Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Optimization of structures of Fe-based nanocrystalline soft magnetic materials.

100%

Hono K. , Ohnuama M.

Archives of Materials Science

|

2004

|

tom Vol. 25, nr 4

297-309

EN

The paper gives an overview of the structural optimization for Fe-based nanocrystalline soft magnetic materials. Since the nanocrystalline microstructure is controlled by the nucleation of primary cristals, controlling the number density of heterogenerous nucleation sites is important. The role of Cu addition for refining the microstructure is reviewed and the way to optimize the nanocrystalline microstructure in the Co substituted alloys is discussed.

2

Nanokrystaliczne materiały magnetyczne

63%

Wilczyński W.

|

2007

|

tom nr 3 (31)

3--7

3

An attempt of obtaining nanocrystalline austenitic steel by ball milling of powders.

63%

Oleszak D. , Grabias A. , Kulik T.

Archives of Materials Science

|

2004

|

tom Vol. 25, nr 4

539-545

EN

Many nanocrystalline metallic materials were developed, applying various processing methods, including ball milling. Also nanocrystalline ferritic steels have been fabricated by this technique, allowing for the improvement of their mechanical properties. In this work, an attempt was made to obtain austenitic steel in the nanocrystalline state by applying the ball milling method. X-ray diffractometry (XRD), differential scanning calorimetry (DSC), scanning electron microscopy (SEM) and Moessbauer spectrometry were appplied as structure characterisation techniques. The ball milling of 316L austenitic steel powders resulted in the formation of strain induced martensite and finally, after 100 h of processing, two-phase structure of austenite (50%) and martensite (50%) was observed. The main mean crystallite size of both phases was of the range of 10-20 mm. Heating the milled samples up to 720 degrees C led to the decrease of the martensite contribution down to 8%.

4

Magnetic properties of hot pressed powder Co68Fe4Mo1Si13.5B13.5 alloy

63%

Konieczny J. , Dobrzański L. A. , Wnuk I.

Journal of Achievements in Materials and Manufacturing Engineering

|

2007

|

tom Vol. 24, nr 2

111-114

EN

Purpose: The aim of the work is to investigate the structure and magnetic properties of the cobalt based hot pressed Co68Fe4Mo1Si13.5B13.5 powder obtained in high-energy ball milling process. Design/methodology/approach: The nanocrystalline ferromagnetic powders were manufactured by high-energy ball milling of metallic glasses ribbons in as state. The hot pressing process was made on machine "Degussa". Observations of the structure of die stampings were made on the OPTON DSM-940 scanning electron microscope. Graphical analyses of the obtained X-ray diffraction patterns, as well as of the HC=f(TA) relationship were made using the MICROCAL ORIGIN 6.0 program. Findings: The analysis of the magnetic properties and structure of the die stamping out that compared to the magnetic properties of the amorphous ribbons as their precursor, that hot pressing process deteriorates their magnetically soft properties. Research limitations/implications: For the metallic Co-based amorphous ribbons, further mechanical and structure examinations are planed. Practical implications: Structure and magnetic properties analysis of die stampings of powdered amorphous metallic ribbons is helpful to prepare this material by laboratory methods. Feature an alternative to commercial alloys and composite materials are the amorphous and nanocrystalline metal amorphous ribbons obtained by melt spinning technique and make it possible to obtain the new composite materials with best magnetic properties, which dimensions and shape can be freely formed. Originality/value: The paper presents influence of hot pressing parameters process of metallic powdered ribbons on structure and magnetic properties of obtained die stampings.

5

Texture characteristics of ultrafine-grained Al and Cu samples obtained by means of ECA pressing.

63%

Kuśnierz J. , Baudin T. , Jasieński Z. , Penelle R.

Inżynieria Materiałowa

|

2001

|

tom R. XXII, nr 4

517-520

EN

A prototype equipment was used to realise pressing at right angle up to ultra-high plastic deformation on Equal-Channel Angular (ECA) pressing apparatus with the aim to obtain ultra-fine-grained (UFG, nanocrystalline) materials. Experiments, performed for Cu and Al with pressing up to equivalent deformation epsilon about 8, provided UFG aluminium samples with the grain size d=0,3-1,0 micrometer and UFG copper samples with d=0,1-1,0 micrometer. In order to obtain the crystallographic texture characteristics, the orientation distribution functions of crystallites were calculated from X-ray measured poles figures with ND along the sample axis and perpendicular to the pressing direction RD. For both materials the main components {110}<1-11> were observed after pressing to epsilon about 4. Pressing to higher deformation degree caused the increase of disorientation in case of copper.

PL

Wykorzystano prototypowe urządzenie do zrealizowania wyciskania do bardzo wysokiego stopnia odkształcenia w kanale pod kątem prostym (ECA pressing method) w celu otrzymania ultra-drobnokrystalicznego (UFG, nanokrystalicznego) materiału. Przeprowadzone doświadczenia dla Cu i Al z wyciskaniem do epsilon około 8, dostarczyły próbek Al, o UFG strukturze z ziarnem o średnicy d=0,3-1,0 mikrometra i próbek Cu, z ziarnem o średnicy d=0,1-1,0 mikrometra. Charakterystykę rozkładów orientacji krystalograficznych określono na podstawie obliczonych funkcji rozkładów orientacji wyznaczonych ze zmierzonych metodą rentgenowską figur biegunowych z normalną ND równoległą do osi próbki i kierunkiem RD równoległym do kierunku nacisku. W obu materiałach obserwowano główną składową {110}<1-11> po wyciskaniu do epsilon około 4. Wyciskanie do większych odkształceń powodowało wzrost dezorientacji w przypadku miedzi.

6

Crystallization of SiO2-Al2O3-Mg(Zn)O glasses nucleated by TiO2.

63%

Stoch L. , Dutkiewicz J. , Morgiel J. , Stoch P.

Archiwum Nauki o Materiałach

|

2004

|

tom T. 25, nr 1

21-36

EN

The structural mechanism and progress of crystallization of glass from SiO2-Al2O3-Mg(Zn)O+TiO2 nucleator system was investigated. Obtaining nanocrystalline glass-ceramic material of improved mechanical properties was the aim of the study. In the early stage of crystallization near glass transformation temperature (Tg=750 degrees centigrade), Mg, Al-titanate, as small as 5-20 nm dendrite-like precipitates are formed. They nucleate the Mg-silicate crystallization. HRTM study results indicate that TiO2 nucleated crystallization of silicate glasses proceeds directly by a local rearrangement and ordering of the glass structure atoms as a disorder-order solid state transformation but not by amorphous phase separation, as it has been supposed up to now. Above 800 degrees centigrade crystals of high temperature quartz structure s.s. of appears. When the temperature is higher than 1000 degrees centigrade cordierite crystallizes which is the thermodynamic equilibrium crystal phase. It is obtained by the formation and subsequent reconstitution of the structure of intermediate, metastable crystal phases. Two stage heat treatment including nucleation (800 degrees centigrade) and bulk crystallization (900-1000 degrees centigrade) makes the formation of the glass-ceramic material, containing clinoenstatite and Mg-petalite of 50-100 nm crystal size possible.

PL

Zbadano mechanizm strukturalny i postęp krystalizacji wybranych szkieł z układu SiO2-Al2O3-(Mg, Zn)O+TiO2 (nukleator). Otrzymanie nanokrystalicznego materiału szkło-ceramicznego o ulepszonych właściwościach mechanicznych stanowiło cel tych badań. We wczesnym stadium krystalizacji, w pobliżu temperatury transformacji szkła (Tg=750 stopni Celsjusza), powstaje tytanian glinowo-magnezowy w formie drobnych, 5-20 nm wytrąceń o kształcie dendrytów. Są one zarodkami krystalizacji krzemianów magnezu. Wyniki badań tych szkieł, za pomocą HRTM wykazały, że krystalizacja szkieł krzemianowych, nukleowana przez TiO2 odbywa się bezpośrednio, drogą lokalnych przemieszczeń atomów w strukturze szkła i ich porządkowaniu, jako przemiana stanu stałego typu nieporządek-porządek nie zaś poprzez odmieszanie fazy amorficznej, jak dotąd sądzono. Powyżej 800 stopni Celsjusza powstają kryształy roztworu stałego typu Mg-petalitu o strukturze wysokotemperaturowego kwarcu. Powyżej 900 stopni Celsjusza, w miejsce Mg-petalitu tworzą się klioenstatyt i forsteryt. Gdy temperatura przekroczy 1000 stopni Celsjusza krystalizuje kordieryt, który w tych szkłach jest fazą stanu równowagi termodynamicznej. Powstaje on jak widać poprzez tworzenie się pośrednich faz metatrwałych a następnie przebudowę ich struktury. Dwustopniowe wygrzewanie szkła obejmujące nukleację (800 stopni Celsjusza) i objętościową krystalizację (900-1000 stopni Celsjusza) pozwala otrzymać materiał szkło-ceramiczny zawierający nanometryczne (50-100 nm) kryształy klinoenstatytu i Mg-petalitu jako składników głównych.

7

Recent advances on 1D-2D magnetic sensors: contribution of nanocrystalline materials in MI sensors

63%

Alves F.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2005

|

tom R. 81, nr 5

35-39

EN

This paper deals with an overview of recent developments in magnetic sensors. In particular, the use of nanocrystalline materials in sandwiched Ml structures is addressed. Performances in terms of sensitivity, measurable field range, hysteresis are described.

PL

Artykuł przedstawia przegląd nowych czujników pola magnetycznego. Szczególne miejsce poświęcono materiałom Ml nanokrystalicznym o strukturze warstwowej. Analizowano czułość, zakres mierzonych pól magnetycznych, histerezę. Ostatnie osiągnięcia w dziedzinie czujników pola magnetycznego 1D i2D.

8

Koncepcja rozwojowa przekładników prądowych do elektronicznych liczników energii elektrycznej

63%

Kozłowski A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2015

|

tom R. 91, nr 11

254-261

PL

W pracy przedstawiono rozwój konstrukcji przekładników prądowych stosowanych do pomiaru prądu elektrycznego w elektronicznych licznikach energii elektrycznej. Ze względu na zastosowanie nowoczesnych materiałów na rdzenie magnetyczne przekładników, oprócz poruszanych zagadnień z dziedziny elektrotechniki i miernictwa, artykuł nawiązuje także do zagadnień z dziedziny inżynierii materiałowej. Przedstawiono wyniki badań własnych obróbki termomagnetycznej oraz opisano propozycję wdrożenia przemysłowego modułów przekładnikowych.

EN

The paper describes design development of current transformers used for measurement of electrical current in electronic watt-hour meters. Because of modern magnetic materials used in magnetic cores of current transformers, besides description of issues from the scope of electrotechnics and measurements, article describes also materials science issues. Results of own research of thermo-magnetic treatment is presented and proposal of current transformers modules industrial implementation is described.

9

Elementy indukcyjne i transformatory chłodzone wodą

51%

Łukiewski M. , Łukiewska A.

Wiadomości Elektrotechniczne

|

2022

|

tom R. 90, nr 3

20--23

PL

W artykule omówiono wybrane zagadnienia konstrukcyjne i technologiczne stosowane w produkcji elementów indukcyjnych i transformatorów z chłodzeniem wodnym. Przedstawiono wyniki symulacji wpływu rodzaju materiału magnetycznego rdzenia na wymiary dławika filtru sinusoidalnego typu SinECOTM, pracującego przy częstotliwości sieciowej oraz dla transformatora mocy typu 1TTFW, pracującego przy częstotliwości 10 kHz. Przedstawiono również konstrukcję dławika z odczepami typu 1RTFW przeznaczonego do pracy z częstotliwością 25 kHz. Parametry obliczeniowe wyznaczono, wykorzystując oprogramowanie projektowe firmy RALE Engineering GmbH.

EN

In this article selected issues related to the construction and technology of the water cooling transformers and induction elements were discussed. The impact of the magnetic core material type on the size of the SinECOTM type choke working with 50Hz frequency and 1TTFW type power transformer working with 10kHz frequency was simulated. Moreover, the construction of the 1RTFW type choke working with 25 kHz frequency was introduced. The parameters were simulated using design software by RALE Engineering GmbH.

10

Własności magnetyczne nanokrystalicznego materiału typu Finemet

51%

Kolano-Burian A. , Kolano R. , Szynowski J. , Wójcik N. , Winczura L.

|

tom T. 24, nr 1

79-93

PL

Przedstawiono wyniki badań dotyczących sposobu wytwarzania stopu Finemet (Fe73,5Cu1Nb3Si13,5B9) oraz kształtowania jego struktury i wynikających z niej znakomitych właściwości magnetycznie miękkich. Na uwagę zasługują wyniki badań wpływu prędkości chłodzenia po obróbce cieplnej taśmy (MS) na strukturę i przenikalność magnetyczną stopu oraz badania wpływu pola magnetycznego działającego w czasie obróbki cieplnej na strukturę domenową i kształt pętli histerezy. Ponadto zamieszczono wyniki badań wpływu częstotliwości pola magnesującego na zmiany niektórych parametrów magnetycznych (Bm, Ps, Hc, Br).

EN

Results of a research work related to preparation of the Finemet-type Fe73,5Cu1Nb3Si13,5B9 alloy and formation of its structure resulting in excellent soft magnetic properties have been presented. Particularly interesting are results of a study of an effect of the cooling rate for a ribbon after heat treatment on the structure and magnetic permeability of the alloy, and of a study of the influence of the magnetic field present during heat treatment on the domain structure and shape of the hysteresis loop. Moreover, results of the investigation on magnetizing field frequency dependence of the main magnetic parameters, i.e. Bm, Ps, Hc and Br, have been presented.

11

Otrzymywanie oraz badanie materiałów ultradrobnoziarnistych i nanokrystalicznych za pomocą jednostki MAXStrain Symulatora GLEEBLE 3800

51%

Zalecki W. , Kuziak R. , Łapczyński Z. , Molenda R. , Wojtas J. , Suś-Ryszkowska M. , Pakieła Z.

|

2005

|

tom T. 57, nr 4

7-14

PL

Celem pracy było zbadanie wpływu parametrów odkształcenia (temperatury, wielkości i prędkości odkształcenia) na kształtowanie struktury stopu AA6061, stali austenitycznej 316L oraz materiału intermetalicznego na bazie stopu Fe-Al i wpływu rozdrobnienia mikrostruktury na własności mechaniczne. Badania stopu AA6061 miały na celu określenie równoczesnego oddziaływania odkształcenia i grzania na ewolucję mikrostruktury stopu. W wyniku przeprowadzonych badań określono warunki obróbki cieplno-plastycznej pozwalające na uzyskanie struktur drobnoziarnistych i nanokrystalicznych badanych materiałów.

EN

The purpose of this paper is to investigate the influence of deformation parameters (temperature, strain and strain rate) on forming the structure of AA6061 alloy, 316L austenitic steel and intermetallic material based on Fe-Al alloy, as well as influence of microstructure refinement on mechanical properties. The aim of the tests carried out for AA6061 alloy was to determine simultaneous influence of deformation and heating on the alloy microstructure evolution. The tests resulted in determination of thermo-plastic treatment conditions that allowed fine-grained and nanocrystalline structures to be obtained in tested materials.

12

Microstructure and mechanical properties of nanocrystalline Ni3Al.

51%

Pakieła Z. , Zieliński W. , Korznikov A. V. , Kurzydłowski K. J.

Inżynieria Materiałowa

|

2001

|

tom R. XXII, nr 5

698-701

EN

The influence of a grain size and long-range ordering on mechanical properties of the intermetallic compound Ni3Al at room temperature was investigated. It has been found that the maximum values of strength and ductility are observed in the material in a completely disordered nanocrystalline state.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu wielkości ziarna i uporządkowania dalekiego zasięgu w fazie międzymetalicznej Ni3Al na właściwości mechaniczne. Stwierdzono, że maksymalną wytrzymałość i plastyczność ma materiał nanokrystaliczny, pozbawiony uporządkowania dalekiego zasięgu.

13

Struktura i własności materiałów kompozytowych magnetycznie miękkich o osnowie silikonowej wzmacnianych nanokrystalicznymi proszkami stopu kobaltu

44%

Konieczny J.

Przetwórstwo Tworzyw

|

2014

|

tom [R.] 20, nr 2 (158)

182--186

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań mikrostruktury, własności mechanicznych i magnetycznych materiałów kompozytowych, magnetycznie miękkich o osnowie silikonowej. Proszki metalowe otrzymano w wyniku mielenia taśm metalowych o strukturze amorficznej oraz nanokrystalicznej ze stopu Co68Fe4Mo1B13,5Si13,5. Wykazano, że na własności mechaniczne jak i fizyczne bardzo silnie oddziałuje udział metalowego proszku.

EN

The article presents the investigation results of microstructure, mechanical and magnetic properties of soft magnetic composite materials with silicone matrix. Metal particles obtained by high energy ball milling of the metal ribbons of amorphous and nano-crystalline structure of the alloy Co63Fe4Mo1B13,5Si13,5. It was shown that the mechanical properties as well as physical influences strongly the powder metal part.

14

Effect of Magnesium Addition on Properties of Al-Based Composite Reinforced with Fine NiO Particles

44%

Zygmunt-Kiper M. , Błaż L. , Sugamata M.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2014

|

tom Vol. 59, iss. 2

431--435

EN

An Al(Mg)-NiO composite was manufactured using combined mechanical alloying (MA) and powder consolidation methods that yielded well-consolidated and very-fine grained bulk material. Compression tests at 293 K – 773 K revealed high mechanical properties of the material. Preliminary annealing at 823 K/6 h was found to result in the flow stress reduction at 573 K – 773 K. However, the effect of preliminary annealing on the flow stress value was relatively low for Al(Mg)-NiO if comparing to similar tests performed for the Al-NiO composite. Structural observations revealed very-fine grained structure of both as-extruded and annealed Al(Mg)-NiO composites. The chemical reaction between the composite matrix and reinforcements (NiO) at sufficiently high temperatures resulted in fine grains and spinel-type particles’ development. With respect to the similarly produced Al-NiO composite, a magnesium addition was found to intensify chemical reaction between Al(Mg)-based matrix and NiO particles. As result, fine Al3Ni particles were observed in both hot-extruded material and Al(Mg)-NiO samples annealed at 823 K/6 h.

PL

Kompozyt Al(Mg)-NiO wytworzono metodą mechanicznej syntezy stosując mielenie składników proszkowych i mechaniczną konsolidację uzyskanego proszku kompozytowego w procesie prasowania próżniowego i wyciskania „na gorąco”. Uzyskano jednorodny materiał charakteryzujący się dużym rozdrobnieniem składników strukturalnych. Próby ściskania w temperaturze 293 K – 773 K wykazały wysokie własności mechaniczne kompozytu. Wyżarzanie próbek w 823 K / 6 godz. spowodowało nieznaczne obniżenie wartości naprężenia uplastyczniającego w zakresie 573 K – 773 K, jednakże w znacznie mniejszym stopniu niż w porównywanym przypadku kompozytu nie zawierającego dodatku magnezu (Al-NiO), który opisano we wcześniejszej pracy. Obserwacje struktury wyjściowych próbek kompozytowych i próbek wyżarzonych w 823 K / 6 godz. wykazały zmiany strukturalne wywołane reakcją chemiczną między osnową kompozytu (Al-Mg) a dyspersyjnymi cząstkami zbrojenia (NiO), której skutkiem jest utworzenie silnie dyspersyjnych wydzieleń tlenków typu spinelu, oraz submikronowych ziarn typu Al3Ni. W porównaniu z kompozytem Al-NiO, dodatek magnezu powoduje zwiększenie szybkości reakcji chemicznej, która przejawia się utworzeniem ziarn fazy międzymetalicznej Al3Ni zarówno w materiale wyjściowym – wyciskanym „na gorąco” – jak również w próbkach wyżarzonych w 823 K / 6 godz.

15

Effect of Temperature on the Structure and Mechanical Properties of Mechanically Alloyed Al-NiO Composite

44%

Zygmunt-Kiper M. , Blaz L. , Sugamata M.

Archives of Metallurgy and Materials

|

2014

|

tom Vol. 59, iss. 1

121--126

EN

Mechanical alloying of high-purity aluminum and 10 wt.% NiO powders combined with powder vacuum compression and following hot extrusion method was used to produce an Al-NiO composite. Mechanical properties of as-extruded materials as well as the samples annealed at 823 K /6 h, were tested by compression at 293 K - 770 K. High mechanical properties of the material were attributed to the highly refined structure of the samples. It was found that the structure morphology was practically not changed during hot-compression tests. Therefore, the effect of deformation temperature on the hardness of as-deformed samples was very limited. The annealing of samples at 823 K/6 h induced a chemical reaction between NiO-particles and surrounding aluminum matrix. As a result, the development of very fine aluminum oxide and Al3Ni grains was observed.

PL

Kompozyt na osnowie aluminium zawierający dodatek 10% mas. NiO wytworzono metodą mechanicznej syntezy stosując mielenie proszków aluminium i tlenku niklu oraz mechaniczną konsolidację uzyskanego proszku metodą prasowania próżnio- wego i wyciskania w temperaturze 673 K Własności mechaniczne uzyskanego kompozytu, jak również próbek wyżarzonych w 773 K/6 godz., badano w zakresie 293 K-770 K w próbie ściskania. Badania strukturalne wykazały silne rozdrobnienie skład- ników strukturalnych zarówno w materiale wyciskanym, jak również w próbkach wyżarzonych, co jest przyczyną wysokich własności mechanicznych uzyskanego kompojrytu. W przypadku próbek odkształcanych „na gorąco” praktycznie nie obserwuje się istotnych zmian morfologii struktury. Jednakże wyżarzanie w 823 K/6 godz. spowodowało zmiany strukturalne wywołane reakcją chemiczną między cząstkami NiO a osnową, której skutkiem było utworzenie silnie dyspersyjnych wydzieleń tlenku aluminium i ziam fezy międzymetalicznej typu AI3Ni.

16

Wpływ wielkości frakcji proszku amorficznego Fe60Co10Y8W1B20 na właściwości magnetyczne i mechaniczne kompozytu w osnowie polimerowej

44%

Pietrusiewicz P. , Nabiałek M. , Dośpiał M. , Bukowska A.

Przetwórstwo Tworzyw

|

2014

|

tom [R.] 20, nr 1 (157)

76--81

PL

W pracy badano wpływ wielkości frakcji amorficznego proszku wiązanego polimerem na właściwości magnetycznie miękkie i mechaniczne. Proszek został otrzymany poprzez niskoenergetyczne mielenie amorficznej płytki wytworzonej metodą wtłaczania ciekłego stopu do miedzianej formy. Na podstawie badań dyfrakcji promieni rentgenowskich stwierdzono, że kompozyty miały strukturę amorficzną. Wykorzystując magnetometr wibracyjny zmierzono statyczne pętle histerezy magnetycznej, na podstawie których wyznaczono parametry takie jak: magnetyzacja nasycenia (μoMs.) oraz pole koercji (Hc). Zmierzono mikrotwardość wykorzystując metodę Vickersa. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że wielkość amorficznych cząstek istotnie wpływa na zmianę parametrów magnetycznych jak i mechanicznych badanych kompozytów. Dodatkowo stwierdzono, że osnowa polimerowa izolująca amorficzne cząstki wpłynęła na pogorszenie parametrów magnetycznie miękkich w porównaniu do masywnych płytek.

EN

In the paper investigates the effect of the volume fraction of amorphous powders on the soft magnetic and mechanical properties. The powder was obtained by low-energy milling of amorphous plates produced by the injection of a liquid alloy into a copper mold. On the basis of X-ray diffraction, it was found that the composites had an amorphous structure. Using the vibrating sample magnetometer, the static hysteresis loops were measured, on which basis the basic magnetic parameters such as saturation magnetization (μoMs) and the coercive field (Hc) were determined. Microhardness was measured using the Vickers method. From the examinations, it was found that the size of the amorphous particles significantly influences the change of magnetic and mechanical parameters of the studied composites. Additionally it was found that the polymeric matrix insulating the amorphous particles affected the deterioration of soft magnetic parameters in comparison to the massive plates.

17

Rozpraszanie dyfuzyjne i metoda Rietvelda w badaniach materiałów nanokrystalicznych

44%

Karolus M. , Łągiewka E.

Archiwum Nauki o Materiałach

|

1999

|

tom T. 20, nr 4

207-239

PL

Niniejsza praca ma charakter metodyczny i jej podstawowym celem jest opracowanie procedury pozwalającej na wspólne wykorzystanie metody RDF i metody Rietvelda do opisu modelu budowy materiałów nanokrystalicznych wykazujących rentgenowski obraz dyfrakcyjny, tak jak materiały amorficzne, oraz określenie warunków stosowalności połączenia tych metod. Opierając się na analizie dyfuzyjnego rozpraszania promieniowania rentgenowskiego, na przykładzie nanokrystalicznych stopów Cu-Cd wykreślono funkcje RDF, z których wyznaczono wartości promieni i liczb koordynacyjnych, a także przybliżony model struktury. Korzystając z tych danych zastosowano procedurę Rietvelda, w której zmieniając takie wielkości jak: współczynniki dopasowania tła, funkcje opisujące kształt i szerokość połówkową linii dyfrakcyjnej, parametry komórki elementarnej, współrzędne położenia atomów, parametry obsadzeniowe (POP) i temperaturowe, wykreślano dyfraktogram teoretyczny i porównywano go z eksperymentalnym aż do otrzymania najlepszego dopasowania, tj. do uzyskania najmniejszych wartości czynników R. Uzyskane ostatecznie parametry budowy badanych materiałów posłużyły do wyrysowania modeli hipotetycznych "komórek elementarnych" badanych stopów. W pracy wykazano, że taki sposób postępowania dla materiałów nanokrystalicznych jest możliwy i prowadzi do określenia najbardziej prawdopodobnego modelu ich budowy. Z tego względu w podsumowaniu podano kolejne etapy realizacji zaproponowanej procedury.

EN

The aim of this paper was to prepare the procedure connecting the Radial Distribution Function Method and The Rietveld Refinement Method to study the nanocrystalline structure model. The conditions for applying these two methods were also studied. On the basis of the Radial Distribution Function obtained for nanocrystalline Cu-Cd alloys, the coordination numbers and radii of coordination spheres were determined. These results led to the first approximation of the model structure. Then the Rietveld Refinement Method was used to obtain the more likely model structure. The background, shape and FHWM of the diffraction line, parameters of unit cell x, y, z-parameters and POP parameters were refined during the whole procedure. The final results of Rietveld Refinement were used as the base for drawing the structure model of the hypothetical "unit cell". It was shown that the procedure described in this paper may be applied for selecting the most probable model structure of nanocrystalline materials.