Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Nieprzystosowanie kobiety do roli matki – przykłady zaniedbania funkcji rodzicielskiej

100%

Chańko A. , Wołyniec E. , Wołyniec E.

|

tom 566(1)

22-28

PL

Macierzyństwo postrzegane jest jako proces niosący za sobą różnorodne konsekwencje – począwszy od zmian w życiu samej matki, poprzez zmiany wprowadzone w jej najbliższym otoczeniu, kończąc na zmianach systemowych wdrażanych do polityki państwowej. Relacja dziecka z matką ma znaczący wpływ na jego rozwój biopsychospołeczny, a deprywacja w tym obszarze, może doprowadzić do wielu problemów wychowawczych, występujących na różnych etapach życia dziecka. Nie wszystkie matki realizują należycie funkcje rodzicielskie, a ich przykłady zostały opisane w niniejszym artykule. Jego celem jest wskazanie na aspekt dysfunkcyjnego macierzyństwa i nieprzystosowania kobiety do roli matki.

2

Studentki-matki o łączeniu studiów i macierzyństwa. Badania wstępne

100%

Krause E.

Przegląd Pedagogiczny

|

2019

|

nr 1

113-133

PL

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie wybranych wyników badań wstępnych (pilotażowych) dotyczących łączenia studiów i macierzyństwa. Podstawą teoretyczną prowadzonych rozważań są teorie dotyczące realizacji zadań rozwojowych w okresie wczesnej dorosłości. W badaniach posłużono się metodą studium przypadku, w obszarze której wykorzystano technikę badania dokumentów osobistych, a w jej ramach wypowiedzi na piśmie dotyczące pełnienia podwójnej roli studentki-matki. Analizę zgromadzonego materiału prowadzono pod względem: powodów zostania matką w trakcie studiów – motywów założenia własnej rodziny, sposobów i skutków łączenia studiów i macierzyństwa oraz otrzymywanego wsparcia i pomocy. Przeprowadzone analizy wskazują, że badane planujące macierzyństwo (5 z 10 respondentek) w trakcie studiów kierowały się przede wszystkim motywami wewnętrznymi. Głównym sposobem pozwalającym na łączenie studiów i macierzyństwa jest korzystanie ze wsparcia i pomocy męża/partnera i najbliższej rodziny. Skutki pełnienia podwójnej roli mają charakter zarówno pozytywny, jak i negatywny, ponieważ studiujące matki doświadczają trudności w jej wypełnianiu.

EN

The aim of this article is to present the selected results of preliminary (pilot) research on combining studies and motherhood. The theories concerning the implementation of developmental tasks in the period of early adulthood constitute the theoretical basis for these considerations. The research used the case study method, within which the technique of examining personal documents, and within which the written statements regarding the dual role of a student mother were used. The analysis of the collected material was conducted in terms of (1) the reasons to become a mother during the period of studies - motives for starting a family, (2) the ways and effects of combining studies and motherhood, and (3) the received support and help. The performed analyses indicate that the respondents planning maternity during their studies (5 out of 10 respondents) were primarily motivated by internal motives. The main way to combine studies and motherhood is to use the support and help of the husband/partner and the closest family. The effects of having a dual role are both positive and negative, because student-moms experience difficulties in fulfilling it.

3

Stałość i zmienność wybranych kontekstów macierzyństwa w narracjach matek wychowujących dziecko z niepełosprawnością

100%

Pańków W. , Rak A.

|

2017

|

tom XVI

|

nr (2/2017)

243-256

EN

In general, motherhood is subject to a positive social valuation. However, there are exceptions here – one of them is fulfilling the role of a mother of the child with disability. The aim of the conducted study was to answer the question: What similarities and differences exist in the role of a mother of a disabled child over the lifetime of women taking part in the research? A technique of an open, in-depth interview was used. Four mothers, who are raising a child with disability, participated in the study. The analysis of collected research material allows capturing positive changes taking place in the fulfilment of the role of a disabled child’s mother. Today the time of diagnosing the intellectual disability has significantly shortened. Younger women can count on the partners’ support; older ones – did not receive such help. Currently the availability of support has increased from non-governmental organisations; in the past there was a lack of foundations or associations. However, there are aspects of motherhood, which, despite the passing years, are permanent. These include fear and sadness of a mother originating from hearing the news about the child’s disability, difficulties encountered while performing the mother’s role, which arise from the nature of disability, and the sense of insufficient assistance from the state authorities.

