Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Mimesis“, Platón a René Girard

100%

Kišš M.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2010

|

tom 58

|

nr 4

503-526

EN

René Girard, the theoretician of society and culture, would not be classified as a philosopher in the traditional sense by many philosophers concerned with Plato’s work. The aim of this study is to show that, inspite of this, Girard’s thought can be of interest to philosophers, and that, more particularly, it provides an opportunity to look at Plato’s thoughts in a new way (at least in the area of Plato’s social theory and his conception of the human soul). The article offers a fresh view of Plato’s thoughts about the phenomenon of mimesis, exploiting several elements of Girard’s mimetic theory. In the introduction, the author sketches the basic features of Girard’s mimetic theory and explains some of the psychosocial background of Plato’s conception of mimesis. Then, on the basis of an analysis of Plato’s Republic, it is shown that Plato may not only be characterised as an intellectual forerunner of Girard’s mimetic theory, but even as the founder of thinking about the problematic of psychological mimesis. The author’s main thesis is that the Republic may be interpreted, with the help of Girard’s ideas, as a ground-breaking study of the laws of psychological mimesis and of the effects which this mechanism has at the level of psychosocial structures. It is also shown that the Republic can be understood as a grand construction of anti-mimetic organisation in relation to the individual and to society.

2

Application: Between Hermeneutics and Education. Paul Ricoeur’s Perspective

89%

Domingo Moratalla T.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2015

|

tom 18

97-114

EN

In this article I would like to express the possibilities resulting of the application of hermeneutical ethics to the education field. Specifically I adopt the perspective of Paul Ricoeur’s hermeneutical ethics as it is presented mainly in Oneself as Another. I proceed as next: (1) first, I briefly describe the structure of Ricoeur’s hermeneutical ethics; (2) after that I explain the application to medical ethics drafted by Ricoeur which I develop and expand, and (3) finally, I present how this hermeneutical ethics can be applied to the education field. Then we will be ready to expose an applied ethics for education through Paul Ricoeur’s theory. It will be evident that the key question is what defines the idea of “application” (Anwendung) itself.

PL

W powyższym artykule zostały przedstawione możliwości płynące z zastosowania etyki hermeneutycznej na polu edukacji. W szczególności pragnę wykorzystać etyczne podejście właściwe dla hermeneutyki Paula Ricoeura, jakie zaprezentował on w „O sobie samym jako innym”. Kolejno rozwijam następujące kwestie: (1) szkicowo opisuję strukturę hermeneutycznej etyki Ricoeura; (2) wyjaśniam – w sposób rozszerzony – jej zastosowanie opracowane przez Ricoeura do etyki medycznej; (3) przedstawiam, jak owa etyka hermeneutyczna może być wykorzystana w dziedzinie edukacji. W ten sposób poprzez teorię Paula Ricoeura ukaże się nam możliwość zastosowania etyki w edukacji. Naświetlona zostanie również kluczowa kwestia tego zagadnienia, czyli definicja samego pojęcia „zastosowanie” (Anwendung).

3

Fostering Resilience through Fairy Tales: The Girl Without Hands by Jacob and Wilhelm Grimm

89%

Kaźmierczak M.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2017

|

tom 20

|

nr 4

15-34

EN

The purpose of this paper is to exemplify the outstanding potential of literary narrations, and particularly the fairy tales, to foster resilience among primary school students. The starting point of these reflections is the mimetic-cathartic vision of a literary narration proposed already by Aristotle and then developed by such contemporary authors as Paul Ricoeur, Alasdair MacIntyre, David Carr, etc. The specific application of the general idea, according to which great literary stories have a powerful intrinsic pedagogical potential, is depicted with the use of the example of a classic tale by the Grimm brothers, The Girl Without Hands, which is a clear mimesis in both textual and figurative sense of a resilient character. Moreover, the traumatizing circumstances against which the resilient attitude develops in the protagonist are related to family background, which makes the story particularly up-to-date at present times in which we observe an outstandingly high divorce rate as well as many other types of problems affecting large numbers of children in relation with their families. A variety of “pillars” or “factors” of resilience are easily observable in the behaviour of the “girl without hands,” which converts the story into a remarkable and encouraging example of overcoming all sort of difficulties and obstacles which our students encounter on their own way towards a more complete integration and happiness.

