Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

RANKING POZIOMU ŻYCIA W POWIATACH W LATACH 2003-2012 Z UWZGLĘDNIENIEM KORELACJI PRZESTRZENNYCH

100%

Sobolewski M. , Migała-Warchoł A. , Mentel G.

|

nr 308

EN

In this paper, we present the ranking of living standards in Poland in a cross-section of counties as constructed by using selected methods of linear ordering. The analysis was of a dynamic character and the study involved data from the years 2003 to 2012. The positions of the counties in the annual section rankings were distinguished. Additionally, we assessed the trends of the synthetic measure of the standard of living for each country between 2003-2012. An important issue when creating rankings was determining the spatial extent of the study. For example, when examining the standard of living in the counties of the Podkarpackie province, should not the counties in other provinces be taken into account as a reference point? In the case of multivariate analysis, the interaction of objects can indeed be changed by an extended context analysis. Therefore, in this paper, comparisons made of the rankings compliance obtained in the analysis were narrowed down to a single province with the results of the analyses being carried out in the broader context of all the counties in Poland. As with today’s data processing, it is not important whether the population of a few dozen or a few hundred objects is analysed. The conclusion from the conducted considerations is that one should always strive for the widest possible context for the research. We then propose a modification of the linear ordering method that takes the spatial relationships between the districts into account. Two rankings were presented: one where the neighbourhood matrix between the counties was applied and one where the length of the shared border was considered. In the discussion of the results, we highlighted the fact that spatial relationships should be determined separately for each diagnostic variable. In this way, the directions for further research were determined.

PL

W pracy przedstawiono ranking poziomu życia mieszkańców Polski w przekroju powiatów, skonstruowany za pomocą wybranych metod porządkowania liniowego. Analiza miała charakter dynamiczny, badaniem objęto dane z lat 2003-2012. Wyodrębniono pozycje powiatów w rankingach przekrojowych (dla poszczególnych lat), oceniono także kierunki zmian syntetycznej miary poziomu życia w latach 2003-2012 dla każdego powiatu. Ważną kwestią podczas tworzenia rankingów jest określenie zakresu przestrzennego prowadzonych badań. Przykładowo, czy badając poziom życia w powiatach województwa podkarpackiego nie należałoby, jako punktu odniesienia, przyjąć także powiatów z innych województw? Wszak w przypadku analizy wielowymiarowej wzajemne relacje obiektów mogą się zmieniać przy rozszerzonym kontekście analizy. Dlatego też w pracy dokonano porównań zgodności rankingów uzyskanych przy analizie zawężonej tylko do jednego województwa z wynikami analiz prowadzonych w szerszym kontekście – wszystkich powiatów w Polsce. Następnie zaproponowano modyfikację metody porządkowania liniowego, w której uwzględnione zostały przestrzenne relacje pomiędzy powiatami. W omówieniu uzyskanych wyników zwrócono uwagę na fakt, iż relacje przestrzenne powinny być określane odrębnie dla każdej zmiennej diagnostycznej. W ten sposób określono kierunki dalszych badań.

2

The Convergence of Food Expenditures in the European Union Countries – a Spatio‑Temporal Approach

80%

Jankiewicz M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2019

|

tom 1

|

nr 340

91-106

PL

Artykuł prezentuje analizę konwergencji finalnych wydatków gospodarstw domowych na konsumpcję żywności w krajach Unii Europejskiej w latach 1999–2015, uwzględniając tendencje i zależności przestrzenne oraz przestrzenno‑czasowe. Celem badania jest sprawdzenie, czy aspekt zróżnicowania przestrzennego istotnie wpływa na proces konwergencji tych wydatków. Przedmiotem badania jest udział wydatków gospodarstw domowych na żywność w wydatkach ogółem tych gospodarstw w krajach europejskich. Przestrzenne i przestrzenno‑czasowe tendencje i zależności są badane z wykorzystaniem koncepcji modeli trendu przestrzennego i przestrzenno‑czasowego oraz autokorelacji przestrzennej. Modele β‑konwergencji dla danych panelowych (również w ujęciu przestrzennym) służą wyjaśnieniu procesu konwergencji wydatków na żywność. Rozważane są dwa podejścia do analizy konwergencji – konwergencja absolutna oraz konwergencja warunkowa. W przypadku tej drugiej modele są rozszerzone o działanie dodatkowych determinant analizowanego procesu – dochodu rozporządzalnego oraz poziomu cen żywności.

