Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Struktury spoleczno-przestrzenne miasta polskiego jako skladnik teorii miasta.

100%

Weclawowicz G.

|

tom 72

|

nr 4

395-410

2

Heritage and the Post-Socialist City: Social and Cultural Perspectives

86%

Falski M. , Kovářová L.

Colloquia Humanistica

|

2021

|

nr 10

1-12

PL

Artykuł jest prezentacją najnowszego numeru „Colloquia Humanistica”. Główny temat dziedzictwa w miastach postsocjalistycznych został przedstawiony w odniesieniu do trzech zasadniczych pól tematycznych: relacji między planowaniem miejskim a kwestiami tożsamościowymi, praktyk symbolicznych i zachowań semiotycznych w przestrzeni miejskiej oraz praktyk w kontekście tworzenia się lokalnych sieci społecznych. Wnioski wskazują na wpływ pamięci oraz polityki, jak też kwestii (nie) ciągłości, na stabilność i bezpieczeństwo wspólnot miejskich z jednej strony, jak też na ich skuteczne przemiany z drugiej.

EN

The paper is a presentation of the latest volume of Colloquia Humanistica. The leading subject of heritage in the post-socialist city is largely commented on with reference to three major questions: the interplay of city planning and identity issues; symbolic practices and semiotic shifts in urban space; social practices and the functioning of local social networks. Concluding remarks draw attention to the intersection of memory studies and politics, as well as the issue of (dis)continuity, which is crucial for the stability and security of societies on the one hand, and for efficient change on the other.

3

Ewolucja statusu społecznego i pozycji wielkich osiedli mieszkaniowych w strukturze rezydencjalnej miasta postsocjalistycznego. Wybrane przykłady

86%

Szafrańska E. , Zakład Geografii Miast I. G. M. i. T. , e_szafran@geo.uni.lodz.pl

|

2015

|

tom 52

PL

Wielkie osiedla mieszkaniowe o zabudowie blokowej, w języku potocznym i w literaturze naukowej określane też „blokowiskami” lub „osiedlami z wielkiej płyty”, stanowią najbardziej widoczne dziedzictwo socjalizmu we współczesnych miastach postsocjalistycznych i bardzo istotny element struktury społeczno-przestrzennej tych miast. Głównym celem artykułu jest ilustracja przemian, które nastąpiły po 1990 r. w strukturze społecznej, oraz prestiżu tych osiedli w mieście postsocjalistycznym, a także określenie, jaki jest kierunek, tempo, determinanty i efekty tych przemian. Za ważne uznano odpowiedź na dwa pytania: po pierwsze, jakie jest miejsce wielkich osiedli mieszkaniowych z strukturze społeczno-przestrzennej miasta postsocjalistycznego, a po drugie, czy osiedla te powielają ścieżki przekształceń wielkich osiedli w miastach zachodnioeuropejskich, czy też przekształcają się w sposób swoisty, specyficzny dla miast po socjalizmie? Pracę oparto na analizie dostępnej literatury omawiającej przemiany osiedli w wybranych krajach i miastach Europy Centralnej i Wschodniej oraz publikowanych wcześniej własnych badaniach empirycznych autorki.

EN

Large block housing estates built after the Second World War are present in the urban landscapes of many Central East European countries. Moreover, they constitute the dominant form of urban residential environment and a significant part of the socio-spatial structure of post-socialist cities. The main purpose of this paper was to identify ongoing changes in post-socialist large housing estates and to clarify their main factors. These analyses were encompassed the changes in socio-demographic and socio-economic structure of inhabitants of large housing estates and the changes in their residential prestige. The main question was how large housing estates built during the socialist period have changed in new socio-demographic, political and economic conditions, which emerged after the collapse of socialism. The second question was, whether the transformations within large housing estates of post-socialist cities distinguishes from the processes taking place in West European cities. The study was based on a review of the available literature and the author’s own previously published work.

