza działalności Koalicji Wschowskich Kolędników – grupy młodych ludzi z okolic Wschowy (woj. lubuskie), która w okresie Świąt Bożego Narodzenia praktykuje obchody kolędnicze ulicami miasta i przylegających do niego wsi. Jest to zjawisko stosunkowo świeże, które z uwagi na brak przekazu międzypokoleniowego w formie i treści czerpie z różnych regionów Polski. Artykuł składa się z trzech części: 1) etnograficznego opisu kolędowania, prezentacji grupy i społecznego odbioru zjawiska, 2) osadzenia wschowskiego kolędowania na tle wielkopolsko-lubuskich tradycji kolędniczych, 3) analizy przypadku w kategoriach tradycji, folkloryzmu, tradycji wynalezionej i niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
8
Content available Kryzys klimatyczny a lokalne praktyki wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Propozycja badań nad wybranymi zjawiskami Krajowej Listy Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w Polsce z perspektywy etnoklimatologicznej
51%
Dziubata-Smykowska K.
Lud
|
2023
|
tom 107
|
nr 1
110-141
EN
In this article, I present the assumptions of a pilot field study entitled “Analysis of the Relationship between Anthropogenic Climate Change and Local Practices towards Intangible Cultural Heritage”, which I started in the fall of 20221. The results of the research will enable a preliminary analysis of the impact of the climate crisis on traditionally established rituals and customs related to the growing season, the annual snow cycle (cf. Bolin 2009) and surface water levels. The article outlines the problem, the ethnographic area and methods, the theoretical perspectives (including ethnoclimatology and climate ethnography, Orlove et al. 2002; Crate 2011; Strauss 2018), the scope of the research work and preliminary conclusions.
PL
W artykule prezentuję założenia pilotażowych badań terenowych pt. Analiza zależności między antropogenicznymi zmianami klimatu a lokalnymi praktykami wobec niematerialnego dziedzictwa kulturowego, które rozpoczęłam jesienią 2022 roku. Zakładam, że wyniki badań umożliwią wstępną analizę wpływu kryzysu klimatycznego na ustalone tradycją obrzędy i zwyczaje związane z okresem wegetacyjnym, rocznym cyklem zalegania śniegu (por. Bolin 2009) oraz poziomem wód powierzchniowych. Artykuł nakreśla problem, obszar i metody badawcze, przyjęte perspektywy teoretyczne, m.in. etnoklimatologię i etnografię klimatu (Orlove, Chiang, Cane 2002; Crate 2011; Strauss 2018), zakres planowanych prac, a także wstępne wnioski.
9
Content available Zabawy, gry i sporty tradycyjne. Potencjał i możliwości ich wykorzystania w działalności muzealnej
51%
Prabucki B.
Studia Lednickie
|
2018
|
tom 17
63-86
EN
This paper deals with the subject of traditional sports and games (in international literature also called TSG) and the possibility of using them in the contemporary museums’ activities. The author starts with a short description of the significance of sports, games and plays in the history of mankind and the difference between ritual plays and spontaneous games of the past and the contemporary, professional sport — typical for modern times and associated with globalization. Then attention is paid to the particular form of sport — traditional sports and games (TSG) — and their meaning as a cultural reaction to the global threats of homogenization, also visible in modern sport. He also explains why we should protect and promote these sports and games. In the main part of this paper the author aims at indicating the potential and the examples of practical use of TSG in the museum context — as an important part of the intangible cultural heritage, museum education and museum cultural tourism. Then, he describes the selected examples of museums and other institutions in which TSG are used in the described contexts. Finally he focuses on the particular institution — the Museum of the First Piasts at Lednica in Poland, describing the selected examples of putting traditional sports and games in practice there and treating them as an important part of this Museum’s offer.
10
Content available Narracje w przekazie rodzinnym. Wątki folkloru słownego w literaturze regionalnej na przykładzie jednego z tomów serii „Jako downi bywało”
51%
Przybyła-Dumin A.
