PL
 |
EN
Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 7

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  neopozytywizm
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Dwie drogi krytyki neopozytywizmu
100%
Wójcik W.
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
|
2015
|
nr 10
60-75
PL
Najważniejsze argumenty krytyczne wobec neopozytywizmu miały miejsce ze strony dwóch wielkich nurtów filozofii XX wieku: realizmu krytycznego (K.R. Popper) i filozofii analitycznej (G.E. Moore, B. Russel, L. Wittgenstein). Wszystkie te nurty zresztą wyrastają z tego samego pnia, tj. z filozofii austriackiego myśliciela, Franza Brentany. Będę starał się pokazać, że szczególne znaczenie w przezwyciężaniu neopozytywizmu miała filozofia analityczna rozwijana w szkole lwowsko-warszawskiej, której twórcą był Kazimierz Twardowski, uczeń Brentany. Na charakter tej szkoły wpłynął również projekt rozwijania polskiej matematyki, logiki i filozofii, zaproponowany przez współtwórcę polskiej szkoły matematycznej - Zygmunta Janiszewskiego oraz badania logiczne podstaw matematyki prowadzone przez Jana Śleszyńskiego, Jana Łukasiewicza, Stanisława Leśniewskiego, Alfreda Tarskiego (i innych polskich logików). Nie można też zapominać o uczonych działających poza nurtem głównych szkół naukowych okresu międzywojennego, a których badania nad nauką są szczególnie cenne - chodzi o Leona Chwistka, Ludwika Flecka czy matematyków - Witolda Wilkosza i Otoona Nikodyma. W tej pracy jedynie sygnalizuję te kwestie.
2
Content available O kłopotach teoretyczno-metodologicznego pogranicza w naukach społecznych
84%
Lipski A.
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
|
2013
|
nr 22(3)
65-81
PL
Nauki społeczne z pogranicza teorii i praktyki, opisu i oceny funkcjonują w ramach utrwalonego metaparadygmatu tworzonego przez dychotomiczny układ: neopozytywizm versus antyscjentyzm. Metaparadygmat ten (1) zawłaszcza przestrzeń i charakter dyskusji na temat istoty nauki i jej celów, (2) ukrywa główny problem nauk społecznych z owego pogranicza, jakim jest ich depolityzacja.
EN
Social sciences which are situated on the border of theory and practice, description and evaluation function within the established metaparadigm created by the dichotomy: logical positivism versus antiscientism. This metaparadigm (1) appropriates the space and the nature of the discussion about science and its goals, (2) hides the main problem on the borderline of social sciences, it is their depoliticization.
3
Wiele wstępów. O pierwszym seminarium Stefana Żółkiewskiego
84%
Sidorowicz P.
Pamiętnik Literacki
|
2024
|
tom 115
|
nr 4
131-148
PL
Artykuł jest próbą opisania kolektywu myślowego uwikłanego politycznie i instytucjonalnie, jaki powstał w latach trzydziestych XX wieku w Warszawie, ogniskując się wokół Stefana Żółkiewskiego. Analiza dotyczy projektowanego modelu seminarium, opisującego rozproszony tryb pracy nad tekstem naukowym. Głównym materiałem badawczym są rozprawy autorstwa Żółkiewskiego i osób z jego otoczenia oraz materiały archiwalne. Opierając się na nich, Piotr Sidorowicz stara się wykazać możliwą genezę postawy myślowej, która doprowadziła do pojawienia się – w latach sześćdziesiątych XX wieku – koncepcji kultury literackiej.
EN
The paper attempts to describe the politically and institutionally entangled intellectual group that developed in the 1930s in Warsaw around Stefan Żółkiewski. The analysis refers to a seminar model that consists in a dispersed way of working on the academic text. The main research material is a set of Żółkiewski’s treatises and of the figures he cooperated with, as well as archive materials. As based on them, Piotr Sidorowicz makes an effort to demonstrate the possible genesis of intellectual stance that in the 1960s lead to the birth of the concept of literary culture.
4
Content available Epistemologia stosowania prawa a zasada demokratycznego państwa prawnego
67%
Raburski T.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2022
|
nr 4(33)
39-51
EN
The paper analyses the institutional epistemology of the process of application of law in Poland. The concept of institutional epistemology is understood as a set of features, epistemic aims, values, and practices, which are intrinsic to the institutional structures. Two aspects of such an institutional epistemology are covered: the positivistic model of cognition and the concept of truth embedded in the judicial practices and legal norms. The philosophical and historical origins of these features are outlined. It is argued that they should be considered relics of previous socio-political system and obsolete philosophies of science, and, in consequence, they do not meet the standards of the constitutional principle of the democratic rule-of-law state (Polish demokratyczne państwo prawne). Evolution towards more deliberative forms of institutional epistemology is advocated.