4

Festiwal Medialny w Łodzi „Człowiek w niebezpieczeństwie” – struktura i motywacje festiwalowych gości

86%

Cudny W. , Stanik E.

|

nr 1

EN

There is no abstract available for this language

PL

Artykuł przedstawia problemy dotyczące rozwoju festiwali sztuki miejskiej w miastach postsocjalistycznych na przykładzie Łodzi – jednego z największych miast Polski. Autorzy przeprowadziliankietę podczas Festiwalu Medialnego „Człowiek niebezpieczeństwie”, zorganizowanego w Łodzi, a poświęconego głównie filmom dokumentalnym. Rozważania dotyczą zjawisk z dziedziny geografii kulturowej i miejskiej, analizowanych w badaniach nad wydarzeniami kulturalnymi, a także oceny tych wydarzeń i motywacji uczestnictwa w nich. Uczestnikami są głównie młodzi mieszkańcy Łodzi, z których wielu jest studentami szkoły filmowej. Głównymi czynnikami motywującymi uczestnictwo w „evencie” są potrzeba doznań kulturalnych i nowych doświadczeń, ciekawość oraz chęć rozwijania kontaktów towarzyskich. Na podstawie analizy autorzy przedstawiają wnioski dotyczące roli wydarzeń kulturalnych w rozwoju kultury w mieście i spełnieniu potrzeb mieszkańców. Badanie ukazuje, że festiwal odgrywa znaczącą rolę w zaspokajaniu potrzeb kulturalnych, pogłębianiu zainteresowań oraz tworzeniu kapitału społecznego.

5

Gentrification, revitalization and children raising. Family gentrifiers in a post-socialist city

81%

Bunio-Mroczek P.

|

nr 4

70-91

PL

Artykuł stanowi analizę przypadku postsocjalistycznego miasta poprzemysłowego oraz procesu gentryfikacji w jego początkowym stadium, w kontekście dużego koordynowanego przez władze miejskie programu rewitalizacji oraz doświadczeń gentryfierów z dziećmi. Artykuł zainspirowany został ramą teoretyczną stworzoną przez Roberta A. Beauregarda, według którego na proces gentryfikacji składają się cztery elementy: potencjalnie gentryfikowalne sąsiedztwa, potencjalnie gentryfikowalni mieszkańcy, czynniki/podmioty ułatwiające lub wpływające na gentryfikację oraz sami potencjalni gentryfierzy. Empiryczna część artykuły oparta jest na jakościowych badaniach na temat gentryfierów w procesie rewitalizacji społecznej, realizowanych w Łodzi.

EN

The aim of the article is to provide a case study of a post-industrial, post-socialist city analyzing gentrification processes in their initial phase within the context of a large municipality-led revitalization program with focus on experiences of family gentrifiers. Inspired by Robert A. Beauregard’s framework (1986), the analysis concentrates on ‘the potentially gentrifiable neighborhoods’, ‘the potentially gentrified’, ‘the facilitators and active agents of gentrification’, and ‘the potential gentry themselves’. The empirical part of the text is based on qualitative study, that is, selected interviews collected within a research project on gentrifiers in the process of social revitalization, conducted in the city of Lodz (central Poland).

6

Reinforcing Place Attachment Through its Disruption: An Ethnographic Example from the Solidarita Housing Estate in Prague

72%

Hodúlová T.

Colloquia Humanistica

|

2021

|

nr 10

1-19

PL

Osiedle Solidarita zostało wzniesione w latach 1946-1951 jako jedno z pierwszych powojennych osiedli w Pradze. Architekci, inspirowani skandynawskimi standardami urbanistycznymi, zaprojektowali je jako eksperyment, który łączył innowacyjne strategie urbanistyczne, nowe technologie, zasady mieszkalnictwa zbiorowego z finansowaniem społecznym. W pierwotnym kształcie osiedla uwidacznia się też wpływ ideologii socjalizmu państwowego, opierającego się na centralnie planowanym systemie ekonomicznym oraz własności społecznej. W chwili swego powstania Solidarita miała być miejscem oddziałującym na mieszkańców poprzez swą formę przestrzenną oraz samowystarczalność, co miało przyczyniać się do rozwoju więzi sąsiedzkich oraz związania się mieszkańców z miejscem. Wydarzenia po 1989 roku, którym towarzyszyły procesy prywatyzacji i komercjalizacji, stały się powodem stopniowej transformacji społeczno-przestrzennych cech sąsiedztwa. Niektóre z pierwotnych elementów osiedla utraciły swoją funkcję, co wraz z postępującą indywidualizacją przyczyniło się do osłabienia wspólnotowego charakteru osiedla. W artykule oparto się na teoretycznej koncepcji przywiązania do miejsca (place attachment) oraz społecznego tworzenia miejsca (social production of space). Celem artykułu jest sprawdzenie, czy i w jaki sposób mieszkańcy Solidarity są związani z miejscem i jak owo przywiązanie do miejsca ulega re/konceptualizacji w kontekście postsocjalistycznej, społeczno-przestrzennej transformacji osiedla.

