Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Moral Responsibility for Natural Disasters

100%

Dranseika V.

Human Affairs

|

2015

|

tom 26

|

nr 1

73-79

EN

My aim in this paper is to explore the idea of human moral responsibility for (the outcomes) of natural disasters. First, I discuss the claim that there is often a human causal contribution to negative outcomes of even such paradigmatic natural disasters as earthquakes, typhoons, and volcano eruptions. Second, I attempt to move away from discussions attributing human causal responsibility to discussions attributing human moral responsibility for such outcomes (and to the obstacles to such attributions). I suggest that in most (perhaps even all) cases of moral responsibility for the outcomes of natural disasters moral responsibility is grounded in culpable negligence, including culpable failure to prevent the side-effects of our actions or omissions.

2

The limits of moral responsibility for global poverty

100%

Kwarciński T.

|

tom 20

|

nr 6

133-145

EN

Most people, especially in South Asia and Sub-Saharan Africa, suffer and die from lack of food, shelter, and medical care, whereas other people in rich countries are extremely well-off. Because of the globalization process neither individuals nor governments can claim to be unaware of what is happening in the Third World. In this paper I defend the claim that, since we are living in a “global village”, we have greater moral responsibility for poverty. Thus, our moral responsibility is less limited than it usually seems to be. However, we do not have to be extremely impartial, which is recommended by utilitarianism (Garrett Hardin, Peter Singer), concentrating only on the consequences of action and its utility (agent-neutral evaluation). Yet, what we can include in our moral evaluation of poverty are human rights and an individual point of view, which are defended by Amartya Sen’s capability approach and Thomist framework (agent-relative evaluation).

3

O medzere v zodpovednosti za autonómne smrtiace roboty

100%

Koniar I.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2021

|

tom 69

|

nr 4

795-814

EN

One of the primary ethical concerns raised by the prospect of using military autonomous killer robots is the question of the moral responsibility for their use. Robert Sparrow argues that military robots fitted up with the ability to learn would be so independent and self-contained that they would allow human actors to deny responsibility for their use, creating a situation that Andreas Matthias called a “responsibility gap.” A responsibility gap occurs in situations where no one is responsible for the actions of autonomous learning robots. This situation results from the inability of people to fully control and predict the actions of these technologies. In the article, I argue that this conclusion is not a correct one because autonomous technologies do not mitigate people of responsibility for the consequences of using them. Control and predictability are not inevitable prerequisites for attributing responsibility. Given the risks that the use of such weapons presents, those who create or use these weapons are morally responsible for the weapons’ actions. Even though the deployment of autonomous lethal weapons might not be a good idea, the “responsibility gap” does not by itself make them immoral.

4

Problem zakresu odpowiedzialności moralnej profesjonalistów i jego zastosowania w etyce prawniczej

88%

Skuczyński P. , Katedra Filozofii Prawa i Nauki o Państwie W. P. i. A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2015

|

tom 74

EN

The study concerns a problem of lawyers’ moral responsibility which belongs to the philosophical areas of professional ethics. There are three interpretations of the moral responsibility of lawyers. The simplest of them limits the moral responsibility of the subject to the sphere of duties resulting from social relations connected directly with the subject, in particular professional roles. Hence, in this case we usually speak of the so-called role-responsibility. The second interpretation of the moral responsibility of the subject broadens its scope in comparison to the previous one in that the subject is not only accountable for a sphere of a duty determined by social roles played, but also for the sphere in which their actions may have any sort of influence. In the philosophy of morality this is linked to the question of supererogation. The final concept of a subject’s moral responsibility defines its scope as wide as possible. This means that it encompasses also the sphere in which it does not have any influence. Thus, it may be said that this is responsibility for the present state of the whole world and for this reason it is described as existential responsibility. Additionally, the application of the problem in the fields of legal ethics is discussed, i.e. the issue of “just defences” and the adversary system excuse.