PL

Celem niniejszego artykułu jest zilustrowanie niezwykłego potencjału wzmacniania rezyliencji uczniów szkół podstawowych, jaki posiadają narracje literackie, a zwłaszcza baśnie. Punktem wyjścia tych refleksji jest mimetyczno-katartyczna wizja narracji literackiej, zaproponowana już przez Arystotelesa, a następnie rozwinięta przez takich współczesnych autorów, jak Paul Ricoeur, Alasdair MacIntyre, David Carr i inni. Konkretną egzemplifikacją ogólnego twierdzenia, że wielkie historie literackie posiadają znaczny potencjał pedagogiczny, jest analiza klasycznej opowieści braci Grimm Dziewczyna bez rąk, będącej doskonałą mimezą, zarówno dosłowną, jak i figuratywną, rezylientnego charakteru. Co więcej, traumatyczne okoliczności, na tle których objawia się rezylientny charakter głównej postaci, są związane z rodziną, co sprawia, że historia ta jest szczególnie aktualna w obecnych czasach, w których obserwujemy wyjątkowo dużą liczbę rozwodów, a także innego rodzaju problemy związane z rodziną, mające bezpośredni wpływ na rozwój dzieci. Różnorodność „filarów” lub „czynników” rezyliencji jest łatwo zauważalna w zachowaniu „dziewczyny bez rąk”, dzięki czemu ta narracja okazuje się być wyjątkowym i zachęcającym przykładem pokonywania wszelkich trudności i przeszkód, które napotykają również nasi uczniowie na swojej drodze do pełniejszej integracji i osobistego szczęścia.

4

Lubomír Doležel o postmoderně Sebeodhalení a protimluvy jako tahy v narativní hře

89%

Koťátko P.

Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)

|

2016

|

tom 53

|

nr 26

19-26

EN

The paper critically interprets the analysis of characteristic features of the postmodern narrative fiction in Lubomír Doležel’s Heterocosmica (1998) and Heterocosmica II (2014). In particular, the author focuses on Doležel’s approach to metafiction and cumulation of contradictions as moves undermining (in a literarily productive way) the constitution and authentication of fictional worlds. Despite the explanatory power of Doležel’s analysis, the author points out that the same instruments (as well as some others analyzed by Doležel, like metamorphosis or construction of parallel and hybrid worlds) can be used with mimetic functions (in a rather non-traditional sense): in such cases, they cannot be reduced to moves within the postmodernist „ontological game“.

5

Nové příběhy dobrého vojáka Švejka. Podrývání státu a kulturní blízkost v ukrajinsko-polském pohraničí

75%

Grygar J.

Sociologický časopis. Czech Sociological Review

|

2013

|

tom 49

|

nr 4

521-549

EN

This article sets out to study creative works of collective memory in contrast to state-backed representations of the past. It takes as examples for analysis the erection of statues of the title hero of Jaroslav Hašek’s novel The Good Soldier Svejk in the border region of western Ukraine. It looks at the political and social contexts of creative readings of this novel and how such readings interfered with the dominant state-backed representations of the past and upset historical interpretations that had become deeply anchored in the national discourse. The erection of these statues also had the effect of expanding room for the imagination and fostering discussion of local cross-border cooperation. Activities of this nature tend to dowplay rather than emphasise the state border that cuts through the Urkainian-Polish border region. Methodologically the article is based on an ethnographic study of the unveiling of Svejk statues in Skelivce, Uzhhorod (Ukraine) and Przemyśl (Poland). These new contextualisations of Svejk help to establish an alternative representation of the past and political geography of the borderland area and make Svejk into an object that emphasises the differences between the inhabitants of the Ukrianian-Polish borderland on the one hand and the inland populations of these two stages on the other.