PL

Macierzyństwo z reguły podlega pozytywnemu wartościowaniu społecznemu. Choć występują tu wyjątki – jednym z nich jest pełnienie roli matki dziecka z niepełnosprawnością. Celem przeprowadzonych badań było udzielenie odpowiedzi na pytanie: Jakie stałe i zmienne elementy występują w macierzyństwie kobiet wychowujących dziecko z niepełnosprawnością na przestrzeni życia badanych matek? Wykorzystano technikę wywiadu otwartego, pogłębionego. W badaniu wzięły udział cztery matki, wychowujące dziecko z niepełnosprawnością. Analiza zebranego materiału badawczego pozwala uchwycić pozytywne zmiany dokonujące się w pełnieniu roli matki dziecka z niepełnosprawnością. Współcześnie czas diagnozowania niepełnosprawności intelektualnej znacząco się skrócił. Młodsze kobiety mogą liczyć na wsparcie partnerów, starsze – nie otrzymywały takiej pomocy. Zwiększyła się dostępność wsparcia ze strony organizacji pozarządowych, w przeszłości brakowało fundacji czy stowarzyszeń. Są jednak aspekty macierzyństwa, które, pomimo upływających lat, są stałe. Należą do nich strach i smutek matki na wiadomość o niepełnosprawności dziecka, trudności napotykane w pełnieniu roli matki, które wynikają ze specyfiki niepełnosprawności oraz poczucie niedostatecznej pomocy ze strony państwa.

4

In Front of the Mirror of Social Expectations: Experiences of Women Until They Are Given a Diagnosis of Infertility

89%

Walentynowicz-Moryl K.

|

nr 1

66-83

PL

Celem artykułu jest przyjrzenie się doświadczeniom kobiet związanym z oczekiwaniami społecznymi dotyczącymi posiadania dzieci. Oczekiwania te wyrażane są poprzez pytania o plany prokreacyjne. Dzięki potraktowaniu doświadczenia prokreacyjnego jako procesu w artykule zrekonstruowano zmiany znaczenia, jakie badane kobiety przypisywały tego typu pytaniom na różnych jego etapach: od etapu przed rozpoczęciem starań o dziecko, poprzez etap początkowy starań o dziecko, etap diagnostyczny, aż do uzyskania diagnozy niepłodności. Kobiety, stojąc przed lustrem społecznych oczekiwań na etapie przed rozpoczęciem przez nie starań o dziecko, widziały w nim swoją przyszłość – siebie w roli matki. Na etapie początkowym starań o dziecko badane dostrzegały w nim swoją bardzo niedaleką przyszłość – siebie w roli kobiety ciężarnej. Na etapie diagnostycznym, aż do uzyskania diagnozy niepłodności, stojąc przed lustrem społecznych oczekiwań, kobiety widziały już tylko swoją niepewną przyszłość – siebie, która bardzo chce, ale nie jest już pewna, czy uda jej się zostać matką.

EN

The aim of this article is to overview women’s experiences in view of social expectations about having children. Such expectations are frequently implied in questions about procreation plans. Since the procreative experience was considered by the author as a process, it was possible to reconstruct changes in the meaning that the researched women ascribed to such questions at different stages of this experience, i.e. from the period prior to trying for a child, through the initial stage of trying to conceive, to the diagnostic stage until being given a diagnosis of infertility. At the stage prior to trying for a child, standing in front of the mirror of social expectations, the women saw themselves in the role of future mothers. At the initial stage of trying to conceive, seeing themselves in the mirror, the interviewed women saw themselves as pregnant women in near future. At the diagnostic stage until being given a diagnosis of infertility, the women saw only their uncertain future, i.e. themselves who wanted to have children very much, but were no longer certain whether they would become mothers.

