Miasto przyszłości to o miasto przede wszystkim efektywnie zarządzane, z mądrymi i empatycznymi włodarzami, które pozwala obywatelom współdecydować o jego rozwoju. Miasto przyszłości powinno też być bardziej zielone.
Celem artykułu, który ma charakter przeglądowy, jest zaprezentowanie głównych elementów łączących model miasta 15-minutowego z takimi koncepcjami miejskiego rozwoju jak Green City i Compact City. Główna teza artykułu sprowadza się do założenia o bliskości merytorycznej analizowanych konceptów. Uwaga została skoncentrowana na takich trzech elementach odnajdywanych we wskazanych podejściach jak: dostępność usług publicznych, organizacja miejskiej komunikacji z priorytetem dla ruchu pieszego i rowerowego oraz poprawa jakości przestrzeni publicznych. Ukazano również przesłanki implementacji postulowanych zmian przestrzeni miejskiej, wskazując przy tym na istotne wyzwania w tym zakresie.
EN
The aim of the article, which is of a review nature, is to present the main elements linking the 15-Minute City model with urban development concepts such as Green City and Compact City. The main thesis of the article boils down to the assumption of substantive proximity of the analyzed concepts. Attention has been focused on three elements found in the mentioned approaches: accessibility of public services, organization of urban transportation prioritizing pedestrian and bicycle traffic, and improvement of the quality of public spaces. The premises for the implementation of the proposed changes in urban space have also been presented, indicating significant challenges in this regard.
Artykuł koncentruje się na ocenie zielonego środowiska utworzonego i powiązanego z architekturą. Zagadnienie to jest jednym z istotnych czynników prośrodowiskowych. Składają się na to nie tylko zielone dachy lub wertykalne ściany budynków, ale też inne elementy powiązane z zielenią takie jak na przykład wiaty przystanków, ekrany akustyczne itp. Należy zaznaczyć, że tworzenie środowiska zielonego w mieście jest ciągle rozszerzaną i wzbogacaną koncepcją mającą duży potencjał w łagodzeniu efektów zmian klimatycznych. Celem pracy jest przedstawienie i analiza przykładów zielonych rozwiązań budynków oraz innych elementów małej architektury w mieście, a także korzyści środowiskowych w aspekcie zrównoważonego rozwoju. Tworząc zrównoważone, zielone miasta, myślimy o przyszłości. Jednocześnie społeczeństwo coraz bardziej zwraca uwagę na problemy naszej planety. Zielone rozwiązania stają się istotnym elementem i ratunkiem dla odzyskania równowagi w środowisku.
EN
The article focuses on the assessment of the green environment created and associated with architecture. This issue is one of the important pro-environmental factors. Not only does it include green roofs or vertical walls of buildings, but also other elements related to greenery, such as bus or tram shelters, acoustic screens, etc. It should be noted that creating a green environment in the city is a constantly expanded and enriched concept that has great potential in mitigating the effects of changes climate. The aim of the article is to present and analyze examples of green solutions in buildings and other elements of small architecture in the city, as well as environmental benefits in the aspect of sustainable development. When we create sustainable, green cities, we think about the future. At the same time, society is paying more and more attention to the problems of our planet. Green solutions are becoming an important element and rescue for regaining balance in the environment.
Współczesne budownictwo ekologiczne, którego przykładem jest „zielone budownictwo” rozwija się w sposób synergiczny (współpraca wielu specjalności, np. botanika, chemia, inżynieria budowlana). Nowe technologie budowlane oparte na realizacji zielonych dachów, zielonych elewacji budynków zintegrowane z inżynieryjnymi rozwiązaniami uzbrojenia terenu umożliwiają zagospodarowanie obszarów, uzyskując nową jakość przestrzeni urbanistycznej. Przystosowanie dotąd nieuzbrojonych terenów do możliwości ich zabudowy w małych i średnich miastach determinuje konieczność realizacji proporcjonalnie kosztownych systemów kanalizacji deszczowej. Zabudowa nowych terenów może zostać zbilansowana poprzez przywrócenie w znacznej części nowo urządzonej powierzchni biologicznie czynnej na dachach i ścianach projektowanych budynków dotąd niewykorzystanych na te cele, a powodujących konieczność odprowadzenia wód deszczowych na nich zalegających. W taki sposób można także rewitalizować obszary poprzemysłowe, które uznawano dotąd jako utracone pod względem aktywności biologicznej. W artykule przedstawiono wybrane sposoby rewitalizacji obszarów, w których elementy „zielonego budownictwa” tworzą nową jakość estetyczną przestrzeni i przywrócenie w znacznej części powierzchni biologiczne aktywnych na tych obszarach.