5

Moralna odpowiedzialność w biznesie

75%

Skurjat K.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2014

|

tom Nr 2

188--199

PL

Etyka działalności gospodarczej tworzona i uprawiana jest na wiele sposobów. Trwają spory o jej cele, założenia i metody. Pomimo rozlicznych rozbieżności, rysuje się główny kierunek całościowo prowadzonych rozważań nad biznesem oraz nad samą etyką ogólną. Wskazuje się na potrzebę silniejszego zaakcentowania obowiązywalności norm moralnych jako reguł skutecznie chroniących bezpieczeństwo gromadnego życia. Podkreśla się, że normy etyczne (wraz z zasadami o charakterze prakseologicznym, sprawnościowym oraz ekonomicznym) w większym stopniu powinny wyznaczać sposoby prowadzenia działalności gospodarczej i określać podmiotowy oraz przedmiotowy zakres odpowiedzialności firmy. Etyka życia gospodarczego nawiązuje do tradycji filozofii moralnej. Domaga się wprowadzenia moralnego ładu w biznesie i dopomina się o jego uprawomocnienie.

EN

Ethics in business activity is created in numerous ways. There are plenty of disputes about its objectives, assumptions and methods. Despite the many differences, one can notice the main direction of the whole discussion on business ethics and ethics itself. It is pointed out that there is a need for stronger emphasis on moral norms as rules that effectively protect the safety of collective life. It is stressed that ethical standards (including the rules of praxeological, efficiency and economic nature) to a greater extent should determine ways of doing business and identify the personal and material scope of responsibility of the company. Ethics of economic life corresponds to the tradition of moral philosophy. It also calls for moral governance in business and claims its implementation.

6

Zdolność reagowania na racje a odpowiedzialność moralna

75%

Fischer J. M. , Iwanicki M. , Teske J. K.

Roczniki Filozoficzne

|

2021

|

tom 69

|

nr 4

467-496

EN

The author presents a model of moral responsibility based on the actual sequence and the notion of reason-responsiveness, and draws an analogy between this model and Robert Nozick’s model of knowledge based on the actual sequence. In addition, the concept of semicompatibilism is introduced and explained.

PL

Autor przedstawia model odpowiedzialności moralnej oparty na faktycznej sekwencji i pojęciu zdolności reagowania na racje, a następnie przeprowadza analogię między tym modelem a opracowanym przez Roberta Nozicka modelem wiedzy opartej na faktycznej sekwencji, oraz wprowadza pojęcie semikompatybilizmu.

7

Morał z przykładów frankfurtowskich

75%

Fischer J. M. , Iwanicki M. , Teske J. K.

Roczniki Filozoficzne

|

2021

|

tom 69

|

nr 4

441-465

EN

The author argues that the moral of the Frankfurt stories is this: if causal determinism rules out moral responsibility, it is not in virtue of eliminating alternative possibilities, and replies the most important challenge to this claim, namely an argument called “The Dilemma Defense.”

PL

Autor argumentuje, że morał przykładów frankfurtowskich jest następujący: jeśli determinizm przyczynowy wyklucza odpowiedzialność moralną, to nie na mocy eliminacji alternatywnych możliwości, a następnie odpowiada na najważniejsze wyzwanie dla tej tezy, mianowicie argument nazywany „obroną przez dylemat”.

8

Moral responsibility of men of knowledge for the poor

75%

Kostyło P.

Nauka

|

2007

|

nr 1

EN

In this article the author argues that men of knowledge are morally responsible for the poor. Their responsibility stems from the fact that scientific activities contribute to deepening social inequalities. Traditionally, men of knowledge have been held responsible for searching for the truth and for abstaining from scientific enterprises that may deteriorate or even destroy natural environment. In the author’s view these two levels of responsibility must be supplemented by the third one. The argument put forward by the author is based on the following syllogism: 1) one of the results of scientific work is that symbolic culture in which we live becomes more and more complex; 2) the more complex that culture becomes, the more difficult the lives of the poor are; 3) men of knowledge are responsible for the poor in so far as they contribute to making contemporary culture more complex. Referring to Ivan Illich’s ideas, the author expresses doubts whether men of knowledge, in account of the poor, will ever stop their research. On the contrary, numerous social and emotional gratifications will always push them towards achieving new academic goals. However, the author believes that men of knowledge may be more conscious about undesired consequences of their enterprises and may be more sympathetic towards the condition of the poor.

