Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Problem smarności olejów napędowych nowej generacji

100%

Majzner M. , Kajdas C. , Okulicz W.

|

1998

|

tom z. 2

109-130

PL

Nacisk ze strony organizcji powołanych do ochrony środowiska oraz coraz ostrzejsze przepisy w dziedzinie ochrony środowiska zmusiły producentów paliw do wprowadzenia zmian we właściwościach fizykochemicznych i składzie oleju napędowego.Związki poliaromatyczne i heteroorganiczne wykazuja działanie smarnościowe, a ich usunięcie w stosowanych obecnie procesach wodorowych wyraźnie pogarsza warunki tarcia granicznego elementów pomp wtryskowych. Problem ten dotyczy pomp rozdzielczych nie posiadających żądanego smarowania zewnętrznego.Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że w przypadku pomp rotacyjnych mają miejsce przynajmnie dwa typy zużycia:(i) zużycia adhezyjne, (ii) zużycie fettingowe (połączenie zużycia przez utlenianie i zmęczenia powierzchni). W prezentowanym artykule przedstawiono znane metody i aparaty stosowane do oceny właściwości smarnych oleju napędowego (między innymi szczegółowo opisano metody uznawane za najlepiej odzwirciedlające warunki eksploatacji w zasilaniu silnika (i) HFRR i (ii) SL BOCLE).

EN

In the late 1980s early 1990s environmental concern about the toxic and harmful emissions from diesel engines led to large reductions in the level of sulphur and aromatics in diesel fuels.Production of modern diesel fuels requires to use of guite severe hydrogenation of some or possible all of the refinery streams used to produce finished fuel.When severely hydrotreated fuels werw marketed lots of light-duty vehicles equipped with rotary distributor -type fuel pumps failed; however no wear problems werw reported for havy-duty vehicles with in-line fuel pumps ( in which some of the components are lubricated by engine oils ). In e distribution pump at least two different types of wear werw identifited: (i) adhesive (sliding) wear,(ii) fretting (combination of oxidative and fatigue wear).Thus ,as there is an incremental reduction in fuel lubricity, one or more of these wear mechanisma may become critical at one or more locations.Therefore it is difficult for e simple bench test, which is operatind with fixed conditions, geometry and matallurgy, to show the same wear response to deffrent fuels. Accordingly, a wide range of test rigs has been developed aiming at determining the diesel fuel lubricity. This paper presents an overviev of the exiting machines/methods to evaluate lubricity of diesel fuels and/or their components.Two major methods used to asses lubricity characteristics of diesel fuels:(i)HFRR and (ii) SL BOCLE are disussed in detail.

2

Influence of the ethanol added into petrol and diesel fuel

88%

Namešanský P. , Lábaj J. , Fabrici J.

|

2006

|

tom nr 4

67-70

EN

The paper deals with the problem scope of ethanol (as biologically decomposable compound) adding into petrol and diesel fuel on the final lubricity of motor fuels. It analyses the subject of tribology and automobile fuels in connection with modern technologies in construction of automobile engines. The mentioned properties and characteristics were measured by commonly used laboratory method on Plint TE 82 (PLINT & PARTNERS LTD). Measured data show, that diesel fuel with ethanol has better lubricity parameters and lubricity persists longer, than in case of petrol fuel with ethanol. One problem occurred, when diesel fuel was mixed with ethanol, which contained more then 0,5 % of water. This problem was solved by eliminating of the water from ethanol, eventually the suitable solubility additive is recommended.

3

Zagadnienia smarności ciekłych paliw silnikowych

63%

Oleksiak S. , Stępień Z.

