Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

1 Anthropological Review

1 2011

1 Khudaverdyan A.

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: modification of skulls

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Trepanation and artificial cranial deformations in ancient Armenia

100%

Khudaverdyan A.

Anthropological Review

2011

1-17

The purpose of the paper is to review surgical and ritual practices on people living on the Shirak Plateau (Armenia) during the Late Antiquity period (1st century BC - 3rd century AD) and is based on human remains uncovered at sites in Beniamin, Black Fortress I, Shirakavan, Karmrakar and Vardbakh. The basic demographic data for these cases, including the age and sex of the skeleton, the precise location of the trepanation, the form of the trepanation and instruments used, and the presence of any associated pathologies, injuries, diseases, or developmental deformities on the skeleton, are specified. The phenomenon of artificial skull and teeth modifications identified at ancient burials sites in Armenia clearly points to the emergence of social complexity and class differentiation, and hence the need for social distinction, which in this case was accomplished through the use of body markings. A compilation of case reports and information on trepanation and deformation is essential for a bioarcheological study of the procedure.

Chirurgia jest jedną z najstarszych dziedzin wiedzy medycznej. W praktyce antropologicznej do trepanacji zalicza się otwory wykonane w czaszce zarówno w celach rytualnych, jak i leczniczych. Takim leczniczym zabiegiem są trepanacje dla usunięcia odłamków kostnych powstałych po urazach kości czaszki, a także przy uporczywych bólach głowy, epilepsji i innych chorobach. Obserwacje morfologii czaszek stwarzają również możliwość zbadania dwóch rodzajów sztucznych deformacji głowy: puszki mózgowej i zębów. Celowe działanie na mózgoczaszkę z zamiarem zmienienia kształtu głowy stwierdzano w wielu grupach etnicznych, różniących się geograficznie i chronologicznie. Motywy zamierzonej deformacji głowy mogą być bardzo różne: podkreślenie wyróżnionej pozycji społecznej i odróżnienie od obcoplemieńców, poprawienie "niewłaściwego" kształtu czaszki i uzyskanie "pięknych" proporcji głowy wymaganych lokalną normą estetyczną, itp. Motywem deformacji zębów także może być uleganie normie estetycznej lub wskazywanie statusu społecznego danego człowieka.Podstawowym materiałem niniejszych badań były znaleziska kraniologiczne ekspedycji z terenu równiny Szirak w Armenii (ryc. 1). Analizowany materiał składa się z 5 serii: Beniamin, Wardbach, Szirakawan, Karmrakar i Czarna Twierdza I (patrz tab. 1-2). Wśród zbadanych materiałów znalazły się dwie czaszki z epoki późno antycznej ze śladami trepanacji (ryc. 2B, 2C i 3). Trepanacje wykonano metodą wiercenia. W obu przypadkach śródkoście było zasklepione na całym brzegu otworu, co oznacza, że trepanowani żyli po operacji.Na równinie Szirak odkryto nieznane wcześniej czaszki z epoki antycznej ze sztucznymi deformacjami. Wykonywanie celowej pierścieniowej deformacji głowy stosowała ludność ze stanowisk Veniamin, Wardbach, Szirakawan i Karmrakar. Na cmentarzysku w Beniamin (u 4 dorosłych i 26 dzieci) występują deformacje pierścieniowe czołowo-potyliczne dwóch typów: o formie zbliżonej do stożka (ryc. 5) i formie wieżowej (ryc. 4). Pierścieniowa deformacja występuje także u osobnika z Karmrakar (ryc. 6). Wyraźne ślady celowej deformacji pierścieniowej (ryc. 7) i punktowej (ryc. 8) stwierdzono także u osobników z antycznego cmentarzyska Wardbach. Warto dodać, że na terenach Wyżyny Armeńskiej spotyka się znaleziska rzeźb - kamiennych idoli zwieńczonych kobiecą lub męską głową (ryc. 10). U jednych przybranie głowy ma formę stożkowatą, u innych - ściętego stożka. U przedstawicieli starożytnej ludności Armenii z cmentarzyska Beniamin stwierdzono ponadto sztuczne deformacje zębów - u trzech osobników (ryc. 11) przednie zęby były spiłowane.Wydaje się, że zwyczaj sztucznego deformowania głowy i zębów wiązał się z rosnącą złożonością społeczeństwa i wynikającą stąd potrzebą znakowania różnic społecznych.