Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Aspekty rytualizacji mężczyzny w przestrzeni literackiej powieści obrazkowej Günter Kastenfrosch Horsta Eckerta (Janoscha)

100%

Dusza S.

Świat i Słowo

|

2019

|

tom 33(2)

1-1

PL

Artykuł analizuje jeden z komiksów Horsta Eckerta, by pokazać jego wyjątkowość. W momencie, gdy jeden z bohaterów całkowicie wychodzi z kadru, kolejne warstwy jego osobowości są dekonstruowane. Definicja komiksu zostaje podważona. Komiks, często uważany za gatunek pośledni, rodzi pytanie o cele edukacji medialnej w życiu. W kontekście faktu, że komiks jako element preferujący wizualność jest dziś bardzo popularny i zdaje się świadczyć o pauperyzacji słowa pisanego oraz o przewadze obrazu nad słowem, czytanie komiksu Janoscha (który jest komiksem nieprototypowym) prowadzi do wielu interesujących wniosków na temat społecznych aspektów literatury.

2

Czas i pamięć: Ingardenowska koncepcja budowy fazowej dzieła literackiego w kontekście neurofenomenologii

86%

Ulicka D.

Ruch Literacki

|

2018

|

nr 2

3

JAK NADAWAĆ ZNACZENIE? WYSTAWA „STAN ŻYCIA. POLSKA SZTUKA WSPÓŁCZESNA W KONTEKŚCIE GLOBALNYM” W NATIONAL ART MUSEUM OF CHINA W PEKINIE

86%

Lubiak J.

Muzealnictwo

|

2016

|

tom 57

154-165

EN

In 2015, the National Art Museum of China in Beijing hosted an exhibition entitled “State of Life. Polish Contemporary Art within a Global Context”. It was a comprehensive and diversified presentation of Polish culture in China, and both its content and professional intent drew upon three main challenges. The first consisted in incorporating the experiences dispersed and offered by contemporary art in a story which would at some point correspond to the format of a national presentation. The core difficulty was the complexity and ambiguity of the relationship between contemporary art and national identity, and more precisely the form of the nation. The second challenge was translating those experiences into a story which would be understood by the audience from a different and remote culture. The obstacle was not only the translation itself, but also the very subtle aspect of the differences in the importance of similar experiences in diverse cultural contexts. The third challenge was to arrange cooperation between two countries whose cultural policies differ completely and whose cultural infrastructure is organised quite differently. Those challenges resulted in the methodology of the exhibition which, contrary to narrative exhibitions and typical expositions of contemporary art, implied the creation of a story through experiences materialised in works of art.

PL

W 2015 r. odbyła się w National Art Museum of China w Pekinie wystawa „Stan życia. Polska sztuka współczesna w kontekście globalnym”. Była elementem szerokiej i zróżnicowanej prezentacji kultury polskiej w Chinach, jednocześnie na poziomie merytorycznym oraz profesjonalnym stanowiła odpowiedź na trzy zasadnicze wyzwania. Pierwsze z nich polegało na wpisaniu rozproszonych doświadczeń oferowanych przez sztukę współczesną w opowieść, spotykającą się w jakikolwiek sposób z formatem prezentacji narodowej. Podstawowa trudność wynikała tu ze złożonej i niejednoznacznej relacji sztuki współczesnej do narodowej tożsamości, a ściślej do formy narodu. Drugim wyzwaniem było przełożenie tych doświadczeń na opowieść, która byłaby czytelna dla odbiorców z odmiennej i odległej kultury. Trudnością nie była tu wyłącznie sama translacja, lecz również subtelna kwestia różnic w ważko- ści podobnych doświadczeń w odmiennych kontekstach kulturowych. I wreszcie trzecim wyzwaniem było ułożenie współpracy w sytuacji, gdy w obu krajach prowadzone są zupełnie odmienne polityki kulturalne oraz zupełnie inaczej zorganizowana jest kulturalna infrastruktura. W odpowiedzi na te wyzwania opracowana została metodologia wystawy, która w przeciwieństwie do ekspozycji narracyjnych oraz typowych pokazów sztuki współczesnej, zakładała stworzenie opowieści przez ustanawianie konstelacj

4

La desautomatització del llenguatge com a mecanisme irònic a "L’home que es va perdre" de Francesc Trabal

86%

Llopis i Alarcon M.