|

2008

|

tom R. 105, z. 7-M

251-263

PL

Zmiany technologii produkcji ciekłych paliw do silników o zapłonie samoczynnym, mające na celu obniżanie poziomu zawartości siarki, prowadziły do pogorszenia właściwości smarnych tych paliw. Równoczesny rozwój silników ZS, a zwłaszcza ich aparatury wtryskowej sprawił, że zagadnienie smarności paliw nabrało szczególnego znaczenia. W ostatnich latach dużo wysiłku włożono w badania właściwości smarnych niskosiarkowych olejów napędowych i rozwój dodatków smarnościowych, uwzględniając zmieniające się i wzrastające oczekiwania. W artykule przedstawiono wymagania stawiane współczesnym paliwom silnikowym odnośnie do poziomu smarności oraz omówiono wpływ niedostatecznej smarności paliw na możliwe uszkodzenia aparatury wtryskowej i ich konsekwencje w postaci pogorszenia jakości spalania, wzrostu emisji i uszkodzeń silnika. Przybliżono najbardziej rozpowszechnione metody badania właściwości smarnych w aparatach HFRR i BOCLE oraz przedstawiono wymagania i wyniki oceny smarności dla różnych paliw benzynowych i dieslowskich z uwzględnieniem biopaliw i paliw syntetycznych.

EN

The drive towards lower sulphur in automotive gasoils has led to a reduction in fuel lubricity. Simultaneous development of engine constructions, especially of injection equipment, caused that lubricity matter has particular meaning. Recently considerable effors has been expended in investigating the lubricity of low sulphur diesel fuels and development of lubricity additives, giving consideration to changing and increasing expectations. The paper shows current fuel lubricity requirements and discusses impact on possible injection equipment failures and its consequences in form of combustion disturbances, increasing emissions and engine failures caused by fuel with insufficient lubricity. The paper overviews two most popular laboratory test methods to evaluate lubricity characteristics of diesel fuels High Frequency Reciprocating Rig (HFRR) and Ball-on-Cylinder Lubricity Evaluator (BOCLE) and presents the limits and results of gasoline and diesel fuels lubricity evaluation giving consideration to biofuels and synthetic fuels.

4

Ocena wpływu paliw do silników o zapłonie samoczynnym na możliwość zacierania elementów par precyzyjnych

63%

Szczypiński-Sala W. , Strzępek P.

|

2009

|

tom nr 3

163-172

PL

Współczesne układy wtryskowe silników o zapłonie samoczynnym wymagają stosowania paliw zapewniających dostateczną ochronę przed zacieraniem elementów par precyzyjnych. Jednocześnie na coraz szerszą skalę wprowadzane są paliwa ze źródeł odnawialnych. Do olejów napędowych stosowane są domieszki biokomponentów. Największe różnice własności pomiędzy biopaliwami a paliwami mineralnymi dotyczą ich gęstości, lepkości kinematycznej, składu frakcyjnego, liczby cetanowej i temperatury blokowania zimnego filtra paliwa. W artykule opisano wyniki prób oceny własności smarnych różnych mieszanin paliw. Testy przeprowadzono na aparacie czterokulowym, a podczas oceny porównano własności estrów metylowych kwasów tłuszczowych olejów roślinnych oraz ich mieszanin z olejem napędowym w różnych proporcjach.

EN

Engine manufacturers and refineries are exploring new technologies to meet the stringent demands. Alternative fuels and lubrication options are needed to aid future engine development. Globally, biofuels are most commonly used to power vehicles. Biofuel industries are expanding in Europe, Asia and the Americas. Refined from a renewable resources biodiesel fuels are widely use for diesel engines too. Biodiesel is the most common biofuel in Europe. It is produced from oil or fats and is a liquid similar in composition to fossil/mineral diesel. Its chemical name is fatty acid methyl (or ethyl) ester (FAME). One way to introduce biofuels into the market is to blend biodiesel into diesel fuel. The standard mixture used in Europe is a blend of 5% methyl esters in 95% diesel fuel. The use of biodiesel is one solution to improving the lubricity of low sulphur diesel fuels. The methyl esters are effective in reducing friction when used as an additive in diesel fuel. In the paper, bench tests comparing friction and wear characteristics of the fuels for diesel engines are described. The results were obtained in laboratory tests using the four-ball wear tester.

