Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Uwagi o źródłach krytyki neoliberalizmu

100%

Stoinski A.

|

tom 17

2

Potencjał społeczny i pedagogiczny koncepcji social resilience w erze neoliberalnej

89%

Czech-Włodarczyk C.

|

nr 1

183-194

EN

In the article I would like to present the social and pedagogical potential of the concept of social resilience, which can be an effective way to maintain the well-being by individuals and communities, especially in the face of threats caused by the impact of neoliberal ideology. In a comprehensive way, I will present definitions of terms used in the article such as: resilience, social resilience, neoliberal ideology. I will try to give examples of using the social potential of the social resilience concept, which are currently successfully operating in modern democratic countries. I will also present examples of the current application of the resilience concept on the basis of Polish psychology and pedagogy and I will show the possibilities of extending this concept with a social factor and using its pedagogical potential in the field of education.

PL

W artykule pragnę zaprezentować potencjał społeczny i pedagogiczny koncepcji social resilience, która może być skutecznym sposobem utrzymania swojego dobrostanu przez jednostki i społeczności, zwłaszcza w obliczu zagrożeń spowodowanych oddziaływaniem ideologii neoliberalnej. W sposób kompleksowy zaprezentuję definicje pojęć stosowanych w artykule, takich jak: resilience, social resilience, ideologia neoliberalna. Postaram się przytoczyć przykłady wykorzystania potencjału społecznego koncepcji social resilience, które aktualnie z powodzeniem funkcjonują we współczesnych państwach demokratycznych. Zaprezentuję także przykłady dotychczasowego zastosowania koncepcji resilience na gruncie polskiej psychologii i pedagogiki oraz wskażę możliwości poszerzenia tej koncepcji o czynnik społeczny (social) i wykorzystania jej potencjału pedagogicznego na gruncie edukacji.

3

Neoliberalne zagrożenia rozwoju zawodowego nauczycieli – ujęcie problemu w perspektywie edukacji dla bezpieczeństwa

75%

Rojek M.

|

nr 3

EN

This article deals with neoliberal threats to the professional development of teachers as one of the professional groups. These threats have of non-military nature, their origin lies in the assumptions of neoliberalism as an ideology and constructed in accordance with these assumptions a socio-economic order called “the neoliberal culture” or “the free market”. The problem was embedded in the context of education (pedagogy) for safety, understood as the pedagogical field and humanistic scientific reflection on the essence and conditions of security.

PL

Artykuł dotyczy neoliberalnych zagrożeń rozwoju zawodowego nauczycieli jako jednej z grup zawodowych. Zagrożenia mają charakter niemilitarny, ich geneza tkwi w założeniach neoliberalizmu jako ideologii społecznej oraz w konstruowanym w myśl tych założeń ładzie społeczno-gospodarczym zwanym kulturą neoliberalną lub wolnym rynkiem. Całość problemu została osadzona w kontekście edukacji dla bezpieczeństwa rozumianej jako pole pedagogicznej i humanistycznej refleksji naukowej nad istotą i uwarunkowaniami bezpieczeństwa.

4

Antiautoritarismus als interdisziplinäre Aufgabe. Plädoyer für eineneue wissenschaftliche Analyse autoritärer Bewegungen

75%

Link F.

|

tom 47

5

Szkolnictwo wyższe w kontekście zmian cywilizacyjnych - wybrane zagadnienia

75%

Ludwikowska K.

|

nr 2

56-64

PL

Za cechę konstytutywną XXi wieku uznać można zmianę – wszechobecną, permanentną, intensywną, nacechowaną dychotomią. Lawinowo następujące przeobrażenia odciskają swoje piętno na wszystkich elementach tworzących otaczającą nas rzeczywistość. Opracowanie niniejsze stanowi przestrzeń dla autorki do snucia refleksji na temat charakteru i skutków zmian cywilizacyjnych, obserwowalnych w jednym z tych elementów – systemie szkolnictwa wyższego. Autorka, przywołując m.in. wyniki badań własnych, koncentruje się na redefinicji rzeczywistości akademickiej w soczewce neoliberalizmu oraz nowych zjawisk, będących jego następstwem – prekaryzacji, pułapki prekarności, przegranej i outsideringu na rynku pracy, a także społecznej odpowiedzialności szkół wyższych.