Estudios Hispánicos

|

2014

|

tom 22

39 - 49

EN

The novelistic experimentation of Trabal in L’home que es va perdre is developed through the reflection of the uses and possibilities of the language as an instrument of expression of reality and the use of many literary references that warn the reader about the demystification of literature. L’home que es va perdre is anovel full of ironic techniques, although this paper emphasizes the most important one: the sense of irony that highlights the precariousness of language as an instrument to know the world, which we can follow in this novel through the exploration of the different uses of the verb to lose in Catalan (to get lost, to miss, to lose, etc.). Through the exploration of this resource, the paradigm of “humor pur” (pure comedy), Trabal shows the conventional nature of most of our communicative acts through aseries of our completely automated mechanisms which, in this case, reach its peak when Picàbia, victim of the funny game that he had started himself, assumes the internal logic from which it has developed, and consequently, gets lost.

5

Przyjemność na granicy dyskomfortu

86%

Przylipiak M.

Kwartalnik Filmowy

|

2020

|

nr 110 Poza człowiekiem

213-218

PL

Artykuł jest recenzją książki Barbary Szczekały pt. Mind-game films. Gry z narracją i widzem (2019). Książka kładzie nacisk na komplikacje i zawiłości narracyjne filmów gier umysłowych. Zadaniem odbiorcy byłoby te zawiłości zrozumieć, z rozsypanych puzzli ułożyć spójny obrazek, zagadki i tajemnice wyjaśnić. Odbiór ma charakter racjonalny, jego opis jest ujęty w ramę psychologii poznawczej. Przeciwstawiony jest mu drugi typ odbioru (autorka książki za nim optuje), wedle którego odbiorcy filmów gier umysłowych szukają w nich przede wszystkim ucieleśnionych emocji. Szczekała charakteryzuje bliżej trzy rodzaje takich emocji, które nazywa terrorem identyfikacji, ekscesem nagromadzenia oraz dyskomfortem poznawczym. Choć są to doznania nieprzyjemne, zdaniem autorki to właśnie one przyciągają widza do tego typu kina.

EN

The paper is a review of a book by Barbara Szczekała entitled Mind-game films. Gry z narracją i widzem [Mind-game Films: Games with Narrative and Spectator] (2019). The subject of the book is the current of “mind game films”, and the book is particularly concerned with the issue of the viewer’s reception of such films. Two modes of reception are confronted with each other. In the first one the emphasis is put on the complexity of mind-game films. The viewer’s task would be to straighten up this complexity, to complete a puzzle, to answer the riddles and solve mysteries. The reception is rational in nature, and the whole issue is put in the framework of cognitive psychology. This mode is juxtaposed to another one (the author opts for it), according to which the admirers of such films strive especially for embodied affects. Three such affects are described in detail: terror of identification, excess of accumulation and cognitive discomfort. Although these affects are rather unpleasant, the author insists that they attract the viewer to this kind of cinema.

6

DER ‘ANDERE’ IN MEINEM KOPF: ZU DEN STRUKTURMERKMALEN IM ERZÄHLEN HUGO LOETSCHERS AM BEISPIEL SEINER POLYPHONEN IMMUNEN-ROMANE

86%

Sośnicka D.