5

Dobre praktyki jako innowacje społeczne. Animacja aktywności zawodowej matek - naukowców

88%

Śledzińska K.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2015

|

nr 11

67-71

XX

W poniższym artykule przedstawiony został Zespół ds. Dobrych Praktyk funkcjonujący na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych UKSW. Został on powołany w celu realizacji wsparcia dla kobiet godzących role matki i pracownika naukowo-dydaktycznego oraz promocji dobrych praktyk w zakresie zespołowej pracy projektowo-badawczej. Truzimem jest już bowiem stwierdzenie, że na drodze naukowego rozwoju matek istnieje wiele barier. Można tu wymienić: uwarunkowania formalne i prawne, struktury organizacyjne, praktyki i schematy interakcji, wzorce kulturowe, stereotypy i uprzedzenia. Nie jest to jednak sytuacja nieodwracalna, bowiem istnieje wiele możliwości realizowania pomocy w zakresie godzenia ról, awansu naukowego czy warunków pracy naukowo-dydaktycznej. Animacja i aktywizacja prac badawczych i organizacyjnych może być dobrą praktyką w tym zakresie i stanowić punkt wyjścia do tworzenia wsparcia instytucjonalnego matek-naukowców. W szerszej perspektywie wprowadzanie innowacji społecznych wywodzących się z dobrych praktyk pozwala na odwoływanie się do sprawdzonych doświadczeń uwzględniających różne konteksty: społeczne, kulturowe, instytucjonalne.

6

Autoetnografia trudów macierzyństwa

88%

Szczepaniak C.

Ars Educandi

|

2021

|

tom 18

83-103

PL

Artykuł jest autoetnograficznym badaniem społeczno - kulturowej perspektywy po-nowoczesnego macierzyństwa. Macierzyństwa jakich wiele: uwikłanego w stereotypy, osądy i przekazy medialne oraz rady, dostępne od ręki w każdej telewizji, radiu, na forach dla rodziców. Stosując przyjętą metodę kieruję się w stronę indywidualnego i subiektywnego doświadczenia życiowego kobiety, które zdaje się wymykać jakimkolwiek ustaleniom naukowym. Chcąc ukazać środowisko, w którym się wychowałam i kulturę, w której funkcjonuję jako matka przeanalizowałam doświadczenia, które były najtrudniejsze w początkach macierzyństwa. Treści odnoszące się do perspektywy społeczno - kulturowej zapisane są w tekście kursywą. Sytuacje trudne opisane w artykule nie dają powodów do tego, żeby definiować moje macierzyństwo jako trudne ale przedstawiają codzienność wielu innych, zwykłych, kochających, zmęczonych, wątpiących w siebie matek. A każda z nich zasługuje na pomoc ze strony systemu, zasugerowaną w ostatniej części artykułu.

7

Punkty zwrotne na kontinuum od uzależnienia od alkoholu do zmiany życia w doświadczeniach matek uzależnionych od alkoholu

88%

Włodarczyk E.

Przegląd Pedagogiczny

|

2021

|

nr 1

218-239

PL

W artykule poruszona została problematyka macierzyństwa kobiet, uznanych i uznających się za uzależnione od alkoholu. Jest to oblicze macierzyństwa bardzo rzadko stanowiące obszar badawczy. Jak pokazują zaprezentowane w artykule wyniki badań, punkty zwrotne w historiach życia tych kobiet, które można wyznaczyć w okresie od ich narastającego uzależniania się od alkoholu do stopniowego zdrowienia, często były powiązane z faktem bycia przez nie matkami. Obecność dzieci w ich życiu częstokroć bywała fundamentem motywacji do podjęcia przez nie decyzji o rozpoczęciu terapii i stopniowej zmiany ich życia.

8

Macierzyństwo i ojcostwo jako nowe doświadczenie kobiety i mężczyzny

88%

Dzwonkowska-Godula K. , Uniwersytet Łódzki; Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny; Instytut Socjologii

