Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Indirect costs in patients with coronary artery disease and mental disorders: A systematic review and meta-analysis

100%

Haschke A. , Hutter N. , Baumeister H.

|

nr 4

319-329

EN

The aim of the present study was to systematically review the association of comorbid mental disorders with indirect health care costs in patients with coronary artery disease (CAD). A comprehensive database search was conducted for studies investigating persons with CAD and comorbid mental disorders (Medline, EMBASE, PsycINFO, Psyndex, EconLit, IBSS). All studies were included, which allowed for a comparison of indirect health care costs between CAD patients with comorbid mental disorders and CAD patients without mental disorders. The literature search revealed 4962 potentially relevant studies, out of which 13 primary studies met the inclusion criteria. Depression was investigated most often (N = 10), followed by anxiety disorders (N = 3) and any mental disorder not further specifi ed (N = 3). All studies focused on return to work as indirect cost outcome. CAD patients with depression showed diminished odds for return to work, compared to CAD patients without depression (OR = 0.37; 95% CI: 0.27-0.51). The fi ndings for comorbid anxiety and any mental disorder were inconsistent. Indirect health care costs were exclusively assessed by a patient self-report (N = 13). There is strong evidence for diminished odds of return to work in CAD patients with comorbid depression, highlighting the need for integrated CAD and depression care. With regard to other comorbid mental disorders, however, the evidence is sparse and inconclusive.

2

Psychopathic Personality - new recognitions of old problems

99%

Strus W. , Kozłowska A.

Biuletyn Kryminologiczny

|

2018

|

nr 25

15-34

PL

Psychiatryczna terminologia zawiera opisy kilkunastu zaburzeń osobowości. Osobowość psychopatyczną wyróżnia w tym gronie to, że charakteryzujące ją cechy bezpośrednio wiążą się zachowaniami sprzecznymi z przyjętymi przez społeczeństwo normami i zasadami. W ciągu minionego wieku rozumienie osobowości psychopatycznej zmieniało się. Po pierwsze (1) przestawano ją rozumieć wyłącznie jako osobowość przestępczą, a zaczęto ujmować bardziej subtelnie i jako występującą w populacji ogólnej. Po drugie (2) w klasyfkacjach chorób i zaburzeń zastąpiono ją osobowością antyspołeczną lub dyssocjalną. W końcu po trzecie (3), współcześnie osobowość psychopatyczną ujmuje się częściej w kategoriach cechowych i intensywnie bada empirycznie, na przykład jako część tak zwanej Ciemnej Triady osobowości. W artykule przedstawimy zarówno „klasyczne” rozumienie psychopatii, jak i późniejsze, nowsze ujęcia tego rodzaju osobowości, kończąc na prezentacji najnowszej propozycji opublikowanej w alternatywnej sekcji III podręcznika DSM-5 Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Psychiatric terminology contains descriptions of several personality disorders. The psychopathic personality is distinguished in this group by the fact that the characteristics that characterize it are directly related to behaviours that are contrary to the norms and principles adopted by society. Over the past century, understanding of the psychopathic personality has changed. Firstly (1) it was meant to be understood only as a criminal personality, and began to be treated more subtly and as occurring in the general population. Secondly, (2) in the classifcations of diseases and disorders, it was replaced by an antisocial or dissocial personality. Finally, thirdly (3), contemporary psychopathic personality is more often recognized in guild categories and intensively researches empirically, for example as part of the so-called Dark Triad of personality. In the article, we will present both the “classic” understanding of psychopathy, as well as later, newer concepts of this kind of personality, ending with the presentation of the latest proposal published in the alternative section III of the DSM-5 manual of the American Psychiatric Association.

EN

Psychiatric terminology contains descriptions of several personality disorders. The psychopathic personality is distinguished in this group by the fact that the characteristics that characterize it are directly related to behaviours that are contrary to the norms and principles adopted by society. Over the past century, understanding of the psychopathic personality has changed. Firstly (1) it was meant to be understood only as a criminal personality, and began to be treated more subtly and as occurring in the general population. Secondly, (2) in the classifcations of diseases and disorders, it was replaced by an antisocial or dissocial personality. Finally, thirdly (3), contemporary psychopathic personality is more often recognized in guild categories and intensively researches empirically, for example as part of the so-called Dark Triad of personality. In the article, we will present both the “classic” understanding of psychopathy, as well as later, newer concepts of this kind of personality, ending with the presentation of the latest proposal published in the alternative section III of the DSM-5 manual of the American Psychiatric Association.

