Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Fokus: technika i jej zastosowanie w badaniach edukacyjnych

100%

Banaszak S.

|

2017

|

nr 45

19-27

EN

A Focus group interview (FGI), the focused group, focus groups or just focus are the definitionsof data collection techniques which, after several decades of development, have become an important part of research plans in social sciences. Placing the focus on communication techniques leads us to combine analyses consisting of interview and observation. It also raises the question whether the focus, which by definitioncombines and directly expresses the strengths and weaknesses of communication techniques and the strengths and weaknesses of observation techniques, allows achieving some kind of methodological synergy. In addition, the essence of measurement in science and – more closely – in social sciences seems to be an important context for the empirical functioning of the focus and for researchers preferring this technique of data collection.

2

Diagnoza: pojęcie, cechy diagnostyczne i zastosowania w badaniach edukacyjnych

88%

Banaszak S.

|

2018

|

nr 47

137-146

EN

The classic understanding of diagnosis is connected with the practical activity, mainly in medicine. Currently, however, diagnostics have a much wider meaning. It covers not only natural science but also technical sciences. Social sciences, in turn, included diagnosis in the typology of empirical research, mainly about a practical goal, but more and more often also cognitive. The problems of assessment within diagnosis processes, type of social research and the diagnosis as the stage of any research in social sciences are revealed by the author. The paper ends with the emphasizing of diagnosis features and its educational applications in modern research plans.

3

Integralna teoria narodu

72%

Łuczewski M.

Studia Socjologiczne

|

2012

|

nr 2(205)

27-46

EN

This article sets out to formulate an integral theory of nation and nationalism. Drawing on the following criteria of a good sociological theory: (a) integration with other theories; (b) dynamism and (c) flexibility, it goes on to apply them to nationalism studies. This procedure allows to construct both a definition of nation (understood as a social movement of activists externalizing, objectivizing and internalizing national ideologies) as well as a full explanation of the phenomenon of nation (genetic explanation, combining micro and macro levels of analyses, i.e. environmental, relational and cognitive mechanisms), which together constitute the integral theory of nation and nationalism. The theory then serves to show limits of rival theories of nation and nationalism. First, it points to the fact that other theories are partial instead of integrated. In specific, they tend to focus on some elements of definition of the nation, while leaving other elements out of scope (for example, they focus on internalized or objectivized ideology, while omitting processes of negotiation of national ideology that belong to the level of externalization). The same goes for partial explanations of nation and nationalism, which neither take into account the need for an analysis of nation in historical perspective nor offer explanations which would combine environmental, relational and cognitive mechanisms. Second, the integral theory demonstrates certain instances of inflexibility of the partial theories of nation and nationalism, which leads to disregarding the problems instead of dealing with them. An important case in point here is a modernist theory, as represented by Ernest Gellner, which treats ethnic origins of nations not as a challenge to its basic premises but as an anomaly. Finally, the integral theory allows to construct new explanations of nation-building (for example: nationalization of peasant masses in Polish Galicia was not an outcome of revolutionary movement, as it is customarily argued, but a product of traditionalist movements). It also helps to pose new questions. Instead of reducing national phenomena to more basic factors it invites analyses of nation and nationalism in the context of unintended effects.

PL

Aby socjologia narodu rozwijała się, badacze powinni budować takie teorie narodu, które byłyby: (a) zintegrowane z innymi teoriami, (b) dynamiczne i (c) elastyczne. Mając to na uwadze, najpierw dookreślam każde z tych kryteriów, skupiam się przy tym na (a) odróżnieniu ideologii narodowej od teorii narodowej; (b) definiowaniu narodu; (c) wyjaśnianiu zjawisk narodowych. Poszczególne kroki służą mi do tego, żeby skonstruować własną perspekty- wę badawczą, którą nazywam integralną teorią narodu. Składa się ona z dwóch podstawo- wych elementów: nowej definicji narodu (naród jako zbiór ideologów narodowych; warstwa opisowa) i pełnego schematu wyjaśniania (wyjaśnienie genetyczne, łączące wymiary makro i mikro; warstwa eksplanacyjna). W ostatecznym rachunku integralna teoria narodu pozwala mi wyjść naprzeciw kryteriom integracji, dynamiki i elastyczności. W szczególności pozwa- la ona dostrzegać, z jednej strony, ograniczenia istniejących teorii (co prowadzi do wzrostu naszej refleksyjności i/lub uzupełniania poszczególnych teorii o nieuwzględnione aspekty), a z drugiej strony – ich nieelastyczność (co prowadzi do uelastyczniania ich za pomocą relatywizacji i dyrektywizacji). Pozwala ona także stawiać nowe pytania, uwrażliwiając nas na niebadane dotąd zjawiska (grupy i interakcje) i skłaniając do poszukiwania nowych, zaskakujących wyjaśnień.