Nowe koncepcje kształtowania struktury przestrzennej miasta wyrastają z krytyki zjawisk zachodzących w wielu krajach na świecie już od lat 50-tych XX wieku, przy czym liczne negatywne procesy rozwojowe miast z ostatnich kilkudziesięciu lat, wynikły z realizacji koncepcji, które miały służyć naprawie miast przemysłowych. Dlatego odnosząc się do początków urbanistyki współczesnej, omówiono skutki wdrożenia dwóch najszerzej oddziałujących idei, a więc: koncepcji Miast - Ogrodów i Karty Ateńskiej. Dalej scharakteryzowano te nurty w projektowaniu urbanistycznym, które wyrosły z krytyki idei Modernizmu i Funkcjonalizmu, w tym Nowy Urbanizm, początkowo wiązany z Postmodernizmem i Kontekstualizmem. Omówiono też wizję "Miasta Spójnego". Później pojawiły się kolejne, często do nich opozycyjne idee, jak Posturbanizm, Neomodernizm i Dekonstruktywizm, krótko scharakteryzowane i porównane. Obecnie nie ma spójnych i jednoznacznych recept na kształtowanie struktury przestrzennej miast, ani też żadnej, po Modernizmie, nowej doktryny urbanistycznej. Generalnie jednak rozważa się dwa zasadnicze i przeciwstawne kierunki rozwoju miasta - bądź to w stronę "Miasta Zwartego", bądź koncepcji "Miasta Zielonego". Obydwie wyrosły z koncepcji "Ekopolis", jednak proponują odmienne podejście do zagospodarowania terenów. Równolegle rozwijają się uzupełniające je nurty, dotyczące zarówno zabudowy, relacji: człowiek - środowisko, jak i stylu życia, np. "Powolne Miasta", "Smarth Growth", "Ditch Urbanism", "Urbanizm Codzienny", "Zielona Architektura", czy wizja "Trzeciej Drogi" w rozwoju urbanistyki.
EN
The modern concepts of urban design grew out of the cities crisis and critical opinions of urbanization’s trends, which were observed since the middle of XXth century, like urban sprawl at city peripheries and decay it aging central areas. Most of the negative tendencies came on as consequences of these conceptions, which had to improve industrial cities. That's why to start description of contemporary urbanism’s basis, some effects of two most important ideas and their implementations - Garden City idea and Athena's Chard were described. Then some tendencies which grew out of the Modernism and Functionalism critique were characterized. Among them New Urbanism - initially linked to Post - Modernism and Contextualism. The idea of the "Coherent City" was mentioned, as well, as new, different or even opposing previous ideas, that appeared later, like Post-Urbanism, Neo-Modernism and Deconstuctivism. Actually there are no any coherent and unambiguous recipes for the city's structure, neither any new urban doctrine after the Modernism. In general, two basic but opposed to each other ways of city's development are consider- one is the idea of "Compact City", the other - idea of "Green City". Both of them grew out of the vision of "Ekopolis", but each proposes the other way of land management. There are also few trends equivalent or supplement to these ideas, which concern both buildings, environment and their relations with man in the city, as well as style of life, like: "Slow-Cities", "Smart Growth", "Ditch Urbanism", "Everyday Urbanism", "Green Architecture", or the idea of "Third Way" of urbanism.
Artykuł koncentruje się na wybranych zagadnieniach związanych z ochroną oraz kształtowaniem zieleni wysokiej w obrębie placów i rynków miejskich. Opracowanie ma charakter opisowy, wyjaśniający i poznawczy, odnoszący się do rozwiązań pożądanych z punktu widzenia nowoczesnego miasta, ukierunkowanego na podmiotowe traktowanie mieszkańców i świadome przeciwdziałanie skutkom zmian klimatu. W pracy wykorzystano metodę desk research wspomaganą jakościową analizą treści. Uzupełniająco przeprowadzono diagnozę wybranych realizacji w Polsce obejmujących swym zakresem rewaloryzacje rynków i placów miejskich. Na podstawie przeprowadzonych obserwacji i analizy przykładów można zauważyć, że drzewa stanowią jedno z najistotniejszych tworzyw przestrzeni publicznej, a ich oddziaływanie ma charakter synergiczny (w tym: estetyczny, kulturotwórczy, funkcjonalny, klimatyczny, prozdrowotny). Szczególne znaczenie mają drzewa stare, które osiągnęły ostateczną formę. Należy je postrzegać jako punkt wyjścia dla procesów odnowy placów i rynków, zarówno w wymiarze przestrzenno-funkcjonalnym, jak i klimatycznym. Jednocześnie należy podkreślić, że założenia projektowe powinny przewidywać nie tylko fakt obecności drzew (i ich rozmieszczenie), ale określać także docelowy efekt (wizualny i funkcjonalny), w tym m.in. kształt, rozmiar i charakter zieleni, w korelacji z warunkami otoczenia.