6

Wpływ policyjnego zarządzania biedą na bezpieczeństwo socjalne : utopia neoliberalnej technologii kształtowania zachowań społecznych

75%

Zalewski J.

|

tom R. 5, Nr 8

161--187

PL

Pierwsza połowa drugiej dekady XXI wieku wskazuje, że świat stał się coraz bardziej nieprzewidywalny, niebezpieczny, naznaczony wymogami chwili i zarazem nowymi wyzwaniami. Otwarte pozostają pytania: jak światowy kryzys zmieni układ sił na świecie?, kto z niego wyjdzie wzmocniony, a kto osłabiony?, jakie są szanse na innowacje ustrojowe?, czy jednostka ma szanse obrony przed chciwością i legitymizacją biedy? Nigdy wcześniej przeciętna jednostka nie odczuwała tak drastycznych skutków kryzysu ekonomicznego, społecznego, etniczno-terytorialnego. Pytania dotyczą także istoty i sensu służby publicznej, tak ważnej w rozchwianym świecie wartości dla przywracania naturalnego (ontycznego) harmonicznego klimatu kształtowania zaufania, zgody i nadziei, zwłaszcza kiedy przyszło żyć w bezwzględnych czasach konkurencji, powszechnego udowadniania jednych racji nad innymi oraz utraty postrzegania i ponoszenia odpowiedzialności za dobro wspólne. Praktyka neoliberalizmu ujawniła, że obca jest mu idea dobra publicznego/wspólnego, że liczy się tylko zbiór dóbr indywidualnych, że społeczeństwo to przestrzeń zapewniająca swobodny dostęp i penetrację różnym eksponentom wolnego rynku. Takie podejście spowodowało zapaść myślenia w kategoriach solidarnej odpowiedzialności za wspólnotę, wyparło chęć stosowania barier ochronnych uniemożliwiających urynkowienie wszystkiego, co przeszkadzałoby robieniu nieograniczonych prywatnych interesów. Demokracja od połowy lat 90. XX wieku stała się stanem domyślnym wszystkich rozwiniętych społeczeństw, oddając decydujący głos globalizacji gospodarczej anonimowym rynkom finansowym i agencjom ratingowym. Nastąpiła wyraźna alienacja elit, ludzie stali się widzami historii; doszło do zakłócenia równowagi pomiędzy prawami naturalnymi i obywatelskimi, dla których utrzymania powstało społeczeństwo, a prawami politycznymi, za pomocą których tworzy się społeczeństwo. Do głosu doszła kryminalizacja i zarządzanie biedą.

EN

The first half of the second decade of the 21st century sees a more unpredictable, more dangerous world marked by both exigencies of the moment and new challenges. The following questions remain open: How will the world crisis change the balance of power? Who will come out of it strengthened and who weakened? What are the chances of modifications of political systems? Does the individual stand a chance of defending himself against greed on the one hand and poverty on the other? Hardly ever before has the individual felt such drastic effects of a socio-economic and ethnic crisis. There also arise questions about the essence and meaning of public service – so important in these days of shaky values for restoring a natural (ontic) climate of trust, concord and hope, especially in the face of ruthless competition, clashing interests and shunning responsibility for the common good. The practice of neoliberalism has shown that the general good is alien to it, that what solely matters is individual gain and that society is merely a space to be penetrated and exploited by anonymous free-market forces. This approach has caused a crisis of thinking in terms of joint responsibility for the community; it has led to a repeal of protective trade barriers that could counteract indiscriminate gain-driven privatization of everything. Since the late 90s democracy, taken for granted in all advanced societies, has become an illusion as it has relinquished its decisive voice to economic globalization, anonymous financial markets and rating agencies. Elites have alienated themselves from society and ordinary people have become mere spectators of history; there has occurred a disturbance of balance between natural and civic laws, which society has evolved to uphold, and political laws, by which society is governed. The management of poverty and combating increasing crime have become major concern.