5

Assessment of lubricity and sorptive properties of oils by indirect method

63%

Kałdoński T. J. , Kałdoński T.

|

2007

|

tom nr 4

141-148

EN

This paper presents the results of experimental investigations of the lubricity and sorptive properties of selected gear oils. Four base gear oils with the same kinematic viscosity were investigated comparatively. These oils contained different quantities of a lubricity additive (Additin RC2515). The lubricity properties of the oils were tested according to ASTM D2596-69, ASTM D2270-77 and PN-76/C-04147 on the 4-Ball Test Machine. The sorptive properties of oils were evaluated by an indirect method, i.e. by means of differential scanning calorimeter DSC141. Two research aims have been realised. The first aim depended on checking the usability of differential scanning calorimetry for the indirect assessment of sorptive properties (adsorption) of oils on the true material of the tribology joint of 4-Ball Test Machine, which was used in the next test for the assessment of the lubricity properties of the oils. The second aim depended on the confirmation of interdependence: when we have better sorptive properties of an oil, than we also have a better lubricating ability.

PL

W pracy przedstawiono rezultaty eksperymentalnych badań właściwości smarnościowych i sorpcyjnych wybranych olejów przekładniowych. Badano porównawczo cztery oleje bazowe o tej samej lepkości kinematycznej. Oleje te zawierały zróżnicowaną ilość dodatku smarnościowego (Additin RC2515). Właściwości smarnościowe olejów oceniono zgodnie ze znormalizowaną metodą według ASTM D2596-69, ASTM D2270-77, PN-76/C-04147 na aparacie czterokulowym. Właściwości sorpcyjne olejów oceniono metodą pośrednią, tzn. za pomocą różnicowego kalorymetru skaningowego DSC 141. Zostały zrealizowane dwa cele badawcze. Pierwszy cel polegał na sprawdzeniu przydatności różnicowej kalorymetrii ska-ningowej do pośredniej oceny właściwości sorpcyjnych (adsorpcji) olejów na rzeczywistym materiale węzła tribologicznego aparatu czterokulowego, który następnie był użyty do oceny właściwości smarnościowych tych olejów. Drugi cel polegał na potwierdzeniu zależności: jeśli lepsze są właściwości sorpcyjne oleju, to lepsze są jego właściwości smarnościowe.

6

Wpływ rodzaju fazy dyspergującej smaru na skuteczność działania nieorganicznych napełniaczy w ślizgowych skojarzeniach trących

63%

Pawelec E. , Drabik J.

|

2006

|

tom nr 6

57-66

PL

W artykule przedstawiono wyniki badania interakcji pomiędzy rodzajem fazy dyspergującej smaru plastycznego a nieorganicznymi napełniaczami stosowanymi jako dodatki smarne. Oceniono przeciwzużyciową i przeciwzatarciową efektywność działania zastosowanych komponentów w ślizgowych węzłach tarcia w skojarzeniu stal–stal. Odporność przeciwzużyciową wyznaczono w warunkach stałego obciążenia, zaś skuteczność przeciwzatarciową przy liniowo narastającym obciążeniu czterokulowego węzła tarcia. Uzyskane rezultaty badań pozwalają na jakościowy dobór fazy dyspergującej i ilościowo-jakościowy dobór nieorganicznych modyfikatorów zapewniających uzyskanie kompozycji smarowej o właściwościach tribologicznych wymaganych wymuszeniami rzeczywistych węzłów tarcia.

EN

It has been investigated interactions between different dispersing phases of plastic greases and inorganic fillers used as lubricating additives. AW and EP properties of the particular components were investigated in a steel-steel system of sliding friction couples. The antiwear resistance was evaluated under stable load conditions whereas antiseizure efficiency – under linear-increasing load of four-ball tribosystem. Obtained results enable qualitative selection of dispersing phase as well as quantitative and qualitative selection of inorganic modifiers which assures that tribological characteristics of prepared greases are adequate for real friction systems.

7

Badanie wpływu estrów metylowych kwasów tłuszczowych na smarność oleju napędowego o niskiej zawartości siarki

63%

Frydrych J. , Kajdas C.

|

2008

|

tom nr 5

31-44

PL

W artykule przedstawiono wyniki badania wpływu zawartości estrów metylowych kwasów tłuszczowych (FAME) oleju rzepakowego na zmianę smarności oleju napędowego o niskiej zawartości siarki. Badania smarności przeprowadzono za pomocą aparatu HFRR (High Frequency Reciprocating Rig) dla produktów wyjściowych i ich mieszanin. Stwierdzono występowanie nie znanej dotąd zależność smarności biopaliwa zawierającego około 10% i ponad 30% FAME.