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2009

|

tom 34

PL

Według kulturowych definicji kobiecości i męskości rola rodzicielska ma różne znaczenie dla kobiet i mężczyzn. Macierzyństwo jest definiowane jako istota kobiecości, najważniejsza rola kobiety, podczas gdy męskość i ojcostwo są utożsamiane z pełnieniem roli głowy rodziny, odpowiedzialnością za bezpieczeństwo materialne jej członków, co oznacza role zewnętrzne, pozadomowe, pełnione w sferze publicznej. Taki sposób widzenia macierzyństwa i ojcostwa wpływać może na inne doświadczanie rodzicielstwa przez kobiety i mężczyzn. Celem badania było przyjrzenie się bliżej doświadczeniom zmian odczuwanych przez kobiety i mężczyzn, którzy zostają rodzicami. Przyjęto tu perspektywę symbolicznego interakcjonizmu, pozwalającej na przyjrzenie się rodzicielstwu jako zjawisku doświadczanemu i przeżywanemu subiektywnie, któremu jednostka nadaje określone znaczenie, definiuje i interpretuje. Proponowane podejście do problematyki macierzyństwa i ojcostwa opiera się na przyjęciu punktu widzenia jednostki pełniącej rolę rodzica i koncentruje się na następujących zagadnieniach: Jak zmienia się życie kobiety i mężczyzny po tym jak zostają rodzicami? Czy i jak zmienia się ich sposób postrzegania siebie? Jak zmienia się ich wzajemna relacja po pojawieniu się dziecka? Rozważania oparte są na pogłębionych wywiadach przeprowadzonych z dziesięcioma parami młodych wykształconych rodziców, jednocześnie z kobietą i z mężczyzną. W rezultacie otrzymano osobiste relacje badanych i skonfrontowano doświadczenia kobiet i mężczyzn będących rodzicami.

9

Opiekuńczo-wychowawcza rola rodziców w percepcji społecznej

88%

Śniegulska A.

|

tom 575(10)

48-55

PL

Na przestrzeni ostatnich dekad dokonały się bardzo dogłębne i wieloaspektowe transformacje życia społecznego i obyczajowości w skali światowej. Pojawiły się nowe globalne trendy kulturowe, które wpłynęły na zmiany wzorców życia rodzinnego, jak i zmiany w strukturze rodziny. Zmianom uległy także preferencje odnośnie do wartości życia rodzinnego, tradycja wychowawcza oraz postawy młodych osób wobec małżeństwa i rodzicielstwa. Równocześnie zmieniły się role spełniane przez rodziców, co ma swoje ważne implikacje widoczne przede wszystkim w płaszczyźnie spełnianych przez rodzinę zadań i funkcji opiekuńczo-wychowawczych. W artykule poruszono problem percepcji opiekuńczo-wychowawczej roli matki i ojca. Założono, że rola opiekuńczo-wychowawcza najogólniej polega na zaspokajaniu potomstwu potrzeb podstawowych, potrzeb wyższego rzędu oraz na podejmowaniu czynności wychowawczych z zakresu wychowania zdrowotnego, moralnego, estetycznego, umysłowego. Jest to zatem tworzenie potomstwu takich warunków, które pozwolą na osiągnięcie potencjalnego rozwoju i osiągnięcie samodzielności życiowej. Artykuł stanowi raport z badań, realizowanych metodą sondażową za pomocą techniki ankiety. W ich kontekście udało się odpowiedzieć na główne pytanie badawcze: Jaka jest społeczna percepcja opiekuńczo-wychowawczej roli matki i ojca? Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że badane osoby przypisują roli matki te cechy, które wiążą się z funkcjami ekspresyjnymi. Dostrzegają jednak, że ojcowie w coraz większym zakresie spędzają z dzieckiem czas wolny, nawiązując z nim bliskie relacje emocjonalne, w związku z czym w ich percepcji rola ojcowska poszerza się o kwestie związane z opieką i wychowaniem potomstwa.

10

Special Assistance of Public Authorities to Mothers before and after Childbirth and the Limits of Pursuing these Rights in the Light of Article 71 section 2 of the Constitution of the Republic of Poland – Selected Issues

75%

Stecko S.

|

2024

|

nr 2(78)

255-267

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wybranych zagadnień związanych z realizacją prawa kobiet do szczególnej pomocy państwa w okresie tak ważnym jakim jest okres macierzyństwa oraz zakres i granice tej ochrony. Ochrona matek przewidziana w art. 71 ust. 2 Konstytucji nakazuje podwyższenie standardu ochrony i pomocy. Zdaniem autorki Konstytucja tworzy wystarczające podstawy do udzielania pomocy przez władze publiczne matkom w tak ważnym dla nich okresie jakim jest macierzyństwo. Zakres tej pomocy Konstytucja pozostawia ustawom.

EN

The aim of the article is to present selected issues related to the implementation of women’s right to special state assistance in a period as important as the period of maternity, as well as the scope and limits of this protection. The protection of mothers provided for in Art. 71 sec. 2 of the Constitution requires an increase in the standard of protection and assistance. According to the author, the Constitution creates sufficient grounds for public authorities to provide assistance to mothers in such an important period as motherhood. The Constitution left the scope of this assistance to the statutes.