7

Ideologia klasy średniej: od modernizacyjnego projektu do niespełnionej obietnicy

63%

Lepczyński K.

|

2021

|

nr 4(234)

5-31

PL

Artykuł analizuje, często pomijany, ideologiczny wymiar klasy średniej. Jego celem jest zebranie rozproszonych spostrzeżeń na ten temat i wpisanie ich we współczesną dyskusję o kształcie, kondycji i znaczeniu klasy średniej. Tekst przedstawia obecną w polskiej socjologii w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku i po roku 2000 krytykę dominującego wówczas podejścia do analizy klasowej. Ukazuje klasę średnią jako postulat, typ idealny wzorowany na krajach rozwiniętych i część modernizacyjnego projektu czasów transformacji, a co za tym idzie obietnicę składaną zarówno państwom, jak i jednostkom. Wskazując na aktualność i ponadlokalny zasięg przytaczanej krytyki, autor dowodzi, że klasa średnia to część hegemonicznej, neoliberalnej ideologii. Tym samym definiuje klasę średnią jako przestrzeń intersubiektywności, społeczny konstrukt reprodukujący się w oparciu o własną wizję i centralną kategorię współczesnego systemu społeczno-ekonomicznego.

EN

The article examines the often-overlooked ideological dimension of the middle class. Its purpose is to collect scattered insights on the subject and embed them into a contemporary discussion about the definitions, condition and significance of the middle class. The article presents the criticism of the approach to class analysis present in Polish sociology in the 1990s and early 2000s. It shows the middle class as a demand, an ideal type, and a part of the modernization project of the times of transformation, and thus a promise made to both states and individuals. By pointing to the topicality and supra-local scope of the cited criticism, the author argues that the middle class is a part of the hegemonic, neoliberal ideology. Thus, it defines the middle class as a space of intersubjectivity, a social construct that reproduces itself based on its own vision and the central category of the contemporary socio-economic system.

8

The anatomy of parasitism in financialised capitalism: Entitlement and the destructive nature of permissive neoliberalism

63%

Leaman J.

|

nr 83

5-32

PL

Artykuł niniejszy jest przyczynkiem do debaty o negatywnych konsekwencjach współczesnych nierówności ekonomicznych oraz mechanizmach służących ich legitymizowaniu. Analizuje on, w jaki sposób zdyskredytowane i szkodliwe neoliberalne podejścia podażowe w ekonomii są nadal traktowane jako prawomocne doktryny ekonomiczne, przyczyniając się tym samym do podtrzymywania hegemonii sprawowanej przez sektor finansowy, zwłaszcza w Zjednoczonym Królestwie. Artykuł ten wprowadza pojęcie „permisywnego neoliberalizmu”, przez które rozumie zarówno legalne praktyki wykorzystywania aktywów finansowych w celu realizacji krótkoterminowych zysków, jak i polityczną ochronę rozpiętą nad kryminalną i kryminogenną działalnością na rynkach finansowych. Opisuje najbardziej bulwersujące przypadki drapieżczej finansjalizacji jako przykłady usankcjonowania przez neoliberalne państwo bezwzględnego procesu ekonomicznego wyzysku i tolerowania w coraz większej mierze systemowego uzależnienia ekonomii politycznej Zjednoczonego Królestwa od londyńskiego City z towarzyszącym mu archipelagiem tajnych zamorskich jurysdykcji. W drugiej, krótszej części niniejszego artykułu zaprezentowano proces formowania się postawy roszczeniowej wśród reprezentantów gospodarczych i politycznych elit oraz roli, jaką psychopatyczny narcyzm odgrywa w procesie uprawomocnienia ich hegemonicznej pozycji społecznej. Systemowa niezdolność do takiego inwestowania zasobów materialnych i finansowych ludzkości, które uchroniłoby ją od skutków nadciągających zmian klimatycznych, skłaniają do sformułowania wniosku, że kapitalizm w swoim obecnym stadium jest nie tylko pasożytem uniemożliwiającym osiągnięcie zrównoważonego wzrostu gospodarczego, ale że wręcz stanowi on zagrożenie dla samych ekologicznych warunków przetrwania ludzkości jako gatunku.