3

Osoby z chorobami psychicznymi na rynku pracy

86%

Trzcińska E.

|

2017

|

tom 13

|

nr 1

92-107

PL

Praca jest jedną z podstawowych form działalności ludzkiej. Niestety, aż 95% pracodawców nie widzi możliwości zatrudnienia osób chorych psychicznie. Szczególnie dotyczy to osób chorych na schizofrenię, którym ciężko znaleźć pracę na jakimkolwiek stanowisku. Wynikać to może ze stygmatyzacji osób chorych psychicznie lub z wewnętrznych przyczyn tkwiących w danej osobie. Zatrudnienie pracownika z chorobą psychiczną niesie ze sobą nie tylko zagrożenia, ale także korzyści dla pracodawcy. Dla osób z chorobą psychiczną praca jest natomiast źródłem leków, ale także radości. Ma ona istotne znaczenie dla stabilizacji zdrowia psychicznego.

EN

The work is one of the basic forms of human activity. Even 95% employers do not see the possibility of employment for people with mental illness. Especially for people with schizophrenia , which is hard to find a job in any position. This may be due to the stigmatization of the mentally ill or internal causes inherent in the person. Employment of an employee with a mental illness carries with is not only threats, but also benefits the employer. For people with mental illness while work is a source of fears, but also joy. It is important to stabilize mental health.

4

Combating Dangerous People under the Act on Mental Health Protection and “the Beast Act”

86%

Różaniecka K.

|

2016

|

tom 67

225-238

EN

The aim of the article is presenting two ways of the state’s response to the danger caused by individuals with mental disorders pursuant to the Act on Mental Health Protection and the Act on the Procedures Applicable to People with Mental Disorders Posing Threat to Other People’s Life, Health or Sexual Freedom. There is a need to provide safety to society which justifies applying measures which often interfere with human freedom. The connection between mental sanity and the criminal justice system is complex, and it can be treated as a scene upon which the society projects different attitudes, emotions and feelings about responsibility, free will, autonomy, public safety and the meaning and purpose of punishment. Not every kind of mental disorder creates a danger for others – yet, the fact that there is a high probability of committing a crime imposes the necessity of an adequate state reaction. Mindful of the level of an individual’s

5

Osobowość neurotyczna nowych czasów. Analiza osobowości w trakcie przemiany postindustrialnej

86%

Hryniewicz J. T.

|

nr 4(349)

21-47

EN

In the age of industrial capitalism modal personality was oriented towards fulfilling one’s obligations. The new economy, to a greater degree than industrial economy, appeals to the need for self-fulfillment. The decline of industrial society does not entail an increase of serious psychical threats or a rising number of suicides. The change of personality connected with the new economy tends towards individualization and growing significance of creativity and autonomy. The neurotic personality of the new times is an effect of conflicts between the will to attainment, possibilities and responsibility as well as between the pressure of creativity and psychical stability.

6

Extracting relevant predictors of the severity of mental illnesses from clinical information using regularisation regression models

86%

Kaushik S. , Sabharwal A. , Grover G.

|

tom 23

|

nr 2

129-152

EN

Mental disorders are common non-communicable diseases whose occurrence rises at epidemic rates globally. The determination of the severity of a mental illness has important clinical implications and it serves as a prognostic factor for effective intervention planning and management. This paper aims to identify the relevant predictors of the severity of mental illnesses (measured by psychiatric rating scales) from a wide range of clinical variables consisting of information on both laboratory test results and psychiatric factors . The laboratory test results collectively indicate the measurements of 23 components derived from vital signs and blood tests results for the evaluation of the complete blood count. The 8 psychiatric factors known to affect the severity of mental illnesses are considered, viz. the family history, course and onset of an illness, etc. Retrospective data of 78 patients diagnosed with mental and behavioural disorders were collected from the Lady Hardinge Medical College & Smt. S.K, Hospital in New Delhi, India. The observations missing in the data are imputed using the non-parametric random forest algorithm. The multicollinearity is detected based on the variance inflation factor. Owing to the presence of multicollinearity, regularisation techniques such as ridge regression and extensions of the least absolute shrinkage and selection operator (LASSO), viz. adaptive and group LASSO are used for fitting the regression model. Optimal tuning parameter λ is obtained through 13-fold cross-validation. It was observed that the coefficients of the quantitative predictors extracted by the adaptive LASSO and the group of predictors extracted by the group LASSO were comparable to the coefficients obtained through ridge regression.