Colloquia Germanica Stetinensia

|

2009

|

nr 17

93-112

PL

Hugo Loetscher, jeden z najbardziej znanych i uznanych pisarzy szwajcarskich, był równocześnie autorem niezwykle wszechstronnym. Oprócz powieści, opowiadań, słuchowisk, sztuk teatralnych, esejów o sztuce, literaturze i kulturze zasłynął również jako nadzwyczaj płodny publicysta i autor reportaży z najodleglejszych części świata. Charakterystyczną właściwością jego pisarstwa, nacechowanego zarazem bardzo krytycznym stosunkiem do Szwajcarii, jest próba zrozumienia innych kultur i narodów i spojrzenia na problemy własnego kraju z odległej, ‘obcej’ perspektywy. Takie ‘inne’ spojrzenie na siebie samego i swój kraj cechuje również jego powieści. W artykule opisano charakterystyczne elementy strukturalne narracji szwajcarskiego pisarza, do których zaliczyć należy przede wszystkim niezwykle ważną rolę ściśle określonych pojęć przy jednoczesnym nadawaniu im funkcji wieloznacznych metafor oraz ironię, która wraz ze znaczeniami metaforycznymi zapobiega powstawaniu uproszczonego obrazu świata, dopuszczając różne interpretacje. Jako dzieła otwarte potraktować należy przede wszystkim dwie powieści pisarza o ‘Nietykalnym’: Der Immune (1975) i Die Papiere des Immunen (1986). Są to powieś ci składające się z wielu różnorodnych tematycznie i stylistycznie tekstów, czerpią ce równocześnie – jak zresztą większość utworów Loetschera – z bogactwa znaczeń intertekstualnych i opisujące różne możliwości bycia człowiekiem. Artykuł skupia się na analizie strukturalnej tych właśnie powieści, należących niewątpliwie do najważniejszych utworów współczesnej prozy niemieckojęzycznej.

7

Die Inszenierung der Authentizität in der Migrationsliteratur am Beispiel ausgewählter deutschsprachiger Romane nach 2015

81%

Badura A. B.

Transfer. Reception studies

|

2019

|

tom 4

165-177

PL

Ze względu na swoją tematykę literatura migracyjna jest częścią kultury pamięci. Jej zadaniem nie jest jednak zapisywanie obiektywnych faktów, ale raczej przedstawianie subiektywnych doświadczeń. Aby jednak stać się częścią pamięci zbiorowej, jej treść musi być możliwa do zweryfikowania i obiektywnie prawdziwa. Celem artykułu jest prezentacja różnorodnych procedur generowania autentyczności na różnych poziomach tekstu we współczesnej niemieckojęzycznej literaturze migracyjnej wydanej po 2015 roku.

EN

Migrant literature is a part of the Culture of Remembrance. However, its task is not to record the objective facts, but rather portray subjective experiences. In order to become a part of the collective memory; however, its truth content must be verifiable and objectively true. For this reason, among others, the majority of works of migrant literature work on several text levels with different procedures for generating authenticity.

DE

Aufgrund ihrer Thematik ist die Migrationsliteratur ein Teil der Erinnerungskultur. Ihre Aufgabe ist nicht die objektiven Fakten festzuhalten, sondern vielmehr die subjektiven Erfahrungen darzustellen. Um ein Teil des kollektiven Gedächtnisses zu werden, muss ihr Wahrheitsgehalt jedoch verifizierbar und objektiv wahr sein. Unter anderem aus diesem Grund arbeitet die Mehrheit der Werke der Migrationsliteratur auf mehreren Textebenen mit verschiedenen Verfahren zur Erzeugung von Authentizität.

8

Pawła Jarodzkiego gra w historię. Analiza Kompletnej historii wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski w kontekście „narracji wizualnej” o Polsce.