EN

This paper seeks to contribute to debates about the negative consequences of inequality, by examining the resilience of the failed and damaging doctrines of neoliberal supply-sidism in terms of the powerful hegemony of economic and political interests allied to the financial services sector, focussing the role of the UK in facilitating that hegemony. It deploys the concept “permissive neoliberalism”, signifying both the formal embedding of property rights over financial assets as the legal encoding of the short-term predatory hunt for “yield”, and the political toleration of criminal and criminogenic activity. The description of some of the most egregious examples of predatory financialisation illuminates the sanctification by the neoliberal state of ruthless value-extraction and the toleration of an increasingly chronic dependence on of the UK political economy on the City of London and its archipelago of secrecy jurisdictions. The shorter second part of the paper charts the growth of a mindset of entitlement on the part of economic and political elites and the role of psychopathic narcissism in crafting a legitimating narrative of their hegemony. The chronic disorder in the allocation of humanity’s material and financial resources invites a strong conclusion that financialised capitalism is not simply “killing the host” qua sustainable economic order, but is threatening the very survival of humanity’s biosphere by blocking the deployment of financial and human capital at sufficient scale to rescue the world’s climate from catastrophe.

9

Recenzja książki: Oskar Szwabowski, Uniwersytet – fabryka – maszyna. Uniwersytet w perspektywie radykalnej, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2014, 230 ss.

63%

Kućko M. A.

|

2014

|

nr 1

181-188

PL

Książka prezentowana w tekście jest społecznie zaangażowana, ujawnia silne uwikłanie jej autora w teorię radykalną oraz myśl krytyczną, a także inspirowanie się autora hasłami skrajnej lewicy czy anarchizmu. Nie znaczy to jednak, że tekst jest agitujący czy skrajnie ideologiczny. Autor podejmuje próbę wypracowania nowej perspektywy analizowania szkolnictwa wyższego.

EN

The book presented in the text is socially involved, reveals serious author’s commitment in critical theory and inspiration of extreme left-wing ideology and even anarchism. However, the book is not ideological. The author tries to find the new perspective of analyzing higher education.

10

Zaczarowany umysł w odczarowanej rzeczywistości. Rzecz o irytacji młodego pedagoga

63%

Nawrocki R.

|

2016

|

tom 2

PL

W niniejszym tekście autor podejmuje się refleksji dotyczącej sytuacji młodego pracownika naukowego w zakresie pedagogiki. Podstawą podjętej narracji jest sondaż diagnostyczny przeprowadzony wśród wspomnianej grupy młodych naukowców, obejmujący takie kwestie, jak: doświadczenia młodych pedagogów dotyczące ich pracy akademickiej; ocena systemu organizacji pracy na uczelniach; propozycje zmian, które miałyby wzbogacić kulturę pracy akademickiej wśród młodych pedagogów naukowców. Teza organizująca tekst dotyczy irytacji, jaką odczuwają młodzi naukowcy, a która wynika z ambiwalentnych doświadczeń związanych z kulturą pracy naukowej, jakiej doświadczają oni na co dzień. Autor zastanawia się, czy irytacja ta może być doświadczeniem rozumnym, konstruktywnym i emancypacyjnym.

EN

In this text, the author reflects upon the situation of a young researcher in the field of education. The basis of the narration is a diagnostic survey conducted among young researchers. The survey includes such issues as: the experience of young educators in their academic work; the assessment of the work organization system at the universities; the proposals for changes that would enrich academic culture of work among young scientists. The thesis organizing the text concerns irritation that young scientists feel every day, which results from ambivalent experience connected with the culture of scientific work. The author wonders whether the annoyance may be a wise, constructive and emancipatory experience.