EN

The paper presents the analysis of the convergence of household final consumption expenditures on food in the European Union countries in the period of 1999–2015, considering spatial and spatio‑temporal tendencies and dependencies. The aim of this research is to verify whether space significantly influences the convergence of the considered process. The subject of the investigation is the share of household final consumption expenditures on food in total final consumption expenditures of European countries. Spatial and spatio‑temporal tendencies and dependencies are surveyed using the conception of spatial and spatio‑temporal trends and spatial autocorrelation. The convergence of the process is investigated with the use of β‑convergence models for panel data (also in the spatial terms). Absolute and conditional convergence approaches are applied. For the conditional approach, the models are expanded to incorporate the influence of additional determinants, including space, disposable income and the level of food prices.

3

Economic Activity and Reproductive Behaviours in Poland

71%

Szklarska M.

|

nr 1(20)

39-55

EN

Poland is a country with one of the lowest fertility rates in Europe. Many researchers have attempted to explain the reasons for this state of affairs. In the literature, the situation on the labour market is considered to be one of the determinants of low fertility – difficulty in finding work, job insecurity, and the high expectations of employers vis-a-vis employees. Young people often postpone their decision to become parents in order to receive a better education, find a job, and establish their position on the labour market. Studies on the impact of economic activity on reproductive behaviours have produced ambiguous results, depending on the country. Differentiation is related to the situation on the labour market (employment, wages), institutional support, and the division of roles within the family. In countries with high wages (e.g. Denmark), the unemployment of one parent does not have to limit fertility. In countries with relatively low-wages, the effects of unemployment may contribute to the postponement of parenthood (e.g. Spain). The aim of this paper is to examine the impact of the economic activity of both partners on the chance of having a first child in Poland. The analysis covers the socio-economic characteristics of both partners, such as place of residence, type of relationship, type of household, woman’s age, partner’s education level, and religiosity. The following hypotheses are tested: (1) the employment of both partners increases the chance of having a first child; and (2) the unemployment of one of the partners decreases the chance of having a first child. To verify these hypotheses, the random effect logit model was used. The data originate from the Social Diagnosis 2003–2013.

PL

Polska jest krajem o jednej z najniższych dzietności w Europie. Wielu badaczy podjęło próbę wyjaśnienia przyczyn tej sytuacji. W literaturze przedmiotu za jedną z determinant niskiej płodności uznaje się sytuację panującą na rynku pracy – trudności w znalezieniu pracy, niepewność zatrudnienia, wysokie oczekiwania pracodawców wobec pracowników. W związku z tym młodzi ludzie mogą odkładać decyzje o rodzicielstwie na rzecz zdobycia lepszego wykształcenia, znalezienia zatrudnienia i ustabilizowania swojej pozycji na rynku pracy. Badania wpływu aktywności zawodowej na zachowania prokreacyjne dają niejednoznaczne rezultaty w zależności od kraju. Zróżnicowanie związane jest z sytuacją na rynku pracy (poziom zatrudnienia, wysokość płac), wsparciem instytucjonalnym oraz podziałem ról w rodzinie. W krajach o wysokich płacach bezrobocie jednego z rodziców nie musi ograniczać płodności (np. Dania). W krajach o relatywnie niskich płacach wpływ bezrobocia może przyczyniać do odraczania urodzeń (np. Hiszpania). Celem pracy jest zbadanie, jak w przypadku Polski aktywność zawodowa obojga partnerów wpływa na szanse posiadania pierwszego dziecka. W analizie uwzględniono cechy społeczno-ekonomiczne par takie jak miejsce zamieszkania, rodzaj związku, rodzaj gospodarstwa domowego, wiek kobiety, poziom wykształcenia partnerów oraz ich religijność. Weryfikacji poddano następujące hipotezy: (1) Zatrudnienie obojga partnerów zwiększa szanse na posiadanie pierwszego dziecka; (2) Bezrobocie jednego z partnerów zmniejsza szanse urodzenia pierwszego dziecka. Do weryfikacji tych hipotez wykorzystano model logitowy z efektami losowymi. Dane dla populacji polskiej pochodzą z Diagnozy Społecznej 2003–2013.