Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

A Study of Suffering and Martyrdom in Islamic Ta'ziya and Christian Passion Plays

100%

Al-Khafaji A. S.

|

nr 1

DE

Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.

EN

The theme of suffering and martyrdom occupies a central place in the history of religion from the earliest time. In the myths of the ancient Near East, the hero is slain, but his death, then, guarantees the revival of life. Sacrifices are means for reaching higher and loftier stages of life; the Biblical and Qur'anic story of Abraham, who so deeply trusted God that he, without questioning, was willing to sacrifice his dear son, points to the importance of such sacrifice. Greek theater, on the other hand, grew out of a religious festival, and was often concerned with the deepest questions about morality and the relationship between mortals, gods, and fate; it was theoretically a temple of the god Dionysus, with his alter in the center. Church history is also rich with examples of art enhancing religious teaching. From the beginning of early churches through to the Middle Ages and beyond, people interact with images, music, ritual symbols and drama. Mystery, Miracle, Morality, which have developed successively, have led to the creation of what is called now "the passion plays of Christ". The passion play is a dramatic presentation which depicts Jesus Christ's passion , his trial, suffering, and death. It is a traditional part of Lent in several Christian denominations, particularly in Catholic tradition. The counterpart of the Christian Passion play in Islamic tradition is the "Ta'ziyeh" which means Condolence Theatre. It commemorates the martyrdom of Imam Hussein, grandson of Prophet Muhammad. As Christ gave his life as a sacrifice for the sake of humanity, Imam Hussein is seen as having sacrificed himself for the sake of Islam. In both traditions the theme of martyrdom is celebrated through literature. The reconnection of Church and drama was a recovery of former state of affairs which had been lost. It was a dream that came true on some modern poetic dramatists. Thus, many poetic plays were written on the theme of martyrdom and sacrifice in Christian traditions. In the Islamic tradition, the tragedy of Karbala inspired some modern Muslim poets to write modern poetic dramas about it. Modern poetic drama succeeded in performing a social function by dramatizing complex states of human spiritual and moral beings and it was the fruit of the seeds planted by Christ passion plays and Islamic T'azyia. It is the role of the poetic plays to show that the true meaning of martyrdom is to sacrifice one's self to give life to others, by making use of the heritage of hundreds of martyrs who sacrificed their lives defending the peaceful life of their countries against those terrorists who have killed life and destroyed peace. It is the most suitable time now for the writers of poetic drama to show through their work the difference between the true and genuine meaning of martyrdom and the deformed one.

FR

Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.

RU

Письмо о себе для создания мифа о писателе: Джузе Луиза Пеиксото

2

Islamic martyrdom in northern Nigeria

88%

Brakoniecka S.

Studies in African Languages and Cultures

|

2020

|

nr 54

143-162

EN

The paper discusses some elements of the tradition of martyrdom among Muslims in northern Nigeria. It describes the basic frameworks of the concept of martyrdom in Islam with special reference to its contemporary usage. Then it discusses the shape of the idea of martyrdom during the times of Usman ɗan Fodio’s jihad. It further examines the concept of martyrdom as presented in the speeches of Muhammad Yusuf, the ideologue of the Boko Haram organisation, as well as its practical implementation in the times of the current rebellion in northern Nigeria.

3

Christian Martyrdom Never Expires: Some Theological and Ethical Aspects of Obedience usque ad sanguinem

75%

Nowosad S.

|

nr 4

21-30

EN

Both in the past and today an act of bearing witness to faith in God through martyrdom has been a unique sign and testimony of love for Christ who himself was obedient to the Father usque ad mortem. It is at the same time a clear judgment against those cultures, which acknowledge odium fidei. In his moral encyclical Veritatis Splendor John Paul II points to several arguments in order to emphasize that the way of martyrdom has lost none of its relevance and significance for Christians nowadays. The Pope’s claim is grounded on the fact that “faith possesses a moral content” and so it is false to separate faith (credenda) from moral life (agenda) of those who believe. Consequently, in particular circumstances Christians are called to be ready to lay their lives both for love of God and acceptance of his commandments. Through imitating their Lord usque ad sanguinem his disciples demonstrate and defend their human dignity received from the Creator, the holiness of God’s law as well as the holiness of the Church.

PL

Poprzez całe dzieje chrześcijaństwa męczeństwo było szczególnym znakiem wierności wierze w Boga i wyrazem posłuszeństwa na wzór samego Chrystusa. Zarazem było i jest znakiem miłości “do końca” i sprzeciwu wobec każdej kultury, która głosi odium fidei. Jednocześnie w nauczaniu Kościoła dostrzega sie ewolucję rozumienia tego odium, które coraz szerzej obejmuje również kontekst kulturowy czy społeczny. W swojej encyklice moralnej Jan Paweł II wskazuje na kilka szczególnych argumentów na rzecz aktualności i znaczenia postawy męczeństwa, które staje na straży nie tylko samej wiary, ale również życia moralnego tych, którzy wierzą. Wiara i moralność są bowiem nierozerwalne. Stąd świadectwo męczeństwa potwierdza blask prawdy moralnej, a więc zobowiązującą wierność wymaganiom prawa moralnego wypływającym z godności osoby ludzkiej, ukazuje świętość prawa Bożego, a zarazem jawi sie jako znak świętości Kościoła.

4

Narzędzia pracy zawodowej w symbolice męczeństwa

75%

Stopniak F.

|

tom 6

328-337

EN

Nach einer einfuhrenden Erklarung der Begriffe ist der Autor in seinem Artikel darum bemuht, aut die Evolution des wissenschaftlichen Kommentars betreffs der Erlauterung der Leidensinstrumente und Berufszeichen in der Katakombenmalerei und auf den Grabtafeln aufmerksam zu machen.

5

Męczeństwo św. Genezjusza (Poganskie wyszydzanie Sakramentów św.)

75%

Bober A.

|

1983

|

tom 4

244-247

EN

translation

PL

tłumaczenie

6

The First Evangelization of Indigenous Peoples of New France: The Radical Way to Martyrdom of Jesuit Missionaries

71%

Piasecki P.

|

nr 36

167-178

PL

Francuscy jezuici odegrali znaczącą rolę w pierwszej ewangelizacji rdzennej ludności Ameryki Północnej na początku XVII wieku. Skupili się na ewangelizacji plemion Huronów i Irokezów, które pozostawały w ciągłym konflikcie ze sobą. Posługi ewangelizacyjnej nie łączyli z intere sami handlowymi krajów kolonialnych, zwłaszcza Francji. Po kilkunastu latach byli już w stanie przekazać prawdy ewangeliczne w językach plemiennych, będąc mocno zanurzonymi w lokalnej kulturze. Stali się prekursorami inkulturacji Ewangelii. Misjonarze charakteryzowali się głęboką duchowością chrystologiczną, zakorzenioną w kontemplacji krzyża, dlatego potrafili znosić trudy ewangelizacji. W wyniku przemyślanych strategii mocarstw kolonialnych wywołujących spory plemienne musieli stawić czoła licznym przeciwnościom, co ostatecznie wielu z nich doprowadziło do męczeństwa. Ich misyjny wysiłek stał się drogą do osobistej świętości i niezastąpionym wkładem w umocnienie nowo utworzonych wspólnot kościelnych na amerykańskiej ziemi.

EN

The French Jesuits played a significant role in the first evangelization of the indigenous peoples of North America in the early 17th century. They focused on the evangelization of the Huron and Iroquois tribes which remained in constant conflict with each other. In their work they cut themselves off from the commercial interests of colonial countries, especially of France. After a dozen or so years, they were already able to convey evangelical values in tribal languages, being firmly immersed in the local culture. Thus, they were precursors of the inculturation of the Gospel. The missionaries were characterized by deep Christological spirituality, founded on contemplation of the cross, and, therefore, able to endure boldly the hardships of evangelization. As the result of the vile strategies of colonial powers stirring up tribal disputes, they faced numerous misfortunes, and, ultimately, many of them suffered martyrdom. Consequently, their missionary effort became a path to personal holiness and an irreplaceable contribution to the strengthening of the newly established Church communities on the American soil.

7

Rotunda – pierwsze upamiętnione miejsce martyrologii na Zamojszczyźnie

63%

Koper E. , Bonusiak W. , Chrobaczyński J.

|

nr Tom XXX

271-298

EN

The Rotunda was a military object in the defense system of Zamosc Fortressin the 19th century. During World War II, it served as a prisoner of war transit camp for the German Security Police. Between 1940 and 1944 many representatives of the local elites as well as underground members died there. The estimated number of victims is around 8 000. The total number of prisoners that were moved through the transit camp is estimated to be around 50 000. Rotunda was the first site in the region to be commemorated after the war. The initiative to commemorate the place was a result of social activity. Despite many difficulties, the Rotunda and the adjacent land were secured. In the 1950s, a lot of bodies of the World War II victims were exhumed into the Rotunda. Currently, it is a very important symbol of martyrdom in the Zamojszczyzna region. Among the buried are: Polish soldiers who died in September 1939, partisans, Jewish and Romani populace, as well as Soviet soldiers.

PL

Rotunda była obiektem o charakterze militarnym w systemie obronnym Twierdzy Zamość w XIX wieku. Podczas II wojny światowej pełniła rolę jenieckiego obozu przejściowego niemieckiej Policji Bezpieczeństwa. W latach 1940–1944 zginęło tam wielu przedstawicieli lokalnych elit i członków konspiracji. Liczba szacunkowa ofiar wynosi około ośmiu tysięcy. Najprawdopodobniej przez obóz przeszło 50 tys. więźniów. Po wojnie było to pierwsze miejsce upamiętnione w regionie. Inicjatywa upamiętnienia była rezultatem działań społecznych. Pomimo różnych problemów, udało się zabezpieczyć obiekt wraz z przyległym terenem. W latach 50. XX w. ekshumowano na Rotundę wiele ciał ofiar II wojny światowej. Obecnie stanowi ona bardzo ważny symbol martyrologii na Zamojszczyźnie. Pochowano tam m.in. żołnierzy polskich, którzy polegli we wrześniu 1939 roku, partyzantów, ludność żydowską i romską oraz żołnierzy sowieckich.

8

Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie

63%

Abassy M.

|

tom XIV

37-56

EN

The discussion over the chosen examples of martyrs in Shi’i Islam, upon the background of socio-cultural changes of contemporary Iran is the purpose of this paper. The idea of shahadat is one the most vital cultural patterns, that became activated in the periods regarded by Muslims as oppressive for them. Merging the concept of martyrdom with notions as zolm (violence) and adalat (justice), so important for the Shi’i Islam generates new content of the word jihad. The basic pattern of the Kerbela battle was discussed in the paper. Its contemporary actualizations: during the Constitutional Revolution (1905-1911) and the Islamic Revolution (1979) were then analyzed. It was proven that the patterns of martyrdom are activated in the atmosphere of revolutionary turmoil when a society faces bloody acts of violence.

PL

Celem rozważań w niniejszym artykule jest przedstawienie wybranych przykładów męczenników w szyickim islamie na tle przemian kulturowo-społecznych współczesnego Iranu. Idea szahadat jest jednym z najbardziej żywotnych wzorów kulturowych, aktywizujących się szczególnie w czasach uznanych przez muzułmanów za opresyjne wobec wyznawców islamu. Połączenie koncepcji męczeństwa z ważnymi dla szyickiego islamu pojęciami zolm (przemoc) i adalat (sprawiedliwość) generuje nowe treści słowa dżihad (walka). W artykule został omówiony podstawowy paradygmat: bitwa pod Kerbelą, a następnie – jego współczesne realizacje: w czasie dwóch rewolucji: konstytucyjnej (1905-1911) oraz islamskiej (1979) Wykazano, że to właśnie w atmosferze rewolucyjnego wrzenia, gdy społeczeństwo staje w obliczu krwawych aktów przemocy, ożywają wzory męczeństwa.

9

Wpływ wzoru życia i śmierci bł. Ks. Józefa Jankowskiego na kształtowanie systemu wartości u dzieci i młodzieży w szkole podstawowej im. bł. Ks. Józefa Jankowskiego w Czyczkowach

63%

Pestka A. M.

|

tom 55

269-280

EN

This paper presents Rev. Jozef Jankowski as an example for young people on the example of the Primary School in Czyczkowy which was named after him. He came from this village and grew there. Father Jozef was active in the priestly ministry between 1936 and 1941. Despite tortures and other forms of persecutions he never renounced his faith in God and his love for neighbour which eventually led him to martyrdom at the Auschwitz concentration camp. His memory is still very much alive in his home village and especially its school. There is abundant evidence for this which has been collected from documents, press articles, event reports and other forms of student activities which foster Rev. Jankowski as a role model for the young generation.

PL

Celem artykułu jest wskazanie bł. ks. Józefa Jankowskiego jako wzoru do naśladowania, szczególnie dla młodego pokolenia dzieci i młodzieży, na przykładzie społeczności Szkoły Podstawowej im. bł. ks. Józefa Jankowskiego w Czyczkowach. Ks. Józef wywodzi się z tej wsi, tam się urodził, wychował, chodził do miejscowej szkoły i żył pośród tych ludzi. Tam budziło się jego powołanie do kapłaństwa, które zrealizował. Czas jego kapłaństwa przypadł na lata przedwojenne – 1936 r. – i wojenne – do 1941 r. Pomimo zawieruchy wojennej, aresztowania, tortur w więzieniu Pawiak w Warszawie, aż po męczeńską śmierć w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu nigdy nie wyparł się wiary w Boga i miłości do drugiego człowieka. Dlatego jest wzorem do naśladowania w każdym czasie. Artykuł wskazuje, że wzór ks. Józefa jest wykorzystywany w społeczności Czyczków, którego szkoła obrała sobie na patrona. Autorka artykułu dotarła do dowodów materialnych i niematerialnych, które świadczą o tym, że jego kult jest wciąż żywy, a uczniowie są wychowywani w oparciu o wartości, które prezentował ks. Józef. Świadczą o tym dokumenty szkolne, artykuły lokalnej prasy, wydarzenia, które są organizowane w szkole, a które są związane z osobą bł. ks. Józefa.

10

Misjonarze męczennicy a wolność religijna, Warszawa 2023 (ss. 186, Uniwersyteckie Centrum Badań Wolności Religijnej UKSW w Warszawie)

63%

Piasecki P.

|

tom 28

97-99

EN

The publication’s goal is to fill a void by demonstrating the value of missionary martyrdom in the context of the right to religious freedom. Furthermore, the study defends the dignity of Christians and reveals the value of the sacrifice made by the community of believers in every corner of the world, as represented in the martyrdom of missionaries. Martyrdom has been present in the Church as a form of testimony from its inception. However, it is important to remember that it is always the result of abuses of the right to life and the freedom to practise one’s faith. The purpose of this publication is to identify the current reference of the martyrdom of missionaries to religious freedom rights, as well as the causes and consequences of violations of these rights, not only by individuals, but also by representatives of various social movements or even state institutions.

PL

Publikacja ma na celu wypełnienie luki w prezentowaniu wartości męczeństwa misjonarzy w kontekście prawa do wolności religijnej. Ponadto opracowanie to stanowi wyraz obrony godności chrześcijan oraz ukazuje wartość ofiary wyrażonej w męczeństwie misjonarzy, jaką wspólnota wierzących ponosi w każdej części świata. Jako forma świadectwa, męczeństwo obecne jest w Kościele od samego początku chrześcijaństwa. Jednak dzisiaj należy nieustannie przypominać, że stanowi ono zawsze konsekwencję łamania prawa do życia i swobodnego wyznawania własnej religii. Publikacja zawiera określenie aktualnego odniesienia męczeństwa misjonarzy do praw wolności religijnej, a także przyczyn i skutków łamania tychże praw nie tylko przez jednostki, ale i przez reprezentantów rozmaitych ruchów społecznych czy nawet instytucji państwowych.

11

Świętość i wolność - nowe wyzwania dla współczesnych chrześcijan. Kleryk Sługa Boży Alfons Mańka OMI wśród kleryków–męczenników II wojny światowej. Red. Paulina Jabłońska. Warszawa 2022 (ss. 207, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)

63%

Różański J.

|

tom 28

101-106

EN

The research topic of the reviewed monograph is the phenomenon of holiness as a path to true human freedom in the context of the new challenges confronting the modern Christian. The life and death of the seminarian Alphonse Mańka OMI, a martyr of World War II, is examined in particular. The authors of the monograph attempt to address the question of what factors (methods of upbringing) impact the formation of a mature attitude of faith, capable of overcoming the suffering caused by persecution. A multifaceted, interdisciplinary educational paradigm is required at Polish seminaries for this goal. In order for it to be implemented, it is vital to develop an environment in the family home for the maturation of a priestly or religious vocation. It is also important to show this path of life in its broader context, which includes religious persecution.

PL

Przedmiotem badawczym recenzowanej monografii jest fenomen świętości jako droga do prawdziwej wolności człowieka w optyce nowych wyzwań rysujących się przed współczesnym chrześcijaninem. W sposób szczególny rozpatrywany jest przypadek życia i śmierci kleryka Alfonsa Mańki OMI, męczennika II wojny światowej. Autorzy monografii próbują znaleźć odpowiedź jakie czynniki (metody wychowania) mają wpływ na ukształtowanie się dojrzałej postawy wiary, zdolnej przezwyciężyć cierpienie spowodowane prześladowaniem. W tym celu potrzeba wielowymiarowego, interdyscyplinarnego modelu wychowania w seminariach duchownych w Polsce. Do jego wdrażania potrzebne jest stworzenie klimatu dojrzewania powołania kapłańskiego czy też zakonnego w domu rodzinnym. Ważne jest także ukazanie tej drogi życia w jej szerokim kontekście, w tym w kontekście prześladowań religijnych.

12

Ethos męczeństwa i "non violence" w II stuleciu chrześcijaństwa

63%

Drożdż A.

|

tom 12

87-105

IT

L’articolo affronta il tema del "martirio cristiano" costellato di richiami e di analogie etiche che ricordano l'ethos di non violenza.

13

Canonical Understanding of Martyrdom

63%

Kohútek M.

|

nr 17 (2)

57-71

PL

Przez męczeństwo uczeń upodabnia się do swego Mistrza, który dobrowolnie przyjął śmierć za zbawienie świata i podąża za Nim aż do przelania krwi. Z tego względu Kościół ceni męczeństwo jako wspaniały dar i największy dowód miłości. Męczeństwo i powołanie do męczeństwa nie są owocem ludzkiej decyzji i wysiłku, ale jest odpowiedzią na inicjatywę i wezwanie Boga. Kiedy Bóg zaprasza kogoś do tego świadectwa miłości, dostosowuje go do tego powołania i daje mu możliwość życia w taki sposób, aby dawać świadectwo wierze. Tworzy to żywą wspólnotę między Chrystusem a męczennikiem, w której męczennik może czerpać siłę do swojej decyzji.

EN

By martyrdom a disciple takes likeness to his Master, who voluntarily accepted death for the salvation of the world, and follows Him right until the shedding of blood. For this reason the Church values martyrs as excellent gifts and greatest proofs of love. Martyrdom and the calling to martyrdom are not results of human decision and effort, but answers to God’s initiative and calling. When God calls a person to give this testimony of love, He enables him for this calling, and gives him the ability to live in this loving way of life, and bear witness to faith. This creates a live communion between Christ and the martyr, where the martyr can draw strength for his decision.

14

Martyrdom, suicide and absolute negative norms

63%

Głowala J.

|

nr 2

127-141

EN

The article focuses on the difference between murder or suicide and the act of martyrdom. The arguments refer to John Paul II’s teaching on absolute moral norms and John Finnis’ theory of basic human goods. The core of the text is a discussion with the approach of Finnis who claims that a martyr merely accepts her own death as a side-effect of her other intentional action; the discussion is based on Aquinas’s insights (mainly in "Summa theologiae") and aims to show that death is not merely an accepted side−effect, but somehow enters into the specification of the act of martyrdom. The general conclusion is that the difference between martyrdom and suicide or murder requires a refined theory of intentional action, as opposed to non−intentional effecting of something, and also, above all, calls for still more diligent study of what exactly the prime and proper objects of practical reason, of proposal, of choice and of action itself are.

15

Męczeństwo św. Floriana

63%

Pławecki A.

|

tom 6

411-425

EN

translation

PL

tłumaczenie

16

Kontekst historyczny procesu beatyfikacyjnego męczenników z Pratulina i ich duchowe dziedzictwo dzisiaj

51%

Matwiejuk K.

|

nr Teologiczne Studia Siedleckie

217-245

EN

The trial of the Uniate martyrs from Pratulin in 1874 was started in 1919 by Bishop Henryk Przeździecki, the first ordinary of the resurrected diocese of Janów, i.e. Podlasie. The beatification of the Servants of God, Wincenty Lewoniuk and XII companions, was carried out in Rome on October 6, 1996 by Pope John Paul II. The attitude of the blessed Pratulin martyrs was shaped above all by the liturgy. The Synod of the Uniate Church, held in Zamość in 1720, contributed to the revival of religious life in Uniate dioceses through the in-depth formation of pastors and certain changes in liturgical rituals. Blessed martyrs from Pratulin grew up to sanctity in a climate of persecution provoked by politicized Orthodoxy. Their heroic testimony is the spiritual heritage of the Diocese of Siedlce. Successive generations of Christ's followers will recognize this heritage, accept it and consolidate it by living the Gospel, loving the Church and praying for the unity of divided Christians.

PL

Beatyfikacja w Kościele katolickim jest urzędowym aktem kościelnym. Zezwala on na publiczny kult o charakterze lokalnym, zatem w diecezji czy zakonie, konkretnej zmarłej osoby. Uroczyste ogłoszenie nowego błogosławionego poprzedza żmudny proces beatyfikacyjny. Proces unickich męczenników z Pratulina z 1874 roku rozpoczął w 1919 roku bp Henryk Przeździecki, pierwszy ordynariusz reaktywowanej diecezji janowskiej czyli podlaskiej. Kompletną dokumentację, tzw. Positio super martyrio, przygotowała prof. Hanna Dylągowa w 1995 roku. Papież Jan Paweł II dokonał beatyfikacji Sług Bożych Wincentego Lewoniuka i XII współtowarzyszy w Rzymie 6 października 1996 roku. Prośbę o dokonanie beatyfikacji i podziękowanie za nią wygłosił wobec Ojca Świętego biskup siedlecki Jan Wiktor Nowak. Synod Kościoła unickiego, obradujący w 1720 roku w Zamościu, przyczynił się do ożywienia życia religijnego w diecezjach unickich. Zainicjował pogłębioną formację duszpasterzy i wprowadził pewne zmiany w obrzędowości liturgicznej. Postawę błogosławionych męczenników z Pratulina kształtowała nade wszystko liturgia. Jest ona bowiem miejscem i sposobem doświadczania zbawczej obecności Chrystusa. Męczennicy z Pratulina dorastali do świętości w klimacie prześladowań, prowokowanych przez upolitycznione prawosławie. Ich heroiczne świadectwo jest błogosławioną cząstką duchowego dziedzictwa diecezji siedleckiej. Kolejne pokolenia wyznawców Chrystusa to dziedzictwo poznają, przyjmują je i utrwalają, żyjąc według Ewangelii, miłując Kościół, i modląc się o zjednoczenie podzielonych chrześcijan.

17

A Tale of Two Women. Reflections on Two Types of Morality , One Hundred Years after the Birth of St. John Paul II

51%

Kampowski S. M.

|

nr 15

213-232

PL

W setną rocznicę urodzin św. Jana Pawła II niniejszy artykuł podejmuje temat jego spuścizny w teologii moralnej, badając trwałą aktualność encykliki Veritatis Splendor z 1993 roku. W przeciwieństwie do tego, co niektórzy autorzy nazywają nową moralnością, encyklika ta podtrzymuje klasyczne pojęcie moralności jako sfery, w której mamy do czynienia z absolutem, do tego stopnia, że można nawet być wezwanym do złożenia męczeńskiej ofiary z własnego życia. Jako postać moralności klasycznej, esej przedstawia Antygonę, która ryzykowała życie, by uczcić ciało zmarłego brata. Inną kobietą która służy jako postać nowej moralności jest Pani Bergmeier, chwalona przez zwolenników tego podejścia za to, że popełniła cudzołóstwo by móc zjednoczyć się z rodziną. Analizując różnice między tymi dwoma postaciami, artykuł przypomina klasyczne rozróżnienie między wyborem a intencją oraz argumentuje, że nowa moralność zapomniała o momencie wyboru, zaliczając go całkowicie do intencji. W swoim nauczaniu na temat moralnego przedmiotu czynu i czynów z natury złych Veritatis Splendor broni podstawowego doświadczenia moralnego – tego, że mamy wybór i że nasze wybory mają znaczenie.