11

Economic Power, Development and Neoliberalism in Brazil

63%

Sawaya R. R.

|

nr 3/2017 (70), t.2

88-104

PL

Po procesie uprzemysłowienia (w latach 50. i na początku lat 70. XX wieku) brazylijski park przemysłowy zdominowały spółki zależne dużych przedsiębiorstw międzynarodowych, które obecnie kontrolują produkcyjne łańcuchy wartości, zwłaszcza w sektorze średnio- i wysokorozwiniętej technologii. Prowadzona od lat 90. XX wieku polityka liberalna dodatkowo przyczyniła się do umiędzynarodowienia parku przemysłowego poprzez prywatyzację przedsiębiorstw państwowych oraz zwiększenie udziału spółek zagranicznych w łańcuchach wartości. Ponadto deindustrializację w niektórych sektorach wspiera także system „outsourcingu globalnego”. Tego rodzaju polityka neoliberalna wynika z podporządkowania interesów przedsiębiorstw krajowych dużym grupom międzynarodowym. Brazylijskie konglomeraty finansowe również czerpią korzyści z ortodoksyjnej polityki wspierającej neoliberalizm. Interesy te uniemożliwiają tworzenie konkurencyjnej i niezależnej gospodarki za pomocą polityki. Próby zmiany takiego układu sił są za każdym razem blokowane jako sprzeczne z ortodoksyjnym sposobem myślenia gospodarczego służącym za uzasadnienie neoliberalizmu. Czy nadal możliwe jest położenie kresu tym relacjom podporządkowania i zależności na rzecz rzeczywistego rozwoju?

EN

After its process of industrialization (1950s and first years of 1970s), the Brazilian industrial park became dominated by subsidiaries of large transnational companies that currently hold the control of productive value chains, especially medium and high technology. Neoliberal policies from the 1990s further contributed to internationalization of the industrial park by the privatization of state-owned enterprises, as well reinforcing foreign presence in value chains. Additionally, the “global outsourcing” system also promotes de-industrialization in some sectors. Those neoliberal policies are the result of the subordination of the interests of the national class to large transnational groups. Brazilian financial conglomerates also gain from the orthodox policy that supports neoliberalism. These interests prevent policies from creating a competitive and independent economy. Attempts to change this power structure are always blocked as disrespect to the economic orthodox thinking that serves as technical justification to neoliberalism. Is it still possible to break these relations of subordination and dependence towards real development?

12

Różnice i podwójne standardy w rozumieniu i stosowaniu kategorii „bezpieczeństwo ekonomiczne państwa” i „sektory strategiczne”

63%

Ławniczak R.

|

tom R. 7, Nr 12

109--126

PL

Bezpieczeństwo ekonomiczne przez zbyt długi czas stanowiło zaniedbany aspekt bezpieczeństwa narodowego. Stąd też autor pragnie wyjaśnić dlaczego tak było, oraz podkreślić istnienie różnic w rozumieniu kategorii bezpieczeństwo ekonomiczne państwa (national economic security), m.in. głównie w zależności od poziomu rozwoju gospodarczego. Główna teza artykułu brzmi: kraje wysoko rozwinięte, dominujące w gospodarce światowej, stosują podwójne standardy w swej polityce w stosunku do krajów na niższym poziomie, gdy dochodzi w praktyce do interpretacji kategorii bezpieczeństwo ekonomiczne, czy gałęzie strategiczne. W naszej polityce gospodarczej nie możemy się na powyższe fakty zgadzać. Niezbędna jest zatem istotna korekta naszej polityki bezpieczeństwa narodowego w kierunku sprecyzowania listy sektorów/gałęzi strategicznych oraz ustanowienia bardziej skutecznych instytucji i narzędzi chroniących je przed wrogimi przejęciami stanowiącymi zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.

EN

The author of the paper presents the arguments showing that for too many years after the second world war the issue of economic security of the states remained a neglected dimension of national security. The recent more and more integrated global economy, the end of the cold war, the growing number of acquisitions and takeovers by companies from developing countries spurred renewed interest in national security issues also in the developed OECD countries. The problem however is that those countries, using their political and economic power, apply double standards in their relations with relatively weaker and poorer emerging economies. They try to persuade them to open their borders for foreign investments, and selling their natural resources and strategic industries. On the other hand however, more and more often they use discriminatory practices to restrict foreigners from investing in sectors of their economy, that they consider being important to national security.