7

Combating Dangerous People under the Act on Mental Health Protection and “the Beast Act”

86%

Różaniecka K.

|

2016

|

tom 67

225-238

EN

The aim of the article is presenting two ways of the state’s response to the danger caused by individuals with mental disorders pursuant to the Act on Mental Health Protection and the Act on the Procedures Applicable to People with Mental Disorders Posing Threat to Other People’s Life, Health or Sexual Freedom. There is a need to provide safety to society which justifies applying measures which often interfere with human freedom. The connection between mental sanity and the criminal justice system is complex, and it can be treated as a scene upon which the society projects different attitudes, emotions and feelings about responsibility, free will, autonomy, public safety and the meaning and purpose of punishment. Not every kind of mental disorder creates a danger for others – yet, the fact that there is a high probability of committing a crime imposes the necessity of an adequate state reaction. Mindful of the level of an individual’s

8

Bilingvismus u dítěte s Downovým syndromem Kamila Homolková

72%

Homolková K.

|

tom 11

|

nr 2

7-15

EN

Currently, a half of the world population grows up in an environment with more than one spoken language, so the research on bilingualism has been quite extensive. However, just few of the studies are focused on individuals with communication disabilities or intellectual disorders, who acquire their mother (and other) tongues with more difficulty and slower. This contribution presents a case report on early verbal communication development of a four-year-old child with Down syndrome growing up in a bilingual Czech-German environment. This research was conducted mainly through longitudinal observation and video recording of the same activities, preferably at home, at the age of 24 to 48 months. To understand language exposure and language dominancy, the speech environment questionnaire (specifically the Beirut-Tours Questionnaire) was used. It shows that bilingualism could be beneficial for these individuals and it is not detrimental to their language acquisition. The key factors for a good acquisition of both (or more) languages are language exposure, intensity of contact with the languages, and good speech therapy, preferably in both languages.

9

Sprawozdanie z Konferencji Od potrzeb do działań – Ruch Samopomocowy Osób z Doświadczeniem Kryzysu Psychicznego

72%

Chotkowska K. , Zadrożna A.

|

2017

|

nr 1(22)

133-144

PL

Artykuł jest streszczeniem przebiegu Konferencji Od potrzeb do działań – Ruch Samopomocowy Osób z Doświadczeniem Kryzysu Psychicznego. W artykule zawarto opis wystąpień poszczególnych prelegentów. Tematyka wystąpień plenarnych oscylowała głównie wokół funkcjonowania i wzmacniania grup samopomocowych osób chorujących psychicznie. Część warsztatowa dotyczyła destygmatyzacji, efektywnego wspierania, i twórczości literackiej osób chorujących.

EN

This article is a summary of the Conference From needs to action – Self-Help Movement of People with Mental Disorders. The article describes the speeches of the speakers. The themes of plenary speeches were mainly focused on the functioning and strengthening of self-help groups of mentally ill people. The workshop focused on the destigmatisation, effective support, and literary creation people with mental problems.

10

Wolontariusz w pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi – wybrane aspekty

72%

Zadrożna A.

|

2021

|

tom 36(4)

55-78

EN

Volunteering is an unpaid activity for the benefit of various groups of people, incl. persons experiencing mental disorders. Motivations for volunteering may differ and involve the desire to gain experience and new knowledge, the need to repay to the community and to help those in need, and also the need to feel accepted or the desire to establish new relationships and verify one’s own aspirations. Some of the reasons for volunteering are related to the willingness to “give”, while others are related to “receiving”. The volunteers working with people with mental disorders are a valuable part of the support system. The volunteers can work in many places and in various ways. Volunteering activities are included both in the law defining the framework of the volunteering as well as in the code of ethics of volunteers, which can be a starting point for designing appropriate volunteering activities. Volunteering plays a significant role in supporting people with mental disorders, volunteering activities complements institutional support, and volunteers themselves can support professionals. In view of the role of volunteering, it is important to continue looking for ways to improve the recruiting, training and management of volunteering, and to support volunteers in their work, to minimize burnout and to reduce frequency of volunteers’ turnover, as well as to maximize the potential of every individual.