EN

The Solidarita housing estate was built during the years 1946–1951 as one of the first post-war housing estates in Prague, former Czechoslovakia. Inspired by Scandinavian urban standards, architects designed Solidarita as an urban architectural experiment that combined innovative urban strategies, new technologies, collective approach, and cooperative financing. The socio-spatial structure of Solidarita was influenced by the ideology of socialism – the production of an egalitarian society through a centrally planned economy and collective ownership. As a result, the estate was self-sufficient and conducive to neighborly meetings, and it strengthened their relations through its form. The political transformation, commercialization, and privatization in the 1990s caused a gradual change of the socio-spatial image of the neighborhood. Some elements of the housing complex started to lose their original function and the community character of Solidarita could be jeopardized. Using the theoretical concept of place attachment and the concept of social production of place, the aim of this paper is to show how residents of the Solidarita housing estate in Prague are attached to the place of their home and neighborhood and how this attachment is reconceptualized through the post-socialist socio-spatial changes of the place.

7

Możliwości przekształceń wielkich osiedli mieszkaniowych w mieście postsocjalistycznym w Polsce

72%

Szafrańska E.

Studia Miejskie

|

2013

|

tom 11

39-53

PL

ABSTRAKT: Wielkie osiedla mieszkaniowe wybudowane po II wojnie światowej są obecne niemal we wszystkich miastach europejskich, jednak systemowe i polityczne czynniki zdecydowały, że na największą skalę rozwinęły się w krajach socjalistycznych. Celem niniejszego artykułu jest diagnoza stanu wielkich osiedli mieszkaniowych w postsocjalistycznej Polsce, a także określenie możliwości ich przekształceń zmierzających do poprawy warunków zamieszkania w tych osiedlach.

EN

ABSTRACT: Large housing estates, built after the Second World War are present nearly in all European cities, however, systemic and political factors decided that they developed on the largest scale in socialist countries. This paper focuses on large housing estates in post-socialist Poland. The aim of the article is the evaluation of large housing estates in post-socialist Poland, and the chances for their successful transformation, which aim at providing the inhabitants with housing conditions fully satisfying their needs.

8

The evolution of a post-socialist satellite city in Central Europe. A historical and socio- spatial case study of Luboń near Poznań (Poland)

72%

Nowak M. , Bernaciak A. , Wieczorek A.

|

nr 68

119-137

PL

Celem artykułu jest społeczno-ekonomiczna i przestrzenna analiza procesu rozwoju miasta satelitarnego z rdzeniem przemysłowym i rolniczym, położonego w Europie Środkowej, jakim jest Luboń koło Poznania. Luboń został założony w 1954 r., a zatem stosunkowo niedawno, co pozwala analitycznie prześledzić cały proces rozwoju, w oparciu o zastosowane metody badawcze, w tym dane dotyczące zmian liczby ludności, liczby mieszkań, a także dane przestrzenne oparte na georeferencji zdjęć archiwalnych map miasta Lubonia i rodzajów jego zabudowy. Wykorzystane dane zostały wpisane w filozofię podejścia ewolucyjnego odwołującego się do dynamiki zmian i złożoności procesów rozwojowych oraz ich nierównowagi. Artykuł zawiera elementy analizy historycznej, rekonstruującej dynamikę zmian miasta, oraz elementy konceptualizacji oparte zarówno na badaniach genetycznych koncepcji „nowych miast”, jak i na założeniach obecnych w radzieckiej myśli urbanistycznej, która była bezpośrednią inspiracją dla rozwiązań z lat 50. Zaproponowane w zakończeniu uogólnienia wskazują na istnienie stanu kryzysu i zapraszają do dyskusji nad dynamiką zjawisk metropolizacji z punktu widzenia peryferyjnych uczestników tego procesu.

