Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 3

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: literatura staroruska

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Myśl badawcza Ryszarda Łużnego w polskiej slawistyce. (Uwagi z okazji piętnastej rocznicy śmierci)

100%

Orłowski J.

tom 61

nr 7: Słowianoznawstwo

13-23

The article reminds scholarly achievments and educational merits of Ryszard Łużny (1927-1998), professor of the Jagiellonian University in Cracow and the Catholic University of Lublin. Prof. R. Łużny was an outstanding historia of old-Russian, Russian and Ukrainian literatures, an expert on Slavovic East’s culture. Prof. Łużny was an independent scholar, he dealt with problems usually omitted In literary studies in totalitarian times. Among those issues most impartant were ties between culture of Slavonic East, especially Russian culture and Christian tradition (Russian religious thought, Russian folk religious epic poetry, etc.). Ryszard Łużny’s scholarly thought still inspires contemporary historians of literature of Slavonic East’s nations.

„Ozdobiona wszelkimi cnotami” cesarska siostra Pulcheria i „roztropna” cesarzowa Atenais-Eudocja – co o epoce Teodozjusza II wiedzieli Słowianie prawosławni w średniowieczu?

100%

Brzozowska Z. , Leszka M. J.

tom 87

217-246

The image of the Byzantine Empire in the mid-fifth century and the perception of its rulers in the Old Rus’ writing was formed on the basis of the Orthodox Slavonic translations created in the Balkans of the works of three Byzantine historians: John Malalas (sixth century), George the Monk called Hamartolos (ninth century), and Constantine Manasses (twelfth century). The use of their accounts by the authors of chronicles, even in the second half of the 16th century, testifies to the exceptional longevity of Byzantine historiography and the peculiar timelessness of the works of the aforementioned historians. It should be noted, however, that Pulcheria, Theodosius II, Athenais-Eudocia and Marcian did not only attract the attention of Old Rus’ historiographers as persons with real influence on the course of events in the past. Orthodox Slavs of the late Middle Ages viewed the mid-fifth century primarily as the era of the great disputes over the nature of Christ, culminating in the convening of the ecumenical councils of Ephesus (431) and Chalcedon (451). Some of the emperors and empresses involved in the theological controversies of their time were venerated as saints in the realm of Slavia Orthodoxa. Analysis of the Old Rus’ chronicles from the 14th-16th centuries allows us to assume that hagiography influenced the creation of the images of such figures in historiography. In order to reconstruct the overall image of Pulcheria and Athenais-Eudokia in Old Rus’ literature, it would therefore be necessary to examine the hagiographic texts dedicated to them.

Obraz cesarstwa bizantyńskiego w połowie V w. i wizerunek władających nim osób w piśmiennictwie staroruskim ukształtował się na bazie stworzonych na Bałkanach przekładów cerkiewnosłowiańskich dzieł trzech historyków bizantyńskich: Jana Malalasa (VI w.), Jerzego Mnicha zw. Hamartolosem (IX w.) i Konstantyna Manassesa (XII w.). Wykorzystywanie ich przekazów przez autorów chronografów nawet w drugiej połowie XVI w. świadczy o wyjątkowej żywotności historiografii bizantyńskiej i swoistej ponadczasowości utworów wspomnianych dziejopisów. Trzeba jednak zauważyć, iż Pulcheria, Teodozjusz II, Atenais-Eudocja i Marcjan nie przykuwali uwagi staroruskich historiografów tylko jako osoby mające realny wpływ na bieg wydarzeń w przeszłości. Słowianie prawosławni schyłku średniowiecza postrzegali połowę V w. przede wszystkim jako epokę wielkich sporów o naturę Chrystusa, zakończonych zwołaniem soborów ekumenicznych w Efezie (431 r.) i Chalcedonie (451 r.). Niektórzy zaangażowani w kontrowersje teologiczne swego czasu cesarze i cesarzowe byli na obszarze Slavia Orthodoxa czczeni jako święci. Analiza staroruskich chronografów z XIV–XVI w. pozwala przypuścić, że hagiografia oddziaływała na kreowanie wizerunków tego rodzaju postaci w historiografii. By zrekonstruować całościowy obraz Pulcherii i Atenais-Eudocji w literaturze staroruskiej należałoby zatem przebadać też poświęcone im teksty hagiograficzne.

Białoruska przestrzeń literacka i kulturowa w naukowej refleksji Ryszarda Łużnego

100%

Siwek B.

tom 61

nr 7: Słowianoznawstwo

107-115

This article is devoted to the scientific interests of Professor Ryszard Łużny, which covered such domains as Russian folklore, Old Russian literature and culture, 17th and 18th-century Russian literature, 19th-century Russian literature and religious-philosophical thought, contemporary Russian literature, history of the Russian and Ukrainian-related domains within Slavic Studies as well as Belarusan literature and culture. As proved by the author, Łużny was particularly attracted by these Ukrainian texts which dealt with religious or philosophical problems, and which were literary representations of the Belarusan spirituality. In Ryszard Łużny's view, Belarusan culture is an integral part of the East-Slavic cultural heritage, autonomous and authentic in its value.