11

Macierzyństwo w świetle poznańskich czasopism dla kobiet na przełomie XIX i XX wieku – stan badań i perspektywy badawcze

75%

Morawska J.

|

nr 1(8)

50-66

PL

Przemiany cywilizacyjne przełomu XIX i XX w. wpłynęły na zmianę pojmowania roli macierzyństwa i matek w społeczeństwie. Zagadnienia te stały się przedmiotem zainteresowania wielu badaczy, również w Polsce. W odniesieniu do zaboru pruskiego brakuje jednak prac, które omawiają tę tematykę. Ponadto powstałe na ten temat prace nie uwzględniają spojrzenia (lub uwzględniają je tylko w niewielkim stopniu) samych kobiet, w tym wypadku Wielkopolanek, na role i zadania, jakie są im społecznie przypisywane. Artykuł ma na celu przedstawienie aktualnego stanu badań oraz formułuje listę problemów i zadań badawczych, które należałoby podjąć, aby uzupełnić stan wiedzy na temat pojmowania kobiecości i macierzyństwa przez mieszkanki Poznańskiego.

EN

Civilization changes from the turn of the 19th and 20th centuries had major impact on roles and duties of motherhood and mothers in society. Many scientists, including Polish researchers, were interested on this subject. In the scope of Prussian Partition there is a lack of elaboration covering this topic. In addition, the resulting papers do not include (or only include to a small extent) the view of women themselves, in this case the Wielkopolska’s women, on the roles and tasks that are socially assigned to them. The article aims to present the current state of research and formulates a list of research problems and tasks that should be undertaken to cover the state of knowledge about the concept of femininity and motherhood by the residents in Posen.

12

Matka i dziecko w zakładzie karnym (doniesienie z badań)

75%

Gniadek N.

|

nr 28

143-149

PL

Celem artykułu jest ukazanie jak skazane kobiety‑matki w warunkach izolacji penitencjarnej wypełniają powinności związane z realizowaniem funkcji macierzyńskiej. Artykuł prezentuje badania, które przeprowadzone zostały w 2007 roku w przywięziennym Domu Matki i Dziecka w Grudziądzu. Badaniami objęto 11 kobiet. Problemem głównym postawionym przed badaniami była odpowiedź na pytanie: Jak wygląda codzienne realizowanie obowiązków macierzyńskich w warunkach więziennych? Kobiety z powodu specyfiki sytuacji, w której się znajdują, są poddane głębszej kontroli społecznej, a zachowania odbiegające od standardów i ogólnie przyjętych wzorców są surowo oceniane i poddawane negatywnym sankcjom przez współosadzone, jak również przez personel penitencjarny.

EN

A purpose of the article is showing as sentenced women – mothers in conditions of the penitentiary isolation, fill up duties associated with carrying out the motherly function. The article is presenting examinations which were taken in 2007 in the House of the Mother and the Child in Grudziądz. This house is a part of the women’s prison. 11 women were examined. The main problem which was presented before the examinations was getting the answer to the a question: What does everyday carrying out motherly duties look like in prison conditions? Women because of the specificity of the situation in which they are are subjected to the deeper social inspection, and behaviours running away from standards and widely accepted models severely are being assessed and subjected to negative sanctions by co‑settled, as well as by the penitentiary staff.

13

Kobiety „niestuprocentowe”? Sposoby definiowania kobiecości przez kobiety doświadczające pierwotnych trudności prokreacyjnych

75%

Walentynowicz-Moryl K.

|

tom 15

245-261

EN

This article is an attempt at answering the question of how women experiencing primary procreative problems define femininity. The analysis is based on the chosen fragments of interviews conducted with thirty-seven women experiencing primary procreative problems, realized by us within the research programme “From socially-determined health to social health: ways of coping with procreative problems”. In order to reconstruct the types of femininity represented by women experiencing primary procreative problems, we have analyzed the answers the participants gave to the questions relating to the place of motherhood in their future plans, reasons for making the decision to start trying for a baby, reminiscences of the early period of procreative actions and their ways of approaching the question of what it means to them to be a woman. The analysis of the collected empirical material allowed us to distinguish four types of femininity represented by women experiencing primary procreative problems – a questioned femininity, an incomplete femininity, a despite-it-all femininity and a suspended femininity. Identifying these four types of femininity represented by women experiencing primary procreative problems, allowed us to indicate the various ways in which procreative problems influence the definition of femininity for women experiencing them. However, despite all the identified differences, we can state that in most of the analysed cases, these problems have a negative impact on the way in which women experiencing them answer the question of what it means for them to be a woman.

