Rosnące zapotrzebowanie na analizatory procesowe stosowane w nadzorze procesu nawaniania paliw gazowych i związane z tym coraz wyższe wymagania ich użytkowników w zakresie jakości uzyskiwanego wyniku pociągają za sobą rosnące potrzeby weryfikacji poprawności działania tych urządzeń oraz potwierdzenia wiarygodności wyniku pomiaru. Obecnie brak jednak odpowiednich regulacji prawnych dotyczących sprawowania kontroli nad tego typu aparaturą, jak również precyzujących, z jaką niepewnością powinno być oznaczane stężenie środka nawaniającego w gazie. Istniejące w tym obszarze regulacje normatywne nie są jednoznaczne i mogą być różnie interpretowane, przez co często urządzenia procesowe do pomiaru stężenia tetrahydrotiofenu (THT) w gazie mogą pozostawać bez właściwego nadzoru metrologicznego. Niezbędny jest zatem właściwy dobór i weryfikacja odpowiednich metod kontroli poprawności wskazań ww. urządzeń procesowych oraz ich wdrożenie do programu okresowych sprawdzeń. Niezwykle pożądaną metodą nadzoru jest sprawdzanie lub wzorcowanie analizatorów w warunkach obiektowych (procesowych), bez potrzeby ich demontażu na czas sprawdzenia. Wiąże się to z koniecznością określenia możliwości prowadzenia nadzoru metrologicznego analizatorów procesowych do kontroli stężenia THT okresowo z wykorzystaniem urządzeń referencyjnych. W artykule przedstawiono porównanie dwóch metod stosowanych obecnie w nadzorze metrologicznym analizatorów procesowych do pomiaru stężenia THT w gazie ziemnym rozprowadzanym sieciami dystrybucyjnymi. Analizie poddano wyniki sprawdzeń poprawności działania tych urządzeń uzyskane metodą porównania z testem laboratoryjnym oraz metodą pomiarów porównawczych on-line. Przeprowadzone badania zweryfikowały główne źródła błędów, mające istotny wpływ na poprawność wyniku uzyskiwanego za pomocą wybranych testów sprawdzających. Otrzymane wyniki badań wykazały istnienie błędu systematycznego dla metody porównania z testem laboratoryjnym. Wykazały także możliwość stosowania metody pomiarów porównawczych on-line do przeprowadzania okresowych wzorcowań bądź sprawdzeń poprawności działania analizatorów THT w warunkach procesowych.
EN
The increasing demand for process analyzers used in the supervision of the gaseous fuels odorizing process and the related higher and higher users’ requirements in terms of the quality of the results obtained lead to the growing need to verify the correctness of operation thereof and to confirm the reliability of measurement results. At present, however, there are no appropriate legal regulations concerning the control over this type of apparatus, as well as specifying the uncertainty level that the gas odorant concentration should be determined with. The normative regulations existing in this area are not unequivocal and can be interpreted in different ways, which leads to the situation when process equipment for measuring tetrahydrothiophene (THT) concentration in the gas can often lack proper metrological supervision. It is therefore necessary to properly select and verify appropriate methods to control the correctness of the process equipment indications and their implementation into the periodic check program. An extremely desirable method of supervision is to check or calibrate the analyzers in process conditions, without their dismantling for the time of checking. In turn, this entails the necessity to determine the possibility of conducting periodic metrological supervision over the measurement results correctness of THT process analyzers with the use of reference devices. The article presents a comparison of two methods currently used in metrological supervision of process analyzers for measuring the concentration of THT in the natural gas distribution gird. The results of checks of the proper functioning of these devices obtained by means of comparison with the laboratory test and the on-line comparative measurement method were analyzed. The conducted research verified the main sources of errors that have a significant impact on the correctness of results obtained by means of selected test methods. The results obtained showed the existence of a systematic error for the comparison method with a laboratory test. They also demonstrated the possibility of using the on-line comparative measurement method to carry out periodic calibrations or checks of the correct operation of THT analyzers in process conditions.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono podstawowe wymagania techniczne dla instalacji do nawaniania gazu na podstawie obowiązujących przepisów. Omówiono budowę, zasadę pracy oraz zalety i wady różnych rozwiązań konstrukcyjnych nawanialni. Podano najważniejsze kwestie związane z przekazaniem instalacji do eksploatacji i obsługą tego obiektu.
EN
The article presents the basic technical requirements for gas odorizing installations based on the applicable regulations. The structure, principle of operation as well as advantages and disadvantages of various design solutions of odorization plants are discussed. The most important aspects related to the commissioning of the installation and the operation of this facility are given.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Jednym z istotnych parametrów jakościowych paliwa gazowego, odpowiedzialnym za bezpieczeństwo publiczne, jest intensywność zapachu gazu (stopień nawonienia gazu) rozprowadzonego w sieci gazowej. W artykule podano podstawy prawne zobowiązujące do prowadzenia takiej kontroli oraz zalecenia dla operatora sieci dystrybucyjnej dotyczące minimalnego stężenia środka nawaniającego w zależności od rodzaju gazu ziemnego oraz doboru miejsca pomiaru odoranta, aby pomiar był wiarygodny. Jest to trzeci artykuł na temat procesu nawaniania gazu [17, 18].
EN
One of the important quality parameters of gaseous fuel, responsible for public safety, is the gas odor intensity (gas odorization degree) distributed in the gas network. The article provides the legal basis for such control and recommendations for the distribution network operator regarding the minimum concentration of the odorant depending on the type of natural gas and the selection of the odorant measurement site so that the measurement is reliable. This is the third article on the gas odorization process [17, 18].
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.