6

The Complicated History of Einfühlung

75%

Nowak M.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2011

|

tom 1

|

nr 2

301-326

PL

Złożona historia Einfühlung. Artykuł dotyczy historii pojęcia Einfühlung. Przytacza teorie dotyczące wczucia w Naturę, dzieła sztuki czy uczucia i zachowania innego człowieka, autorstwa niemieckich filozofów drugiej połowy XIX wieku: Friedricha i Roberta Vischerów oraz Theodora Lippsa, a także zbliżoną i związaną z wczuciem teorię rozumienia (Verstehen) Wilhelma Diltheya i Friedricha Schleiermachera, do której Dilthey nawiązuje. Analizie ulega również pojęcie Einfühlung w rozumieniu Edyty Stein. Zarówno Einfühlung jak i Verstehen zostały skrytykowane jako nieobiektywne i naiwne metody polegające na identyfikacji z badanym obiektem lub na projekcji uczuć podmiotu na tenże obiekt. Artykuł przywołuje krytykę Georga Gadamera i Bertolda Brechta oraz proponuje sposoby przywrócenia wartości pojęciu Einfühlung po tej krytyce, m.in. przypominając teorię empatii Dominicka Lacapry, jeśli chodzi o jej zalety dla historii, czy mit o Narcyzie analizowany w duchu psychoanalizy przez Julię Kristevę. Artykuł proponuje przeformułowanie pojęcia mimesis (nieodłącznie związanego z Einfühlung), w rozumieniu Lipssa czy Vischera, rozumianego jako identyfikacja, analogia, naśladowanie uczuć. Mimesis nie musi oznaczać biernego powtórzenia i odtworzenia uczuć obiektu, lecz służy jedynie jako punkt wyjścia do zainteresowania się podmiotu światem zewnętrznym czy przeżyciami np. postaci historycznych. Potem nie dochodzi do identyfikacji ani projekcji uczuć, lecz do twórczego, aktywnego i krytycznego przeformułowania wiedzy. Okazuje się, że wczucie nie jest pasywnym, bezkrytycznym procesem, lecz że polega na krytycznym wyborze tego, w co podmiot chce się wczuć, na aktywnym podejściu do percypowanych uczuć i wyglądów. Oprócz poznania przedmiotu wczucie może również służyć analitycznej i wartościowej poznawczo introspekcji. Natomiast w poznaniu historycznym empatia pozwala na połączenie analizy faktów z indywidualną narracją i zrozumienie tożsamości jednostki.

7

Literární geografie: problém Máchových krajin

75%

Změlík R.

Historická geografie (Historical Geography)

|

2014

|

tom 40

|

nr 2

205-233

EN

The article analyzes literary landscape in the work of Karel Hynek Mácha, specifically, it focuses on the way in which the landscape in the poem Máj and in the prose Cikáni has been interpreted through history. Using specific interpretative case studies, it illustrates the chronological change in the interpretation of Mácha’s landscape, which range from the first attempts to reconcile literary landscape with real topographies to the increasing independence of the literary representation. The author of the article interprets mimetic reading of Mácha’s landscapes as an expression of the contemporary effort to strengthen the consciousness of national self-identity based on a cultural continuity demarcated not only historically but also territorially.

8

„...daj mi rúčku, ty sa usmej, budeme sa spolu hrať“ – telesné performácie ako interakčný faktor v sociálnych vzťahoch detí

75%

Kaščák O.

Studia paedagogica

|

2009

|

nr 1

13-26

EN

The study reports on social relations among peers in the contexts of various educational institutions. The aim of the study is to emphasize the importance of bodily expressions and their involvement in the constitution of peer-to-peer interactions, with focus on the ethnography of the body, reflecting rather the participants’ behaviour than their speech. The author comments on various forms of corporeal contacts as key factors in the creation of peer groups and the intentional peer learning.