14

Debata publiczna bez kobiet? Wykorzystanie feministycznej teorii punktu widzenia do badania marginalizacji głosów kobiet w polskim dyskursie na wybranych przykładach

75%

Konopka A. , Uniwersytet Gdański Wydział Filologiczny Filologiczne Studia Doktoranckie b. j. , Adam Konopka d. F. S. D. n. U. G. b. j. A. s. i. s. m. P. r. d. o. p. d. d. r. u. w. P.-u. w. l. W. j. z. z. s. a. d. , adamxkonopka@gmail.com

Władza sądzenia

|

2017

|

tom 12

PL

Artykuł pokazuje, jak feministyczna teoria punktu widzenia może być wykorzystana do badania marginalizacji głosów kobiet i pomijania ich wiedzy i doświadczeń w polskim dyskursie publicznym. W pierwszej części tekstu przybliżone zostały teorie, z których czerpał ten nurt badań feministycznych, z naciskiem na heglowską i marksowską dialektykę, oraz w jaki sposób przekształca je on w celu dostosowania ich do analizy problemu dyskryminacji kobiet. W drugiej części z kolei wykorzystałem omówioną wcześniej aparaturę pojęciową do przeanalizowania wypowiedzi dwóch liberalnych intelektualistów związanych bardziej lub mniej pośrednio z tematyką macierzyństwa i wychowania dzieci – Jacka Żakowskiego z wywiadu dla „Super Expressu” i Zbigniewa Mikołejki w postaci jego felietonu „Wojna z wózkowymi”.

EN

The article shows, how the feminist standpoint theory could be used for a research on marginalisation of women’s voices and overlooking their knowledge and experience in Polish public discourse. In the first part of the text I presented the theories, from which this feminist research trend had taken its influence, with emphasis on hegelian and marxian dialectics, and in which way the feminist standpoint theory develop these theories in order to adapt them for the analysis of the problem of discrimination of women. In the second part I used the presented concepts to analyze opinions of two liberal intellectuals, more or less directly related to the subject of motherhood and raising children – Jacek Żakowski (from an interview with him made for „Super Express”) and Zbigniew Mikołejko with his column „Wojna z wózkowymi” (eng. „The war with stroller-women).

15

Między performansem a działaniem – o pewnym wariancie badań posługujących się sztuką

75%

Pryszmont-Ciesielska M.

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

|

2015

|

tom 18

|

nr 2(70)

97-105

EN

The aim of the article is to present the model of research that uses art in the original project of “Socially excluded mothers”. The goals of the research are oriented, amongst others, for learning about the experiences of socially excluded mothers; prompting self-reflection of the researched women on their maternity experiences and making the research participants and recipients sensitive and building their critical reflection connected with the experiences of the researched women. The suggested model of research through art takes on a form of a participatory, critical and socially engaged research practice. In this text there have been discussed subsequent stages of the applied model. What is specific here is the involvement of art elements in the investigation proccess. On the basis of the conducted research there will be prepared scenarios for the actresses invited to the project, whose task will be to enact the researched women. These scenes will be filmed and then made public during the performance.

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie modelu badań posługujących się sztuką w autorskim projekcie pt. Matki wykluczone społecznie. Cele badań zorientowane są m.in. na: poznanie doświadczeń matek wykluczonych społecznie; pobudzenie autorefleksji badanych kobiet nad ich doświadczeniami macierzyństwa; uwrażliwienie i budowanie krytycznej refleksji uczestników i odbiorców badań związanej z doświadczeniami badanych kobiet. Proponowany model badań przez sztukę przyjmuje formę uczestniczącej, krytycznej i zaangażowanej społecznie praktyki badawczej. W niniejszym tekście omówione zostały kolejne etapy zastosowanego modelu. Specyficzne jest tu włączenie elementów sztuki do procesu badawczego. Na podstawie przeprowadzonych badań zostaną przygotowane scenariusze dla zaproszonych do projektu aktorek, których zadaniem będzie odegranie kobiet badanych. Sceny te będą sfilmowane, a następnie upublicznione podczas performansu.