|
|
tom XXX
|
nr (3/2023)
209-220
EN
Aim. The aim of this article is to discuss selected threads of verbal folklore used in the study of an inhabitant of upper Silesia published as part of the publishing series „Jako downi bywało” by the museum „Górnośląski Park Etnograficzny in Chorzów”. The genres, the circumstances in which they are evoked, and their functions are presented. The form in which they are presented reveals the role of family transmission in the communication of the values carried by these cultural texts. Materials and methods. Analysis of the source text - a publication from the series „Jako downi bywało” entitled Najmilsze zimowe wieczory. Piyrzi furgało, berōw sie słuchało by Anna Stronczek. Results and conclusion. The book Najmilsze zimowe wieczory is an important contribution to the preservation of the intangible cultural heritage of upper Silesia. The descriptions of traditions cultivated in the community to which the author belongs, and the verbal folklore found in the message, are an important expression of their worldview, while the work itself is a valuable source of regional cultural content for researchers. it is also an interesting and valuable source for designing scenarios for regional education or supporting family transmission in the absence of the older generation or when transmission disappears for other reasons. Folklore is an important factor in building up the image of the world and of man; it is an expression of the values shared by the community, of the socially desirable model of man, and thus provides an opportunity to shape the personality of its members. The additional value in the form of the presentation of plots gives insight into their ‚natural’ message, places them in their proper context, which contributes to enriching their content with non-verbal meanings.
PL
Cel. Celem niniejszego artykułu jest omówienie wybranych wątków folkloru słownego wykorzystanego w opracowaniu mieszkanki Górnego Śląska opublikowanym w ramach serii wydawniczej „Jako downi bywało” przez muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”. W opracowaniu zaprezentowane zostały wybrane gatunki, okoliczności, w jakich są wywoływane, oraz funkcje, jakie pełnią. Materiały i metody. Analiza tekstu źródłowego – publikacji z serii „Jako downi bywało” pt. Najmilsze zimowe wieczory. Piyrzi furgało, berōw sie słuchało autorstwa Anny Stronczek. Wyniki i wnioski. Książka Najmilsze zimowe wieczory stanowi istotny wkład w zachowanie niematerialnego dziedzictwa kulturowego Górnego Śląska. Opisy tradycji kultywowanych we wspólnocie, do której należy autorka, oraz znajdujący się w przekazie folklor słowny są istotnym wyrazem ich światopoglądu, samo zaś dzieło jest dla badaczy cennym źródłem treści kultury regionalnej. Stanowi też interesujące i wartościowe źródło do projektowania scenariuszy z zakresu edukacji regionalnej czy też wsparcie dla przekazu rodzinnego w sytuacji braku starszego pokolenia lub zanikającej z innych przyczyn trans-misji. Folklor stanowi istotny czynnik budujący obraz świata i człowieka, niesie wartości podzielane przez zbiorowość i społecznie pożądany model człowieka, przez co daje możliwość kształtowania osobowości członków wspólnoty. Dodatkowy walor w postaci prezentacji wątków daje wgląd w ich „naturalny” przekaz i wpisuje je we właściwy kontekst, co przyczynia się do wzbogacenia ich treści o pozawerbalnie znaczenia.
11
Content available Wybrane zagadnienia z dziejów tradycji zdobienia trasy Bożego Ciała w parafii Spycimierz
51%
Wójcik T.
|
2023
|
tom 12
135-158
EN
The aim of this article is to discuss three issues connected with the tradition of decorating the route of the Corpus Christi procession in the parish of Spycimierz. It first presents an outline of the history of the parish and the villages that it comprises today. Next, it highlights the origins of this tradition and reconstructs the six routes that the Corpus Christi procession followed over the past 50 years. It also explains the rules used by the local community in choosing the route.
PL
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie trzech zagadnień związanych z dziejami tradycji ubierania (zdobienia) trasy procesji Bożego Ciała w parafii Spycimierz. Tekst otwiera zarys dziejów parafii oraz miejscowości współcześnie ją tworzących. Autor analizuje kwestię genezy i okresu narodzin zwyczaju oraz rekonstruuje sześć tras, po których wędrowała procesja Bożego Ciała w parafii Spycimierz podczas ostatniego półwiecza. Wskazuje także reguły, którymi miejscowa społeczność kierowała się, ustalając przebieg trasy.
12
Content available Rewitalizacja dziecięcych gier i zabaw tradycyjnych Śląska Cieszyńskiego
51%
Szalbot M.
Łódzkie Studia Etnograficzne
|
2023
|
tom 62
255-268
EN
The article is a report on the research conducted to diagnose the state of preservation of children’s games and traditional games in the memories of the oldest inhabitants of Cieszyn Silesia. Traditional games were examined as an element of the immaterial cultural heritage and, together with the research results, were a basis for reflecting on possible reintroductive actions. Those are aimed at maintaining the knowledge of these games and game-related behaviours, especially among the children, in order to practice games stemming from local cultural traditions in such a way as to teach them about the cultural heritage of the region.