9

Fenomen zwrotu wizualnego we współczesnej kulturze – treść pojęcia a istota zjawiska

75%

Juzefovič A.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2014

|

tom 5

|

nr 1

17-33

PL

Opierając się na badaniach tak znanych interpretatorów wizualności jak W.J.T. Mittchel, M. Jay i V. Flusser, autorka analizuje problematykę „zwrotu wizualnego”, pokazuje, dlaczego filozofowie i badacze kultury zainteresowali się tematyką wizualności oraz w jaki sposób zachodzi wizualizacja różnych dziedzin współczesnego świata. Autorka omawia powiązania między wizualnym zwrotem (wzrokocentryzmem) i uprzywilejowaną pozycją, jaką zajmuje zmysł wzroku. Poprzez argumentację tezy, że dominacji wizualności nie należy postrzegać jako powrotu do mechanicznego kopiowania rzeczywistości, pokazana jest różnica między antyczną teorią mimesis i współczesną wizualnością, która symbolizuje raczej nie zwykłe kopiowanie prototypu, lecz postlingwistyczny obraz, zrodzony z wyobraźni, wzajemnego oddziaływania między koncepcją twórcy, aktem twórczym i otaczającą rzeczywistością. Badając powiązania między studiami wizualnymi a pokrewnymi naukami humanistycznymi i społecznymi, autorka ukazuje przedmiot badań i metody stosowane w tych dziedzinach akademickich. Uzasadniana jest teza, że zainteresowanie badaczy studiami wizualnymi oraz powstawanie nowych programów tego rodzaju studiów na różnych uniwersytetach i wyższych uczelniach jest powiązane ze zwrotem wizualnym i ugruntowaniem się wizualności we wszystkich dziedzinach współczesnego życia, a co za tym idzie – z szybko wzrastającym zapotrzebowaniem na wykwalifikowanych spec¬jalistów z dziedziny wizualności. Autorka uważa, że studia wizualne są z zasady fenomenem interdyscyplinarnym, aczkolwiek można je traktować jako samodzielną dyscyplinę, mającą raczej charakter studyjny niż naukowy. Celem takiej dyscypliny jest tworzenie i rozwijanie teorii, które pomogłyby zrozumieć, w jaki sposób obraz funkcjonuje we współczesnej kulturze.

XX

With references to such well known scholars of visual culture as T. Mittchel, M. Jay and V. Flusser, the author examines the phenomenon of visual turn—shows how and why twentieth century philosophers and scholars are interested in visual culture and how visuality conquered various socio-cultural spaces. Interfaces between pictorial turn and privileging of vision over the other senses (ocularcentrism) and new technologies are analyzed. The author argues that visual turn should not be understood as a mechanical copying of reality or an act without creativity, therefore it is different from ancient theory of mimesis. Thus this paper disclose concept of visual, which represents not a return to traditional theory of adequacy, but rather it represents a re-discovered post-linguistic image created by interaction of imagination, conceptual creative process and visible reality. Interfaces among popular visual studies and various social sciences and humanities are analyzed; their testing problems and methods are highlighted. Conclude that scholar’s attention focused toward visual studies and rousing of new visual studies programs at various universities and high schools is connected with domination of visual aspect in contem¬porary culture and rapidly growing need for specialists who could work in various fields of visual culture. The author argues that visual studies are interdisciplinary phenomenon, but they could be treated as a separate discipline, even if having rather studio than scientific nature. The aim of visual studies is to create and present theories to help understand how images function in the wider cultural sphere. By analyzing development of visual studies in contemporary Lithuania the author conclude that it is very dynamic and popular field.

