Murale na stałe wpisały się już w krajobraz wielu polskich miast. Część z nich nawiązuje do wartości i tradycji miasta, inne niosą przesłanie edukacyjne, informacyjne lub prospołeczne, a jeszcze inne pełnią funkcję reklamy. Dla jednych mieszkańców są po prostu brzydkie, a inni doceniają ich wartość artystyczną. A jak samorządy postrzegają te wielkoformatowe malowidła ścienne?
W artykule zaprezentowano rozwój łódzkich murali w XXI w., przedstawiono opinie uczestników wycieczek organizowanych w 2014 r. przez Galerię Urban Forms, której głównym zadaniem jest nasycenie tkanki miejskiej sztuką uliczną oraz jej promocja. Ponadto wskazano zasięg oddziaływania łódzkich murali poprzez analizę: wspomnień zarejestrowanych i udostępnionych na YouTube, informacji w mediach lokalnych, krajowych i zagranicznych, opinii udostępnionych w Internecie na blogach i w galeriach turystów oraz miłośników sztuki ulicznej, a także prezentacji w galeriach na stronach internetowych autorów murali. Pozwoliło to na poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: czy murale mogą być atrakcją turystyczną miasta poprzemysłowego, jakim jest Łódź?
Called "the cover of poverty" or "anti-decoration" by some and "artistic decoration" by others, murals have been inscribed in the landscape of almost all huge urban agglomerations of both Americas and Western Europe. The period of most dynamic development of various forms and techniques of murals occurred in the 1970s and 1980s. The fact that they can fulfill many substantial functions, such as informational, commercial, educational or become expressions of rebellion or identification of the inhabitants with the city, add to their impetuous development. Because of their scale, colour, symbolic and in many cases also artistic values, murals become distinctive landmarks in urban landscape. The article presents in an outline some aspects concerning context, form and function of modern murals.
The paper draws an outline of the phenomenon of the Mural Movement in California (US). grunted experiences of Mexican mural and a giant mural program run in the 1930s on the 20th century within limits of New deal plan had big influence on its development. Murals themes often touches social issues, but also ranges to landscapes, fauna and flora themes, image of illusions of elevation decorations and widely considered history of the place. Portraits and group scenes, symbols of popular culture, loosely composed quotations from historical painting appear there. Various artistic currents such as: realism, op-art, hyperrealism, expressionism, cubism pop-art geometrical abstractionism and graffiti motives have their reflection in mural art. For many murals the leading motive is an element of humour and graphical humour. Murals are inseparable element of a landscape of Californian cities - both huge agglomerations and provincial settlements. Many places promote their mural as touristic attraction. the fact that many murals, especially those which are commonly acknowledged, is regularly restored and renewed proves that statement.
Człowiek w mieście jest nie tylko obserwatorem, ale także jego twórcą ściśle związanym z krajobrazem miejskim. Przestrzeń miasta to aktywny rodzaj galerii, która prezentuje treści istotne dla jego mieszkańców. Stąd też sztuka ulicy staje się coraz bardziej narzędziem umożliwiającym przekaz różnorodnych komunikatów. Przykładem takiego specyficznego narzędzia są murale – wielkoformatowe polichromie. Ich rola nie sprowadza się do funkcji dekoracyjnej. Zawsze jest to aktywny komentarz, recenzja czy ocena zdarzenia lub problemu społecznego zaszyfrowana w takiej lub innej formie artystycznego wyrazu. Odbiór danej pracy i interpretacja zawartego w niej przesłania stanowi wypadkową relacji między widzem, krajobrazem miejskim i muralem.
EN
Man is not only an observer in a city, but also creates its closely related urban landscape. A city’s space is an active type of gallery, which presents contents important for its inhabitants. Thus, street art is more often becoming a tool making it possible to transmit diverse messages. An example of such a specific type of tool are murals, large-format polychromes. They do not simply play the role of a decorative function. Murals are always active commentaries, a review or evaluation of an event or social problem encoded in one way or another as an artistic expression. The reception of a given work and the interpretation of the message contained in it reveal an incidental relationship between the viewer, the urban landscape and the mural.
