Celem artykułu jest ocena pozycji konkurencyjnej dziesięciu nowych państw członkowskich UE z obszaru Europy Środkowo-Wschodniej w handlu produktami wysokiej i średniowysokiej techniki w latach 1995–2011. Pozycja konkurencyjna w handlu tymi produktami jest uznawana za jeden ze wskaźników innowacyjności gospodarki. Oceny tej pozycji dokonano z wykorzystaniem takich mierników, jak: udział produktów wysokiej i średniowysokiej techniki w eksporcie, saldo obrotów handlowych tymi produktami, wskaźnik pokrycia importu eksportem oraz wskaźnik ujawnionych przewag komparatywnych. Wymienione wskaźniki obliczono na podstawie statystyk handlowych w kategoriach wartości dodanej, a dla porównania także na podstawie tradycyjnych statystyk. Źródłem danych była baza World Input-Output Database (WIOD), zawierająca światowe tablice przepływów międzygałęziowych dla badanego okresu. Przeprowadzone badanie wykazało, iż analizowane kraje wyraźnie różniły się pod względem poziomu konkurencyjności w handlu produktami wysokiej i średniowysokiej techniki, a tym samym innowacyjności gospodarek. W latach 1995–2011 pozycja konkurencyjna wszystkich krajów tej grupy umocniła się. Jednakże tylko czterem krajom, tj. Węgrom, Czechom, Słowacji i Słowenii, udało się osiągnąć przewagi konkurencyjne w handlu produktami wysokiej i średniowysokiej techniki. Słabo w tym zestawieniu wypadła zaś Polska.
EN
The aim of the paper was to assess the competitive position of ten new EU member states of Central Eastern Europe in the trade in high and medium-high technology goods in the period 1995–2011. The competitive position in the trade in such goods is considered as an indicator of the country’s innovativeness. The assessment of this position of individual countries of the group was based on several measures, such as: the share of high and medium-high technology products in exports, trade balance in such goods, export/import ratio, and index of revealed comparative advantages. These indicators have been calculated in terms of value added and, for a comparison, in terms of gross trade flows. The data was taken from World Input-Output Database (WIOD), which includes worldwide input-output tables for the analyzed period. The research has shown that the analyzed group of countries was quite differentiated as regards their competitiveness in trade in high and medium-high technology goods, which reflects the degree of innovativeness of their economies. In the analyzed period, the competitive position in the international trade of all the countries in the group was strengthened, but only four countries (Hungary, the Czech Republic, the Slovak Republic, and Slovenia) have succeeded in reaching competitive advantages in trade in technologically advanced goods while the position of Poland in this ranking has been relatively weak.
RU
Целью статьи является оценка конкурентной позиции десяти новых государств – членов ЕС, находящихся в Центрально-Восточной Европе, в торговле высокотехнологичными и среднетехнологичными продуктами в период 1995–2011 гг. Конкурентная позиция в торговле этими продуктами считается одним из показателей инновационного характера экономики. Оценка этой позиции была проведена с использованием таких показателей, как: доля высокотехнологичных и среднетехнологичных продуктов в экспорте, сальдо торгового оборота этими продуктами, показатель покрытия импорта экспортом, а также показатель выявленных компаративных преимуществ. Названные показатели были рассчитаны на основании данных статистики товарооборота в категориях добавочной стоимости, а для сравнения также на основе традиционной статистики. Источником данных была база World Imput-Output Database (WIOD), содержащая мировые таблицы межотраслевых потоков для заданного периода. Проведенное исследование выявило, что анализируемые страны заметно различались с точки зрения уровня конкурентоспособности в торговле высоко- и среднетехнологическими продуктами и, следовательно, уровня инновационности экономик. В 1995–2011 гг. конкурентная позиция всех стран этой группы укрепилась. Однако только четырем странам, а именно Венгрии, Чехии, Словакии и Словении удалось достичь конкурентных преимуществ в торговле высоко- и среднетехнологичными продуктами. Польша в этом плане выглядит неудовлетворительно.
Artykuł jest prezentacją wyników analizy, zmierzającej do określenia wzajemnych zależności między napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych (mierzonych skumulowaną wartością netto BIZ w gospodarce) a kształtowaniem się międzynarodowej konkurencyjności (według Global Competitiveness Index) nowych państw członkowskich (UE-10) w okresie poakcesyjnym (lata 2004-2016). W badaniu przyjęto założenie, że w dobie gospodarki globalnej, źródeł gospodarczego sukcesu kraju należy doszukiwać się nie tylko w rozwoju firm krajowych, ale też w ich zdolności do wykorzystania powiązań ze światem zewnętrznym, zwłaszcza z korporacjami transnarodowymi. Analizę przeprowadzono wykorzystując najczęściej stosowane w tego typu badaniach metody analizy korelacji liniowej oraz regresji. Opracowanie kończy zestawienie najważniejszych wniosków.
EN
The article presents the analysis results determining the interrelations between the inflow of foreign direct investment (FDI) (measured by the accumulated net value of FDI in the economy) and shaping of international competitiveness (according to the Global Competitiveness Index) of new Member States (EU-10) in the period after EU-accession (2004-2016). The study assumes that in the era of global economic inter-connections, the economic success of a country may be rooted not only in the development of domestic companies, but also be connected to its national ability to integrate with the international division of labour, especially through linkages to transnational corporations. The analysis is based on the methods of linear correlation and regression analysis, most commonly used in this type of research, and the main conclusions are summarised at the end.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.