16

Czy dziecku przysługuje prawo do ustalenia pochodzenia genetycznego ze strony matki?

71%

Sobas M.

|

tom 86

19-31

EN

This text is about the child’s right to determine its genetic origin in the field of establishing motherhood, also in relation to the problem of medically assisted procreation techniques and the so-called ‘surrogate motherhood’. Undertaking this subject is an answer to faster-growing science and medicine. It is also an attempt to compare legal provisions with the views of representatives of the doctrine as well as everyday life in relation to the right to determine origins.

PL

W tekście zajęto się problematyką dotyczącą prawa dziecka do określenia jego pochodzenia genetycznego w zakresie ustalenia macierzyństwa, również w odniesieniu do problemu technik medycznie wspomaganej prokreacji oraz tzw. macierzyństwa zastępczego. Podjęcie niniejszej tematyki stanowi odpowiedź na pytania stawiane wobec coraz szybciej rozwijającej się nauki i medycyny. Artykuł jest także próbą zestawienia przepisów prawa z poglądami przedstawicieli doktryny oraz z codzienną praktyką w odniesieniu do prawa do ustalenia pochodzenia.

17

„Nowy tradycjonalizm”, czyli praktyki macierzyństwa w dobie późnej nowoczesności

71%

Rejowska A.

|

tom 14

|

nr 4

172-189

EN

The paper aims to describe and analyze a tendency in the framework of the broader construct of “motherhood,” named as “new traditionalism,” as well as to analyze ideas and assumptions present in its background. This term refers to “a return to past,” which is observable in motherhood and is reflected in the sphere of values as well as practices. Its features are discussed by an example of the “Dzieci są ważne” portal [Kids are important] (a qualitative analysis of the article’s content was conducted). In the vision of motherhood proposed by “new traditionalists,” one may observe double re-traditionalization. The first lies in the return to former “caring techniques” and the second is connected with a visible transition towards a more traditional division of work (justified by an essentialist vision of gender roles). The discourse of “new traditionalism” is not free from internal tensions and paradoxes: a suggested return to positively evaluated nature is mediated by culture and education; furthermore, a return to tradition is mediated by achievements of the feminist movement (the woman has right to choose, thus she can also decide to retreat to the private sphere). Despite of assumed “minimalism,” practices of “new traditionalism” can be realized only by the upper middle and the upper class.

PL

Celem artykułu jest opis i analiza tendencji w ramach szerszego konstruktu „macierzyństwa”, określonej jako „nowy tradycjonalizm”, oraz analiza idei i założeń obecnych w tle „nowego tradycjonalizmu”. Termin ten nawiązuje do obserwowalnego w ramach macierzyństwa „powrotu do przeszłości”, który przejawia się zarówno w sferze wartości, jak i praktyk. Jego cechy zostały omówione na przykładzie portalu „Dzieci są ważne” (publikowane artykuły zostały poddane jakościowej analizie treści). W kontekście wizji macierzyństwa proponowanej przez „nowych tradycjonalistów” można obserwować podwójną retradycjonalizację: pierwsza to zwrot w kierunku „dawnych” technik opiekuńczych, druga wiąże się z widocznym „przejściem” do „bardziej tradycyjnego podziału pracy” (uzasadnianego esencjalistycznym postrzeganiem ról płciowych). Dyskurs „nowego tradycjonalizmu” nie jest wolny od wewnętrznych napięć i paradoksów: postulowany powrót do pozytywnie waloryzowanej natury jest zapośredniczony przez kulturę i edukację, a powrót do tradycji – przez zdobycze ruchu feministycznego (kobieta ma prawo wyboru, a zatem może również wybrać wycofanie do sfery prywatnej). Pomimo zakładanego „minimalizmu” praktyki „nowego tradycjonalizmu” są możliwe do realizacji jedynie przez klasę średnią wyższą lub wyższą.