13

Kobiety a neoliberalna biopolityka. Przypadek polskich reality shows

63%

Czapnik S. , Drewniak I.

|

tom 5

127-145

PL

Celem artykułu jest pogłębiona analiza wizerunku kobiet w polskiej Reality TV, przeprowadzona przy użyciu kategorii biopolityki Michela Foucaulta, uzupełnionej przez myśl Marksowską i marksistowską. Tekst składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy dotyczy show Superniania, które pomogło zwrócić uwagę na kwestię biowładzy w sferze reprodukcji. Drugi rozdział omawia show randkowe, Hotel Paradise i Love Island. Wyspa Miłości, poruszając zagadnienia seksu i miłości. Ostatnia część skupia się na programie Damy i wieśniaczki, który pokazuje klasowy wymiar sprawowania biowładzy nad kobietami.

EN

The aim of this article is to analyze women’s image in Polish Reality TV, using Michel Foucault’s category of biopolitics and Marxian and Marxist thought. Text contains three chapters. Firstly, authors are describing show Superniania (Supernanny) and depiction of biopower in an area of reproduction. Then, two dating shows, Hotel Paradise (Paradise Hotel) and Love Island. Wyspa Miłości (Love Island), are crucial in understanding important issues of sex and love. Last chapter is devoted to the show Damy i wieśniaczki (Ladies and Peasant Women), especially in a class context of biopower over women.

14

Etyczne podstawy zrównoważonego rozwoju i możliwości przezwyciężenia globalnego kryzysu gospodarczego i ekologicznego

63%

Kosmicki E. , Pienkowski D. , Durnas D. , Malinowska S.

|

2012

|

nr 3

15

Davida Harveya teoria akumulacji przez wywłaszczenie. Nowe perspektywy badawcze – przypadek Jasona W. Moore’a

63%

Kufliński M.

|

2023

|

tom 77

63-75

PL

W niniejszym artykule zrekonstruowana została teoria akumulacji przez wywłaszczenie (APW) Davida Harveya, mająca na celu wyjaśnienie specyfiki akumulacji kapitału w warunkach neoliberalnego kapitalizmu. Sięgając do myśli Marksa oraz Róży Luksemburg, Harvey zaproponował imponującą teorię jakościowej zmiany w obrębie kapitalistycznego sposobu produkcji. Jak jednak przekonywali jego krytycy, koncepcja Harveya zmaga się z przedstawionymi w niniejszym tekście problemami. Rozwiązaniem tych problemów może być szkoła „ekologii-światowej”, przeanalizowana na przykładzie jednego z jej przedstawicieli, Jasona W. Moore’a. Rozwiązując problemy, o których pisali Bin i Ras, wspomniana koncepcja stwarza możliwości, by APW stała się teorią ukazującą pewne kontinuum zmian ilościowych w obrębie kapitalizmu. Innymi słowy, perspektywa badawcza Moore’a wyznacza nowe perspektywy zastosowania APW.

EN

This article reconstructs David Harvey’s accumulation by dispossession (ABD) theory aimed at explaining the specifics of capital accumulation under neoliberal capitalism. Reaching back to the thought of Marx and Rosa Luxemburg, Harvey proposed an impressive theory of qualitative change within the capitalist mode of production. However, as his critics have convincingly presented, Harvey’s concept struggles with the problems presented in the text. The solution to these problems appears to be the school of “world-ecology”, analyzed here on the example of one of its representatives, Jason W. Moore. By solving the problems that Bin and Ras wrote about, it creates the possibility for APW to become a theory that shows a certain continuum of quantitative change within capitalism. In other words, Moore’s research perspective creates new perspectives for the application of APW.

