Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wielowymiarowa analiza atrakcyjności inwestycyjnej spółek sektora spożywczego notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie

100%

Kijek A.

|

nr 4(46)

175-188

EN

The article presents the results of study of investment attractiveness of food sector companies listed at the Warsaw Stock Exchange. The multivariate statistical methods are applied to evaluate the financial standing of companies. The author constructs the investment attractiveness index that is used to order companies by their economic and financial standing. Based on the values of investment attractiveness index the structure of optimal portfolios are determined according to Markowitz portfolio theory. The results of survey indicate directions of investment portfolio diversification.

2

Adaptive reordering of observation space to improve pattern recognition

100%

Kulikowski J. L.

|

tom Vol. 11, No 1-2

59-69

EN

The problem of observation space reordering is presented as a novel approach to pattern recognition based on non-parametric, combinatorial statistical tests. It consists in linearly ordering the elements of a discrete multi-dimensional observation space along a curve such that elements belonging to different similarity classes are as close to each other as possible, the similarity classes are mutually separated, and the length of the curve is kept to minimum. The problem is NP-difficult and it is shown how its approximate solution can be reached by a series of transformations improving the initial lexicographic linear order of a discrete observation space. Recommendations are formulated for linear order improvement leading to a pattern recognition algorithm based on serial statistical test.

3

The fuzzy TOPSIS method and its implementation in the R programme

88%

Dudek A. , Jefmański B.

|

2015

|

nr 1(35)

19-27

EN

The TOPSIS method (Technique for Order Preference by Similarity Ideal Solu-tion) suggested by Hwang and Yoon [1981], belongs to the group of pattern linear ordering methods of multidimensional objects. A characteristic feature of this method is a way to evaluate a synthetic criterion’s values, which takes into consideration the distance of an evaluated object from a positive-ideal solution as well as from a negative-ideal solution. The fuzzy TOPSIS method enables the linear ordering of objects described through linguistic variables, whose values are expressed in the form of triangular fuzzy numbers. In this arti-cle, a way of synthetic measurement estimation in environment R was presented, according to the assumptions of the fuzzy TOPSIS method proposed by Chen [2000]. Scripts, which are included in the article make the accomplishment of this particular method’s stages pos-sible.

4

Visualization of linear ordering results for metric data with the application of multidimensional scaling

88%

Walesiak M.

|

nr 2 (52)

9-21

EN

The article discusses the two-step research procedure allowing the visualization of linear ordering results for metric data. In the first step, as a result of the application of multidimensional scaling (see [Borg, Groenen 2005; Mair et al. 2016]) the visualization of objects in two-dimensional space is obtained. In the next step, the linear ordering of a set of objects is carried out based on the Euclidean distance from the pattern (ideal) object. The suggested approach expanded the possibilities for the interpretation of the linear ordering results of a set of objects. The article applies the concept of isoquants and the path of development (the shortest way connecting a pattern and an anti-pattern object) proposed by [Hellwig 1981]. The graphical presentation of the linear ordering results based on this concept was possible for two variables only. The application of multidimensional scaling expanded the applicability of the results of linear ordering visualization for m variables. The suggested approach is illustrated by an empirical example with the application of R environment script.

5

The significance of organic farming in the European Union from the perspective of sustainable development

63%

Nowak A. , Kobiałka A.

Economics and Environment

|

2024

|

tom No. 1

art. no. 710

EN

This study aimed to evaluate the status of organic farming in the member states of the European Union, drawing on its potential and selected elements of the organic agri-food products market. To this end, we used several partial indicators and a synthetic measure, which allowed us to create a ranking of the member states depending on the development level of organic farming. The survey showed a 50% increase in the utilised agricultural area allocated for organic farming in the EU from 2015 to 2021 and a 69% increase from 2012 to 2021. So far, the only member state to meet the target set by the Green Deal, that is, 25% of organic UAA, has been Austria. Considering the synthetic index, Portugal is a leader of organic farming development. In addition, differences exist between EU member states in consumers’ expenditure on organic products.