PL

Wolontariat jest bezpłatnym i dobrowolnym działaniem na rzecz różnych grup osób m.in. doświadczających zaburzeń psychicznych. Motywacje do działań mogą być różne i wiązać się m.in. z chęcią zdobycia doświadczenia oraz nowej wiedzy, potrzebą odpłacenia się społeczeństwu oraz pomocy potrzebującym, a także potrzebą bycia akceptowanym, chęcią nawiązania nowych relacji oraz zweryfikowania własnych aspiracji. Część motywacji wiąże się z chęcią „dawania”, inne zaś zorientowane są wokół „otrzymywania”. Wolontariusze pracujący z osobami z zaburzeniami psychicznymi są cenną częścią systemu wsparcia, mogą pracować w wielu miejscach oraz w różny sposób. Działania wolontariuszy ujęte są zarówno w ustawie określającej ramy wolontariatu, jak i w kodeksie etycznym wolontariuszy, który może być wyjściem do projektowania odpowiednich działań wolontariackich. Wolontariat odgrywa znaczącą rolę we wspieraniu osób z zaburzeniami psychicznymi, jest uzupełnieniem działań instytucjonalnych, wolontariusz może być wsparciem dla pracujących profesjonalistów. W związku ze znaczeniem wolontariatu ważne jest, aby dalej szukać metod poprawy rekrutowania oraz szkolenia, zarządzania wolontariatem, a także wspierania wolontariuszy w ich pracy, aby minimalizować wypalanie i przeciwdziałać nadmiernej rotacji wolontariuszy, a maksymalizować potencjał tkwiący w każdej osobie.

11

Діагностика і лікування психічних розладів у контексті дихотомії «природа – виховання»

72%

Danylova T. , Saikovskaya A.

|

nr 5

1.1-1.5

UK

Складна багатогранна сутність людини як біологічного, психологічного, соціального буття привертала до себе увагу дослідників і викликала гарячі дебати протягом багатьох століть. З’ясування феномену людини, її природи і сутності є вкрай необхідним для такої галузі клінічної медицини як психіатрія. Сьогодні існує масштабна проблема діагностування та лікування психічних розладів. Адекватні методи діагностики та лікування в контексті проблеми «природа vs виховання» викликають наукові суперечки, що точаться між спеціалістами у відповідних галузях. У статті зроблено спробу проаналізувати різні підходи до психічних розладів, а також специфічних і неспецифічних методів лікування.

EN

The complex multifaceted essence of human as a biological, psychological, social being has attracted the attention of researchers and has caused hot debates during centuries. The deep understanding of the phenomenon of human being, his/her nature and essence is critical for the field of clinical medicine such as psychiatry. Nowadays, diagnosis and treatment of mental disorders are the acute problems. Appropriate methods of diagnosis and treatment in the context of “nature vs nurture” dichotomy cause scientific disputes between experts in the relevant fields. The paper attempts to analyze different approaches to mental disorders, as well as specific and non-specific treatment.

12

Zaburzenia psychiczne powodujące niezdolność podmiotu do wyrażenia zgody przed promulgacją Kodeksu Jana Pawła II : wybrane aspekty zagadnienia w ujęciu Johna R. Keatinga

72%

Ryguła P.

