Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

HISTORIA – PAMIĘĆ – LITERATURA.O KILKU ASPEKTACH TRUDNEGO ZWIĄZKU

100%

Twardy E.

|

nr 2(21): Literatura i Język

15-24

XX

The article discusses the most representative theories and views regarding collective memory and its relations with literature. As literary studies have not yet developed appropriate research methods and the relevant academic reflection refers to the terminology and the system of notions developed by related sciences, the author starts her discussion from presenting classical theories by Maurice Halbwachs, Jacques Le Goff, Hayden White and Paul Ricoeur. In this perspective it is easy to notice that literature may be perceived as a medium of memory or a means of its formation. The second part of the text is devoted to the relations between literature and memory as seen by Ansgar Nünning and Astrid Erll, who distinguished three basic categories: memory of literature, memory in literature and literature as a medium of memory. The reflection on their findings allows to treat literature as an integral part of memory culture.

2

Kobieta przylepiona. Zofia Beksińska w książce Magdaleny Grzebałkowskiej „Beksińscy. Portret podwójny”

88%

Łukaszewska R.

Dziennikarstwo i Media

|

2018

|

tom 10

9-24

EN

In the article I discuss the narrative method used by Magdalena Grzebałkowska in her reportage book about the Beksiński family. Using as my example Zofia, the most difficult character to describe — as she is the most “elusive” among all protagonists — I analyse the means used by the reporter to portray her. The starting point of the analysis is the findings concerning the links between documentary literature and historical writings as well as biographies.

3

INTRICACIES OF INSTRUMENTAL REASONING

88%

Frieske K. W.

Polityka Społeczna

|

2014

|

tom 41

|

nr 1(10) ENG POLAND IN TIMES OF UNCERTAINTY

1-4

EN

In the first part of the paper plurality of 'narrations' concerning reality is indicated both in public debates and core social sciences. In the second part author suggests that diversity of such 'narrations' is founded either on 'progressive' thinking including our beliefs in possibility to manage public affairs with such means as 'rationalization', forecasting, risk assessment, evidence based decision making, etc. or on uncertainty and social institutions providing patterns of coping with such uncertainty.

4

The living past and self-made future: Li Dazhao’s metaphilosophy of history

75%

Rogacz D.

Człowiek i Społeczeństwo

|

2022

|

tom 53

187-199

EN

The paper offers a reconstruction and re-evalutation of the philosophy of history developed by Li Dazhao (1889–1927) – one of the first Chinese Communists. It is argued that despite its marginal treatment in scholarly literature, Li’s philosophy stands out from the thought of other Chinese Marxists for its creative interpretation of historical materialism and a critical engagement with Marx’s view of class struggle and the economic base. Furthermore, in his philosophy of history, Li Dazhao innovatively draws on the Confucian idea of Great Unity (datong), Daoist criticism of heroism, and, most importantly, the concept of ‘life’ in Lebensphilosophie. In addition, the article shows that Li’s view of the historical process was consistently complemented with an exceptional meta-philosophy of history and the philosophy of historiography which shared the premises of the much later narrativist epistemology of history.

5

Manowce instrumentalnego rozumu

63%

Frieske K. W.

Polityka Społeczna

|

2014

|

tom 41

|

nr 5-6(482-483) POLSKA W CZASACH NIEPEWNOŚCI

1-5

EN

In the first part of the paper plurality of 'narrations' concerning reality is indicated both in public debates and core social sciences. In the second part author suggests that diversity of such 'narrations' is founded either on 'progressive' thinking including our beliefs in possibility to manage public affairs with such means as 'rationalization', forecasting, risk assessment, evidence based decision making, etc. or on uncertainty and social institutions providing patterns of coping with such uncertainty.

6

Paradoks dyskursywnej integracji. O łączeniu treści doświadczenia przez język

51%

Marzęda W.

Folia Philosophica

|

2021

|

tom 46

1-20

EN

Theories of discursive integration form a group of theories that see the principles responsible for the integration of experience data (apperception) in the practices and schemes of discourse. These theories indicate that the use of language unites and organizes experience data. Their main assumption can be expressed as follows: this integration does not inhere in objects and cannot be derived from them; hence this integration cannot be secondarily expressed in language, but results exclusively from the use of language (or discourse). In this article, Witold Marzęda gives an overview of narrativist theories, script theories, Gazzaniga and Dennett’s models, which refer to evolutionary psychology, and the theories of Lakoff and Johnson – all these being theories of discursive integration. Marzęda’s main objective is to formulate a paradox, which consists in a trap of self-referentiality into which these theories fall: they postulate some general properties of discourse, which, firstly, do not have to become at once the properties of individual models and which, secondly, do not admit of falsification.

PL

Koncepcje integracji dyskursywnej to grupa teorii, które upatrują zasad łączenia danych doświadczenia (apercepcji) w praktykach i schematach dyskursu. Koncepcje te wskazują, że użycie języka jednoczy i porządkuje dane doświadczenia. Główną tezę tych koncepcji można wyrazić tak: powiązanie nie leży w przedmiotach i nie można go z nich zaczerpnąć, powiązania nie można więc wtórnie wyrazić w języku, lecz jest ono wyłącznie dziełem używania języka (dyskursu). W artykule omówiono koncepcje narratywistyczne, teorie skryptów, nawiązujące do psychologii ewolucyjnej modele Gazzanigi i Dennetta oraz koncepcje Lakoffa i Johnsona. Stanowią one reprezentacyjne teorie integracji dyskursywnej. Głównym zadaniem artykułu jest prezentacja paradoksu opartego na samoodniesieniu, w jaki popadają koncepcje integracji dyskursywnej. Ich paradoks polega na tym, że postulują pewne generalne własności dyskursu, które po pierwsze, nie muszą stać się również własnościami poszczególnych modeli, a po drugie, nie dają się falsyfikować.