EN

This paper presents the results of an analysis of the dependence of fatty acid methyl-esters (FAME) of rapeseed oil on the lubricity of lowsulphur diesel oil. Lubricity tests were performed for commercial products and their mixtures. Tests were performed using a HFRR apparatus. A new tendency was found in biofuel lubricity containing about 10% and over 30% FAME.

8

Fizykochemia procesu tarcia

63%

Marczak R.

|

2000

|

tom nr 5

901-922

PL

W artykule przedstawiono idee, rozwój i stan tribologii w Polsce w końcu XX wieku, ujmowanej w aspekcie fizykochemicznych procesów zachodzących w strefie tarcia. W szczególności omówiono: fizykochemiczne i tribologiczne właściwości materiałów, eksploatacyjną warstwę wierzchnią i emisję akustyczną generowaną w procesie tribologicznym oraz sygnalnie podano informacje o pracach z tribochemii.

EN

The paper presents ideas, development and the state of tribology in Poland at the end of XX century approached in the aspect of physicochemical processes running in the friction zone. The following matters are discussed particulary: physicochemical and tribological properties of materials, service surface layer and acoustic emission generated in tribological process. A short information about works in the field of tribochemistry is also given.

9

Badanie smarności oleju napędowego z dodatkiem estrów oleju rzepakowego przy użyciu aparatu HFRR

63%

Batko B. , Dobek T. K.

|

2009

|

tom R. 13, nr 1

7-12

PL

Praca przedstawia wyniki badań smarnościowych oleju napędowego (ON) oraz jego mieszanin z estrami oleju rzepakowego (RME). Celem badań była ocena zmian właściwości smarnych ON wynikających z dodatku paliwa RME. Badania zostały przeprowadzone wg normy PN-EN ISO 12156:2004 na aparacie HFRR. Wyniki badań wskazują na znaczne zmniejszenie zużycia elementów trących smarowanych paliwem z dodatkiem estrów w porównaniu z czystym ON. Wykazano, że grubość warstwy smarnej ma istotny związek ze zużyciem, a opory tarcia dla czystego oleju napędowego i estrów są większe niż dla ich mieszanin.

EN

The paper presents results of lubricity tests for diesel fuel (DF) and its mixtures with rapeseed oil esters (RME). The purpose of the tests was to assess changes in lubricating properties of DF resulting from RME fuel additive. The tests were carried out according to the PN-EN ISO 12156:2004 standard in the HFRR apparatus. Test results indicate considerable wear reduction for elements subject to friction, lubricated by fuel containing esters, compared to those lubricated by pure DF. It has been proven that lubricating layer thickness has considerable effect on wear, and frictional resistance is higher for pure diesel fuel and esters than for their mixtures.

10

Właściwości fizykochemiczne i tribologiczne kompozycji estrów metylowych kwasów tłuszczowych i oleju napędowego

51%

Sułek M. , Kulczycki A. , Małysa A.

|

2007

|

tom nr 3-4

255-270

PL

Problematyka prowadzonych badań wynika z tendencji wprowadzania do paliw biokomponentów, a także zastąpienia paliw tradycyjnych, otrzymywanymi ze źródeł odnawialnych. Jako modelowe paliwa przyjęto estry metylowe kwasów tłuszczowych (FAME - Fatty Acid Methyl Esters) otrzymywanych na bazie różnych olejów roślinnych oraz ich roztwory w oleju napędowym. Dla wytypowanych paliw wykonane zostały badania fizykochemiczne oraz tribologiczne, których celem było określenie: oporów ruchu i zużycia. Badania tribologiczne przeprowadzono z wykorzystaniem aparatu T-11 w układzie kulka-tarcza, dla skojarzenia materiałowego stal--stal i styku skoncentrowanego.

EN

Issues of conducted examinations result from the tendency to insert into fuels of biocomponents as well as replacing traditional fuels, obtained from renewable sources. As model fuels methyl esters of fatty acids were accepted (FAME - Fatty Acid Methyl Esters) obtained on the basis of different vegetable oils and their solutions in diesel.For fuels marked out, physicochemical and tribological examinations were carried out to determine motion resistance and wear. Tribologcal examinations were carried out using exploiting T- 11 tester in the arrangement ball on disc, for the material association steel-steel and of concentrated joint.

