Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Turobińska płyta nagrobna Anny ze Żmigrodu Świdwiny. Przyczynek do dziejów sztuki XVI wieku na Lubelszczyźnie

100%

Soćko A.

|

nr 1

PL

Artykuł poświęcony niemal nieznanej płycie nagrobnej Anny ze Żmigrody Świdwiny z kościoła w Turobinie, z połowy XVI wieku. Autor analizuje jakość artystyczną i cechy stylowe zabytku. Dzięki zachowanej inskrypcji oraz herbom dokonuje identyfikacji postaci przedsawionej na płycie nagrobnej. Z faktu upamiętnienia śmierci Anny ze Żmigrodu Świdwiny w kościel w Turobinie wyprowadza szereg wątków dotyczących historii miasteczka i procesu budowy murowanego kościoła. Identyfikuje też dawny, wielokrotnie przemalowany krucyfiks jako nieznany dotąd zabytek rzeźby późnogotyckiej z ok. 1530, pierwotnie zdobiący prawdopodobnie belkę tęczową w kościele parafialnym konsekrowanym w 1530 roku.

2

Rekonstrukcja i aranżacja XVII-wiecznej rzeźby nagrobnej z klasztoru pofranciszkańskiego w Nowym Sączu

88%

Procyk W.

|

1997

|

nr 3

225-238

EN

The purpose of the article is to throw light on the most essential technological and artistic problems connected with the reconstruction and ultimate display of a historical monument made of red Hungarian marble. The author discusses the state of the preservation of the object, the methods of conservation, and the principles for reconstruction and complete artistic arrangement. The preserved elements of the composition, which were the object of research and practical conservation undertakings, comprise the most valuable remnants of a sepulchral sculpture from about 1628, executed for Jan Dobek Łowczowski from Nowy Sącz. The ultimate display was granted form after the preparation of drawn projects. The reconstruction of sculptured details was reduced to a range defined by preserved iconographie data and analogies contained in the composition. The select material is composed of fragments of a more extensive analysis contained in conservation documentation as well as studies concerning the construction and reinforcement of weathered limestone. The advanced weathering of the material confirms the thesis that conditions of outdoor display are unfavourable for red marble. The best preserved monuments — examples of this material — are kept in interiors with stable micro-climatic conditions.

3

Cmentarz na bośniacko-hercegowińskim pograniczu kulturowym. Analiza struktury tuzlańskiego cmentarza Trnovac

51%

Bolewska I.

|

nr 17

PL

W niniejszym artykule zaprezentowano analizę nagrobków znajdujących się na tuzlańskim cmentarzu Trnovac w Bośni i Hercegowinie. Scharakteryzowano badany obszar, kładąc nacisk na cechy lokalnego pogranicza kulturowego i historii miasta, przedstawiono opis badania i jego wyniki. Celem analizy było ukazanie odstępstw od oczekiwanego stanu, wynikających ze specyfiki pogranicza, oraz podjęcie próby ich wyjaśnienia. Podkreślono także wagę cmentarza jako źródła informacji.

EN

This article presents an analysis of the tombstones in the Trnovac cemetery of Tuzla, Bosnia and Herzegovina. The studied area was characterized with an emphasis on the features of the local cultural borderland and the history of the city. The text also includes the description of the study and its results. The aim of the presented analysis was to indicate departures from the expected state which result from the characteristics of this borderland, and to attempt to explain them. The importance of the cemetery as a source of information was also emphasized.

4

Ostrów Tumski – miejsce magiczne

51%

Rutkowska A.

|

tom Z. 8

159--168

PL

W artykule opisano wybrane wydarzenia historyczne i obiekty architektoniczne pochodzące z początków dziejów Ostrowa Tumskiego w Poznaniu. Autorka-przewodniczka zabiera czytelnika-turystę na spacer po tej historycznej części miasta, podczas którego mamy możliwość cofnąć się w czasie i poznać fakty oraz ciekawostki wiążące się z powstawaniem miasta i kształtowaniem państwa polskiego. Pierwszym przystankiem jest miejsce pierwotnie zajmowane przez palatium Mieszka I, gdzie obecnie znajdują się kościół Najświętszej Marii Panny i Psałteria. Kolejnym punktem wycieczki jest poznańska katedra. Poznajemy jej historię, liczne przebudowy i zwiedzamy jej wnętrze. Udajemy się do podziemi, aby zobaczyć relikty katedr przedromańskiej i romańskiej, a także pozostałości misy chrzcielnej oraz nagrobków pierwszych władców Polski. Następnie zwiedzamy wnętrze współczesnej regotycyzowanej katedry, zaczynając od prezbiterium, przez wybrane kaplice i kończąc na Złotej Kaplicy. Po opuszczeniu budynku katedry autorka zachęca do samodzielnego zwiedzenia Ostrowa Tumskiego i odkrycia magii tego miejsca.

EN

The article describes selected historical events and architectural structures from the early history of Ostrów Tumski (cathedral island) in Poznań. The author-guide takes the reader-tourist for a walk on the island, where the reader can travel back in time to learn about historical facts and curiosities related to the time when the place was the cradle of the emerging city and the Polish state. The first stop is the location originally occupied by the palace and chapel complex from the times of Mieszko I, and which is now where we can see St Mary’s Church and the Psalm Singers’ House. The next point of the tour is the Cathedral, with its history, numerous remodellings and a visit to the interior. The reader is taken to the crypt where the relics of the oldest cathedral buildings are located, and also sees the tombs of Poland’s first rulers and the remains of a baptismal font. After coming back to the main nave, the reader can experience the present-day, regothicised cathedral and visit the chancel and some of the chapels with their original furnishings, including the Golden Chapel. At the end of the walk, the author encourages everyone to explore Poznań’s cathedral island on their own and discover its magic.

5

Nagrobek Stanisława Staszica a polityka wizerunkowa Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk

51%

Getka-Kenig M.

|

nr 3

31–49

EN

The article is devoted to the artistic setting of Stanisław Staszic’s (1755–1826) burial place, for which his main heir, the Warsaw Royal Society of the Friends of Sciences (TKWPN), was responsible. The inspiration to raise this topic was the discovery of two previously unknown Jakub Tatarkiewicz’s designs of Staszic’s unrealized neoclassical tombstone in the collections of the Central Archives of Historical Records in Warsaw (AGAD). However, the projects were never commissioned by TKWPN but were the sculptor’s proposal. By analysing the relationship between these artistic projects and the initiatives concerning Staszic’s tomb which stemmed directly from the Society (a big raw stone as memorial), the article highlights the problem of TKWPN’s participation in creating the posthumous cult of its long-time president and most important benefactor. The TKWPN’s seemingly paradoxical reluctance to glorify Staszic by means of traditional (artistic) forms of commemoration can be interpreted as a logical action calculated to benefit the Society’s image. Therefore, focusing on this single aspect of the posthumous cult of Staszic, directly related to the TKWPN, this article refers to the image-building policy of this institution, and thus to the ways of building its social status. At the same time, it tackles the issue of the prestige of science and scientific patronage as a new (from the early 19th-century perspective) form of public merit.