PL
Artykuł analizuje epistemologię instytucjonalną procesu stosowania prawa w Polsce. Jest ona rozumiana jako zestaw cech, celów poznawczych, wartości, praktyk wpisanych w strukturę instytucjonalną. Analizowane są dwie podstawowe cechy tej epistemologii: pozytywistyczny model poznania oraz koncepcja prawdy. W artykule wskazuję jak te cechy zostały ukształtowane i dlaczego współcześnie należy uznać je za ograniczające. Argumentuję, że legitymacja procesów decyzyjnych opierających się na tych założeniach jest z punktu widzenia zasady demokratycznego państwa prawnego niezadowalająca, i dlatego cechy te powinny ewoluować w kierunku deliberatywnym.
5
Content available remote Dwie tradycje naukowego poznawania świata. Studium przypadku powstania i recepcji mechaniki kwantowej w latach 1925–1927, na podstawie dyskusji Wernera Heisenberga i Alberta Einsteina
67%
Krajniak W.
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
|
2014
|
tom R. 59, nr 3
7--36
EN
The purpose of this article is the analyses of discussion between Albert Einstein and Werner Heisenberg in the period 1925-1927. Their disputes, relating to the sources of scientific knowledge, its methods and the value of knowledge acquired in this way, are part of the characteristic for the European science discourse between rationalism and empirism. On the basis of some sources and literature on the subject, the epistemological positions of both scholars in the period were reconstructed. This episode, yet poorly known, is a unique example of scientific disputes, whose range covers a broad spectrum of methodological problems associated with the historical development of science. The conducted analysis sheds some light on the source of popularity of logical empirism in the first half of the 20th century. A particular emphasis is placed on the impact of the neopositivist ideas which reflect Heisenberg's research program, being the starting point for the Copenhagen interpretation of quantum mechanics. The main assumption of logical empirism, concerning acquisition of scientific knowledge only by means of empirical procedures and logical analysis of the language of science, in view of the voiced by Einstein arguments, bears little relationship with actual testing practices in the historical aspect of the development of science. The criticism of Heisenberg's program, carried out by Einstein, provided arguments for the main critics of the neopositivist ideal and contributed to the bankruptcy of the idea of logical empirism, thereby starting a period of critical rationalism prosperity, arising from criticism of neopositivism and alluding to Einstein's ideas.
6
Content available Roman Ingarden on analytic philosophy
67%
Szubka T. , Szubka T.
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
|
2020
|
nr 4
7
Content available Przyczynowość w nauce o stosunkach międzynarodowych
59%
Gałganek A.
Przegląd Politologiczny
|
2016
|
nr 4
37-58
EN
The aim of the article is an introduction to the understanding of causality in the International Relations. Different conceptualizations of causality determine different approaches to research and knowledge. The article discusses four different ways of understanding the causality inspired by certain philosophies of science: neo-positivism, critical realism, reflectivism and pragmatism. Author selected the philosophies of science that created categories to be helpful to explain and discuss issue relevant to the study of international relations and are present in the works of scholars of International Relations. Consciousness of the importance of the problem causality and the different ways of understanding its can serve as an inspiration for polish researchers of international relations.
PL
Artykuł przedstawia konceptualizacje przyczynowości w nauce o stosunkach międzynarodowych. Autor objaśnia jak różne sposoby rozumienia przyczynowości decydują o odmiennym podejściu do prowadzenia badań i wiedzy. W artykule omówiono sposoby rozumienia przyczynowości inspirowane wybranymi filozofiami nauki: neopozytywizmem, krytycznym realizmem, refleksywizmem i pragmatyzmem. Wybrano filozofie, które wytworzyły kategorie pomocne do objaśnienia dyskusji i problemów istotnych dla nauki o stosunkach międzynarodowych i są obecne w pracach badaczy stosunków międzynarodowych, a także w istotny sposób różnią się między sobą. Świadomość znaczenia problemu przyczynowości i odmiennych sposobów jej rozumienia może stanowić wskazówkę dla polskich badaczy stosunków międzynarodowych.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.