The article covers the issue of somatic aspects of street art. The author discusses murals as a source of multi-sensual experience for citizens and also a medium of urban participation. Street art is being presented there as a sphere of dialogue between objectified and social sphere of urban life and private, embodied experience of citizens.
PL
Artykuł odnosi się do somatycznych aspektów street artu, w szczególności murali. Murale zaprezentowane zostają jak źródło polisensorycznego doświadczenia estetycznego mieszkańców oraz jako medium miejskiej partycypacji. Street rozumiany jest tutaj jako konstytuująca się oddolnie i organicznie przestrzeń dialogu pomiędzy zobiektywizowanymi zakresami społecznego życia w mieście a prywatną, ucieleśnioną sferą doświadczenia estetycznego mieszkańców.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Współczesna przestrzeń miejska jest złożoną formacją elementów organicznych (ludzkich i przyrodniczych), miejskich i architektonicznych form oraz funkcji tworzących zeń jeden spójny system. Procesy humanizacji i dehumanizacji zachodzą w przestrzeni miejskiej jednocześnie, przekształcając ją w pole walki przeciwstawnych elementów: starego i nowego, tradycyjnego i nowoczesnego, piękna i użyteczności, tego, co organiczne i co sztuczne, spontaniczne i zorganizowane, wreszcie ludzkie a mechaniczne. Autorzy starają się zilustrować wspomniane zjawisko na przykładzie Wrocławia, nowoczesnego miasta w południowo-zachodniej Polsce, stawiając pytania o miejsce człowieka i jego potrzeb w technokratycznej, skomercjalizowanej przestrzeni.
EN
Contemporary urban space is a multidimensional formation of organic elements (human and nature), still urban and architectural forms and function connected them together in one coherent system. Processes of humanization and dehumanization happen simultaneously in it and transform it in a battlefield for opposite elements: new and old, traditional and modern, useful and beautiful, organic and artificial, spontaneous and organized, finally - human and mechanical. Authors try to illustrate this phenomenon on a case of Wrocław, the metropolitan city in the south-western Poland, asking about human place and its needs in technocratic, commercial space.
Street art is part of everyday life in many towns and cities whose daily reality is becoming increasingly richer, more ambiguous, and more meaningful. Murals, graffiti, sticker art, and other forms of street art play the city-forming role. They help to accommodate spaces, make them unique and meaningful, and, which is extremely symptomatic, add beauty and an artistic value to them. Street art is discussed and experienced; it defines the framework of social life while developing people’s imagination and languages. Nearly everyone can benefit from this form of art – ‘nearly everyone’, as it is typically inaccessible to people with visual impairments. The aim of this article is to study possible interactions between the latter and street art. The text seeks to define the effort invested in making murals, graffiti, and sticker art accessible to the visually impaired. It tries to estimate the number of such projects, explore how audio description (AD) is used to ensure accessibility, and analyse selected AD descriptions. It focuses primarily on the denotative and poetic functions of AD narratives as the most important determinants for the inclusion of the visually impaired in the geography of towns and cities, their aesthetics, uniqueness, and art.
Reflecting on the issue of marginalization in art, it is difficult not to remember of the controversy which surrounds African-American Art. In the colonial period and during the formation of the American national identity this art was discarded along with the entire African cultural legacy and it has emerged as an important issue only at the dawn of the twentieth century, along with the European fashion for “Black Africa,” complemented by the fascination with jazz in the United States of America. The first time that African-American artists as a group became central to American visual art and literature was during what is now called the Harlem Renaissance of the 1920s and 1930s. Another name for the Harlem Renaissance was the New Negro Movement, adopting the term “New Negro”, coined in 1925 by Alain Leroy Locke. These terms conveyed the belief that African-Americans could now cast off their heritage of servitude and define for themselves what it meant to be an African-American. The Harlem Renaissance saw a veritable explosion of creative activity from the African-Americans in many fields, including art, literature, and philosophy. The leading black artists in the 1920s, 1930s and 1940 were Archibald Motley, Palmer Hayden, Aaron Douglas, Hale Aspacio Woodruff, and James Van Der Zee.