11

Właściwości smarne kompozycji estrów metylowych kwasów tłuszczowych i oleju napędowego

51%

Sułek M. W. , Kulczycki A. , Małysa A.

|

2006

|

tom nr 2

27-45

PL

Problematyka prowadzonych prac wynika ze światowych tendencji, wprowadzania do paliw biokomponentów, a nawet zastąpienia paliw tradycyjnych, otrzymywanymi ze źródeł odnawialnych. Jako modelowe paliwa przyjęto estry metylowe kwasów tłuszczowych otrzymywanych na bazie różnych olejów roślinnych oraz ich mieszaniny w oleju napędowym. Skład mieszanin został tak dobrany, aby prześledzić wpływ stężenia na wybrane wielkości charakteryzujące smarność. Dla wytypowanych paliw, zawierających mieszaniny estrów, wykonane zostały badania tribologiczne, przy wykorzystaniu aparatu czterokulowego, których celem jest określenie: oporów ruchu, zużycia, obciążenia zacierającego i zatarcia. Badania prowadzone były dla: skojarzenia materiałowego stal-stal i styku skoncentrowanego.

EN

The issues connected with the research being conducted result from the worldwide tendency to add biocomponents to fuels or even to replace traditional fuels with those obtained from renewable resources. Despite a considerable amount of experimental material and attempts to standardize plant materials obtained, questions are being raised concerning negative effects of the use of biofuels. Therefore, research should be continued in order to demonstrate both negatve and positive effects of introducing a new generation of biofuels and to protect against failure during operation. Methyl esters of fatty acids obtained from various vegetable oils and their mixtures in fuel oil were accepted as model fuels. The compositions of the mixtures were selected in such a way that it was possible to investigate the effect of concentration on selected quantities characterizing lubricity. Certain fuels containing mixtures of the esters were tested tribologically using a four-ball tester. The aim of this investigation was to determine resistance to motion, wear, scuffing and seizure loads. The investigations will be carried out for a steel-steel friction pair and concentrated contact.

12

Wpływ napięcia powierzchniowego, kąta zwilżania i adsorpcji substancji smarujących na ich właściwości smarnościowe

51%

Kałdoński T. J. , Kałdoński T. , Ozimina D.

|

2008

|

tom nr 2

235-246

PL

W artykule przedstawiono rezultaty eksperymentalnych badań zależności pomiędzy smarnością wybranych olejów silnikowych i przekładniowych a ich właściwościami sorpcyjnymi oraz napięciem powierzchniowym i kątem zwilżania. Zróżnicowane zdolności olejów do adsorpcji, napięcia powierzchniowego, kąta zwilżania i smarności uzyskano poprzez dodanie do nich różnej ilości wybranych surfaktantów, w tym także cieczy jonowych. Właściwości smarnościowe olejów były ocenione zgodnie z PN-76/C-04147 (ASTM D2596-69, ASTM D2783-71) na aparacie czterokulowym. Napięcie powierzchniowe i kąt zwilżania oceniono za pomocą nowoczesnego tensjometru KSV SIGMA 701 (prod. Finlandia). Właściwości sorpcyjne oceniono metodą pośrednią za pomocą bardzo czułego różnicowego kalorymetru skaningowego SETARAM DSC 141 (prod. Francja). Uzyskane rezultaty badań mogą być użyte do oceny zastosowanych surfaktanów jako stymulatorów smarności olejów.

