In this article, it was first presented Moore’s paradox per se and after the author focused on the logical perspective—at first he analyzed these considerations in the field of so-called standard epistemic logic and after on the formal theory of belief change.
PL
W niniejszym artykule najpierw został zaprezentowany paradoks Moore’a per se, a następnie autor skupił się na perspektywie logicznej,analizując wpierw problem w zakresie tak zwanej standardowej logiki epistemicznej, a potem formalnej teorii zmian przekonaniowych.
In the article there is presented a formalized theory in frame of which there are compared three stages of convictions (S – I am (firmly) convinced, D – I admit, P - I suppose), W operator understood as “I know, that” and M operator reads as “I believe, that”. The theory is characterized both on syntactic and semantic level. In frame of a syntactic description there are noticed certain logical square connections between S and D, e.g.: S(p) is contrary to D(Np) and S(p) is opposite to S(Np). S(Np) is contrary to D(p). Expressions: D(p) and D(Np) are sub-opposite. Operators P and S are introduced axiomatically. Operators D, W, and M are characterized by definitions, which are understood in the following way: Def 1: I admit, that p iff I am not firmly convinced, that not–p Def 2: I know, that p iff p and I am firmly convinced, that p Def 3: I believe, that p iff I suppose that p and I admit, that not–p. On semantic level we consider a structure (T, <, ≤ ), where T is a set of time points, < is a relation of being earlier than, and ≤ is a relation of being not later than.
PL
W artykule przedstawiono propozycję sformalizowanej teorii, w której nadane oraz wzajemnie porównywane są znaczenia trzech stopni przekonań (S- sądzę stanowczo, D- dopuszczam, P- przypuszczam), funktora W rozumianego jako zwrot „wiem, że” oraz funktora M rozumianego jako zwrot „mniemam, że”. Teoria ta posiada zarówno ujęcie składniowe jak i semantyczne. Przedstawiając ujęcie składniowe tworzonej teorii zwraca się uwagę na to, że pomiędzy funktorem S oraz D zachodzą związki kwadratu logicznego. Oznacza to, że S(p) jest sprzeczne z D(Np), natomiast przeciwne do S(Np). S(Np) jest sprzeczne z D(p). Parę wyrażeń podprzeciwnych stanowią: D(p) oraz D(Np). Pojęcia: „sądzę stanowczo”, „przypuszczam”, „dopuszczam” wyrażają różne stopnie przekonania. Najmocniejszy stopień przekonania kryje się w zwrocie „sądzę stanowczo”, słabszy w zwrocie „przypuszczam”, a najsłabszy w zwrocie „dopuszczam”. Dlatego też z S(p) wynika logicznie P(p), a z P(p) wynika logicznie D(p). Funktor P jak i S wprowadzone są do teorii aksjomatycznie. Funktory: D (dopuszczam, że),W (wiem, że) oraz funktor M (mniemam, że) wprowadzone są poprzez kontekstowe definicje równościowe. Definicje te w przełożeniu na język naturalny brzmią następująco: Def 1: Dopuszczam, że p wtedy i tylko wtedy, gdy nie sądzę stanowczo, iż nieprawda, że p. Def 2: Wiem, że p wtedy i tylko wtedy, gdy zarazem p oraz sądzę stanowczo, że p. Def 3: Mniemam, że p wtedy i tylko wtedy, gdy przypuszczam, że p, ale jednocześnie dopuszczam, że nieprawda, że p. Zgodnie z definicją Def 2 funktor wiedzy jest silniejszy od każdego z rozpatrywanych stopni przekonań. W ujęciu semantycznym została wyróżniona struktura (T, <, ≤ ) – w której T jest zbiorem punktów czasowych, < to relacja bycia wcześniejszym, natomiast ≤ jest relacją bycia nie późniejszym – i zdefiniowane indukcyjnie pojęcie prawdziwości w chwili t.
Często zdarza się, iż sprawa, którą klient przedkłada w urzędzie nie przebiega właściwie. W dużej mierze zależy to od wykonawców danego procesu biznesowego. Proces biznesowy można modelować za pomocą logiki klasycznej wspomaganej logikami deontyczną i epistemiczną. Wiedza agenta o stanie procesu ma charakter. Zachowanie się agentów realizujących proces zależy między innymi od: woli wykonania, umiejętności. Zachowanie aktorów precyzyjniej opisuje rozmyta logika deontyczna. Artykuł proponuje notację umożliwiającą zapis modelu procesu biznesowego ilustrowany przykładem.
EN
Business processes can finish with success or collapsed before their designed ending. It is relative to actors that executed process. Business process can be modelled using deontic and epistemic logics. The knowledge of agents depends on concrete situation and has a fuzzy character. In the business processes context some reasons for fuzziness can be identified: complexity of terms, human preferences and goals, description of reality in natural languages. Actor’s behaviour depends on their will to execute process, skills or state of health. Agent’s behaviour described more precisely by fuzzy deontic logic. The new notation is proposed to afford possibilities for modelling precisely execution of business processes.
In the paper, we try to find a new, intuitive solution to the Fitch paradox. We claim that traditional expression of Knowability Principle (p → ◊Kp) is based on erroneous understanding of knowability as de dicto modality. Instead, we propose to understand knowability as de re modality. In the paper we present the minimal logic of knowability in which Knowability Principle is valid, but Fitch Paradox does not hold anymore. We characterize the logic semantically as well as by an axiomatic and tableaux procedure approach.
PL
Poznawalność jako modalność de re: pewne rozwiązanie paradoksu Fitcha W artykule staramy się znaleźć nowe, intuicyjne rozwiązanie paradoksu Fitcha. Twierdzimy, że tradycyjne wyrażenie zasady poznawalności (p → ◊Kp) opiera się na błędnym rozumieniu poznawalności jako modalności de dicto. Zamiast tego proponujemy rozumieć poznawalność jako modalność de re. W artykule przedstawiamy minimalną logikę poznawalności, w której zasada poznawalności jest ważna, ale paradoks Fitcha już nie obowiązuje. Logikę charakteryzujemy semantycznie, a także poprzez podejście aksjomatyczne i tabelaryczne.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.