4

Etyczne aspekty badań społecznych – casus badań nad przemocą domową wobec dzieci i młodzieży

72%

Terelak A. , Kołodziejczak S.

|

tom XXX

|

nr (3/2023)

313-336

EN

Aim. The literature on domestic violence makes it possible to perceive significant discrepancies in its presented scale, on the basis of the studies described (even several dozen percentage points). Such a situation leads to a number of problems of both a theoretical and a practical nature, which mainly come down to issues of diagnosing the phenomenon. The article presents three types of these differences: methodological (research procedures), cultural (ways of understanding phenomena) and ethical (norms of implementing scientific research), with deeper considerations focused on the importance of changes in the ethical rules of conducting research for the depiction of phenomena. Materials and methods. The authors use the example of their own research on domestic violence against minors (questionnaire auditory interviews in research samples for selected municipalities of Western Pomerania) to address the issue of the impact of ethical requirements for sociological research on the results obtained. Results and conclusion. A comparative view of the results of surveys carried out using the same methodology, but with the changing requirements of the ethical procedures, reveal a difference of up to 17.3% in terms of the overall scale of domestic violence, and up to 23% in terms of experiencing psychological violence. Faced with the cognitive needs of depicting social problems as accurately as possible, and the need to depict them in a manner consistent with the canon of ethical requirements, it turns out to be good practice to set up competent boards to optimise research projects. The authors share their experience of setting up and operating research ethics committees at their home university.

PL

Cel. Piśmiennictwo na temat zjawiska przemocy domowej pozwala dostrzec znaczące rozbieżności w jego przedstawianej skali, na podstawie opisywanych badań (nawet kilkadziesiąt punktów procentowych). Sytuacja taka prowadzi do szeregu problemów natury zarówno teoretycznej, jak i praktycznej, sprowadzających się w głównej mierze do zagadnień diagnozowania zjawiska. Artykuł przedstawia trzy typy czynników tych zróżnicowań: metodologiczne (różnice procedur badawczych), kulturowe (różnice sposobów rozumienia zjawisk w poszczególnych społeczeństwach) oraz etyczne (normatywy realizacji badań naukowych), przy czym pogłębione rozważania skoncentrowane zostały na znaczeniu zmian etycznych reguł prowadzenia badań z udziałem ludzi, dla obrazowania zjawisk. Materiały i metody. Autorzy korzystając z przykładu realizowanych przez siebie badań nad zjawiskiem przemocy domowej wobec dzieci i młodzieży szkolnej (kwestionariuszowe wywiady audytoryjne w próbach badawczych dla wybranych gmin Pomorza Zachodniego), podejmują problem wpływu zmieniających się wymogów etycznych dla badań socjologicznych na uzyskiwane wyniki. Porównują oni wyniki badań zrealizowanych w oparciu o odmienne regulacje dotyczące prowadzenia badań w szkołach. Wyniki i wnioski. Komparatywne ujęcie wyników badań realizowanych tą samą metodologią, lecz przy zmieniających się wymogach procedur etycznych realizacji badań, ujawniają sięgającą 17,3% różnicę w ogólnym ujęciu skali przemocy doświadczanej ze strony bliskich, oraz nawet 23% różnicy pod względem doświadczania – z jej strony najczęściej doświadczanej, a z drugiej, szczególnie trudnej do badania – przemocy psychicznej. W obliczu potrzeb poznawczych związanych z możliwie precyzyjnym obrazowaniem problemów społecznych oraz wobec konieczności ich obrazowania w sposób zgodny z kanonem wymogów etycznych, dobrą praktyką okazuje się powoływanie gremiów kompetentnych w zakresie optymalizacji projektów badawczych. Autorzy dzielą się doświadczeniem związanym z powoływaniem i funkcjonowaniem komisji etyki badań naukowych w ich macierzystej jednostce.

5

Podstawowe problemy metodologiczne nauk o rodzinie

72%

Mazan T.