9

Morality as a form of human socio-cultural being in oral folk poetry

75%

Kopanytsia L. , Pavlova A.

Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe

|

2023

|

nr 9(2)

47-52

EN

The article examines moral responsibility as a specific subjective-objective phenomenon of oral folk art using the example of folklore non-ritual lyric-epic texts. It is analyzed the conceptual dilemma of responsibility – irresponsibility and its role in implementing the functions of oral traditional culture. The authors focus on the correlation between the concepts of individual and social responsibility. In addition, the problem of social responsibility as an evident form of the relations between the individual and society driven by the need to comply with coexistence rules is actualized. Folk consciousness accumulates knowledge about responsibility as one of the forms of social relations, which objectively exists, is reflected in the psychological and spiritual aspects, and hence is an internal (towards oneself) and external (towards the community and humanity as a whole) manifestation of responsibility. Essential characteristics and forms of textualization of moral responsibility in folk songs are outlined: every time a practical act is compared with a proper one in real life, i.e., a moral ideal, through the reflection of the characters of a folklore work and the manifestation of behavior in a particular life situation. It is established that morality in oral literature appears simultaneously as a regulatory structure and a system of meanings of the subject and society as a whole. The imperativeness inherent in the belief system of a traditional work becomes not only a statement of a particular position but also a request for understanding the idea of life purpose at the author-audience level. The tragic event reinterpreted by folk consciousness transfers the axiological content of the depicted act to the collective memory. The essence of the responsibility–irresponsibility dilemma unfolds through a specific human reality. The analysis of non-ritual lyric-epic songs highlights a crucial axiom: moral responsibility is, first of all, the affirmation of the view of life, beliefs, and principles of a person who perceives these moments as own, imagined, and suffered. Having separated temptations of the empirical world, the essential from the insignificant, a person isolates the dominant landmarks of their existence, often leveling out the possibility of personal happiness, acting for the benefit of others. A folklore work conceives the relevance of individual and social consciousness since the depicted folk event raises the current problem to the level of collective comprehension, highlighting the imperative of human life value.

10

Ethic Evolution and Moral Creativization of Man

63%

Żilinek M.

The New Educational Review

|

2004

|

tom 4

129-139

EN

The study works out two basic level of the axiological ethic and moral education. Every society is based on a kind of value model. In order to understand it one should understand its basic value, it is value paradigm. This is the platform for the development of the individual's moral-identity-formation process. I have concentrated on those parts of this process which are significant and relevant in the context of European culture.

11

ODMIANY WOLNOŚCI W UJĘCIU JOHNA LOCKE’A

63%

Trzepizur J.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

tom 60

|

nr 2

25-45

PL

Artykuł podejmuje zagadnienie wolności w kontekście metafizyki i epistemologii Locke’a. W pierwszej części zostały wyróżnione trzy zasadnicze znaczenia, w jakich występuje termin wolność: dobrowolność, wolność działania oraz wolność woli. Przez dobrowolność Locke rozumie zdolność do działania zgodnego z tym, czego chce podmiot. Wolność działania wyraża się w zdolności zarówno do podjęcia jak i zaniechania określonego działania. Zaś wolność woli jest to zdolność do powstrzymania się od działania i dokonania jego oceny biorąc pod uwagę bardziej odległy cel, do którego podmiot dąży. W drugiej części podjęto próbę rozstrzygnięcia dwóch problematycznych kwestii w kontekście wyróżnionych odmian wolności: czy zasadne jest uznawanie poglądów Locke’a za zgodnych ze stanowiskiem kompatybilizmu a także jaki jest związek odmian wolności z moralną odpowiedzialnością podmiotu za swoje czyny. Analiza tych zagadnień wykazała, że tylko dobrowolność może współwystępować z koniecznością, dlatego aby móc określić zgodność poglądów Locke’a z kompatybilizmem należy wskazać, którą z odmian wolności się przyjmuje. Biorąc pod uwagę drugą kwestię uznano, że moralna odpowiedzialność jest związana z wszystkimi odmianami wolności.