16

Economic Crisis as a Factor of the Neoliberal Policy in Poland

63%

Rydlinski B. M.

|

2017

|

tom 159

39-62

EN

The aim of the article is to present how three main economic crises (the 1989 transition-related crisis, the 1997 Asian crisis and the 2008 financial crises) had an impact on the consolidation of neoliberal policy in Poland. The reader will be acquainted with the political context of the introduction of free market reforms from the early days of liberal democracy. Moreover, the main arguments of the liberal elite, who remain the main supporters of analyzed hegemony, will be presented. The article provides also information on alternative scenarios of socio-economical development in Poland after the collapse of the system of real socialism. These considerations may constitute a starting point for further discussion on the popularity of illiberal parties in Poland and Central Europe.

PL

Celem artykułu jest ukazanie, w jakim stopniu trzy główne kryzysy ekonomiczne (transformacyjny 1989 roku, azjatycki (1997)/rosyjski (1998) oraz finansowy 2008 roku) wpływały na utrwalanie neoliberalnej polityki w Polsce. Autor zarysowuje polityczny kontekst wolnorynkowych reform w Polsce, argumentację używaną przez liberalne elity, które po dziś dzień są głównymi zwolennikami analizowanej hegemonii. W artykule znajdują się także alternatywne scenariusze rozwoju społeczno-ekonomicznego w Polsce po upadku socjalizmu. Całość rozważań może stanowić podstawę do dalszych dyskusji nad źródłem popularności ugrupowań nieliberalnych w Polsce i Europie Środkowej.

17

Sustainable development, Agenda 2030 and food security in historical perspective

63%

Szydło W.

|

tom No. 2

154--174

EN

Koncepcja zrównoważonego rozwoju zyskała na rozgłosie w ostatnich dekadach. Równocześnie, neoliberalizm (główny nurt w wymiarze społeczno-ekonomicznym w państwach kapi-talistycznych od połowy lat 70. XX wieku) jest pojęciem znacznie mniej popularnym w debacie publicz-nej. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy paradygmat zrównoważonego rozwoju i jego najnowsza odsłona (Agenda 2030) zdecydowanie zrywają z głównym nurtem. Drugim celem artykułu jest ocena, czy Agenda 2030 adekwatnie odnosi się do koncepcji bezpieczeństwa żywnościowego. Badanie pokazuje, że Agenda 2030 jest znacznie bardziej rozbudowana w porównaniu z Milenijnymi Celami Rozwoju, jednak w dalszym ciągu nie może zagwarantować bezpieczeństwa żywnościowego zarówno w krótszej perspektywie (np. ze względu na ryzyko pojawiania się baniek na rynkach surow-cowych), jak i w nieco dłuższej perspektywie (przynajmniej do 2030 r.) z uwagi na skalę zjawiska skraj-nej biedy, wysokie nierówności dochodowe, problemy strukturalne w wielu rozwijających się państwach oraz nieodpowiednie regulacje na poziome globalnym. Agenda 2030 jest krokiem w kierunku bardziej sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju w wymiarze krajowym i globalnym, jednak nie oznacza to definitywnego odejścia od neoliberalnego paradygmatu.

18

Wolny rynek a porządek konkurencyjny. Dwie koncepcje ładu społeczno-gospodarczego

63%

Szulczewski G.

|

tom 157/2

95-117

PL

W artykule przeprowadzono krytykę neoliberalnego pojęcia wolnego rynku. Dokonano tego na podstawie krytycznych opinii na temat kategorii: wolnej przedsiębiorczości i gospodarki wolnorynkowej jakie wyrażali F. A. von Hayek i W. Eucken w latach 1945–1950. Obaj przedstawiciele nowego liberalizmu byli przekonani, że wolność na rynku zapewniona jest dzięki panowaniu na nim porządku konkurencyjnego. Ten porządek z kolei jest strzeżony przez państwo.

EN

The article presents a critique of neo-liberal free market ideas. This was done based on the representation of critical opinion on of ideas: free enterprise and a free market economy that F.A Hayek presented in the years 1945–1950 and W. Eucken in the years 1946–1950. Two representatives of the new liberalism were convinced that freedom in the market creates order competitive. This order is guarded by the state.