EN

The aim of the article: The evolution of a post-socialist satellite city in Central Europe. A historical and socio-spatial case study of Luboń near Poznań (Poland) is a socio-economic and spatial analysis of the development process of a satellite city with an industrial and agricultural core located in Central Europe. Luboń is a city founded in 1954, which allows to trace the entire process of its development, based on the research methods used, including statistical data on changes in, among others, population numbers, as well as spatial data based on georeferencing of photographic images of archival maps of the City of Luboń. The methods used as the way of describing and analyzing the history of the city were inscribed in the philosophy of the evolutionary approach referring to the dynamics of change and the complexity of development processes and their imbalance. The authors of the article formulate answers of three research questions: (1) how did the industrialization origins and socio-spatial alterations shape satellite city contemporary form? (2) how was its spatial form affected by the de-industrialization process of the first decade after 1989? (3) how has the city changed under the demographic and suburbanization pressure of its larger neighbour over the years? The article also contains elements of historical analysis, reconstructing urban dynamics. It also includes elements of conceptualisation based both on genetic studies of the concept of “new cities”, but also on assumptions present in Soviet urban planning thought, which was a direct inspiration for the solutions of the 1950s. The generalizations, after answering the research questions, proposed in the conclusion indicate the existence of the state of crisis and invite to discuss the dynamics of the phenomena of metropolisation from the point of view of peripheral participants of the process.

9

Model przemian miasta postsocjalistycznego – przykład Łodzi

72%

Cudny W.

Studia Miejskie

|

2011

|

tom 4

153-159

EN

This article is dedicated to socio-economic transformation in post-socialist cities in Poland. Author presents a proposal of a model of changes based on the analysis of the situation in Lodz. The first part of this article presents a concise introduction to the characteristics of the main directions of transformation in Lodz. The next section proposed a model of transformation of Lodz after 1989. The main factors of transformation are presented in two groups called internal and external factors of changes.

PL

Artykuł poświęcony jest transformacji społeczno-gospodarczej w miastach postsocjalistycznych w Polsce. Autor przedstawia propozycje modelu zmian na podstawie analizy sytuacji w Łodzi. Pierwsza część stanowi zwięzłe wprowadzenie do charakterystyki głównych kierunków przekształceń w Łodzi, w następnej zaś prezentowany jest model transformacji w Łodzi po 1989 r. Główne czynniki transformacji ujęte są w dwóch grupach, nazwanych grupami czynników wewnętrznych i czynników zewnętrznych zmian.

10

A post-socialist city: a “turn” in shaping the architectural image of a city at the turn of the 19th and 20th centuries. The case of Łódź

58%

Sowińska-Heim J.

|

tom XVII (XXVI)

251-271

EN

Following the political breakthrough of 1989 architects were faced with completely new challenges. After the lethargy of the 1980s Polish architecture experienced a real turn. A remarkable transformation was taking place along with the general cultural, social, political and economic changes. The opening to the trends in Western culture, the establishment of numerous private architectural studios, the appearance of development companies or foreign investors, coupled with new technological possibilities resulted in the change of Polish urban landscape. As a result, Polish municipal authorities had to review their way of thinking about their cities. The paper aims at analysing the changes stimulated by the “turn” which took place in Polish architecture in the 1990s. It presents some observations on the transformation and the emerging challenges and problems of Łódź urban space.

PL

Przełom polityczny i systemowy, który nastąpił w 1989 r., otworzył przed architektami całkowicie nowe możliwości działalności twórczej. Po marazmie lat 80. w architekturze polskiej nastąpił prawdziwy zwrot. Swoista rewolucja dokonała się w korelacji ze zmianami ogólnokulturowymi, społecznymi, a także politycznymi i gospodarczymi. Otwarcie na nurty obecne w architekturze "Zachodu", powstawanie licznych prywatnych pracowni architektonicznych, pojawienie się firm developerskich, czy też zagranicznych inwestorów, wraz z nowymi możliwościami technologicznymi wpłynęło na przeobrażenia zachodzące w krajobrazie polskich miast. Jednocześnie zmusiło władze miast do zrewidowania sposobu myślenia o mieście. Artykuł stanowi analizę zmian stymulowanych "zwrotem", który miał miejsce w polskiej architekturze lat 90. Prezentuje on spostrzeżenia dotyczące przeobrażeń, jak również pojawiających się nowych wyzwań i problemów zachodzących w łódzkiej przestrzeni miejskiej.