DE

Anlässlich des hundertsten Jahrestages der Geburt von Johannes Pauls II. denken wir über sein Vermächtnis in der Moraltheologie nach, indem wir die bleibende Gültigkeit der Enzyklika Veritatis splendor von 1993 untersuchen. Im Gegensatz zu dem, was einige Autoren die neue Moral nennen, hält dieses päpstliche Dokument an der klassischen Vorstellung von Moral als einer Sphäre fest, in der wir dem Absoluten begegnen, bis zu dem Punkt, an dem man sogar dazu aufgerufen werden kann, sein Leben im Martyrium hinzugeben. Als eine Figur der klassischen Moral stellt der Aufsatz Antigone vor, die ihr Leben riskierte, um die Leiche ihres toten Bruders zu ehren. Eine weitere Frau dient als Figur einer neuen Moral: Frau Bergmeier, die von den Befürwortern dieses Ansatzes dafür gelobt wird, dass sie Ehebruch begangen hat, um mit ihrer Familie wieder vereint zu werden. Der Artikel analysiert die Unterschiede zwischen den beiden Beziehungen und erinnert an die klassische Unterscheidung zwischen Wahl und Absicht. Es wird argumentiert, dass die neue Moral den Moment der Entscheidung vergessen hat, da sie die Absicht in den Vordergrund stellt. In seiner Lehre über das moralische Handlungsobjekt und die in sich bösen Taten verteidigt der Papst in Veritatis splendor die grundlegende moralische Erfahrung, dass wir eine Wahl haben, und dass unsere Entscheidungen von Bedeutung sind.

EN

On the centenary of the birth of St. John Paul II, this article reflects on his legacy for moral theology by examining the enduring relevance of his 1993 Encyclical Veritatis Splendor. Against what some authors call the new morality, this papal document holds up the classical notion of morality as a realm in which we encounter the absolute, to the point that one may even be called upon to lay down one’s life in martyrdom. As a figure of classical morality, the essay presents Antigone, who risked her life to honor her dead brother’s body. A different woman serves as a figure of the new morality: Mrs. Bergmeier, who is praised by some of the proponents of this approach for having committed “sacrificial” adultery in order to be reunited with her family. Examining the differences between these two accounts, the paper recalls the classical distinction between choice and intention. It is argued that the new morality has forgotten about the moment of choice, subsuming it entirely under the intention. In its teaching on the moral object and intrinsically evil acts, Veritatis Splendor defends the basic moral experience that we have a choice and that our choices matter.

18

Bl. Fr. Jerzy Popieluszko’s Patriotic Model: St. Maximilian M. Kolbe, the Martyr of Auschwitz-Birkenau

51%

Szczecina G. K.

|

tom 17

|

nr 1

EN

The moral messages that Bl. Jerzy Popieluszko’s conveyed in the homilies that he gave during his famous “Masses for the Fatherland” are still relevant today, particularly with regard to fundamental issues concerning the values of man and society. Patriotism is among the many topics that this martyr addressed. Fr. Popieluszko looked up to St. Maximilian Maria Kolbe, OFM Conv, as a personal example of love and the gift of oneself to God and one’s neighbor. St. Maximilian, otherwise known as the Martyr of Auschwitz-Birkenau, and his life, pastoral ministry, teaching, boundless charity, and self-offering for the Church and Poland were an inspiration to Fr. Jerzy. As he read the “Knight of the Immaculate” publications as a youth, the young future priest from Warsaw was fascinated with the Franciscan’s life. Years later, the figure of St. Maximilian Maria Kolbe served to show Fr. Jerzy the importance of the virtue of patriotism in the life of every Christian, particularly Poles.