|

nr 9

87-114

EN

El can. 1095 del Código actual contempla las enfermedades mentales y los trastor nos psiquicos, regula los casos en los que esos supuestos de hecho, tan variados, constituyen una incapacidad para expresar el consentimiento valido, que es la causa, en el Derecho actual, de la nulidad del matrimonio. E nel Código anterior, sin embargo, no habia ninguna regulación, consagrada directam ente y ùnicam ente a los casos de incapacidad “psiquica”, provocada por enferm edades y trastornos mentales. Habian, es verdad, canones, que tocaban el tema de la capacidad mental de expresar el consentimiento. Sin embargo, el can. 1095 es novedoso en su modo de tratar el tema, es decir de intentar de abarcar en el texto de un solo canon toda la variedad de casos de incapacidad de contraer el matrimonio provocada, entre otras, por enferm edades о trastornos m entales; el canon que contem platres tipos juridicos a través de los cuales esa incapacidad se manifiesta en form as especificas о causas de nulidad autônomas; el canon, que ubica todas las cuestiones relacionadas con el tema en el Capitulo IV titulado ’’Del consentimiento matrimonial”.En los tiempos del Código de 1917 los canonistas intentaban resolver las causas de incapacidad de contraer el matrimonio provocada por enferm edades mentales sin poder acudir a este tipo de regulación juridica. En esta época, precisamente en los ańos cincuenta y sesenta, apareciô sin embargo un factor nuevo, que provocô un crecimiento del interés por las enferm edades y trastornos mencionados. El factor fue un desarrollo râpido de psicologia y psiquiatria.En consecuencia, el conocimiento mejor de los trastornos mencionados permitiô ver desde otra perspectiva los problem as provocados por estos trastornos, entre otros los problem as de la vida matrimonial. Con el paso del tiempo los tribunales eclesiâsticos empezaron a alegar los nuevos logros de sicologia y psiquiatria como también utilizar mâs frecuentemente los términos provenientes de estas ramas de la medicina moderna.En nuestro estudio vamos a detenernos en una etapa concreta de la historia de la reflexion juridica sobre la capacidad humana de contraer el vinculo matrimonial valido, en el caso de trastorno metal ocurrido. Al concretizar todavia mâs, vamos a estudiar los textos de John R. Keating, un autor de lengua inglesa, quien fue uno de los primeros, en ocuparse del tema de la influenda de dichos trastornos en la validez dei matrimonio. El autor, prâcticamente desconocido fuera de la cultura de habla inglesa, en su tiempo fue uno de los precursores mâs destacados del tema mencionado, preguntando y poniendo de relieve unas ideas nuevas en cuanto a la influencia de los trastor nos mentales en la validez dei matrimonio. Creemos, que por este articulo vamos a despertar de nuevo el interés por la cuestiôn resuelta por ahora por medio de las nuevas regulaciones del Código de 1983.

13

Ocena psychicznej zdolności do zawarcia małżeństwa u osób z zaburzeniami psychicznymi

72%

Kocur, J. , Pobocha J.

|

nr 16

333-341

EN

In the present paper the author presented the causes, mechanisms and results of the mental criteria of assessing capacity to contract a marriage according to the regulations of Family and Guardianship Code and Canonical Law. The author conducted comparative analysis of these records in the aspect of forensic-psychiatric assessment. Special attention was paid to the necessity of individualization of opinions in relation to the duration of the disorders, their type, intensity and their impact on specific cognitive, emotional and motivational functions. Evaluating the impact of the disorders on these dispositions should be of greatest importance in such assessment as they help to comprehend significant marital rights and duties and enable the performance of these duties.

14

Społeczeństwo ryzyka. Teoria, model, analiza krytyczna

58%

Hryniewicz J.

|

tom 63 (LXIII)

|

nr 2

9-33

PL

Teoria społeczeństwa ryzyka łączy upadek społeczeństwa przemysłowego z pojawieniem się zagrożeń pozazmysłowych i zmianą priorytetów politycznych. Unikanie zagrożeń stało się znaczącym problemem życia politycznego. W myśl teorii społeczeństwa ryzyka upadkowi społeczeństwa przemysłowego towarzyszy wzrost napięć psychicznych. W efekcie przeprowadzonych analiz okazało się, że w społeczeństwie ryzyka odnotowano znacznie mniej zaburzeń psychicznych niż wynikałoby to ze statystyk medycznych. Wraz z zanikiem społeczeństw przemysłowych współczynniki samobójstw wykazywały trend spadkowy. Społeczeństwo ryzyka jest produktem zmian gospodarczych i kulturalnych, i przejawia się w nowej orientacji opinii publicznej i poprzez wzrost popytu na bezpieczeństwo.