XX

The article presents the problem of freedom in Locke’s metaphysics and epistemology. The analysis of the source text shows, that he uses the concept of freedom in the three different meanings. The first one is voluntary that can be described as the power to do what the agent wants. Next is freedom of action which is the ability to do what the agent wants to do and also to stop doing this whenever he wants to. The last one is freedom of will that means the power to refrain from performing an action. After that the agent can think about his decision and make it more thoughtful and accurate. In order to characterize these kinds of freedom it is necessary to answer to following questions: Which kind of these three types of freedom presented by John Locke is compatible with determinism? And the second question is: what kind of freedom relates to moral responsibility? The final analysis shows that only voluntary can coexist with determinism. Therefore Locke should not be interpreted as compatibilist for all of three kinds of freedom in his theory. Answering to the second question, moral responsibility is connected with every kind of freedom. In each case an agent has the free choice and can realize his own desires.

12

Aspekty moralne odpowiedzialności w prawie karnym

63%

Peno M. , Uniwersytet Szczeciński W. P. i. A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2015

|

tom 75

PL

Celem pracy jest charakterystyka prawa karnego jako gałęzi prawa o szczególnym natężeniu pierwiastka moralnego, przesądzającego o jego specyfice. Wyróżniono dwa aspekty rozważań. Pierwszy dotyczy oceny moralnej zachowań uznanych za przestępstwo i założenia, że potępienie moralne czynu ma odróżniać prawo karne od innych gałęzi prawa publicznego. Drugi aspekt dotyczy założenia, że wyróżnikiem kary kryminalnej ma być komunikowana przez nią dezaprobata dla sprawcy, co z kolei wiąże się z pytaniem o winę i jej związek z odpowiedzialnością moralną. Tradycyjna nowożytna filozofia poszukiwała moralnych podstaw prawa karnego w różnie rozumianej idei dobra wspólnego realizowanego przez wolę „suwerennego ludu”, lecz współcześnie ten punkt odniesienia traci na ostrości. Nowoczesna filozofia prawa nie sformułowała alternatywnego i dostosowanego do wymogów współczesności moralnego uzasadnienia prawa karnego.

EN

The subject matter of this paper are moral problems of criminal liability, with a particular focus on an attempt to find such features in the area of morality whose accumulation in criminal law determines its specificity. We may distinguish two aspects of deliberations on moral problems of criminal liability. The first of the aspects concerns the issue whether all behaviours regarded as criminal offences are morally wrong. It is particularly important as such condemnation of the act is supposed to distinguish criminal law from other branches of public law. The second aspect concerns the issue of criminal penalty and it is related to the issue of guilt and its relationship with moral responsibility. The main argument of this paper is the fact that the contemporary philosophy of law has not created any coherent concept making it possible to distinguish criminal law from other branches of public law on grounds of morality.

13

Spór o możliwość i sensowność przypisywania korporacjom moralnej odpowiedzialności. Stan badań

63%

Kwarciński T.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2016

|

nr 4(952)

79-95

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy można przypisywać korporacjom moralną odpowiedzialność. Dokonano w nim systematyzacji stanowisk dotyczących moralnej odpowiedzialności korporacji, poczynając od poglądu negującego taką możliwość, poprzez uznanie, że odpowiedzialność ta opiera się na odpowiednio rozumianej koncepcji moralnej podmiotowości korporacji, aż po stanowisko, zgodnie z którym do przypisania moralnej odpowiedzialności korporacji nie jest konieczne uznanie jej moralnej podmiotowości.