PL
Artykuł stanowi sprawozdanie z badań diagnozujących stan zachowania dziecięcych gier i zabaw tradycyjnych we wspomnieniach najstarszych mieszkańców Śląska Cieszyńskiego. Rozpatrując je jako element niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz wykorzystując wyniki badań, podjęto refleksję nad założeniami działań rewitalizacyjnych, które mają na celu podtrzymanie znajomości oraz wdrażanie – szczególnie najmłodszych – w praktykowanie niegdyś popularnych zachowań zabawowych wywodzących się z lokalnych tradycji kulturowych w sposób, który umożliwi przekazanie im wiedzy o dziedzictwie kulturowym regionu.
13
Content available Inter-organizational cooperation across the service design process based on Intangible Cultural Heritage exploitation
51%
Trojan L. , Kurowska-Pysz J. , Taverner C.
Polish Journal of Management Studies
|
2023
|
tom Vol. 28, No. 2
384--405
EN
The paper discusses the impact of inter-organizational cooperation on the development of a region’s Intangible Cultural Heritage (ICH). Based on the results of quantitative and qualitative research conducted in 2023, the authors characterized interorganizational cooperation in the process of creating services based on the Intangible Cultural Heritage (ICH), as well as identified the stages of the creation of such services and the added value that results from the use of a participatory approach in this process. The authors also identified those elements of ICH management that involve the cooperation of partners. The paper helps to understand the role of inter-organizational cooperation in designing ICH-based services, while also showing how ICH can be managed based on services designed as part of inter-organizational cooperation. The study presents the features of inter-organizational cooperation in the process of designing an ICH-based service is distinguished. It has been proven that the inter-organizational cooperation in designing an ICH-based service highlights the innovation aspect of this activity and it has a positive impact on ICH development.
PL
Praca dotyczy wpływu współpracy międzyorganizacyjnej na rozwój niematerialnego dziedzictwa kulturowego regionu (ang. Intangible Cultural Heritage, ICH) Opierając się na wynikach badań ilościowych i jakościowych przeprowadzonych w 2023 r. autorki scharakteryzowały współpracę międzyorganizacyjną w procesie tworzenia usług opartych na ICH (ang. Intangible Cultural Heritage, ICH), a także określiły etapy tworzenia tego typu usług i wartość dodaną, jaka wynika z zastosowania podejścia partycypacyjnego w tym procesie. Autorki zidentyfikowały także te elementy zarządzania ICH, które wiążą się ze współpracą partnerów. Praca pomaga w zrozumieniu roli współpracy międzyorganizacyjnej w procesach projektowania usług bazujących na ICH, a jednocześnie wskazuje w jaki sposób można zarządzać ICH w oparciu o usługi projektowane we współpracy międzyorganizacyjnej. W pracy przedstawiono cechy współpracy międzyorganizacyjnej w procesie projektowania usługi opartej na ICH. Udowodniono, że współpraca międzyorganizacyjna przy projektowaniu usługi opartej na ICH podkreśla innowacyjny aspekt tej działalności i pozytywnie wpływa na rozwój ICH.
14
Content available W pięciolecie ratyfikacji przez Polskę Konwencji UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
51%
Brzezińska A. W.
Łódzkie Studia Etnograficzne
|
2016
|
tom 55
EN
The UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage from 2003 was ratified by Poland in 2011. Since then numerous activities have been undertaken to popularise the knowledge of the Convention, its objectives and opportunities of promoting knowledge referring to cultural heritage. In Poland, the Ministry of Culture and National Heritage and the National Heritage Institute are engaged in implementing its postulates. Members of non-governmental organizations, including members of the Polish Ethnological Society, actively participate in these activities. The article discusses circumstances accompanying the introduction of the Convention in Poland and characterizes main activities for its popularisation.
PL
 Konwencja UNESCO z 2003 roku w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego została ratyfikowana przez Polskę w 2011 roku. Od tego czasu podejmowane są liczne działania na rzecz upowszechnienia wiedzy o Konwencji, jej celach i możliwościach promowania wiedzy dotyczącej dziedzictwa kulturowego. W Polsce wdrażaniem jej postulatów zajmuje się Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa. W działania aktywnie włączają się przedstawiciele organizacji pozarządowych, w tym członkinie i członkowie Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Artykuł omawia okoliczności wprowadzenia Konwencji w Polsce oraz charakteryzuje główne działania na rzecz jej upowszechniania.