EN

The theory of risk society connects the fall of industrial society with grows of non sensual threatens and changes of political priorities. The different kinds of risks and avoidance of them became new topics of political life. Some of the prominent theorists of the theory of risk society have claimed that the fall of industrialsociety is accompanied by an increase in mental tensions, because of growth of threatens. In order to verify these theses the model of risk society was constructed. It turned out that there are probably much fewer mental disorders than evidenced by medical statistics. Asthe industrial societies have vanished, the coefficients of suicides showed a declining trend. The risk society is the product of economic and cultural changes and manifests itself in new orientation of public opinion and growth of demand for safety.

15

Instytucja przymusowego leczenia jednostki w aspekcie przepisów prawnych i teorii psychologicznych

58%

Słapczyński T. , Stradomska M.

Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne

|

2017

|

tom 22

95-106

EN

This article is intended to provide a summary of legal and psychological considerations on issues related to the forced treatment of people who suffer from mental disorders and addicted person. The presented subject has interdisciplinary connotations, which are interpreted in a multidimensional manner. These groups of people are exposed to many difficulties in the professional, interpersonal or family environment. Forced treatment involves many limitations, deficits, self-control of emotional control, regular medication and the potential side effects of therapy. What is more, difficulties arise within the planning itself and actions. In some cases, it is necessary to forced treatment people who are dangerous to themselves and their environment. The legal regulations are helpful to undertake these activities. Focusing on the proposed topic may outline the course of action and provide a framework for people who works with individuals and institutions dealing with that kind of problems.

16

Społeczny wymiar dziennikarskiego wywiadu – studium przypadku

51%

Ślawska M.

|

nr 6

165-177

EN

This article presents a text genre analysis of a socially significant text: an interview by Anna Dziewit-Meller with Janina Bąk, entitled “58 blizn” (58 scars). This text features two interactional modules: the interview as an intimate statement (making privacy public, coming out) and the interview as a social manifesto. These two intertwined perspectives are represented at the level of the text genre: structure, strategic points, the discussed topic of mental disorder, and the purpose of the interview. At the pragmatic level, the analysis of the statements made by the journalist and the interviewee of the text testifies to their being aware that the interview is a genre intended for public reception. The compositional combination of an intimate testimony with a journalistic, interventionist and social dimension has a clear educational character, and can even serve as a social intervention itself. The analysed text, as far as its genre is concerned, also has a discursive dimension. It is an evident manifestation of the discourse on exclusion, illness, and the disclosure of intimacy. At the same time, its social context is expressed through the ability to define one’s own identity, to speak openly about difficult experiences with the awareness of “being public” when functioning in the world of the media.

PL

Artykuł prezentuje analizę genologiczną ważnego społecznie tekstu – wywiadu Anny Dziewit-Meller z Janiną Bąk pod tytułem „58 blizn”. W tym konkretnym tekście autorka odnalazła dwa moduły interakcyjne: wywiad jako intymne wyznanie (perspektywa upublicznienia prywatności, coming out) oraz wywiad – jako społeczny manifest. Te dwie splatające się perspektywy zostały rozpoznane na poziomie gatunkowych aspektów: struktury, miejsc strategicznych, przywołanego tematu choroby psychicznej oraz celu wywiadu. Na poziomie pragmatycznym analiza wypowiedzi dziennikarki i bohaterki wywiadu świadczą o świadomości gatunkowej, o świadomości publicznego odbioru tekstu. Kompozycyjne połączenie intymnego wyznania z publicystycznym, społecznym wymiarem ma wyraźny edukacyjny charakter, ma wręcz funkcję społecznej interwencji. Analizowany wywiad jest także realizacją dyskursu. Stanowi bowiem ważny ślad dyskursu o wykluczeniu, chorobie, ujawnieniu intymności. Jednocześnie jego społeczny kontekst wyraża się w umiejętności definiowania własnej tożsamości, nazywania trudnych doświadczeń ze świadomością „publicznego” funkcjonowania w świecie mediów.