EN

The article seeks to determine if corporations can be expected to act in a morally responsible manner and what possible factors can make such a view sensible. The article systematises views on corporate moral responsibility. Those views range widely. They include the perspective that CSR is not possible through the belief that such responsibility is based on an appropriately understood conception of moral corporate subjectivity, to the view that it is not necessary to acknowledge a corporation’s moral subjectivity in order to assign it moral responsibility.

14

Etyka prawnicza Davida J. Lubana: moralna ocena czynów, podmiotowość, odpowiedzialność

63%

Kaczmarek P.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2018

|

tom 1(16)

21-33

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie teorii etyki prawniczej Davida Lubana. W zaproponowanym przeze mnie odczytaniu projekt amerykańskiego filozofa prawa można rozrysować za pomocą trzech wymienionych w tytule filarów: moralnej oceny czynów, podmiotowości oraz moralnej odpowiedzialności. W ich świetle wyłania się stanowisko D. Lubana, postulujące zachowanie odrębności jednostki jako wykonawcy roli prawnika wobec struktury instytucjonalnej. W związku z tym działanie prawnika powinna charakteryzować sytuacja niepokoju związana z pytaniem: jak mam postąpić? Główną osią projektu D. Lubana jest krytyka stanowiska standardowego zakładającego zasadę niezależności moralności instytucjonalnej od moralności społecznej oraz indywidualnej. Zasada neutralności zakłada, że moralność roli zawodowej powinna ograniczać się do wymiaru instytucjonalnego. Takie rozstrzygnięcie zapobiec ma (zwłaszcza w przypadku zawodu adwokata) indywidualnej ocenie zachowania klienta, czy też – szerzej – wykonywaniu roli według własnego uznania.

EN

The purpose of this paper is to present the theory of legal ethics by David J. Luban. The reading of this American philosopher’s project I would like to propose focuses around the three pillars mentioned in the title: the moral evaluation of acts, subjectivity, and moral responsibility. Luban’s theory postulates maintaining the autonomy of an individual performing a lawyer’s role in relation to the institutional structure. Therefore, a lawyer’s activity should be characterised by anxiety and questions ‘what should I do?’ The main axis of Luban’s project is criticism of the standard view supporting the principle that institutional morality is independent of social or individual morality. The principle of neutrality assumes that the morality of a professional role should be limited to the institutional dimension. Such an approach is supposed to prevent (especially in case of an attorney) any individual assessments of the client’s behaviour, or – in a broader sense – performing the professional role at one’s own discretion.

15

Strawson versus Strawson: Galen Strawson’s criticism of Peter Frederick Strawson’s compatibilism

63%

Jarocki J. , Jarocki J.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2019

|

nr 4

16

The Issue of Justice Sacredness

63%

Alexandru I.

Dialogue and Universalism

|

2015

|

nr 1

247-250

EN

According to the social contract theory, in order to achieve justice, people grouped themselves in societies. Historically speaking, judges appeared long before the legislator which means that justice was the first element of the social life. Therefore, it expresses the social ethics of a particular time and requires a minimum of credibility. Excessive pragmatism and utilitarianism have kidnapped more and more of what is humane, supe-rior and sacred in the act of justice, and “secularized” it. As Eliade said in The Sacred and the Profane, the sacred is something which is totally different, a space of radical otherness which overshadows the physical territory. This shading manifests itself through limitation, sequencing, reiteration and keeping what is sacred there, even in a courtroom, through ritualization.

17

Про відшкодування моральної шкоди за вчинені адміністративні правопорушення в Україні

63%

Ostapenko O. , Chystokletov L. , Skrynkovskyy R. , Khytra O. , Ostapenko L.

