Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Docent Karol Zdzisław Dąbrowski (4.11.1907-29.05.1992)

100%

Stawicki S.

|

nr 4

388-390

2

Jeniec cywilny Marian Ruzamski w Charkowie w latach 1914–1918

51%

Zych T. , Ślusarek K. , Kuzicki J.

|

nr Tom XXX

183-204

EN

Marian Ruzamski, the most outstanding painter connected with Tarnobrzeg, a graduate of the Academy of Fine Arts in Kraków, a pupil of Wyczolkowski and Malczewski,was taken as a so-called “civilian prisoner” after Tarnobrzeg was occupied by the Russian army in 1914. He spent the next 5 years of his life imprisoned in Kharkiv. He survived due to the help of his family, friends and the activities of the “Polskie TowarzystwoPomocy Ofiarom Wojny” (Polish Society to the Aid of War Victims). He also made a living by selling his works, painted on commission or simply exchanged for food. During his stay in Kharkiv, Ruzamski also experienced the horrors of the Bolshevik Revolution and civil war. These experiences would become an extremely important reference points in his later years. He returned to the independent Poland in 1919 with the rest of his works, which make up the so-called Kharkiv period of his art.

PL

Marian Ruzamski, najwybitniejszy malarz związany z Tarnobrzegiem, absolwent krakowskiej ASP, uczeń Wyczółkowskiego i Malczewskiego, po zajęciu Tarnobrzega w 1914 r. przez wojska rosyjskie, został przez nie uprowadzony z miasta jako tzw. jeniec cywilny. Osadzony w Charkowie, spędził tam 5 kolejnych lat swego życia. Przeżył dzięki pomocy rodziny, przyjaciół i działalności Polskiego Towarzystwa Pomocy Ofiarom Wojny. Utrzymywał się także ze sprzedaży swoich prac, malowanych na zamówienie bądź wymienianych za żywność. Podczas pobytu w Charkowie doświadczył również okropności rewolucji bolszewickiej i wojny domowej. Doświadczenia te stały się ogromnie ważnym punktem odniesienia w jego dalszym życiu. Do wolnej Polski powrócił w 1919 r. wraz z ocalałymi pracami, które składają się na tzw. okres charkowski jego twórczości.

3

Stanisław Wroński – artysta, powstaniec, sybirak

38%

Leszczyńska D.

|

tom 17

53-68

PL

Na cmentarzu parafialnym w Radzyniu Podlaskim zachował się XIX-wieczny pomnik nagrobny mało dziś w Polsce znanego artysty malarza – Stanisława Wrońskiego (1840-1898). Prawdo-podobnie mamy do czynienia z jedyną realizacją warszawskiego warsztatu kamieniarskiego Andrzeja/Leonarda Pruszyńskich w Radzyniu, a może i w regionie. Stanisław Wroński urodził się na Lubelszczyźnie, od 1857 r. studiował w Szkole Sztuk Pięknych (późniejszej Akademii). Był zdolnym, obiecującym malarzem pejzażystą, cenił zwłaszcza twórczość Jana Matejki, Hen-ryka Siemiradzkiego oraz szwajcarskich mistrzów pejzażu. W okresie przedpowstaniowym zaangażował się w działalność patriotyczną, a w 1863 r. dołączył do oddziałów w Lubelskiem. Aresztowany został w pierwszych dniach marca 1863 r. w Rossoszy, gdy jako kurier przewoził depesze naczelnika powiatu radzyńskiego. Po kilkumiesięcznym śledztwie pozbawiono go praw stanu i skazano na 10 lat ciężkich robót w twierdzach syberyjskich. Początkowo przeby-wał w Piotrowsku, Siwakowej, Darasuniu nad Turą, a następnie w Irkucku. Wroński był towa-rzyszem około bajkalskich ekspedycji innego zesłańca, wybitnego badacza Syberii – Bene-dykta Dybowskiego. Wykonywał m.in. rysunki z natury do jego prac naukowych. Wytrwale tworzył i wysyłał swoje obrazy do Warszawy, Petersburga, Sztokholmu. Niektóre pozostały na Syberii (np. w Irkucku), tylko nieliczne trafiły do kraju. Na rodzimym rynku sztuki są dzisiaj wielką rzadkością.

EN

On the parish graveyard in Radzyń Podlaski, there is a 19th century tombstone of Stanisław Wroński (1840-1898), a painter relatively unknown in Poland nowadays. Most likely, it is the only tombstone in Radzyń – maybe even in the only one in the region – from the Warsaw-based masonry workshop of Andrzej and Leonard Pruszyński. Stanisław Wroński was born in the Lubelskie region, and in 1857 began studies at the School (later Academy) of Fine Arts. He was a talented and promising landscapist, who particularly appreciated works by Jan Matejko, Henryk Siemiradzki and Swiss landscape masters. Before the January Uprising, he was active in patriotic circles, and in 1863 he joined Polish fighters in the Lubelskie region. He was ar-rested in early March 1863 in Rossosz, when transporting dispatches from the commander of the Radzyń area. After a few months of investigation, he was stripped of the nobleman’s privi-leges and sentenced to 10 years of hard labour in Siberian strongholds. Initially, he was sent to Piotrovsk, Sivakova, Darasun upon Tur, then to Irkutsk. Wroński accompanied Benedykt Dybowski, another Polish exile and eminent explorer of Siberia in his expeditions to Lake Baikal. For example, he drew pictures of various specimens Dybowski found and described in his works. Incessantly, he continued to create and send his paintings to Warsaw, Petersburg, Stockholm. Some of his works remained in Siberia (e.g. in Irkutsk) and only a few arrived to Poland. Nowadays, they are very rare in Polish art market. Having returned to Poland, Stanisław Wroński alternated between Lubelskie area (Podlasie?) and Warsaw, and in 1892 eventually settled in the capital, in Krucza 25, where he had his studio. Despite health prob-lems and difficult material situation, he continued to create, exhibit, and travel. He died sud-denly, on 5 January 1898 in Zbulitów near Radzyń, probably in his brother’s house.