Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Retencja malych zbiornikow wodnych w zachodniej czesci zlewni rowu Wyskoc

100%

Juszczak R. , Kedziora A.

Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Melioracje i Inżynieria Środowiska

|

2004

|

tom 25

193-200

2

Prognoza zamulania małego zbiornika wodnego

100%

Michalec B. , Tarnawski M. , Kupiec A.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2006

|

nr 2/1

PL

Opracowano prognozę zamulania małego zbiornika wodnego znajdującego się na cieku nieobjętym obserwacjami hydrologicznymi. Brak danych o wielkości przepływów i koncentracji rumowiska unoszonego oraz wielkości transportu rumowiska wleczonego, skłania do zastosowania metod pośrednich. Umożliwiają one określenie ilości rumowiska dopływającego do zbiornika. Badaniami wielkości zamulania objęto zbiornik w Narożnikach, znajdujący się na potoku Dęba. W obliczeniach dostawy rumowiska do zbiornika zastosowano metody Reniger-Dębskiego, Brańskiego i DR-USLE. Przeprowadzono badania terenowe w celu określenia sposobu zagospodarowania zlewni badanego zbiornika. Określono rodzaj gruntu i jego skład z obszarów użytkowanych rolniczo i z terenów leśnych. Wyniki prac terenowych umożliwiły wyznaczenie parametrów równania strat glebowych, stanowiącego podstawę obliczeń metodą DR-USLE. Obliczony stopień zamulania, na podstawie pomiarów wielkości zamulania zbiornika, wynosi 0,58%. Obliczono wzorem Gončarova zamulanie zbiornika w kolejnych latach eksploatacji. Wyniki prognozy wielkości zamulenia po 4 latach eksploatacji porównano z wynikami pomiarów. Najwyższą zgodność wyników prognozy zamulenia opracowanej na podstawie wyników pomiarów uzyskano z wynikami prognozy, w której średni roczny transport rumowiska obliczono metodą DR-USLE. Stwierdzono, że wyłącznie zbiornika z eksploatacji, w wyniku zamulenia stanowiącego 80% jego pojemności pierwotnej, nastąpi po ponad 1100 latach.

EN

A forecast of silting was developed for a small water reservoir on a watercourse not included in hydrological observations. Lack of data on the flow volumes, sediment concentration and suspended load transport suggest the use of indirect methods. These make possible determining the amount of sediment amount supplied to the reservoir. Studies on silting volume covered a reservoir at Narożniki situated on the Dęba stream. The methods of Reniger-Dębski, Brański and DR-USLE method were used in computations of sediment supply to the reservoir at Narożniki. Field studies were conducted to determine the way of management of the studied reservoir catchment. The kind of ground and its composition in the agriculturally used areas and forest sites were determined. The results of field works made possible to fix the parameters of the universal soil loss equation, which is the basis for computations using DR-USLE method. The silting degree computed on the basis of the reservoir silting measurements is 0.58%. The reservoir silting in successive years of its operation was calculated using Gončarov formula. The results of silting forecast after four years of operation were compared with the results of measurements. The highest compatibility of results for silting forecast developed on the basis of measurements was obtained knowing the average annual sediment transport computed using DR-USLE method. It was found that excluding the reservoir from operation due to silting of the 80% of its initial capacity, will occur after over 1100 years.

3

Małe zbiorniki wodne w wyrobiskach poeksploatacyjnych Pomorza Zachodniego

100%

Pienkowski P. , Podlasinski M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG

|

2007

|

nr 06

4

Rola malych zbiornikow wodnych w ochronie bioroznorodnosci

100%

Ozgo M.

Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody

|

2010

|

tom 29

|

nr 3

117-124

5

Ocena intensywnosci procesu zamulania malych zbiornikow wodnych w dorzeczu Gornej Wisly

100%

Michalec B.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Rozprawy

|

2008

|

nr 328

1-193

6

Metoda prognozowania zamulenia zbiornika wodnego na podstawie pomiaru pojemności

88%

Bak L. , Dabkowski S. L. , Gorski J.

Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie

|

2011

|

tom 11

|

nr 4[36]

7

Retencyjna rola malych zbiornikow wodnych wlaczonych do sieci drenarskiej w warunkach Rowniny Sepopolskiej

88%

Koc J. , Cymes I.

Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Melioracje i Inżynieria Środowiska

|

2004

|

tom 25

239-246

8

Wpływ małego stawu przepływowego na ilość rumowiska unoszonego w cieku

88%

Szewranski S. , Sasik J. , Zmuda R.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Inżynieria Środowiska

|

2001

|

tom 21

9

Retencja małych zbiorników wodnych we wschodniej części zlewni rowu Wyskoć

88%

Juszczak R. , Lesny J.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Inżynieria Środowiska

|

2004

|

tom 13

10

Analiza zamulania zbiornika wodnego w Zesławicach

88%

Michalec B.

Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych

|

2008

|

nr 37

11

Określenie ciężaru objętościowego osadów dennych stawów rybnych

88%

Bednarczyk T. , Madeyski M.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Inżynieria Środowiska

|

2002

|

tom 23

12

Retencja zbiornikowa jako jedna z podstawowych form małej retencji

88%

Mizgalewicz M. , Wolak A.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Inżynieria Środowiska

|

2004

|

tom 13

13

Breeding avifauna of small mid-field ponds in North-western Poland

75%

Surmacki A.

Acta Ornithologica

|

1998

|

tom 33

|

nr 3-4

149-157

EN

37 small mid-field ponds were studied in 1993-1996. All ponds were habitat islands surrounded by agricultural landscape. The ponds size ranged from 0.1 to 4.5 ha. 13 microhabitats were distinguished within the water bodies and their shore zones. Each pond was surveyed 2-6 times during one breeding season. The number of breeding pairs of territorial species has been derived from the maximal count of simultaneous records of singing males. Other species were estimated on the basis of the number of adults in the peak of the breeding period. 572 pairs of 54 species were recorded. The dominant species were: Acrocephalus scirpaceus, Emberiza schoeniclus, Acrocephalus palustris, Fulica atra, Emberiza citrinella and Anas platyrhynchos. The water bodies area and microhabitats number were important factors which influenced the numbers of species and pairs in water bodies surveyed. In the most cases, the species on the ponds were represented by a single pair. In comparison to other lakes in NW Poland, small mid-field ponds are an important breeding biotope for: Anser anser, Podiceps grisegena, Gallinula chloropus and Rallus aquaticus.

PL

Celem pracy była charakterystyka ugrupowań ptaków lęgowych małych zbiorników śródpolnych na Pomorzu Zachodnim. Określono również wpływ wielkości powierzchni i zróżnicowania środowiskowego na badane ugrupowania oraz wskazano na rolę tych zbiorników wodnych dla ptaków krajobrazu rolniczego. Badania przeprowadzono w latach 1993-96 na 37 zbiornikach śródpolnych (oczkach wodnych) o powierzchni od 0,1 do 4,5 ha położonych w woj. szczecińskim (ryc. 1). Wyróżniono na nich 13 mikrośrodowisk tworzonych przez dobrze wyodrębniające się i łatwe do identyfikacji elementy struktury zbiornika (np. obszar otwartego lustra wody, szuwary trzcin, drzewa). Liczbę mikrośrodowisk stwierdzonych na zbiorniku przyjęto za miarę jego zróżnicowania środowiskowego. Poszczególne zbiorniki badano w jednym sezonie lęgowym, licząc zarówno gatunki wodne [A] jak i związane z obrzeżami zbiorników [Е]. Na każdym zbiorniku przeprowadzono od 2 do 6 liczeń w okresie od kwietnia do czerwca. Kryterium lęgowości oraz liczebność kaczek, perkozów, chruścieli i błotniaka stawowego oceniano w oparciu o metody opisane przez Borowiec et al. (1981) oraz Ranoszka (1983), wprowadzając kilka zmian w celu dostosowania ich do specyfiki badanego środowiska. Stwierdzono ogółem 54 gatunki lęgowe z 572 parami (tab. 1). Duży udział gatunków obrzeży zbiorników [E] wiąże się z działaniem efektu styku. Wilgotność podłoża oraz spływ nawozów z pól przyczyniają się do bujnego rozwoju roślinności w tej strefie zbiorników, co z kolei czyni je atrakcyjnymi miejscami dla gatunków gniazdujących na drzewach i krzewach. Ponadto, dla większości gatunków tej strefy, otaczające pola są dogodnym miejscem żerowania. Stwierdzono, że liczba gatunków na badanych zbiornikach była pozytywnie skorelowana zarówno z liczbą mikrośrodowisk (p < 0,01) jak i wielkością powierzchni zbiorników (p = 0,04). Głównym czynnikiem wpływającym pozytywnie na liczbę gatunków na zbiornikach była jednak liczba mikrośrodowisk, od której zależało 54% zmienności w liczbie gatunków na badanych zbiornikach. Zależność liczby gatunków od wielkości powierzchni (ryc. 3) wynikała przede wszystkim z wyższej liczby mikrośrodowisk na większych zbiornikach (r = 0,62, n = 37, p < 0,01, ryc. 4). Rzeczywisty udział czynnika powierzchni w zmienności w liczbie gatunków wyniósł tylko 5,5%. Znalezione zależności nawiązują do teorii zróżnicowania siedliskowego, w myśl której różnorodność siedliskowa zwiększa się wraz ze wzrostem badanej powierzchni (Wiliams 1943, Lack 1976). Gatunki lęgowe na danym zbiorniku były zwykle reprezentowane przez jedną parę, dlatego zmienność w liczbie par w 31% zależała od liczby gatunków (p < 0,05). Wielkość powierzchni zbiornika miała również niewielki wpływ na wzrost liczby par lęgowych co i zapewne związane było z tym, że większe zbiorniki miały większe płaty mikrośrodowisk. Na badanych oczkach śródpolnych występowała większość gatunków typowych dla jezior Pomorza Zachodniego (Górski 1991, Górski et al. 1991) a znacznie częściej niż na jeziorach występowały tam: gęgawa, perkoz rdzawoszyi, kokoszka wodna i wodnik. W porównaniu z niewielkimi zbiornikami śródpolnymi w północnych Niemczech (Plath 1982) oraz na Pobrzeżu Słowińskim (Górski 1988), badane obiekty wyróżniały się większą liczbą gatunków, par lęgowych oraz większym udziałem gatunków wodnych (tab. 2). Różnice te związane są głównie z większymi powierzchniami zbiorników badanych na Pomorzu Zachodnim a także z lepiej wykształconą tam roślinnością szuwarową z klasy Phragmithetea, będącą środowiskiem większości gatunków ptaków wodnych. Dla większości gatunków wodnych zbiorniki śródpolne stanowią jedyne ostoje w krajobrazie rolniczym. Adaptacja niektórych gatunków, np.: żurawia i gęgawy, do tych środowisk może decydować o wzroście liczebności ich lokalnych populacji.