PL
Odnosząc się do kwestii marginalizacji w sztuce trudno nie wspomnieć o kontrowersjach ota-czających sztukę Afroamerykanów. W okresie kolonialnym, a także podczas krystalizacji ame-rykańskiej tożsamości narodowej, sztuka ta została odrzucona wraz z całością afrykańskiego dziedzictwa kulturowego. Uznanie znaczenia tej kultury i sztuki pojawiło się jako istotna kwe-stia dopiero u zarania XX wieku wraz z europejską modą na Czarną Afrykę uzupełnioną o jazzowe fascynacje z USA. Ważnym etapem poprzedzającym powstanie sztuki „Nowych Czarnych” były próby poszukiwania wyrazu dla afroamerykańskiej tożsamości, świadomie ignorujące różnicę w pigmentacji skóry. Były to wyraźne dążenia do znalezienia wspólnego głosu z białym etosem i tradycją amerykańskiej klasy średniej. Po raz pierwszy afroamerykańscy artyści jak grupa stali się dominującym elementem ame-rykańskiej sztuki wizualnej i literatury jako ruch “Renesansu z Harlemu” (Harlem Renaissance) w latach 1920 i 1930. Inną nazwą tego nurtu było określenie “Nowi Murzyni” (New Negro) ukuty w 1925 roku przez Alain Leroy Locke’a. Twórczości Afroamerykanów w tym okresie przeżywa prawdziwą eksplozję talentów w wielu dziedzinach, w tym sztuki, literatury i filo-zofii. Czołowi czarni artyści z lat 1920–1940 to: Archibald Motley, Palmer Hayden, Aaron Douglas, Hale Aspacio Woodruff, James Van Der Zee.
In the repertoire of contemporary social movements in urban space, one can increasingly find activities of artistic and cultural character. The main determinant of these activities is their originality in conveying shared values and political claims. Street art and murals belonging to it are included in the activities of social movements. Murals, which by definition are egalitarian art, engage the viewer in dialog, becoming socially-engaged art. Over the last dozen or so years, we have observed the phenomenon of the so-called mural boom, i.e. the rapid growth of the artistic social movement centered around murals. Based on a historical analysis of mural activity, examples of murals which are a manifestation of political views will be presented. These murals have been selected according to the criterion of having been created during the most important contemporary social movements of the last ten years. Furthermore, a semiological analysis of photographs of murals will be used to characterize the phenomenon of murals in contemporary social movements as well as the hidden meaningful elements in the message.
PL
W repertuarze współczesnych ruchów społecznych w przestrzeni miejskiej coraz częściej odnaleźć można działania o charakterze artystyczno-kulturowym. Głównym wyznacznikiem tych działań jest oryginalność przekazu podzielanych wartości i roszczeń politycznych. Do działań ruchów społecznych zaliczany jest street art i należące do niego murale. Murale, będące z założenia sztuką egalitarną, angażują odbiorcę do dialogu, stając się sztuką zaangażowaną społecznie. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat obserwujemy zjawisko tzw. muralowego boomu, czyli gwałtownego wzrostu artystycznego ruchu społecznego skupionego wokół murali. Na podstawie analizy historycznej działań muralistycznych zostaną przedstawione przykłady murali będących manifestacją poglądów politycznych. Murale te zostały wybrane według kryterium powstania podczas najważniejszych, współczesnych ruchów społecznych ostatnich dziesięciu lat. Ponadto analiza semiologiczna fotografii murali posłuży do scharakteryzowania fenomenu murali we współczesnym funkcjonowaniu ruchów społecznych oraz ukrytych elementów znaczących w przekazie.
Graffiti and street art are related in many aspects. However, in spite of their common origins, and similar techniques and strategies, modern graffiti is usually presented as a genre lacking an artistic factor. The aim of this essay is to show that the separation between graffiti and street art is less warranted than it would appear.
PL
Ruch street artu wyewoluował w dużej mierze z graffiti. Jednakże, w przeciwieństwie do street artu, współczesne graffiti dość powszechnie uznawane jest za dyscyplinę o znikomym potencjale artystycznym. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie związków pomiędzy tymi dyscyplinami ze szczególnym naciskiem położonym na zaprezentowanie artystycznych wymiarów graffiti.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW