Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Tradycja liturgiczna” w dokumentach i wypowiedziach papieskich dotyczących dyscypliny sprawowania liturgii z 1962 r. po Soborze Watykańskim II

100%

Pietras D.

Człowiek i Społeczeństwo

|

2022

|

tom 54

133-149

EN

„Liturgical tradition” is a living form that expresses the Apostolic Tradition, which is the unchanging deposit of the Revealed Divine Truths. After the Second Vatican Council, the liturgical tradition that was included in the books of 1962 has been maintained on certain rules. The discipline of celebrating this liturgy changed depending on the attitude of the pope. The possibility of celebrating it has been gradually restored. Eventually, Pope Benedict XVI sanctioned the liturgy as the extraordinary form of the Roman Rite and ensured the general right to celebrate it. Currently – as a result of Pope Francis’s decision – it is emphasized that the liturgy reformed after Vaticanum II is the unique expression legis orandi of the Roman Rite.

2

Officium gratiarum actionis pro victoria ex Turcis obtenta zachowane w antyfonarzach rodziny Piotrkowczyków (cz. I)

63%

Bodzioch B.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 13: Muzykologia

41-53

EN

At present, three versions of Officium Gratiarum actionis pro victoria ex Turcis obtenta are well known. The first two are anonymous forms (1624, 1624-1628) which can be described as services honouring saint Patrons of Poland. We still do not know anything about their musical arrangements. The third form (1628) was created as an expression of thanks for the victory in the Battle of Chocim (Khotyn, 1621). Its authors (Jan Fox and Sebastian Nuceryn) were undoubtedly familiar with earlier texts, yet none of them reached the final version of the Officium (the mediaeval theatrical form). The melodies composed to fit this version were preserved in the fourth edition of the antiphonary by Andrzej Piotrkowczyk (1645). The Fox-Nuceryn form functioned until 1961.

XX

Obecnie znane są trzy wersje Officium Gratiarum actionis pro victoria ex Turcis obtenta. Dwie pierwsze to anonimowe formularze (1624, 1624-1628), które określić można jako nabożeństwa ku czci świętych patronów polskich. Jak dotąd, nic nie wiadomo o ich opracowaniach muzycznych. Formularz trzeci (1628) ułożono w duchu podziękowania za zwycięstwo pod Chocimiem (1621). Jego twórcy, Jan Fox i Sebastian Nuceryn, bez wątpienia znali dawniejsze teksty, żaden z nich jednak nie wszedł do ostatecznej wersji oficjum. Do wersji tej skomponowano melodie zachowane w czwartym wydaniu antyfonarza Andrzeja Piotrkowczyka (1645). Formularz Foxa-Nuceryna funkcjonował do 1961 r.

3

"Слово про закон і благодать" митрополита Іларіона: риторичне і поетичне підґрунтя

51%

Czapla O.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2022

|

tom 10

|

nr 2

159-174

EN

Rereading the first dated work of Ukrainian literature during the Russian-Ukrainian war is especially valuable because it proves our strength. This research is relevant as drawing attention to ways of addressing significant social needs a thousand years ago allows us to identify parallels with modern public speech and rhetorical practices in the political sphere. The main scientific problem that the author tries to highlight in this article concerns the correlation of rhetoric (the art of public speaking) and poetics (the system of creative principles of the author or era) in the study of the Sermon on Law and Grace, most likely created by Ilarion, Metropolitan of Kyiv. The article aims to outline the sources we should use to learn the poetics and rhetoric of the Sermon as a medieval work. The rhetoric and the poetic of the Sermon grow out of the Judeo-Christian tradition (unthinkable without ancient influences), then enriched by Byzantine oratory, but most closely related to evangelical preaching and the liturgical tradition of Kyivan Rus.

PL

Ponowne odczytanie pierwszego datowanego dzieła literatury ukraińskiej w czasie wojny rosyjsko-ukraińskiej jest szczególnie cenne, albowiem dowodzi naszej siły. Zwrócenie uwagi na sposoby zaspokajania istotnych potrzeb społecznych sprzed tysiąca lat pozwala na odnalezienie paraleli z nowoczesnymi wypowiedziami publicznymi i praktykami retorycznymi w sferze polityki, co sprawia, że badanie takie ma istotne znaczenie. Główny problem naukowy uwypuklony w niniejszym artykule dotyczy korelacji retoryki (sztuka wystąpień publicznych) i poetyki (system zasad twórczych autora lub epoki) w analizie Słowa o prawie i łasce, za autora którego uważany jest metropolita kijowski Iłarion. Celem studium jest zatem wskazanie źródeł, do których należy sięgać w celu zgłębienia poetyki i retoryki Słowa jako dzieła średniowiecznego. Retoryczne i poetyckie komponenty Słowa pochodzą z tradycji judeochrześcijańskiej, z ich wpływami antycznymi, wzbogacone oratorium bizantyjskim, najściślej związane z kaznodziejstwem ewangelicznym i kijowsko-ruską tradycją liturgiczną.

4

The Hymn Rex sanctorum angelorum in Notated Missal ms. 387 and its Partial Meaning in the Search of the Provenance of the Manuscript

51%

Bednáriková J.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

tom 68

|

nr 12

7-24

EN

Amongst the 18 notated manuscripts (today located in Slovak depositories as part of our precious cultural heritage), we can find Notated Missal ms. 387 from the former Evangelical College Library in Bratislava. It is preserved in the Central Library of the Slovak Academy of Sciences in Bratislava. Currently it is the subject of deeper research. Its most disputable aspect is its provenance. According to many scholars, it dates back to the 13th century, because it does not include the Feast of Corpus Christi. On the basis of a later note in the calendar (f. 5) we may also assume that the manuscript was written (or, at least, utilised) in the city of Lund, Sweden. For confirmation or refutation of such a hypothesis, the author will take into account the considerations regarding the hymn Rex sanctorum angelorum, that may represent one of the clues in order to get closer to the truth.