|

nr 6

5001-5009

UK

У статті розглянуто питання моральної відповідальності особи, винної у вчиненні адміністративного правопорушення в Україні. Запропоновано дискусійне за змістом авторське бачення можливості та необхідності закріплення ряду адміністративно-правових норм з метою правового регулювання моральної відповідальності як майнової, так і немайнової. При цьому проаналізовано історичний аспект відшкодування моральної шкоди, а також визначено конвенції Міжнародної організації праці, якими передбачаються питання відшкодування потерпілому завданої шкоди. Закцентовано увагу на відсутності у чинному адміністративному законодавстві закріплення питання про відшкодування моральної шкоди за вчинені адміністративні правопорушення. Зазначається про взаємозв’язок моралі і права та відокремлюється моральна відповідальність від правової. Розкрито поняття «шкода», «суспільна небезпека». Розмежовується моральна і немайнова відповідальність. Проаналізовано зміст моральної шкоди, закріплений в законодавстві зарубіжних країн. На основі чинного адміністративного законодавства України з’ясовано обставини, які виключають адміністративну відповідальність, що свідчить про відсутність відповідальності, в тому числі, й за завдану моральну шкоду. Аналізуються норми кримінально-процесуального законодавства України, якими передбачається відшкодування (компенсація) шкоди потерпілому на будь-якій стадії кримінального провадження. Використовується судова практика щодо цього. Розглянуто положення про примирення сторін, на підставі яких потерпіла особа має можливість прийняти рішення про відмову від відшкодування моральної шкоди як до початку юрисдикційного провадження, так і під час його виконання на тій чи іншій процесуальній стадії. Визначено підстави відповідальності за завдану моральну шкоду, які закріплені у Цивільному кодексі України. Зроблено висновки про відшкодування потерпілому моральної шкоди майнового і немайнового змісту, що є однією з умов в частині оновлення адміністративного законодавства України. Запропоновано авторське визначення поняття відшкодування моральної шкоди.

EN

The article considers the issues of moral responsibility of a person guilty of committing an administrative offense in Ukraine. It offers argumentative author’s vision of the possibility and need to consolidate a number of administrative-legal norms with the aim of legal regulation of moral responsibility, both property and non-property. It analyzes the historical aspect of compensation for non-pecuniary damage, as well as defines the conventions of the International Labor Organization, which provide for compensation for damage suffered by the victim. Attention is drawn to the fact that the current administrative law does not provide for the issue of indemnity for non-pecuniary damage for administrative offenses committed. It is noted about the relationship of morality and law and the moral responsibility is separated from the legal one. The concepts of “harm”, “social danger” are disclosed. Moral and non-personal liability are distinguished. The content of moral damage, fixed in the legislation of foreign countries is analyzed. On the basis of the current administrative legislation of Ukraine, circumstances have been clarified that exclude administrative liability, indicating no liability, including for moral damage. The norms of the criminal-procedural legislation of Ukraine, which provide for indemnity (compensation) for damage to the victim at any stage of criminal proceedings are analyzed. Judicial practice is used in this regard. The provisions on conciliation of the parties, on the basis of which the victim has the opportunity to make a decision to refuse to indemnify non-pecuniary damage both before the beginning of the jurisdictional proceedings and during its execution at one or another procedural stage, are considered. The grounds for liability for the moral damage, fixed in the Civil Code of Ukraine are determined. Conclusions are made on the compensation of the moral damage to the victim of property and non-property content, which is one of the conditions for the updating of the administrative legislation of Ukraine. The author’s definition of the concept of indemnity for moral harm is proposed.

18

Spór o możliwości i sensowność przypisywania korporacjom morlanej odpowiedzialności. Analiza argumentacji

63%

Kwarciński T.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2016

|

nr 7(955)

91-108

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy można przypisywać korporacjom moralną odpowiedzialność. W artykule przeanalizowano stanowiska dotyczące moralnej odpowiedzialności korporacji, poczynając od poglądu negującego taką możliwość, poprzez uznanie, że odpowiedzialność ta opiera się na odpowiednio rozumianej koncepcji moralnej podmiotowości korporacji, aż po stanowisko, zgodnie z którym do przypisania moralnej odpowiedzialności korporacji nie jest konieczne uznanie jej moralnej podmiotowości. W analizie wzięto pod uwagę charakter argumentacji formułowanej przez strony dyskusji, implikacje poszczególnych stanowisk dla teorii interesariuszy oraz wpływ przyjętych rozstrzygnięć na realizację oczekiwań społecznych.