72%

Papier S.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2018

|

nr 37

EN

For an abstract in English, scroll downSylwia PapierDepartment of Anthropology of Literature and Cultural StudiesFaculty of PolishJagiellonian UniversityPoland Game in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski in the Context of the “Visual Narrative” about Poland Abstract: The article discusses chosen themes in Paweł Jarodzki’s comic book Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski [A Complete History of the World, with Special Attention Paid to Poland]. Of special concern is the context of contemporary visual narrative. 171 This goal is to define Jarodzki’s book as a representative of hybrid genre and to discuss his strategies of representing history. Keywords: Paweł Jarodzki, artbook, history, narratology

PL

For an abstract in English, scroll downSylwia PapierKatedra Antropologii Literatury i Badań KulturowychWydział PolonistykiUniwersytet Jagielloński Pawła Jarodzkiego gra w historię Analiza Kompletnej historii wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski w kontekście „narracji wizualnej” o Polsce. Abstrakt: Artykuł służy omówieniu problematyki książki Pawła Jarodzkiego pt. Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Będę go rozpatrywała w kontekście współczesnych narracji wizualnych. Tekst ten służy próbie definicji omawianego zbioru jako gatunku hybrydycznego oraz omówieniu stosowanych przez autora strategii prezentowania historii.Słowa kluczowe: Paweł Jarodzki, artbook, historia, narratologiaGame in History by Paweł Jarodzki. An Analysis of Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski in the Context of the “Visual Narrative” about Poland Abstract: The article discusses chosen themes in Paweł Jarodzki’s comic book Kompletna historia wszechświata ze szczególnym uwzględnieniem Polski [A Complete History of the World, with Special Attention Paid to Poland]. Of special concern is the context of contemporary visual narrative. 171 This goal is to define Jarodzki’s book as a representative of hybrid genre and to discuss his strategies of representing history. Keywords: Paweł Jarodzki, artbook, history, narratology

9

Metafizyczna funkcja narracji – analiza zagadnienia na przykładzie Heglowskiej „Fenomenologii ducha”

72%

Gołaszewski F.

|

nr 1(22) Powrót metafizyki

391-414

PL

Celem artykułu jest charakterystyka metafizycznej funkcji narracji. Najpierw został dookreślony klasyczny arystotelesowski paradygmat w myśleniu na temat narracji, następnie zwrócono uwagę na użyteczność aparatury narratologicznej w opracowaniu Mieke Bal przy współczesnych badaniach nad problematyką narracji. Heglowska Fenomenologia ducha została poddana analizie pod kątem multiperspektywiczności z zastosowaniem kategorii fokalizacji, umożliwiającej wyklarowanie zmiany agensa narracyjnego. W tym kontekście zwrócono uwagę na strukturalne podobieństwo tekstu Hegla do Ulissesa Jamesa Joyce’a. W podsumowaniu uwzględniono natomiast perspektywy metafizyczne wynikające z odrzucenia paradygmatu Arystotelesa. W tym kontekście Fenomenologia ducha jest pozytywnym przykładem dzieła wykraczającego poza horyzonty postmodernistycznej krytyki wielkich narracji, przedstawionej przez Lytoarda. Na tej podstawie w artykule została zasugerowana możliwość przekroczenia klasycznej opozycji między narracją a metafizyką.

EN

The aim of this article is to characterise the metaphysical function of the narrative. First, the text describes Aristotle’s classic paradigm about narrative. Second, attention is drawn to the usefulness of Mieke Bal’s narratological apparatus in contemporary research on the subject of narration. Hegel’s Phenomenology of Spirit is analysed in terms of multi-perspectivity and with the adoption of the category of focalisation, which helps to clarify a change in the narrative agent. In this context, attention is drawn to the structural similarity of Hegel’s text and James Joyce’s Ulysses. In conclusion, the metaphysical perspectives resulting from a rejection of Aristotle’s paradigm are indicated. In this context, the Phenomenology of Spirit is a positive example of a work going beyond the horizons of Lyotard’s postmodern critique of grand narratives. On this basis, the article suggests the possibility of rejecting the classical opposition between narrative and metaphysics.

10

Funkcje „znaczącego ujęcia” w popularnym wariancie puzzle films

72%

Korczarowska N.

Kwartalnik Filmowy

|

2022

|

nr 118 Jedno ujęcie

126-151

PL

Artykuł koncentruje się na „znaczących ujęciach” w popularnym (w opozycji do bieguna heavy weight) wariancie puzzle films. Ujęcie identyfikowane jest jako znaczące jeśli pełni uprzywilejowaną rolę w strukturze tekstu filmowego. Aby uchwycić znaczenie (w aspekcie wytwarzania sensów) analizowanego ujęcia, autor skupia się na jego dwóch fundamentalnych funkcjach: rozpoznania (prowadzącego do „od-opowiedzenia” i rekontekstualizacji fabuły) i zawieszenia (otwierającego tekst na ambiwalentne i sprzeczne interpretacje). Artykuł został zainspirowany pracami Kristin Thompson poświęconymi dominancie definiowanej jako element jednoczący wszystkie aspekty dzieła. Według Thompson niespodzianka rządzi formą – od całościowego kształtu opowiadania aż po poziom pojedynczego zdania. Autor dowodzi, że „niespodzianka” stanowi dominantę w puzzle films a „pojedyncze zdanie” – na poziomie metaforycznym – może być postrzegane jako ekwiwalent filmowego ujęcia. Wybrane filmy umieszczone zostały w kontekście kognitywizmu (Bordwell, Thompson) i narratologii (McHale).

EN

The article focuses on the “significant shot” in the popular (as opposed to heavy weight) variant of puzzle films. The shot is identified as significant if it performs a prominent role in the structure of a film text. To capture its significance (in the aspect of meaning-making), the author focuses on its two fundamental functions: recognition (leading to “re-telling” and re-contextualisation of the story) and suspension (opening the text to ambivalent and contradicting interpretations). The text has been inspired by Kristin Thompson’s writings on the dominant defined as an element that unifies all aspects of a work. According to Thompson, surprise governs form – from the overall shape of the plot to the level of the individual sentence. The article argues that “surprise” is the dominant in puzzle films and “the individual sentence” – on the metaphorical level – may be perceived as the equivalent of the film shot. Selected films are positioned in the theoretical frameworks of cognitivism (Thompson, Bordwell) and narratology (McHale).

11

Point of View in Translation: Edgar Allan Poe’s "The Cask of Amontillado" Translated into Polish

72%

Łaszczuk A.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2018

|

nr 8(11) cz.1

141-154

EN

The article examines the notion of point of view (POV) in translation by drawing on examples from selected Polish translations of Edgar Allan Poe’s The Cask of Amontillado. First, the paper deals with the question of narratologically-oriented research in translation studies and outlines a short history of the concept of point of view with an overview of definitions proposed by literary scholars. It is argued that recent linguistic analyses of point of view have contributed to examining the notion of POV in literary translations. The article also systematises different research approaches that have been developed to study “point of view in translation.” Finally, the paper follows the linguistically-oriented conception of point of view in order to examine translation shifts with regard to the linguistic indicators of POV, including time markers and modality, based on examples from Polish translations of Poe’s short story.

12

Point of View and the Modalities of Narrative

72%

Tenev D.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2018

|

nr 8(11) cz.1

27-42

EN

In this paper I will envisage the relationship between narrative modalities and point of view with the help of the narratological theory of Christo Todorov, who is a representative of the Bulgarian Guillaumist school. First, I will point to the multimodality of narrative modal logic with its combination of different types of modal categories (alethic, deontic, volitive, etc.). Then I will introduce Christo Todorov’s distinction between modal and transmodal categories, according to which modality (ability, desire, obligation) is what characterises the actions and transmodality (perception, emotion, intellection) is what characterises the subject of action. Along with Todorov I will claim that there are both modal and transmodal points of view, but unlike him I will define the point of view based not on the subject-image but on the directedness it introduces. My point will be that there is a double direction of the point of view: on the one hand, the direction of the subject to the object, and, on the other, the direction from one modality to another. This double direction, I will argue, is at the very basis of narrative logic, or of what I would call the ‘narrative potentiality.’