15
Content available Procesja Bożego Ciała z tradycją kwietnych dywanów w Spycimierzu jako krajowe dziedzictwo niematerialne
51%
Kaźmierczak W.
|
|
tom 7
65-75
PL
Bardzo ważnym elementem święta Bożego Ciała jest barwna procesja, która wychodzi poza mury kościoła. Do tradycji tego święta należą cztery ozdobione gałęziami z brzozy i kwiatami ołtarze oraz sypanie kwiatów pod stopy kapłana niosącego Hostię. W Spycimierzu rozwinął się wyjątkowo piękny zwyczaj układania dywanu z kwiatów o długości około 2 km na drodze przejścia procesji. Dekorowanie trasy stało się tutaj swoistym dziełem artystycznym, w którym bierze udział cała społeczność parafii. W artykule przedstawiono zaangażowanie lokalnej wspólnoty parafialnej i samorządu na rzecz wpisania Bożego Ciała z tradycją kwietnych dywanów w Spycimierzu na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego w 2018 r.
EN
An important element of Corpus Christi celebration is a procession which goes outside church premises and stops on the way at four altars decorated with flowers and birch trees. Traditionally, dried flower petals are being thrown down before the priest bearing the Holy Sacrament. In Spycimierz, there is a beautiful tradition of making 2 km long flower carpets along the route of the procession. Decorating the procession route has become a specific work of art, in which participates all the community of the parish of Spycimierz. The article highlights the engagement of the local community and government in actions aimed at entering in 2018 the Corpus Christi celebration including the tradition of flower carpets in Spycimierz on the National List of intangible cultural heritage.
16
Content available Spycimierskie kwietne dywany na Boże Ciało – typologia i symbolika wzorów
51%
Smyk K.
Biuletyn Uniejowski
|
2019
|
tom 8
35-65
PL
Celem artykułu jest prezentacja tradycji sypania kwietnych dywanów na Boże Ciało w Spycimierzu (województwo łódzkie, powiat poddębicki, gmina Uniejów) w jednym aspekcie, jakim jest interpretacja symboliki stosowanych wzorów. Autorka posłużyła się w tym celu materiałami fotograficznymi, które zebrała podczas uroczystości Bożego Ciała w 2018 roku, jak też wypowiedziami mieszkańców parafii Spycimierz, nagranymi między innymi przez autorkę w 2018 roku. W pierwszej części tekstu omówiono stan badań nad opisywaną tradycją. Dla uporządkowania rozważań Autorka proponuje spycimierskie kwietne dywany analizować jako tekst kultury, czemu poświęca drugą część artykułu. W ostatniej, zasadniczej części, zaproponowano typologię wzorów i kolejno zarysowano analizę ich treści: figury geometryczne, wzory floralne, wzory zoomorficzne, wzory antropomorficzne, motywy chrześcijańskie, symbole patriotyczne oraz elementy werbalne.
EN
The aim of the article is to present the tradition of creating flower carpets for the Corpus Christi feast in Spycimierz (Łódź voivodeship, Poddębice county, Uniejów commune) from one perspective: interpretation of the symbolism of the patterns employed. In order to achieve this goal, the author uses the photographic material collected during the Corpus Christi feast in 2018 and interviews with the inhabitants of Spycimierz parish, recorded among others by the author in 2018. In the first part of the text the author presents the state of research on the analysed tradition. For the sake of organization of the discussion, the author proposes that the flower carpets of Spycimierz should be studied as culture texts, to which the second part of the article is devoted. In the final, main part, the author specifies groups of patterns and analyses their content successively: geometrical figures, floral patterns, zoomorphic patterns, anthropomorphic patterns, Christian motifs, patriotic symbols and verbal elements.
17
Content available Igrzyska sportów tradycyjnych jako promocja ludycznych form aktywności fizycznej i szansa na zachowanie narodowej tożsamości
51%
Bronikowska M.
|
|
tom 21
|
nr 2
1-13
EN
This article shows an important sphere of social life, i.e. Physical Culture, regarding its elements: play, games, and sports as intangible global and at the same time regional heritage of every corner of the world. Through this work, the author wants to emphasise the crucial role of traditional games and sports in the globalised world, also showing UNESCO and TAFISA’s huge initiatives and endeavours they undertake to revitalise and prevent old sports from being forgotten. They are devoted and very involved in building a better climate for the promotion of various traditional physical activities in the context of cultural diversity. The author also wants to stress in this article that there are few groups of people around the globe who really care about the intangible kind of heritage hidden in traditional forms of sports and games. The further intention of this work is to awaken the awareness of other researchers and people for whom the local heritage is fundamental for a better future in a unified world.
