Jednym z kluczowych problemów związanych z indeksami cenowymi o stałych wagach jest to, że powszechnie stosowana formuła indeksu – formuła Laspeyresa – nie uwzględnia efektu substytucji. Przeszacowanie z tym związane można zmierzyć, porównując wartości indeksu Laspeyresa z analogicznymi wartościami indeksu Törnqvista. Interpretując skalę rozbieżności między analogicznymi wartościami tych dwóch indeksów jako liczbową miarę efektu substytucji, możliwy staje się pomiar reakcji konsumentów na fluktuacje cenowe i ich skłonności do zmiany modelu konsumpcji. Zakładając racjonalne zachowanie konsumentów, jeśli ceny rosną, powinni oni być bardziej skłonni do zastępowania drożejących dóbr tańszymi zamiennikami. Skłonność ta powinna być również silniejsza w czasie pogarszającej się koniunktury w gospodarce. W artykule na przykładzie Polski przedstawiona zostanie analiza dotycząca przeszacowania wartości ogólnego wskaźnika CPI mierzonego formułą Laspeyresa na skutek nieuwzględnienia w jej konstrukcji efektu substytucji w latach 2001-2010.
EN
One of the key problems inherent in fixed-weight consumer price indices, emphasized in The Boskin Commission Report, was that the most common formula for calculating the price index of consumer goods and services (the Laspeyres formula) ignores the effect of product substitution. The strength of the bias can be measured by comparing the Laspeyres index with the Törnqvistone. The scale of the discrepancy could be interpreted as numeric effect of product substitution. In this way it is possible to measure consumer reaction to price fluctuations and susceptibility to changing of consumption model. It seems that the consumer susceptibility to changing of consumption model is dependent on current market situation. Assuming rationality of consumers’ behavior, if prices change, consumers tend to replace more expensive goods with their less costly substitutes. The consumer susceptibility to changing of consumption model and thus the substitution effect could be also stronger during recession periods, when many households experience large capital losses in housing and in their financial portfolios, and a non-trivial fraction of the society lose their job. As a consequence of these shocks, many households should substantially reduce their expenditures by substituting away from products that have become more expensive and toward less costly goods. This paper provides an analysis of product substitution effect in Polish households in different stages of an economic cycle.
In this article, a detailed case of the unbalanced production-consumption, namely a model, which is used in the case of indivisible articles, is presented. Also, the method of balancing this model is given, relying on introducing a certain ordering relation in consumers’ set. First, three popular models: supply chain equilibrium model, reference model for designing business processes and cobweb model are presented. Based on the theory, authors have proposed a unique production and consumption model, together with the method of balancing in the case of indivisible goods.
PL
W niniejszym artykule zaprezentowano szczegółowy przypadek niezrównoważonej produkcji-konsumpcji, model, który używany jest w przypadku artykułów niepodzielnych. Ponadto podana jest metoda równoważenia tego modelu, opierając się na wprowadzeniu pewnej relacji zamówień w zestawie konsumentów. Po pierwsze przedstawione zostały, trzy popularne modele: model równowagi łańcucha dostaw, model projektowania procesów biznesowych i model pajęczyny. Na bazie teorii, autorzy zaproponowali unikalny model produkcji i konsumpcji, wraz z metodą równoważenia w przypadku towarów niepodzielnych.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.