PL

Hymn Rex sanctorum angelorum w missale notatum sygn. rkp. 387 i jego znaczenie w poszukiwaniu proweniencji rękopisu Hymn Rex sanctorum angelorum jest śpiewem Wigilii Paschalnej przeznaczonym na błogosławieństwo wody przed chrztem katechumenów. Obecność tego śpiewu w średniowiecznych rękopisach nie jest powszechna. W Missale notatum zanotowano go również na wigilię uroczystości Zesłania Ducha Świętego. Jego wersja różni się jednak od większości przebadanych manuskryptów. W porównaniu z nimi rkp. 387 zachowuje w większym stopniu tradycję niemiecką. Biorąc pod uwagę niektóre zawarte w nim obrzędy, np. związane z chrztem dziecka, wielce prawdopodobne jest duńskie pochodzenie tego rękopisu.

5

Edykt tolerancyjny a rozwój tradycji liturgicznej

51%

Ławreszuk M. k.

|

2014

|

tom 56

|

nr 1

73-88

PL

W 313 roku cesarze Licyniusz i Konstantyn Wielki skierowali list do zarządców wschodnich prowincji, w którym przyznali chrześcijanom prawo swobodnego wyznawania wiary. Dokument ten stał się znany jako tzw. „Edykt Mediolański” i bezpośrednio wpłynął na dynamiczny rozwój Kościoła. W niniejszym artykule spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób „Edykt Mediolański” wpłynął na chrześcijańską tradycję liturgiczną? Artykuł wskaże rozwój pisemnej tradycji, zmiany w architekturze sakralnej i ich wpływ na rozwój praktyki liturgicznej. W tekście zostaną również ukazane najbardziej charakterystyczne nowe elementy chrześcijańskiej tradycji liturgicznej IV i początków V wieku.

EN

In 313, the emperors Licinius and Constantine the Great directed a letter to the administrators of the Eastern Provinces. In this letter they admitted the rights for the Christians to freely practice their faith. This document, known as the “Edict of Milan”, directly affected the dynamic growth of the Church. This article tries to answer the question how the “Edict of Milan” affected the Christian liturgical tradition. Article shows the development of a written tradition, changes in Church architecture as well as its influence on the development of liturgical practice. In the text the most characteristic new elements of the liturgical tradition of the fourth and early fifth century were depicted.

6

Menologiony tetraewangelii liturgicznych z oficyn lwowskich (XVII-XVIII w.)

51%

Pankratʹeva O.

ELPIS

|

2018

|

nr 20

135-143

EN

Textological research early printed Cyrillic tetragospel menologions (i.e. the “fixed year” of the liturgical calendar) has shown that they contain some textual variants and liturgical peculiarities inherited from manuscript tradition, as well as other unique elements that are characteristic only for specific local traditions. Research of four months (September – December), conducted on 76 early printed tetragospels (out of all 120), including all eight tetras issued in Lvov in XVI and XVIII century, proved the possibility of grouping them into several small groups on the above-mentioned textological and liturgical peculiarities. The article presents all the unique features characteristic only for all the Lvov tetragospels, as well as for one subgroup (consisting of two Gospels) that can be derived from them. The results of this research also shed some light on the processes of formation and development, and the mutual influences of various Cyrillic printing and liturgical traditions.

RU

Текстологическое исследование Месяцесловов (т.н.з. минейной части литургического календаря) старопечатных кириллических тетраевангелий обнаружило существующее в них определенное количество текстовых разночтений и литургических особенностей. Эти разночтения либо унаследованы из рукописного текста, либо являются отражением особенностей поместных церквей. Исследования четырех месяцев (сентябрь – декабрь) 76 (из 120 сохранившихся) старопечатных тетраевангелий, включая восемь тетров, изданных во Львове в XVII-XVIII веках, подтвердили возможность группирования кириллических Евангелий на основе текстовых разночтений и литургических особенностей. В статье показаны элементы, характерные только для львовских Евангелий, среди которых выделяется подгруппа из двух изданий. Результаты проведенного исследования в некоторой степени показывают процесс формирования, развития, а также взаимовлияния кириллических изданий, имеющих свои литургические особенности.

PL

Badania tekstologiczne menologionów (tzn. części minejnej kalendarza liturgicznego) starych druków cyrylickich tetraewangelii poświadczyły istnienie w nich pewnej liczby wariantów tekstu i osobliwości liturgicznych. Są one odbiciem starszej rękopiśmiennej lub lokalnej tradycji sakralnej. Badania czterech miesięcy (wrzesień – grudzień) 76 (spośród wszystkich 120) starych druków tetraewangelii, włącznie ze wszystkimi ośmioma tetrami wydanymi we Lwowie w XVII i XVIII wieku, potwierdziły możliwość podzielenia cyrylickich Ewangelii na podstawie wariantów tekstowych oraz osobliwości liturgicznych na kilka grup. W artykule zostały przedstawione elementy charakterystyczne wyłącznie dla wszystkich tetraewangelii lwowskich w tym wydzielonej jednej podgrupy składającej się z dwóch wydań. Wyniki niniejszego badania ukazują w pewnym stopniu proces formowania się i ewolucji oraz wzajemnych wpływów różnych druków cyrylickich oraz tradycji liturgicznych.