EN

One of the most effective method for the protection of elements of machines against tribological wear is by creating on their sliding a very (stable) durable boundary lubricating film, which is very resistant on the interaction of large normal and tangential loads. Stability of the boundary film is the measure of the lubricating ability (lubricity) of oil. Lubricating ability is the set property, which depends on the energy state of the lubricating surface as well as on chemical constitution of oil among others. In order to obtain a suitable quality of oil one inserts into the oils a selected packet of additives, so-called lubricity additives i.e. Anti-wear and anti-seizure additives. These substances must have among others properties of surface-avtive and chemical-active compounds, which have the sorbing ability, as well as being characterised by a large dipole moment. As a result of this, these substance can ensure the creation of a stable boundary film, so also obtain a high lubricity of oil. The results of experimental investigation on the relationship between the lubricity of selected gear oils and engine oils and their sorptive properties as well as contact angle and surface tension are presented. Engine and gear oils have been so compose as to have suitable and the same viscosity. Diversity of sorptive and superficial properties and lubricity of oils have been obtained by additing to them different quantities of selected surfactants, and ionic liquids. Lubricating properties of oils have been assessed according to ASTM D2596-69 i ASTM D2270-77 on Four-Ball Test Machine [L. 4, 5, 6]. Surface tension and contact angle of oils have been assessed by means of modern tensiometer KS V SIGMA 701 (made in Finland). However, sorptive properties were investigated by an indirect method by means of a very sensitive differential scanning calorimeter SETARAM DSC 141 (made in France), in which sapphire was the reference material. Obtained results of research have been used to assess of the finctional quality of applying surfactants as lubricity stimulators of engine and gear oils.

13

Właściwości przeciwzużyciowe chemicznie modyfikowanego oleju rzepakowego

51%

Siwiec E. , Grądkowski M.

|

2006

|

tom nr 4

113-121

PL

Zbadano właściwości smarne produktów chemicznej modyfikacji - oksydacji, hydrolizy, transestryfikacji, addycji - naturalnych triglicerydów, pochodzących z oleju rzepakowego. Testy tribologiczne przeprowadzono za pomocą aparatu czterokulowego, w którym elementy węzła tarcia, wykonane były ze stali ŁH-15. Spośród zbadanych produktów największą skutecznością przeciwzużyciową charakteryzowała się oligomeryczna pochodna kwasów tłuszczowych otrzymana w wyniku reakcji Dielsa-Aldera - DE 10. Zapewnia ona najniższe opory ruchu, wysoką redukcję zużycia elementów trących oraz najniższą chropowatość powierzchni tarcia.

EN

This work describes a lubricity of the products of chemical modification (oxidation, hydrolysis, transestrification, addition) of natural triglycerides from rapeseed oil. Rubbing tests were performed using four-ball machine (test balls were made from ŁH-15 steel). The best antiwear efficiency - among all investigated products -has been shown by the oligomeric derivative of fatty acids obtained in Diels-Alder reaction (DE-10). It assures the lowest resistance to motion and roughness of friction surface as well as high reduction of the wear of rubbed elements.

14

Kształtowanie właściwości użytkowych nowej generacji płynów obróbkowych wytworzonych na bazie estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych

51%

Karaś J. , Urbański A.

|

2008

|

tom nr 2

63-71

PL

W pracy oceniono przydatność klasycznych dodatków uszlachetniających oraz modyfikacji chemicznej za pomocą siarkowania FAME do kształtowania właściwości użytkowych cieczy obróbkowych na bazie produktów roślinnych. Przedstawiono wyniki badań wpływu dodatków depresujących na właściwości niskotemperaturowe estru metylowego wyższych kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego, a także zbadano właściwości smarne kompozycji FAME z wybranymi dodatkami AW/EP. Porównano właściwości tribologiczne siarkowanych estrów metylowych wyższych kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego z kompozycjami FAME zawierającymi komercyjne dodatki smarne. Uzyskane wyniki wskazują, iż siarkowane FAME charakteryzują się lepszymi właściwościami przeciwzatarciowymi niż kompozycje FAME z dodatkami AW/EP, a wprowadzenie klasycznych wiskozatorów umożliwia uzyskanie optymalnych właściwości reologicznych w niskich temperaturach.

EN

The possibility of using vegetable-originated cutting fluid chemical modification by means of commercial additives or sulfurization processes is evaluated. The influence of depressants on the low-temperature characteristics of rapeseed oil FAME and the lubricity of FAME containing selected AW/EP additives are investigated. The tribological characteristics of sulfurized FAME and FAME containing commercial lubricating additives were compared. Obtained results have shown that sulfurized FAME has better antiseizure properties than FAME containing AW/EP additives. Application of the classic viscosity additives enables optimum rheological properties at low temperatures to be obtained.