EN

The article seeks to determine if corporations can be expected to act in a morally responsible manner and what possible factors can make such a view sensible. In the article, I analyse three different views of corporate moral responsibility: first, that it is not possible; second, that such a responsibility is based on an appropriately understood conception of moral corporate subjectivity; and, third, that it is not necessary to acknowledge its moral subjectivity in order to assign moral responsibility to a corporation. I consider different types of argumentation, the implications regarding stakeholder theory and social expectations included in the concept of corporate social responsibility.

19

Analysis of the Meaning of the Word ‘Coincidence’ in the Context of the Problem of Moral Luck

63%

Strzyżyński P.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2021

|

nr 38

253-272

PL

Celem artykułu jest wykazanie, które znaczenia słowa ‘przypadek’ można zastosować w kwestii trafu moralnego. W pierwszej części artykułu pokrótce omówiono istotę problemu trafu moralnego, rodzaje tego trafu oraz konsekwencje uznania roli trafu/przypadku dla moralności. Druga część zawiera definicje przypadku. W tej części zaprezentowano również argumenty za tym, które z przedstawionych znaczeń przypadku można wykorzystać w analizie zagadnienia trafu moralnego. W zakończeniu artykułu pojawia się sugestia ograniczenia znaczenia i roli tzw. paradoksu trafu moralnego.

EN

The aim of the article is to show which meanings of the word ‘coincidence’ can be used in the problem of moral luck. The first part of the article briefly discusses the essence of the problem of moral luck, the types of this luck and the consequences of recognizing the role of luck for morality. The second presents definitions of coincidence. This part also presents the arguments which of the presented meanings of coincidence can be used in the analysis of the problem of moral luck. In conclusion, there is a suggestion to limit the meaning and role of the so-called paradox of moral luck.

20

Rola prawnika jako argument w obronie etyki kodeksowej

63%

Kaczmarek P.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

tom 120

|

nr Tom 1

43 - 54

PL

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie argumentacji na rzecz pojmowania kodeksu etycznego jako instytucjonalnej ramy reguł, w ramach których prawnik powinien się poruszać, oraz celów, do których ma dążyć. Przedstawione zadanie zamierzam zrealizować w trzech punktach. Najpierw zaprezentuję główne zarzuty stawiane etyce kodeksowej. W argumentacji tej podnosi się, że kodeksowy charakter etyki zawodowej prowadzi albo może prowadzić do marginalizacji moralnej odpowiedzialności oraz utraty sprawstwa podmiotowego. Następnie przejdę do obrony etyki kodeksowej. W tym celu odwołam się do tytułowego pojęcia roli, wykazując, że sytuacja konfliktu w zawodzie prawnika jest cechą tej profesji, dlatego konieczne jest budowanie instytucjonalnej ramy, która pozwala na skoordynowaną działalność w obliczu rozmaitych napięć. Argument ten wzmacnia przedstawianie kodeksu etycznego jako zabezpieczenia przed wyjściem prawnika z roli w sytuacji konfliktu związanego z działalnością zawodową. Celem tego zabezpieczenia jest ochrona klienta.

EN

The purpose of the article is to present arguments for understanding the code of ethics as a framework of: rules within which a lawyer should move, and goals to be pursued. I intend to carry out this task in three stages. Firstly, I shall present the main accusations that are put against codex ethics. This argument claims that the codical nature of professional ethics leads or may lead to a marginalisation of moral responsibility and loss of subjective agency. Then I will proceed to defend codex ethics. To this end, I refer to the concept of role, showing that the conflict situation in the legal profession is a feature of this profession. Therefore, it is necessary to build an institutional framework that allows coordinated activity in the face of various tensions. This argument reinforces the presence of the code of ethics as a safeguard against the lawyer, leaving the role in a conflict related to professional activities. The purpose of this protection is to protect the client.