13

Teksty narracyjne – analiza strukturalno-funkcjonalna

72%

Garbula J. M.

Prima Educatione

|

2020

|

tom 4

EN

There is a relationship between language, thought and reality. Language is the principal factor influencing the shape of our insight, judgements, knowledge and customs, while narrative enables people to tell others about the essence of the reality they are creating. Both the content and construction are important in a narrative, but it is construction that forms the basis for the considerations presented in this article. The study opens with definitions of such terms as the narrative text, narrative, narratology, specific nature of a narrative structure, as understood from the viewpoint of different sciences, and with the presentation of the foundations concerning the structural and functional analysis of narrative texts in the light of the theories coined by de Saussure, Rosner, Barthes and Todorov. Emphasis is laid on the analysis of narrative structures proposed by Propp, the author of general patterns for constructing stories. It is useful in studies on different systems of culture, including mass culture. Moreover, it often forms a basis for analyzing narratives in films, as well as other types of oral or written narratives. Propp’s morphology has also been applied to analyze some narratives used in school education.

PL

Istnieje związek między językiem, myślą a rzeczywistością. Język jest głównym czynnikiem wpływającym na kształt naszych spostrzeżeń, sądów, wiedzy i zwyczajów, a narracja umożliwia ludziom opowiedzenie o sensie konstruowanej przez siebie rzeczywistości. W narracji liczy się nie tylko treść, ale i konstrukcja, która stała się podstawą rozważań w niniejszym artykule. Artykuł rozpoczyna się od ustaleń terminologicznych (tekst narracyjny, narracja, narratologia, swoistość narracyjnej struktury), rozpatrywanych z punktu widzenia różnych nauk, a także od przedstawienia założeń dotyczących analizy strukturalno-funkcjonalnej tekstów narracyjnych w świetle teorii de Saussure’a, Rosner, Barthes’a i Todorova. W opracowaniu położono nacisk na analizę struktur narracyjnych zaproponowaną przez Proppa, twórcę ogólnych wzorców budowania opowieści. Jest ona przydatna do badań nad różnymi systemami kultury, w tym kultury masowej. Ponadto stanowi podstawę do analiz narracji filmowych czy też różnego typu narracji ustnych i pisanych. Morfologię Proppa wykorzystano również w badaniach wybranych tekstów narracyjnych w szkole.

14

Z czego jest haczyk (w powieści 2666 Roberta Bolaño)? Spekulacja narratologiczna

72%

Żychliński A.

Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny

|

2024

|

tom 32

|

nr 2 (124)

15-34

EN

The starting point of the article is the assumption that the novel 2666 is - contrary to popular belief - a complete and meticulously thought out work even despite the unfinished editorial work due to the author’s premature death. The thorough consideration of the plot and also poetic aspects is evidenced by a series of 'hooks' – deliberately used techniques – that effectively capture the attention of discerning readers. The article briefly characterizes some of the relevant solutions adopted by the author – from the title and the structure of the novel to the different genres of its various parts – and then focuses on perhaps the most intriguing theme, namely the enigma of the ambiguous and elusive narrative. The question of narration in Roberto Bolaño’s last novel has not yet been discussed in detail, although it deserves a thorough analysis because of its impact on the overall interpretation of the work, which represents the main thesis of the article.

PL

Punktem wyjścia artykułu jest wsparte argumentacyjnie założenie, zgodnie z którym powieść 2666 jest (wbrew obiegowemu poglądowi) powieścią skończoną – kompletną i szczegółowo przemyślaną – niezależnie od nieukończonych (ze względu na przedwczesną śmierć autora) redakcyjnych prac wykończeniowych. O dogłębnym przemyśleniu kwestii nie tylko fabularnych, lecz także i przede wszystkim poetologicznych świadczyć może choćby szereg „haczyków” – czyli rozmyślnie zastosowanych chwytów – skutecznie ogniskujących uwagę zwłaszcza wyrobionych odbiorców. W szkicu scharakteryzowano pokrótce niektóre spośród odnośnych rozwiązań wykorzystanych przez pisarza – od tytułu przez strukturę powieści po odrębność genologiczną poszczególnych części – by następnie skoncentrować się na kwestii najbardziej być może intrygującej, tj. na zagadce niejednoznacznej i migotliwej instancji narracyjnej. Zagadnieniu narracji w ostatniej powieści Roberta Bolaño nie poświęcono dotychczas obszerniejszych rozważań, choć – oto zasadnicza teza artykułu – zasługuje ono na wnikliwą analizę również ze względu na konsekwencje dla całościowej interpretacji dzieła.

