Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Eucharistic Sacrifice in Dumitru Stăniloae’s Theology with a Referential Point at the Mysterienlehre of Odo Casel

100%

Crăciun F. A.

|

nr 1

49-72

EN

In the last century both Orthodox and Catholic theologians have improved their reflection on the Eucharistic sacrifice in a critical manner in regard to the Latin medieval or scholastic theology. They have also developed their thinking in a theological dialogue involving the Eastern and Western mentalities, which could show different approaches but also lots of similarities. The relation between the Eucharistic sacrifice and Christ’s sacrifice on the Cross, the connection with the Church’s sacrifice, the mystic sacrifice, the boundary existing in the liturgical cult between sacrifice and sacrament are equally treated in the Orthodox and the Catholic theologies. Odo Casel and Dumitru Stăniloae are among the most creative theologians in their conceptions of the sacrifice. The mystery of Christian worship in Casel’s doctrine and Stăniloae’s teaching on the permanent state of sacrifice of Christ are original reflections in modern theology.

2

Problem aktualności języka mistycznego

100%

Rutkowska I.

|

nr 1

225-240

PL

W artykule rozważono różne aspekty funkcjonowania pojęcia mistyki i tekstów mistycznych we współczesnej kulturze. Jego celem jest wskazanie tych przestrzeni współczesnego życia, w których najbardziej dostrzegalna jest obecność języka mistycznego. Jak się jednak okazuje, pojęcie mistyki nie jest rozumiane jednoznacznie – jego popkulturowy obraz jest dość daleki od znaczenia teologicznego (chrześcijańskiego), a często wręcz z nim sprzeczny i przynależny raczej fałszywej mistyce. Wskazany w tytule problem dotyczy dzisiejszego odbioru mistycznych treści zapisanych przez autorów z dawnych lat. Z jednej bowiem strony chętnie sięga się po teksty mistyczne z uwagi na ich inność i niezwykłość, z drugiej zaś mało kto umie je rozumieć i przejmować do swojej sobistej praktyki duchowej. Ukazuje to zatem ogromną potrzebę dobrze przygotowanych katechetów, rekolekcjonistów czy duszpasterzy, którzy umieliby odpowiednio przekazać zawarte w tych dziełach treści. Prowadzone rozważanie wykazało także, że mistyka przeżywa w obecnych czasach swego rodzaju odrodzenie – staje się coraz popularniejsza zarówno w kręgach popkulturowych, jak i naukowych (teologicznych, filologicznych) czy kościelnych. Obserwacje te wskazują na duże zapotrzebowanie współczesnego człowieka na pogłębianie swojej duchowości.

EN

The article considers different ways of the presence of mystic and the mystical texts in the modern culture. As we proofed, the term ‘mystic’ has many meanings. Its pop cultural picture is often opposite to its theological, Christian meaning. ‘The problem’ indicated in the title concerns the level of understanding of mystical works – their language and their contents. We can see, that these texts can attract with their curiosity and supernatural origins, but there aren’t many people who want to read them as a spiritual doctrine. The presence of this works depends on good preparation and atmosphere, created specially during the retreats, for example. But we have to admired – we can see the renascence of the mystic nowadays. It is very popular not only in the pop cultural stream but also in the university knowledge (in theology, philology, psychology) and in the pastoral work of the Church. All this facts say that in our century there is a high level of spiritual demands

3

Mistycyzm miłości w De virginitate św. Grzegorza z Nyssy

84%

Wyrąbkiewicz A.

|

nr 4: Historia Kościoła

23-34

EN

Primeval East Church was very careful in the use of classical greek's terms specyfying love. The article presents conception breaking above tendency − the idea of ecstatic, ardent eros in St. Gregory's of Nyssa first written tractate − De virginitate, and is intended to submit variety of types of love and role of love in virginal life. The bishop of Nyssa, seeing main purpose of all human efforts in assimilation to God, emphasizes the virtue of chastity, which increases with love. Owing to this virtue, soul-bride reflects in itself intertrinitarian relations. Through love man rises his nature, assuming triad assigned to nature of God: holiness, impeccability and chastity, and becoming completely and entirely open to experience of spiritual marriage with God.

PL

Pierwotny Kościół wschodni zachowywał dużą ostrożność w stosowaniu greckich klasycznych terminów określających miłość. W artykule prezentowana jest przełamująca tę tendencję koncepcja ekstatycznego, żarliwego erosa w pierwszym spisanym traktacie św. Grzegorza z Nyssy – De virginitate. Autorka pragnie przybliżyć różnorodność typów miłości oraz jej podstawową rolę w życiu dziewiczym. Widząc w upodobnieniu do Boga cel wszelkich wysiłków człowieka, Nysseńczyk akcentuje wzrastającą wraz z miłością cnotę czystości, dzięki której dusza-oblubienica odzwierciedla w sobie relacje wewnątrztrynitarne. Dzięki miłości człowiek wznosi swą naturę, przybierając triadę właściwą naturze Boskiej: świętość, nieskazitelność i czystość, stając się całkowicie i niepodzielnie otwartym na doświadczenie duchowych zaślubin z Bogiem.