10

Fenomen Girarda

71%

Niewiadomski J.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2013

|

tom 4

|

nr 2

007-021

EN

Is he one of the really great thinkers or a dilettante? René Girard’s person and work divide opinions. His approach to reach scientific insight seems too radical. He is one of the few intellectuals who not only intentionally transgress the boundaries between disciplines but also place the quest for truth at the center of the process of gaining knowledge. He talks unashamedly about the importance of conversion for the process of developing theories as well as for one’s personal biography. As a scholar of literature he does not limit his scope to texts but develops an anthropology. His theory about the dead ends of mimetically structured human desire leads to a theory of religion and culture. His fundamental thesis that the scapegoat mechanism is at the root of both archaic religion and today’s social structures bridges the divergent theories about the genesis of archaic and modern cultures. The mythological core of this mechanism hides the victims produced in order to stabilize and pacify a society. In contrast to this logic of myth, the “true God” reveals an outline for an alternative culture: it is not based on the rationality of the scapegoat mechanism but it is supported by an intentional mindset of reconciliation. This des¬cription of the relationship between myths and revelation also bridges the gap between religious and cultural studies on the one hand and theology on the other. Not only for these reasons, one can say Girard is a great thinker of the present.

11

Sidneyova Obrana básnictví jako strategie vyrovnání s antickými a kontinentálními vzory

71%

Kastnerová M.

Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)

|

2015

|

tom 51

49-66

EN

The study deals with the main tenets of Philip Sidney’s poetics on the basis of his The Defence of Poesy and his poetry (mainly Astrophil and Stella) in the context of Elizabethan considerations of the classical aesthetic concepts (especially that of Aristotle and Horace) and some of the Renaissance continental examples. Sidney’s Defence of Poesy represents a fundamental step in establishing poetry as the creator of its own world, its so–called second nature, and points out the poetry’s ability to create figures and imitate reality; thus the main value of poetry lies in creating clear rhetorical images of moral truth. So Sidney’s poetics plays an important role in establishing English poetry as a device of the national cultural and social independence.

12

The use and abuse of the scapegoat

71%

Eggen W.

Studia Gdańskie

|

2013

|

nr 32

141-153

EN

This paper discusses Girard’s discovery of the undoing by the biblical tradition of a mechanism on which human culture rests worldwide. His literary studies brought him to the analysis of religious traditions and to the insight that sacrificial means are used in all human conduct to counterbalance the mimetic dependence by which people fear to lose their autonomy. Their common form is scapegoating, but Christ’s radicalization of the biblical message has exposed and invalidated its efficacy. The article discusses the quandary that emerged from this and the possible answer to the threatening derailment of society.

PL

Artykuł prezentuje odkrycie Girarda dotyczące obnażenia przez tradycję biblijną mechanizmu, na którym opiera się kultura wszędzie na świecie. Badania literackie doprowadziły Girarda do analizy tradycji religijnych i do przekonania, że człowiek zawsze sięga po ofiarnicze sposoby, żeby zrównoważyć mimetyczną zależność, która niesie niebezpieczeństwo utraty autonomii. Przybierają one powszechnie formę mechanizmu kozła ofiarnego, ale radykalizacja przesłania biblijnego dokonana przez Chrystusa obnażyła i unieszkodliwiła jego skuteczność. Artykuł omawia problemy, jakie się wyłoniły i możliwe odpowiedzi na zagrażającą społeczeństwu deformację społeczeństwa.

13

Zmierzch literackiej sztuki przedstawiania

71%

Czubała H.

Świat i Słowo

|

2013

|

tom 11

|

nr 2(21)

35-52

EN

The decline of the art of the representation in the conception proposed in the article means first of all the change of the function and position of the mimesis in relation to aesthetic experience. If previously aesthetic experience was subordinated to representation, at present the representation has been subordinated to aesthetic experience. The decline of the of the art of representation suggests that the source of the literature perceived first of all as the form of the cognitive consciousness runs short. A rediscovery of art of revealing and participation – inseparable, however, from the art of the literary representation and mimetic mapping of the reality – today takes over the dominant part of the Polish literature of the high level, giving new functions to the representation.