Roczniki Nauk o Rodzinie (Annals of Family Studies)

|

2013

|

tom 5(60)

221-238

EN

Family sciences constitute a question which is not only exceptionally complex as far as the number of disciplines that ought to be taken into consideration in their analysis is concerned, but also one that is unusually complicated – on account of relations and interdependence between the particular constituent disciplines. The network of interrelations between the particular disciplines composing this branch of knowledge, theoretical and paradigmatic references, specific sensibility of the examined sphere of phenomena, the extreme susceptibility to manipulation and suprainterpretations are just some of a number of problems opening new prospects as successive questions are considered. The present article introduces some basic problems of family sciences as an interdisciplinary discipline in the context of the general methodology of sciences and methodology of social sciences. It deals with questions of the semantic concept of „family sciences”, the internal structure of this branch of science, methodological peculiarities occurring within the examined branch and fundamental philosophical and practical questions that have to be tackled by each scholar.

6

Podstawowe problemy metodologiczne nauk o rodzinie

72%

Mazan T.

Roczniki Nauk o Rodzinie

|

2013

|

tom 5

221-238

EN

Family sciences constitute a question which is not only exceptionally complex as far as the number of disciplines that ought to be taken into consideration in their analysis is concerned, but also one that is unusually complicated – on account of relations and interdependence between the particular constituent disciplines. The network of interrelations between the particular disciplines composing this branch of knowledge, theoretical and paradigmatic references, specific sensibility of the examined sphere of phenomena, the extreme susceptibility to manipulation and suprainterpretations are just some of a number of problems opening new prospects as successive questions are considered. The present article introduces some basic problems of family sciences as an interdisciplinary discipline in the context of the general methodology of sciences and methodology of social sciences. It deals with questions of the semantic concept of „family sciences”, the internal structure of this branch of science, methodological peculiarities occurring within the examined branch and fundamental philosophical and practical questions that have to be tackled by each scholar.

7

HISTORIA NAJNOWSZA - POMIĘDZY PEWNOŚCIĄ A ZWĄTPIENIEM?

72%

ŁASZKIEWICZ H.

|

2017

|

tom 4

|

nr 6

87-96

EN

The paper discuss the regulatory principles which might be included into discussion on the controversy over the uses and misuses of contemporary history in Poland. The main proposals are as follow. We need greater methodological awareness that sources we are using whilst describing and interpreting the history are not refl ecting the whole past (which is simply impossible). While observing divergent versions of reconstructed past one should notice that the most divergent matt ers are connected with ethics. Three levels of ethics and moral judgments are listed: professional ethic of historian (is he a judge or observer), ethics/moral judgments of the past we investigate, moral judgment about the past. However tempting, metaphorical use of language should be limited at least at this stage of controversy, for there are not a commonly agreed set of metaphors, thus their use might only complicate the exchange of opinions.

8

Pedagogika ogólna a socjologia ogólna

58%

Banaszak S.

Forum Pedagogiczne

|

2018

|

tom 8

|

nr 1

135-146

EN

Pedagogy as a science of human education and sociology as the scientific study of human society are related fields of social sciences. They share a long and rich tradition. Not only did Florian Znaniecki reflect on the two disciplines, but similarly did Emile Durkheim, the father of academic sociology. Similarities apply to theoretical approaches and research fields and contexts. General sociology is simply theoretical sociology, it is an attempt to develop a general theory of society. In the case of pedagogy, the aspirations reach probably a bit further, as they involve some kind of metathought on the processes of education in society, which additionally is endowed with a methodological imperative, as well as reflections on the condition of modern man. The author attempts to analyse the status of both "general" disciplines within the two disciplines of social sciences in terms of similarities and differences. The integration of selected issues is revealed.

PL

Pedagogika, jako nauka o wychowaniu, oraz socjologia, jako nauka o społeczeństwie, to dziedziny pokrewne. Tradycja w tym zakresie jest zresztą długa. Nie tylko Florian Znaniecki uprawiał refleksję w ramach obu dyscyplin, lecz wcześniej podobnie czynił Emile Durkheim, ojciec akademickiej socjologii. Podobieństwa dotyczą ujęć teoretycznych oraz pól i kontekstów badawczych. Socjologia ogólna to socjologia teoretyczna, to próba wypracowania ogólnej teorii społeczeństwa. W przypadku pedagogiki aspiracje sięgają chyba nieco dalej, gdyż obejmują jakiś rodzaj metarefleksji nad procesami wychowania w społeczeństwie, który jest dodatkowo wyposażony w imperatyw metodologiczny, a także rozważania na temat kondycji współczesnego człowieka. Autor próbuje zanalizować status obu „ogólnych” dziedzin występujących w ramach dwóch dyscyplin nauk społecznych w kategoriach podobieństw, różnic, a nawet integracji w ramach wybranych zagadnień.