19

Sustainable Development and Neo-Liberal Globalisation in International Politics: competing paradigms defining the waste management problem

63%

Reinvang R.

|

nr 3(27)

239-254

EN

The unsustainable production and consumption patterns leading to a problem with waste management require technical and administrative solution on a local, regional or national level. Efforts may be challenged by processes of globalisation and international politics. The author discusses the contradiction between the United Nation’s focus on sustainable development and the World Trade Organization’s emphasis on economic growth and trade liberalisation, and addresses the question whether development will become more unsustainable when current development paradigms are not changed.

PL

Niezrównoważone wzorce produkcyjne i konsumpcyjne, wywołujące problemy związane z zarządzaniem odpadami, wymagają rozwiązań technicznych i administracyjnych na poziomie lokalnym, regionalnym oraz krajowym. Wszelkie wysiłki mogą napotkać wyzwania wynikające z procesów globalizacji oraz polityki międzynarodowej. Autor omawia koordynację pomiędzy koncentracją Organizacji Narodów Zjednoczonych na zrównoważonym rozwoju a naciskiem Światowej Organizacji Handlu na wzrost gospodarczy oraz liberalizację handlu. Na tym tle sformułowano pytanie, czy współczesne tendencje rozwojowe nie staną się bardziej niezrównoważone, jeśli obecny paradygmat rozwoju nie ulegnie zmianom.

20

Biographical meanings of work: the case of a Polish freelancer

54%

Haratyk K. , Biały K. , Gońda M.

|

nr 4

136-159

PL

Socjologiczne analizy współczesnego społeczeństwa podkreślają przede wszystkim jego płynny i zmienny charakter, co – i na poziomie makrostrukturalnym, i na poziomie jednostkowymi – niesie za sobą zarówno nowe możliwości, jak i zagrożenia. Niekoherencja współczesnych czasów może być jednak też postrzegana jako współwystępowanie i oddziaływanie na siebie różnych ładów społecznych, które w literaturze przedmiotu opisane zostały jako „przednowoczesność”, „nowoczesność” i „ponowoczesność”. W Polsce te napięcia są szczególnie obecne z powodu zderzenia reżimów nowoczesności, ponowoczesności, jak i elementów kultury tradycyjnej, które są tu ciągle bardziej dostrzegalne niż w społeczeństwach Zachodu. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie związków występujących pomiędzy dwoma z wymienionych ładów (nowoczesności i ponowoczesności) w obszarze pracy w odniesieniu do biograficznego wymiaru doświadczenia jednostkowego. Empirycznym przykładem tych napięć jest autobiograficzna opowieść Piotra – freelancera zajmującego się doradztwem psychologicznym dla biznesu. Pierwsza część artykułu skupia się na teoretycznych i metodologicznych ramach badań odnoszących się do biograficznego wymiaru napięć, które występują pomiędzy wymienionymi ładami społecznymi. Druga część zawiera łączącą perspektywy socjologiczną i psychologiczną analizę opowieści narratora. Następnie przedstawiane są dwa sposoby rozmienia pracy i ich zastosowanie w opisywanym przypadku. W końcowej części analizowany wywiad ujmowany jest w szerszym, porównawczym kontekście.

EN

The sociological analyses of contemporary society mostly emphasize its liquid and flexible character, which provides new opportunities, but also threats, on both the macro and individual level. The incoherence of the present times could, however, also be perceived as the interference of various social orders that have been described by scholars as “premodernity,” “modernity” and “postmodernity.” In Poland, these tensions are particularly acute because of the collision of the regimes of modernity, postmodernity and elements of traditional culture that are still more visible than in the West. The aim of this paper is to present the relationships between two of the above-mentioned orders: modernity and postmodernity in the sphere of work, with reference to the biographical structure of an individual’s experience. An empirical example of these tensions is demonstrated in the autobiographical story of Piotr, a freelance business psychologist. The article’s first part focuses on the theoretical framework and methodology that were applied while investigating the biographical manifestations of the clashes between these orders. The second part includes a detailed analysis of the narrator’s life story, linking the psychological and sociological perspectives. Furthermore, two meanings of work and their implications for the given case are presented. Finally, the analyzed interview is discussed in a broader perspective, in comparison to other cases.