14

Cicha wiedza Hippolity – Sen nocy letniej w lekturze René Girarda

71%

Wielechowska K.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2013

|

tom 4

|

nr 2

097-122

EN

The article centres upon the phenomenon of mimetic desire which, as Rene Girard observes, is responsible for generating violence in the cultural and social sphere. In Girard’s view, William Shakespeare saw and documented the correlation between mimesis and violence, which makes his dramatic œuvre an essentially important text of culture. And A Midsummer Night’s Dream in particular is granted special attention; Girard clearly suggests that it should be an obligatory reading for all modern anthropologists. The article concerns an analysis of Girard’s revelatory reading of the play. It appears that the mimetic process is the thematic and constructional axis of dramatic events; furthermore, it is manifested in numerous transfigurations ultimately leading to violence and myth-creative hallucination. By creating the horizon of interpretation of A Midsummer Night’s Dream, the mimetic theory reveals also a demystifying power of the comedy. At the same time, it open a new perspective of the meta-theatrical level analysis of Shakespeare’s play.

15

O mimetycznym objaśnianiu rzeczywistości politycznej

63%

Chodubski A.

Studia Gdańskie

|

2013

|

nr 32

207-220

EN

W myśli René Girarda znaczenie mają takie pojęcia, jak: naśladownictwo, przemoc, kozioł ofiarny i ofiara. Kolektywna przemoc łatwo i szybko jednoczy grupę. Społecznością, która często pełniła rolę kozła ofiarnego, byli Żydzi. Mechanizm ofiarniczy ujawnił się także w czasie rewolucji francuskiej. Obserwując polską scenę polityczną również można dostrzec jego działanie, które wyraża się w budowaniu własnej tożsamości politycznej na fundamencie niechęci do innych. Uwidaczniają się także jednostki lub grupy osób, które świadomie kreują się na ofiarę ze względu na związane z tym korzyści polityczne i finansowe. Można wskazać na nowy typ ofiary. To ludzie stojący pod silnym wpływem mediów podsuwających gotowe rozwiązania, którzy w konsekwencji oduczyli się samodzielnego myślenia i działania.

XX

Such ideas as imitation, violence, sacrifice and the mechanism of victimization are important for René Girard’s thinking. He says that collective violence unites the groupquickly and easily. Jews are an example of a community, which often served as a scapegoat. The mechanism of victimization was also revealed during the French Revolution. Observing the Polish political scene you can see that the same mechanism is at work. The reluctance to the other is a important way to build its own identity. There are individuals or groups of people who consciously set themselves up as victims because of the associated benefits. A new type of victim is revealed nowadays. These are the people standing under the strong influence of the media pointing to ready‑made solutions, which teach consequently not to think and act for themselves.

16

Autor, dzieło i czytelnik w świetle potrójnej mimesis Paula Ricoeura

63%

Kaplita M.

Estetyka i Krytyka

|

2013

|

nr 2(29)

115-137

EN

This paper concerns the theory of triple mimesis formulated by the contemporary French philosopher, Paul Ricoeur, in his three-volume book Time and Narrative. It is a hermeneutical interpretation of Aristotle’s classic definition of mimesis from his Poetics. Ricoeur’s argument is aimed at proving that the way an imitative transformation of the reality in a narrative operates actually presupposes a circular relation between the living experience and the narrative, which mutually determine each other. The main aim of this paper is to answer the question of how the communication between the author, the work, and the reader should be viewed in the context of triple mimesisand what factors determine our understanding of a mimetic work of art

17

Promimetická promluva

63%

Suchomel M.