15

Review: Andrés García Serrano, The Presentation in the Temple. The Narrative Function of Lk 2:22-39 in Luke-Acts (Analecta Biblica 197; Roma: Gregorian & Biblical Press, 2012). Pp. 448. € 37. ISBN 978-88-7653-197-2.

72%

Mielcarek K.

The Biblical Annals

|

2015

|

tom 5

|

nr 1

217-221

EN

Book review

XX

Recenzja książki

16

Ukryte, jawne, zaszyfrowane…Retrospekcje w filmie na tle teorii narracji Mieke Bal. Opowieść a retrospekcja

72%

Jakubowska M.

Kwartalnik Filmowy

|

2022

|

nr 117 Kino nieznane/ukryte

98-122

PL

Autorka bada filmowe retrospekcje jako wieloaspektowe techniki narracyjne na tle narratologii Mieke Bal. Kreśli szeroką ramę dla rozważań nad retrospekcją, co pozwala jej zbudować bazę różnych kontekstów narracyjnych, w jakie można wpisać odsłanianie wspomnień, pamięci i historii. Następnie podejmuje próbę krytycznej analizy teorii Bal, chcąc wskazać sprzeczności czy nieścisłości w jej rozważaniach. Podążając za holenderską badaczką, jako podstawowe założenie przyjmuje jej tezę, że system narracyjny składa się z tekstu, opowieści i fabuły. Autorka koncentruje się na relacji między opowieścią i retrospekcją. Analizuje różne aspekty temporalne opowieści na tle porządkowania sekwencyjnego. Łączy przy tym klasyfikację opartą o koncepcję podziałów zaproponowanych przez Bal z własnymi badaniami. Ponadto uzupełnia aspekty „opowieści o czasie przeszłym” o kilka problemów (np. od retrospekcji do antycypacji, retrospekcja kontra odwrócona chronologia, retrospekcja prosta/złożona, wiarygodna/niewiarygodna).

EN

The author examines film retroversions as multi-faceted narrative devices against the background of Mieke Bal’s narratology. She outlines a broad framework for reflection upon flashbacks, which allows her to build a set of various narrative contexts for discovering recollections, memory and history. She then attempts a critical analysis of Bal’s theory, seeking to point out contradictions or inaccuracies in her considerations. Following the Dutch theorist, the author takes her fundamental statement that the narrative system consists of text, story and fabula as a basic premise. The author focuses on the relationship between story and retroversion. She analyses different temporal aspects of story that characterize returns to the past against the background of sequential ordering. Consequently, she combines a classification based on Bal’s divisions with her own research. Additionally, she complements aspects of “stories about the past times” with some of her suggestions (e.g. from retroversion to anticipation, flashbacks vs. inverted chronology, simple/complex and reliable/unreliable retroversion).

17

Estetyka dzieła literackiego w strukturalistycznej koncepcji Jana MukaŘovskiego

72%

Brzezińska A.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2014

|

nr 4

656-663

PL

Strukturalizm jako kierunek badań literaturoznawczych i lingwistycznych był w latach dwudziestych i trzydziestych XX w. wiodący na uniwersytetach I Republiki Czechosłowackiej. Artykuł skupia się na jednym z najważniejszych członków Praskiego Koła Lingwistycznego, strukturaliście Janie Mukařovskim i jego studiach na temat estetyki w duchu strukturalizmu. Przedefi niował on pojęcia estetycznej wartości, normy i funkcji, a także stworzył wiele innych elementów spójnej teorii naukowej. Przepracował zagadnienia struktury, semantycznego gestu i indywidualności w sztuce. Elementy jego teorii zostały użyte przez neostrukturalistów i dzisiejszych narratologów do analizy dzieł literackich.