4

Mistyczne i społeczne wartości pracy przy tworzeniu chleba

51%

Kocik L.

|

nr 1(8)

9-19

PL

Artykuł ukazuje skutki załamania się tradycyjnych religijnych i magicznych wartości związanych z produkcją rolniczą, szczególnie z „tworzeniem chleba”. Praca uwzględnia zintegrowane podejście do produkcji żywności, kultury wsi i codziennego życia określonych kategorii jej mieszkańców. Na tym tle ukazuje wpływ procesów globalizacji i modernizacji jako czynnika destruktywnego w stosunku do kultury tradycyjnej. Procesy te często powodują głęboką „traumę” społeczno-kulturową, której wskaźnikiem może być ilość samobójstw wśród niektórych kategorii ludności chłopskiej.

EN

This paper is a part of author’s wider consideration problems of ties between nature, crafting and society. The work shows effects and results of collapse of traditional religious and magic values concerning agricultural products, especially the bread. The paper deals an integrated approach connecting food production of peasant farms with culture and everyday life of particular categories of country people. Today however, especially under the influence of globalization processes, there is a strong need for an integration glance and perception of the issue, mainly appropriate to the past role of traditional “strong values”. The special painful problem is a “deep trauma” of contemporary transformation of peasant communities. A strong indicator of this is number of committed suicides within some categories of peasant.

5

Mistyczna osobowość ukryta w sieci metafor w utworach Karola Wojtyły

51%

Włoczewska A.

Studia Gdańskie

|

2012

|

nr 30

15-35

PL

Spośród tekstów beletrystycznych Karola Wojtyły zachowały się dwadzieścia dwa utwory. Można je podzielić tematycznie na trzy okresy: chrześcijańsko-słowiański (1938–1940), mistyczny (1944–1952 oraz 2002), personalistyczny i zaangażowany (1952–1978). W drugim z nich, mistycznym, ujawnia się specy-czna sieć metafor obsesyjnych, powracają antynomiczne obrazy mroku i światła; nocy i blasku; ciszy i zgiełku; przestrzeni zamkniętej i otwartej; granicy i bezmiaru. Symbolizują one drogę człowieka ku Bogu, złożoną z trzech stopni: wyboru – oświecenia – wiary, które streszczają się w zmienionym nieco szyku cnót Boskich: wiary – miłości – nadziei. Widać je zwłaszcza w utworze Pieśń o Bogu ukrytym i w misteryjnym dramacie Brat naszego Boga. Taka metaforyka Wojtyły ukształtowała się pod wpływem metody medytacyjnej i poezji św. Jana od Krzyża, XVII-wiecznego mistyka hiszpańskiego. Analizy psychokrytyczna i intertekstualna pozwalają uchwycić siłę świętojanowego oddziaływania na pisma, estetykę, retorykę i techniki pisarskie przyszłego papieża.

EN

The collection of Wojtyla’s writings covers twenty-two titles. Taking into consideration their philosophical arguments and their themes, they are threefold. The first period is Slav and Christian (1938–1940); the second is mystical (1944–1952 and 2002) and the third one is personalistic and involved in social matters (1952–1978). In the writings of mystical period there is a speci-c metaphorical net that reveals Wojtyla’s hidden personality. Qe metaphors appearing frequently form antinomies: night and daylight, silence and noise, closed and open space. Qey express choice, love and faith and symbolise the man’s way to God. We can best appreciate them in two texts: Pieśń o Bogu ukrytym and Brat naszego Boga, both inspired by saint John of the Cross, the 17 century Spanish mystic. Qanks to intertextuality and Mauron’s analysis method, which is psychocritic, thwe can see that Saint John in>uenced strongly the thought, aesthetic and writing techniques of the Pope.

6

Mistyczne i społeczne wartości pracy przy tworzeniu chleba

51%

Kocik L.

|

nr 1

EN

This paper is a part of author’s wider consideration problems of ties between nature, crafting and society. The work shows effects and results of collapse of traditional religious and magic values concerning agricultural products, especially the bread. The paper deals an integrated approach connecting food production of peasant farms with culture and everyday life of particular categories of country people. Today however, especially under the influence of globalization processes, there is a strong need for an integration glance and perception of the issue, mainly appropriate to the past role of traditional “strong values”. The special painful problem is a “deep trauma” of contemporary transformation of peasant communities. A strong indicator of this is number of committed suicides within some categories of peasant.