Česká literatura (Czech Literature)

|

2015

|

tom 63

|

nr 1

40-48

EN

Literature is a construction and the reader who knows this willingly submits to the illusion, or the "effects of fiction", because he feels the need to enter another world. Ever since Plato and Aristotle we have been in an undecided state regarding mimetism, between the apparent and the hidden, the real and the possible. "The individual is not without a world" (Patočka), the present situation is realized in an overall situation. Interest in our own being in the world leads us to go beyond this world. Readers also take advantage of this opportunity to create other worlds, to experience the gap between the material and the structure, the statemen and the performance the real and the possible. This gap and tension is perceived as a starting point for interpretation. Literature is motivation for a game of life and literature - it is not just the work of convention and the unssen hand of the system.

CS

Literatura je konstrukce a čtenář, který o tom ví, se vědomě oddává iluzi, "efektu fikce", protože má potřebu vstupovat do jiného světa. Od Platóna a Aristotela jsme s mimetismem v nerozhodnutém stavu mezi patrným a skrytým, aktuálním a možným. "Individuum není beze světa" (Patočka), prezentní situace je realizována v situaci celkové. Zájem o vlastní bytí ve světě nás vede k překračování světa daného. Taky čtenář využívá možnosti tvořit jiné světy, chutná mezeru mezi látkou a konstrukcí, konstatací a performací, aktuálním a možným. Mezeru a tenzi vnímá jako východisko interpretace. Literatura je motivací pro hru literární a životní, není jen dílem konvence a neviditelné ruky systému.

18

Girard’s gender neutrality and faithful feminism

62%

Eggen W.

Studia Gdańskie

|

2013

|

nr 32

189-206

EN

When René Girard applied his discovery about the role of mimesis in human social life to analyse the origin of culture and religion, he tackled Freud an Lévi‑Strauss for placing sexual relations rather than the sacrificial solution of rivalries at the centre. In so doing he ignored the role of gender in the sacrificial schemes by stressing that rivalries indiscriminately affect both genders. With the help of studies by Levinas and Kristeva, of some anthropological discoveries, and an alternative reading of the biblical trajectory from Genesis to the Book of Revelation, the article tries to show how Girard’s mimetic theory can both uphold gender neutrality and advance a Christian feminist option.

PL

Aplikując odkrycie roli mimesis w życiu społecznym ludzi do analizy początków kultury i religii, Girard skrytykował Freuda i Lévi‑Straussa za to, że przedmiotem swoich rozważań uczynili relacje seksualne, a nie ofiarnicze rozwiązanie rywalizacji. Tym samym Girard zignorował rolę płci w strukturach ofiarniczych, podkreślając, że rywalizacja w jednakowy sposób wywiera wpływ na obie płcie. Dzięki badaniom Levinasa i Kristewy, niektórym antropologicznym odkryciom, i alternatywnemu odczytaniu biblijnej trajektorii, począwszy od Księgi Rodzaju do Apokalipsy, artykuł stara się wykazać, że mimetyczna teoria Girarda może zarówno podtrzymać neutralność płci jaki wspierać chrześcijańską opcję feministyczną.

19

The Philosophy of Gernot Böhme and Critical Theory. Doctrinal Positions and Interdisciplinary Mediations

51%

Czerniak S.

Dialogue and Universalism

|

2014

|

nr 4

147-170

EN

My intention in this paper is to answer two quite separate questions in a single inter-pretational narrative: a) about the philosophical (and often critical) content of Gernot Böhme’s expressis verbis—and, at times, “between the lines”—reference to the legacy of critical theory (especially the philosophical thought of Max Horkheimer, Theodor W. Adorno and Jürgen Habermas), and b) Böhme’s use of interesting mediatory devices to combine three different philosophical discourses: the philosophy of science, ethics and aesthetics. The three are in fact related—after all, Horkheimer ran comparisons between “traditional” and “critical” theory, Adorno is the father of the original aesthetical theory, and Habermas laid the ground for what we call “discursive ethics”—but this is a matter for separate and broader treatment. In this perforce shorter paper I will only attempt some initial reflections on the subject.