17

Wybrane zagadnienia problematyki kompulsywnego zachowania: uzależnienie od zakupów (oniomania)

44%

Kurlak I.

|

nr 1

229-249

EN

The aim of the article is to present a multi-faceted phenomenon of shopaholism as one of the leading behavioral addictions in modern times.The text addresses the issues of definition and typological behavioral addictions. Different definitions of the phenomenon of shopaholism are presented. The scale of this phenomenon is determined in chosen developed countries in the world and in Poland. It analyzes the causes and symptoms of shopaholism as a dangerous mental disorder, as well as the stages of its development. The characteristics of victims of compulsive buying, as well as methods of diagnosis of shopaholics are described. The effects of the phenomenon are analyzed in different spheres. The ways of social support of disturbed persons, their treatment and therapy are analyzed.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska zakupoholizmu w aspekcie interdyscyplinarnym, jako jednego z wiodących uzależnień behawioralnych we współczesnych czasach. W tekście podejmowane są zagadnienia definicyjne i typologiczne uzależnień od czynności. Zaprezentowane zostały różne definicje fenomenu zakupoholizmu, ukazuje się skala tego zjawiska w wybranych rozwiniętych krajach świata i w Polsce. Omawiane są przyczyny i objawy oniomanii jako niebezpiecznego zaburzenia psychicznego, a także fazy jego rozwoju. Charakteryzuje się ofiary nałogowego kupowania, sposoby diagnostyki zakupoholimu, skutki zjawiska w różnych sferach, a także sposoby wsparcia społecznego osób zaburzonych, ich leczenia i terapii.

18

Podstawy obligatoryjnego odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności

37%

Tekliński J.

|

nr 4 (216)

165-202

EN

One of the basic principles of executive criminal law is the principle of immediate enforcement proceedings (art. 9 § 1 k.k.w.). Immediate enforcement of the verdict, especially the one which provides for the absolute penalty of imprisonment, is for the implementation of the principle of humanity and respect for the human dignity of the convicted person (art. 4 § 1 k.w.w.).Postponement of the execution of a sentence is one of the few exceptions to the rule expressed in art. 9 § 1 k.k.w., however, considering its exceptional character, provisions stating the statutory conditions for its application are not subject to an extended interpretation. This is due to the fact that postponing the execution of a penalty without serious grounds violates both the aforementioned principle of immediate enforcement of the sentence and the constitutional principle of trial without unreasonable delay (article 45 section 1 of the Constitution of the Republic of Poland) or consideration of the case within a reasonable period (article 6 section1 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms). This article is an attempt to look at the issue of material basis for obligatory postponement of imprisonment. The analysis of the current legal order, carried out through the prism of assessing both case-law and doctrinal views, leads the author to the conclusion that the current regulation is flawed and de lege ferenda requires urgent changes in the direction proposed by him.

PL

Jedną z podstawowych zasad prawa karnego wykonawczego jest zasada bezzwłocznego wszczęcia postępowania wykonawczego (art. 9 § 1 k.k.w.). Bezzwłoczne wykonanie orzeczenia, szczególnie tego, które stanowi o bezwzględnej karze pozbawienia wolności, służy realizacji zasady humanitaryzmu i poszanowania godności ludzkiej skazanego (art. 4 § 1 k.k.w.). Odroczenie wykonania kary jest jednym z nielicznych odstępstw od zasady wyrażonej w art. 9 § 1 k.k.w., przy czym zważywszy na jej wyjątkowy charakter, przepisy statuujące ustawowe przesłanki jej stosowania nie podlegają wykładni rozszerzającej. Dzieje się tak za sprawą tego, że odroczenie wykonania kary bez istnienia ważkich przyczyn narusza zarówno wspomnianą zasadę bezzwłocznego wykonania wyroku, jak i konstytucyjną zasadę osądzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP), czy rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie (art. 6 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności). Niniejszy artykuł stanowi próbę kompleksowego spojrzenia na problematykę materialnych podstaw obligatoryjnego odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. Analiza obowiązującego porządku prawnego, przeprowadzona przez pryzmat oceny zarówno orzecznictwa, jak i poglądów doktryny, doprowadza autora do konkluzji, że obecna regulacja jest wadliwa i de lege ferenda wymaga pilnych zmian, w kierunku przez niego zaproponowanym.