EN
Selected issues. The article is focused on selected issues related to the protection and development of tall greenery within city squares and markets. The study is descriptive, explanatory and cognitive in nature. This refers to solutions desirable from the point of view of a modern city, focused on subjective treatment of residents and conscious counteracting the effects of climate change. The work used the desk research method supported by qualitative content analysis. In addition, a diagnosis of selected projects in Poland was carried out, including the urban renewal of marketplaces and city squares. Based on the observations and analysis of examples, it can be noted that trees are one of the most important elements of a public space and their impact is synergistic (including: aesthetic, culture-forming, functional, climatic, health-promoting). The old trees that have reached their final form are of particular importance. They should be perceived as a starting point for the processes of urban renewal of squares and markets, both in the spatial, functional and climatic dimensions. At the same time, it should be emphasized that the design assumptions should provide not only for the presence of trees (and their arrangement) but also specify the target effect (visual and functional), including, among others: the shape, size and nature of the greenery, in correlation with the surrounding conditions.
Współczesne wyzwania w kontekście rozwoju miast, wymuszają konieczność wdrożenia kompleksowych działań, ograniczających negatywne skutki procesów urbanizacji. Na znaczeniu zyskuje koncepcja projektowania i kształ-towania modeli miast zrównoważonych. Artykuł ukazuje problem koincydencji trzech pojęć: green city, eco-city i smart city. Bazując na literaturze przedmiotu, wskazano na znaczące podobieństwa i różnice pomiędzy tymi kon¬cepcjami. Dokonano analizy porównawczej, mającej na celu wyszczególnienie konkretnych kryteriów i cech, jakie powinny posiadać te idee, a także przeglądu wskaźników, branych pod uwagę w międzynarodowych rankingach. Zapoznano się również z praktycznymi założeniami koncepcji urbanistycznych. Takie aplikacyjne zestawienie pojęć, przyczyni się do jeszcze lepszego zrozumienia badanych idei i da możliwość najlepszego wyboru realizacji danej koncepcji, względem potrzeb danego miasta.
EN
Comprehensive ecological actions taken by urban authorities create an opportunity of counteracting the problems of excessi¬ve urbanization, among others, through the development and shaping of sustainable cities. The paper therefore explores the coincidence of the following terms: Green city, Eco – city and Smart city. The aim of the paper is to perform a comparative analysis of the discussed ideas and attempts to indicate the differences and similarities of the aspects of these terms as well as their interdependences. To a great extent, characteristics of such cities are very similar. Green city refers to sustainable cities, in particular in the planning and ecological context. Eco-city shares many features of a Green city, but it includes also numerous technological solutions, which are a main aspect of a Smart city. Very often Eco-city is also a purpose planed city. Smart city is focused on the use of technology in the urban environment, but exploits also some concepts of a Green city. Highly developed cities will certainly implement Sustainable Smart City, which is a compilation of Smart and Green city aspects. However, all of them are formed in accordance with the idea of a sustainable development, which the main aim is to improve the quality of life.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In today’s development projects on urban space can be observed some clear trends, with relate to the natural environment and cultural heritage, the social environment, and economic conditions. In studies conducted in different research centers adopted similar criteria for determining ecological towns, cities, green, smart cities and towns intelligent community. The alignment of the trends, concepts, implementation of the European cities of the future of trends, concepts and implementation of urban planning in Poland is the main objective of this paper.
PL
We współczesnych projektach dotyczących kształtowania przestrzeni współczesnego lub przyszłego miasta obserwuje się pewne wyraźne trendy, które dotyczą środowiska przyrodniczego i kulturowego, środowiska społecznego oraz warunków ekonomicznych. W badaniach prowadzonych w rożnych ośrodkach naukowych przyjmuje się podobne kryteria dla określenia miast ekologicznych, miast zielonych, miast inteligentnych czy miast inteligentnych społeczności. Porównanie tendencji, koncepcji, realizacji europejskich miast przyszłości z tendencjami, konceptami i realizacją polskich układów urbanistycznych jest głównym celem niniejszego artykułu.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.