18
Content available Od „tradycji” do „niematerialnego dziedzictwa”. Przykład szopkarstwa krakowskiego
51%
Soćko-Mucha A.
|
|
nr 1
43-58
EN
The article presents three main stages in the history of the Krakow nativityscene (szopka). First, the stage prior to institutionalization, covering the oldest history of nativity-scene making; second, the stage of institutionalization, initiated by the organization of the first competition for the most beautiful nativity scene in Krakow in 1937; and third, the UNESCO-ization of the nativityscene craft, inaugurated by the inclusion of the Krakow nativity scene (szopka) tradition on UNESCO’s Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity in 2018.
PL
Artykuł prezentuje trzy główne etapy historii szopkarstwa krakowskiego. Pierwszy – to etap sprzed instytucjonalizacji, obejmujący najstarsze dzieje szopki krakowskiej. Drugi – to etap instytucjonalizacji, zapoczątkowany zorganizowaniem w 1937 r. pierwszego konkursu na najpiękniejsze szopki krakowskie. Trzeci – to etap UNESCOizacji, zainicjowany wpisaniem szopkarstwa krakowskiego na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO w 2018 r.
19
Content available Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Wybrane przykłady działań na rzecz koronki
51%
Łukaszewska-Haberkowa J.
|
|
nr 1
29-42
EN
In the first part of this paper, I introduce the definition of the protection of intangible cultural heritage, based on the 2003 UNESCO Convention. The second part shortly characterises the needle lace and bobbin lace technique traditions along with lace elements from the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity. The examples show both the historical outlook and contemporary practice. As case studies the Alençon Lace, the lefkaritika in addition to laces from Slovenia and Croatia are presented.
PL
W pierwszej części artykułu przytoczyłam definicję ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na podstawie konwencji UNESCO z 2003 r. (Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage). W drugiej części pokrótce scharakteryzowałam koronkę klockową jako technikę oraz przedstawiłam przykłady koronki klockowej i igiełkowej objętej szczególną ochroną i wpisem na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości (Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity). Przykłady obejmują zarówno rys historyczny, jak i obecną praktykę. Case studies to koronka z Alençon, lefkaritika, a także zbiorowe wpisy koronek ze Słowenii i Chorwacji.
20
Content available Szopkarstwo krakowskie – ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego z perspektywy muzealnej i antropologicznej
51%
Okręglicka I.
|
|
nr 1
59-76
EN
The Historical Museum of the City of Krakow (Museum of Krakow) undertook the responsible role of care for the Krakow nativity scene and its promotion in the country and in the world. Thanks to the museum’s activities protecting, documenting and popularizing the phenomenon of the nativity scenes, the tradition was entered on the National List of Intangible Cultural Heritage in 2014 and in 2018, as the first of Polish item, it was placed on the UNESCO Representative List of Intangible Heritage of Humanity. This article aims to show how the Museum of Kraków has undertaken the protection of local heritage, developing various forms of relations with the holders of the Krakow tradition of creating Krakow nativity scenes over the years. The author focused on the last five years in the field of nativity scene protection (2018–2022), as well as presented what cultural and social topics have appeared in the nativity scenes over the last time, i.e., how the creators “told Krakow” in their works. The text focuses in particular on the way of organizing the Krakow Nativity Scenes Contests during the difficult time of the coronavirus pandemic.
PL
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa (Muzeum Krakowa) podjęło się odpowiedzialnej roli opieki nad szopkarstwem krakowskim oraz jego promocji w kraju i na świecie. Dzięki muzealnym działaniom chroniącym, dokumentującym oraz popularyzującym fenomen szopkarstwa, tradycja ta w 2014 r. została wpisana na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego i w 2018 r., jako pierwsza z Polski, została umieszczona na liście reprezentatywnej niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Niniejszy artykuł ma na celu pokazanie, w jaki sposób ochronę lokalnego dziedzictwa podjęło Muzeum Krakowa, przez lata wypracowując formy relacji z depozytariuszami krakowskiej tradycji tworzenia szopek. Autorka skupiła się na pięciu ostatnich latach w zakresie ochrony szopkarstwa (2018–2022), jak również przybliżyła, jakie tematy kulturalno-społeczne pojawiły się ostatnio w krakowskich szopkach, czyli w jaki sposób twórcy opowiadali Kraków w swoich dziełach. Tekst koncentruje się zwłaszcza na sposobie organizacji Konkursu Szopek Krakowskich w trudnym czasie pandemii koronawirusa.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.