14

Intensywność zamulania się małych zbiorników wodnych

75%

Bednarczyk T. , Michalec B. , Tarnawski M.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Inżynieria Środowiska

|

2002

|

tom 23

15

Eksploatacyjne zagrożenia stateczności zapór małych zbiorników wodnych

75%

Parylak K.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2008

|

nr 09

PL

Stan bezpieczeństwa zapór ziemnych małych zbiorników wodnych Polsce jest często zagrożony, o czym świadczą liczne przypadki różnorodnych awarii. Na tle dotychczasowych opisanych przypadków katastrof przedstawiono stan zagrożenia zapory ziemnej małego zbiornika wodnego u podnóża Wielkiej Sowy w Sudetach, gromadzącego wodę do celów rekreacyjnych, a głównie dla potrzeb naśnieżania stoku narciarskiego. Celem pracy jest wykazanie, że wznoszone niezgodne z zasadami budownictwa hydrotechnicznego zapory małych zbiorników prowadzą do zagrożenia katastrofą. Na omawianym przykładzie wykazano, że złamanie wielu zasad, brak właściwego zagęszczenia, odwodnienia i uszczelnienia skarpy odwodnej prowadzi do awarii. Wykazano ponadto, że stosowana powszechnie w ocenach stateczności budowli ziemnych metoda kołowych linii poślizgu nie zastępuje wszystkich uwarunkowań stateczności występujących w rzeczywistości.

16

Walory przyrodnicze i hydrologiczne malych zbiornikow wodnych wybudowanych w Puszczy Bialowiejskiej

75%

Bielecka J. , Hardej M. , Kozlowska E. , Stepaniuk W.

Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie

|

2006

|

tom 06

|

nr 2[18]

17-27

17

Charakterystyka zamulania małych zbiorników wodnych w układzie kaskadowym i równoległym za pomocą wskaźnika sedymentacji

75%

Michalec B.

|

nr IV/2

PL

Wskaźnik sedymentacji został wprowadzony i zdefiniowany przez Churchilla. Wskaźnik ten jest ilorazem czasu zatrzymania wody w zbiorniku i średniej prędkości przepływu wody przez zbiornik. Churchill opracował zależność zdolności zbiornika do zatrzymania rumowiska w funkcji wskaźnika sedymentacji. Możliwość zastosowania wskaźnika sedymentacji do scharakteryzowania procesu zamulania małych zbiorników wodnych, a także ocena możliwości zastosowania metody Churchilla została wykonana na podstawie wyników badań czterech małych zbiorników wodnych. Do badań wytypowano dwa zbiorniki wodne w układzie kaskadowym i dwa zbiorniki wodne w układzie równoległym. Stwierdzono, że istnieje możliwość zastosowania wskaźnika sedymentacji do wyznaczenia początkowej zdolności małych zbiorników wodnych do zatrzymywania rumowiska niezależnie od ich wzajemnego usytuowania na danym cieku wodnym. Nie jest natomiast możliwe określenie za pomocą formuły Churchilla redukcji tej zdolności w poszczególnych latach eksploatacji zbiorników. Wykazano, że w zbiornikach w układzie równoległym zdolność do zatrzymania rumowiska redukowana jest z jednakową intensywnością, natomiast w zbiornikach w układzie kaskadowym w zbiorniku górnym zdolność do zatrzymania rumowiska ulega szybszej redukcji niż w zbiorniku dolnym kaskady. Opracowano również zależność intensywności zamulania od wskaźnika sedymentacji stwierdzając, że w przypadku zbiorników charakteryzujących się niższymi wartościami wskaźnika sedymentacji intensywność zamulania jest większa, jak również większy jest stopień zamulenia.