EN

Structuralism as an area in literary science researches was a main topic at the universities of the First Czechoslovak Republic in the Þ rst half of twentieth century. The article focuses on one of the most important members of the Prague linguistics circle, structuralist Jan Mukařovský and his studies about esthetics in spirit of structuralism. He has redeÞ ned the concept of esthetic value, norm and function and also made many others elements of coherent science theory. He has worked on the concepts of structure, semantic gesture and individuality in art. Elements of his theory were used by neo- structuralists and nowadays narratologists in the analyses of literary works.

18

Strategia interakcji w The Stanley Parable w perspektywie narratologicznej

58%

Nawrocki M.

Homo Ludens

|

2015

|

nr 2(8)

123-135

PL

Artykuł stanowi analizę wybranych zabiegów narracyjnych gry wideo The Stanley Parable. Szczególny nacisk położony jest na te tropy, których zadaniem jest ukształtowanie specyficznej relacji między grą (oraz jej autorem) a graczem. Teoretyczne konteksty analizy nie ograniczają się do prac z zakresu game studies – główną perspektywę interpretacyjną stanowi tu narratologia, której zastosowanie umożliwia ekspozycja „tekstowego” aspektu gry.

EN

The article is an analysis of selected narrative strategies in The Stanley Parable video game. It focuses mainly on the tropes which shape the specific relation between the game (and its author) and the player. The theoretical contexts for this analysis are not limited to game studies – the primary interpretative perspective is narratology, which is associated with the exposition of the game’s “textual” aspect.

19

JOSEPH CONRAD AND THE SILVER SCREEN

58%

Weseliński A.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2017

|

nr 52(1) Filologia

77-88

EN

The filmography of films based on the works of Joseph Conrad testifies that since the silent film era numerous filmmakers have turned to Conrad for source material. In most cases, the screen adaptations of his works were artistic and box-office failures. The release of Francis Ford Coppola’s Apocalypse Now in 1979 sparked a revival of creative and commercial interest in Conrad as a source for films. Coppola’s picture, which has achieved the status of a modern classic, and Alfred Hitchcock’s famous adaptation of The Secret Agent (1936), seem to belie the prevailing opinion that Conrad’s works are impossible to adapt for the cinema successfully. This paper seeks to examine the ways in which Conrad’s works have been adapted and appropriated by two major film directors in the twentieth century.

PL

Filmografia adaptacji dzieł Josepha Conrada świadczy o tym, że od czasów filmu niemego liczni filmowcy sięgali po utwory Conrada jako materiał na scenariusze filmowe. W większości przypadków okazało się, że ekranizacje utworów Conrada to porażki artystyczne i fiasko finansowe. Film Francisa Forda Coppoli Czas Apokalipsy (1979) zapoczątkował odrodzenie artystycznego i finansowego zainteresowania środowiska filmowców twórczością Conrada. Obraz Coppoli, który osiągnął status współczesnej klasyki filmowej, oraz słynna adaptacja powieści Tajny agent w reżyserii Alfreda Hitchcocka (1936), wydają się zaprzeczać powszechnej opinii, że ekranizacje dzieł Conrada z góry skazane są na niepowodzenie. Celem artykułu jest zbadanie metod i środków artystycznego wyrazu jakimi posługiwali się dwaj czołowi reżyserzy XX wieku w swoich adaptacjach utworów Conrada.

20

Ethics of reading in the context of unreliability of narrator: Kazuo Ishiguro’s 'The Remains of the Day'

58%

Głąb A. , Głąb A.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2020

|

nr 1