7

Between Science and Literature that is the Debate on the Status of History. An Attempt at Paraphrase

51%

Brzechczyn K.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2006

|

tom 36

8

Nasłuchując utraconych głosów – III pokolenie po Holokauście wobec ocalenia

51%

Szczepan-Wojnarska A.

Roczniki Humanistyczne

|

2016

|

tom 64

|

nr 1: Literatura polska

99-112

PL

Artykuł podejmuje próbę zidentyfikowania cech dystynktywnych dla nurtu pisarstwa III pokolenia po Holokauście na podstawie powieści Jonatana Safrana Foera Wszystko jest iluminacją, otwierającej i ustanawiającej zasadnicze cechy jego poetyki. Doświadczenie utraty, bezradności, panplagiatowości i poszukiwania sensu manifestuje się w różnego rodzaju zabiegach prozatorskich, prowadząc ostatecznie przez abdukcyjne meandry rozumowania do afirmacji życia.

EN

The article tries to identify distinctive features for the current of writing of the 3rd generation after the Holocaust on the basis of Jonathan Safran Foer’s novel Everything Is Illuminated that opens and establishes the basic features of his poetics. The experience of a loss, helplessness, panplagiarism and of searching for the meaning is manifested in various prose devices, ultimately leading through abductive meanders of reasoning to the affirmation of life.

9

Człowiek w imperium czasu, sens w imperium znaków. Hermeneutyka a sens historii

51%

Szkaradnik K.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2016

|

tom 34

91-109

EN

The linguistic turn has emphasized the linguistic aspect of history as a kind of a tale, unveiling its ideological foundations and rhetorical structure. This article’s aim is, however, to prove how seeing history as a collection of texts enables us to regain its subjective sense. The authoress considers the fears of historians’ manipulations as well as the validity of »the sense of history«’s question and shows that hermeneutics restores that validity in the epoch after metanarratives’ defeat. Referring to Ricoeur, Gadamer, Marquard, Vattimo and also a sociologist Jan Szczepański, this paper displays that we could be perceived as a product of history, but the interpretation of historical texts, sources and traditions, deepens our “being-in-the-world”. History appears to be the dialectics of being a product and creating, it relies on decision and obligation. Having understood, how the past mediated by texts – historical interpretations – influences our conduct, we could give it new senses.

10

Problemy z narracją. Kilka uwag po lekturze Davida Parkera

44%

Rodak P.

Konteksty Kultury

|

2021

|

tom 18

|

nr 1

59-80

EN

The present article constitutes an extended three-part commentary to the chapter Life Narrative and Languages of the Good from the book The Self in Moral Space: Life Narrative and the Good by David Parker. The first part of the paper is a critical discussion of the views espoused both by Parker and by Charles Taylor, whom Parker cites in his work. On the one hand, the author agrees that acquiring a sense of identity is practically impossible without a horizon of values which gives origin to our identity. On the other hand, he rejects the premises underlying this conclusion, primarily the assumption of a necessary iunctim between ethical consciousness and ethical acts and the literary-textual matrix of comprehending humans and the world. In the second part of the article, the author puts forward his own interpretation of the book Roland Barthes par Roland Barthes, independent from the one proposed by Parker, discussing it as an example of practicing identity in the form of a literary-typographical-visual performance. The third part of the paper seeks to open a broader discussion of narrativist concepts by indicating six issues connected with their application: the privileged position of cognitive processes in experiencing the world and one’s self; the perception of the world and humans through the lens of the textual model; the methodological principle of studying narrative textual products and not practices bringing them to life; the conceptualization of a textual subject as a lonely subject, isolated from the network of social relations; the universalization of the subject of narrative operations, lack of diversification of narrative practices by gender/sex and social class/group; the semiotic conceptualization of mundanity as an element of narrative identity.

PL

Artykuł stanowi rozbudowany, trzyczęściowy komentarz do rozdziału z książki Davida Parkera The Self in Moral Space: Life Narrative and the Good, zatytułowanego Narracja autobiograficzna i języki dobra. W pierwszej części autor dyskutuje z poglądami Parkera oraz Charlesa Taylora, na którego Parker się powołuje. Z jednej strony zgadza się z nimi, że poczucie tożsamości jest zasadniczo niemożliwe bez horyzontu wartości, który naszą tożsamość czyni możliwą. Z drugiej strony odrzuca przesłanki tego stanowiska, przede wszystkim założenie koniecznego iunctim między świadomością etyczną a postępowaniem etycznym oraz piśmienno-tekstową matrycę rozumienia człowieka i świata. W kolejnej części autor proponuje własną, odmienną od ujęcia Parkera, interpretację książki Roland Barthes par Roland Barthes jako przykład praktykowania tożsamości w postaci piśmienno-typograficzno-wizualnego performansu. Część trzecia artykułu to próba podjęcia bardziej ogólnej dyskusji z koncepcjami narratywistycznymi przez wskazanie kolejnych sześciu problemów jako składników tych koncepcji: uprzywilejowanie procesów poznawczych w doświadczaniu świata i doświadczaniu samego siebie; postrzeganie świata i człowieka poprzez model tekstowy; metodologiczne założenie badania narracyjnych wytworów tekstowych, a nie praktyk powołujących je do życia; ujęcie podmiotu tekstowego jako podmiotu samotnego, wyizolowanego z sieci relacji społecznych; uniwersalizacja podmiotu operacji narracyjnych, brak zróżnicowania praktyk narracyjnych ze względu na płeć (kulturową i biologiczną) czy grupę/klasę społeczną; semiotyczne ujęcie codzienności jako składnika tożsamości narracyjnej.