18

„Ja jestem Bogiem, a nie człowiekiem!” (Oz 11,9). Prorocka wizja doskonałej miłości Boga „ojca mającego serce matki”

63%

Kot P.

|

tom 23

39-56

EN

Since the 1960s, in the circles of the so called feminist theology, there has been a strong call for a departure from the androcentric image of God in the exegesis of biblical texts. It initialized a differentiation, very radical at times, into fatherly and motherly features of God. This dualistic approach is evident especially in the aspect of God’s love to the human. However, a thorough analysis of the prophetic texts by Hosea and Isaiah, in which we find the metaphor of God’s motherly love, also leads to a significant observation that these authors never fragment God’s qualities, but present them as complementary: God loves the human with a love that is fatherly and motherly at the same time. God is a perfect being. The Scripture is a testimony of God who is Fullness (see: Col 1:19; 2:9; Eph 1:23; 3:19) and as such he gives himself to the human. Exposed to the effect of the loving God, the human receives a love that in the material world is associated with either male or female features, but which – in itself – is simply divine.

19

Motywy podejmowania decyzji o posiadaniu pierwszego dziecka przez współczesne kobiety o różnych orientacjach życiowych

63%

Sobolewska-Popko A.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2022

|

nr 612(7)

77-88

EN

The aim of the research was to know the factors that motivate women to decide about conceiving and having their first child depending on their preferences in terms of life orientations. The type of life orientation was analysed based on the Agata Cudowska's Life Orientation Survey Scale. The research was carried out in a group of 206 women from the Podlaskie Voivodeship, with the use of diagnostic survey method. To present the respondents more clearly, I divided them into four groups, due to the fact that they indicated many motives conditioning their family plans. The analysis of empirical data allows for the conclusion that the decision to have children depends on a combination of many factors, and their share is very similar both among family-oriented women and those who prefer not to have children. Although, it is worth emphasizing that in the group of family-oriented mothers, women decide to have their first child between 20 and 34 years of age, while among mothers with other life orientations, there were more women postponing childbirth after the age of 35.

PL

Celem badań było poznanie czynników motywujących kobiety do podejmowania decyzji o poczęciu i urodzeniu pierwszego dziecka w zależności od preferencji w zakresie orientacji życiowych. Typ orientacji życiowej zdiagnozowałam w oparciu o Skalę do Badania Orientacji Życiowej Agaty Cudowskiej. Badania zostały zrealizowane w grupie 206 kobiet z województwa podlaskiego, z wykorzystaniem metody sondażu diagnostycznego. Ze względu na wskazanie przez respondentki wielu motywów warunkujących ich plany rodzinne, w celu bardziej przejrzystego ich zaprezentowania, podzieliłam je na cztery grupy. Analiza danych empirycznych pozwala na wyciągnięcie wniosków, że decyzja o posiadaniu potomstwa zależy od splotu wielu czynników, przy czym ich udział jest bardzo podobny zarówno wśród kobiet zorientowanych na rodzinę, jak i tych, które preferują pozarodzinne typy orientacji życiowych. Choć warto podkreślić, że w grupie matek o orientacji rodzinnej, większą zbiorowość stanowiły kobiety decydujące się na pierwsze dziecko w wieku optymalnym, czyli między 20 a 34 rokiem życia, zaś wśród matek o innych orientacjach życiowych więcej było kobiet odraczających macierzyństwo powyżej 35 roku życia.

20

Wsparcie rodziny z doświadczeniem zaniedbania jako jednej z form przemocy prenatalnej

63%

Lichtenberg-Kokoszka E. , Gwoździewicz T.

|

nr 2 (34)

97-110

EN

This article aims to show possibilities of supporting a family affected by prenatal violence caused by negligence. A synthesis has been made that allows to specify which actions should be undertaken to support a family affected by this problem. The synthesis was reached trough analysis of the phenomenon itself, as well as its causes and consequences. The synthesis shows prenatal violence as a multidimensional phenomenon, and the support of the family should take place through appropriate semantics, supporting dialogue skills with the child during a prenatal period, and specifi c institutional and educational actions.

PL

Celem artykułu jest ukazanie możliwości wsparcia rodziny, która dotknięta jest przemocą prenatalną spowodowaną zaniedbaniem. Poprzez analizę samego zjawiska oraz przyczyn i następstw jego występowania dokonano syntezy, która pozwala określić konkretne działania wspierające rodzinę dotkniętą tym problemem. Uzyskana synteza ukazuje przemoc prenatalną jako zjawisko wielopłaszczyznowe, a wsparcie rodziny powinno dokonywać się poprzez stosowanie właściwej semantyki, wspieranie umiejętności dialogu z dzieckiem w okresie prenatalnym, a także konkretne działania instytucjonalne i edukacyjne.