PL

Przesłanie moralne bł. ks. Jerzego Popiełuszki zawarte w Jego kazaniach, które wygłosił w trakcie słynnych „Mszy św. za Ojczyznę”, jest wciąż aktualne, również w kwestii podstawowych wartości człowieka i społeczeństwa. Wśród wielu tematów, które podejmował męczennik komunizmu znalazło się również zagadnienie patriotyzmu. Jednym z osobowych wzorów, którego ukazywał ks. Popiełuszko jako przykład umiłowania oraz oddania się Bogu, bliźniemu i Ojczyźnie, był św. Maksymilian M. Kolbe. Ofiara obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu dla ks. Jerzego była inspiracją w życiu, posłudze duszpasterskiej, nauczaniu i bezgranicznej miłości, ofiarności Kościołowi i Polsce. Już w latach wczesnej młodości przyszły warszawski kapłan dzięki lekturze pisma „Rycerz Niepokalanej” zafascynował się życiem franciszkanina. Jego postać po latach posłużyła mu do ukazania ważności prawidłowo rozumianej cnoty patriotyzmu w życiu każdego chrześcijanina, zwłaszcza Polaka.

19

Voir l’audible, aspirer à l’invisible inaccessible : l’hypotypose comme adaptation aux règles classiques dans la dramaturgie hagiographique française du XVIIe siècle

51%

Conboy A.

|

nr 11

159-174

EN

During the 17th century, the establishment of neo-Aristotelian rules imposed restrictions on French dramatic art. At the same time, dramatists created a number of hagiographic plays, seemingly incompatible with the purified classical stage. How could one limit the multivalent life of their protagonists to twenty-four hours? How could one perform the focal point of lives of saints, that of their deaths, without transgressing the necessary bienséance and vraisemblance? Hypotyposis complemented the protagonists’ narratives in the hagiographic corpus. Through the description of conversion and martyrdom, the plot could be supplemented and understood by the spectators. Additionally, these vivid descriptions inspired the conversion of secondary characters. This article will address how dramatists used hypotyposis to adapt hagiographic plays to the dramatic restrictions of their time.

FR

Au XVIIe siècle les règles néo-aristotéliciennes ont imposé des restrictions à la conception française du drame. En même temps, les dramaturges parisiens ont créé beaucoup de pièces hagiograhiques, apparemment incompatibles avec la scène classique purifiée. Comment limiter la vie multiforme des protagonistes à une période de vingt-quatre heures ? Comment représenter le point culminant de la vie du saint, celui de sa mort, sans atteindre à la bienséance et à la vraisemblance prescrites ? L’hypotypose permettait de contourner ces difficultés. En décrivant les moments de conversion et de martyre, les récits étaient complétés et pouvaient être compris par les spectateurs. De plus, ces vives descriptions incitaient d’autres personnages à se convertir. Dans cet article, il s’agira d’examiner les façons dont l’hypotypose était utilisée par les dramaturges hagiographiques pour s’accommoder aux restrictions dramatiques de leur temps.

20

Niech żyje wolność! Wpływ książki na przemianę duchową czytelnika (na przykładzie Hansa i Sophie Scholl)

44%

Wawrzynek K. A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum

|

2018

|

tom 2

|

nr 27

55-71

EN

The aim of this article is to show on the example of the siblings Hans and Sophie Scholl the influence of books, furthermore the power of the word and the content, contained in the books on the spiritual transformation of the human being. A deeply rooted in Christian values and in liberal world views parental home, the contact with art and music, but in particular the reading masterpieces of outstanding writers, philosophers and theologians were for Scholl siblings in the time of the Nazi regime, the unwavering basement not only of their intellectual development, but above all of their spiritual transformation, which releases an enormous power, to oppose passively against the manipulating and terrorising regime, creating and spread the leaflets of the White Rose, but also the power of an unlimited courage to give their lives for saving the personal freedom of the mankind.

PL

Celem artykułu jest ukazanie wpływu książki na przemianę duchową człowieka na przykładzie rodzeństwa Hansa i Sophie Scholl. Głęboko zakorzeniony w wartościach chrześcijańskich i liberalnych poglądach dom rodzinny, kontakt ze sztuką i muzyką, a zwłaszcza czytanie dzieł wybitnych literatów, filozofów i teologów, stanowiło dla rodzeństwa Scholl nie tylko podstawę rozwoju intelektualnego, ale przede wszystkim przemiany duchowej. Wyzwoliła ona w nich siłę do biernego przeciwstawienia się reżimowi poprzez tworzenie i rozpowszechnianie ulotek Białej Róży, jak również odwagę do oddania swojego życia za ocalenie wolności osobistej człowieka.