EN

The sedimentation index was introduced and defined by Churchill. This index is the ratio of the water retention time in the reservoir and the average flow velocity of water through the reservoir. Churchill developed sediment trap efficiency (STE) of reservoir in the function of sedimentation index. The ability to use the sedimentation index to characterize the silting process of small reservoirs, as well as the possibility of using the Churchill’s method was made on the basis of the results of four small reservoirs. For testing two reservoirs in cascade and two reservoirs parallel configuration were chosen. It has been found that it is possible to use the sedimentation index to determine the initial sediment trap efficiency of small reservoirs, regardless of their relative position on the watercourse. It is not possible to determine reduce the STE of the individual years of operation using the Churchill’s formula. It has been shown that in the reservoirs in parallel configuration the sediment trap efficiency is reduced with the same intensity, but in the reservoirs in cascade in the upper reservoir sediment trap efficiency is faster reduced than in the lower reservoir of the cascade. Also elaborated silting intensity dependence of the sedimentation rate by stating that in the case of reservoirs with a lower sedimentation rate values the silting intensity is greater, as well as higher is the silting degree.

18

Dynamika wahan zwierciadla wod gruntowych w otoczeniu malego zbiornika wodnego na terenach wiejskich

75%

Orzepowski W. , Kostrzewa S. , Kowalczyk T.

Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu. Melioracje i Inżynieria Środowiska

|

2004

|

tom 25

429-435

19

Przeksztalcenia malych zbiornikow od poczatku XX w. na wybranym obszarze Pojezierza Olsztynskiego

75%

Skwierawski A.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2005

|

tom 506

415-423

PL

W pracy dokonano porównania zmian liczby i powierzchni małych zbiorników wodnych (o powierzchni < 1 ha) w krajobrazie rolniczym. Badania prowadzono na obszarze o powierzchni 17 km², obejmującym otoczenie 6 wsi w środkowej części Pojezierza Olsztyńskiego (współrzędne geograficzne: 20° 25 ÷36' N, 53° 50÷55' E). Do analizy wykorzystano materiały kartograficzne z różnych okresów XX w. Były to mapy topograficzne z lat 1914 i 1980 oraz zdjęcia lotnicze wykonane w 1998 roku. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że na badanym obszarze liczba małych zbiorników wodnych uległa znacznemu zmniejszeniu - z 362 przed 100 laty do 202 szt. współcześnie. Najsilniejsze zmiany odnotowano w ostatnich dziesięcioleciach. W porównaniu do stanu z początków XX w. do roku 1980 liczba małych zbiorników zmniejszyła się o 17%, oraz o 27% w ciągu następnych 20 lat. Oprócz likwidacji i zanikania oczek wodnych, na terenie badań obserwowano efekty tworzenia się nowych zbiorników. Dzięki zwykle znacznej powierzchni zbiorniki te niemal rekompensowały ubytek areału wód, przez co zmiany sumarycznej powierzchni małych zbiorników były znacznie mniejsze niż ubytek ich liczebności. Trwałym elementem krajobrazu były 103 zbiorniki (28,5% początkowej liczebności), występujące na badanym obszarze przez cały rozpatrywany okres.

EN

The aim of the study was to compare the change in time of the number and area of small reservoirs (with the area < 1 ha) in the rural landscape. The study site of the area of 17 km² was situated in the surroundings of 6 villages in the central part of the Olsztyn Lakeland (NE Poland - 20° 25÷36' N, 53° 50÷55' E). Investigations were made on the basis of topographic maps edited in the year 1914 and 1980, and also air photographs made in 1998. The carried out investigations showed high changes of the presence of small water reservoirs. There was a found high intensity of water reservoir disappearing process - from 362 reservoirs about a century ago, to 202 reservoirs at present in the studied area. Increasing of these processes in recent decades was observed. From the beginning of the 20th century to 1980, the number of reservoirs decreased by about 17%. In the two decades (1980-1998) the number of reservoirs decreased by about further 27%. Besides the process of vanishing or anthropogenic removal of reservoirs, there were observed many new water bodies (anthropogenic and self-contained ponds). Those water bodies, of the usually considerable water areas, caused only slight changes of the total area of water. Only 103 of analysed objects (28.5%) were stable water reservoirs, existing permanently from the beginning of the 20th century.

20

Małe zbiorniki retencyjne jako element poprawy bilansu wodnego zlewni użytkowanej rolniczo

75%

Radczuk L. , Olearczyk D.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Inżynieria Środowiska

|

2002

|

tom 23