PL

Celem opracowania była ocena stanu rolnictwa ekologicznego w krajach Unii Europejskiej z uwzględnieniem jego potencjału oraz wybranych elementów rynku ekologicznych produktów rolno-spożywczych. Wykorzystano w tym celu szereg wskaźników cząstkowych oraz miarę syntetyczną, która pozwoliła na stworzenie rankingu krajów członkowskich w zależności od poziomu rozwoju rolnictwa ekologicznego. Badania wykazały 50% wzrost powierzchni użytków rolnych (UAA) w przeznaczanych pod ekologiczną produkcję rolniczą w UE w latach 2015-2021 oraz 69% w latach 2012-2021. Cel wyznaczony przez strategię Zielony Ład na poziomie 25% ekologicznych użytków rolnych spełnia dotychczas tylko Austria. Biorąc pod uwagę indeks syntetyczny liderem w poziomie rozwoju rolnictwa ekologicznego jest Portugalia. Istnieją ponadto różnice pomiędzy krajami unijnymi w wydatkach konsumentów na produkty ekologiczne.

6

Przestrzenno-czasowa analiza dynamiki udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii w Unii Europejskiej

63%

Frodyma K.

|

nr 1(949)

89-106

PL

Rozwój sektora energii odnawialnej jest jednym z priorytetów polskiego rządu – zgodnie z Dyrektywą 2009/28/WE państwa członkowskie UE powinny stopniowo zwiększać udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii. Szczegółowe cele polityki energetycznej Polski to wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w finalnym zużyciu energii do poziomu 15,5% w 2020 r. (19,13% dla energii elektrycznej, 17,05% dla ciepłownictwa i chłodnictwa, 11,36% dla paliw transportowych). Głównym celem artykułu jest ocena zróżnicowania krajów ze względu na dynamikę udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu energii w poszczególnych sektorach. W pracy przedstawiono analizę dynamiki udziału energii ze źródeł odnawialnych w finalnym zużyciu energii elektrycznej, ciepłownictwa i chłodnictwa oraz paliw transportowych. Przeprowadzono analizę zmian w uporządkowaniach krajów ze względu na udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii z wykorzystaniem współczynnika τ Kendalla. Celem tej analizy jest sprawdzenie hipotezy mówiącej, że uporządkowanie krajów Unii Europejskiej ze względu na udział energii odnawialnej w ogólnym zużyciu energii nie uległo istotnym zmianom w latach 2005–2013. Przedstawiono także wyniki analizy zależności udziału energii odnawialnej w poszczególnych sektorach. Wyodrębniono grupy państw, które charakteryzują się podobną dynamiką udziału energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii w poszczególnych sektorach.

EN

The development of the renewable energy sector is one of the top priorities for the Polish government. In accordance with Directive 2009/28/EC, EU member states should increase their energy from renewable sources as a share of total energy consumption. The specific objective for Polish energy policy is to grow energy from renewable sources to comprise 15.5% of total energy production in 2020 (19.3% for the electricity sector, 17% for the heating and cooling sector, and 10.2% for the transport fuels sector). The main objective of this research is to assess the dynamics of the share of energy from renewable sources in particular sectors, including the electricity, heating, cooling and transport fuels sectors. The article ranks countries according to their share of energy from renewable sources in production and to the gross domestic product. It then compared the linear orderings. The purpose of this analysis is to test the hypothesis that the rank of EU countries in terms of their share of renewable energy in overall energy consumption did not change significantly in the years 2005–2013. Finally, it presents the results of the analysis of the relationship between the share of renewable energy in individual sectors. The countries are grouped according to their share of renewable energy in individual sectors.

7

Zastosowanie metod porządkowania liniowego w badaniu województw pod względem stopnia wykorzystania ICT w przedsiębiorstwach

63%

Kaczmarczyk P.

|

tom 1(25)

49-65

PL

Celem opracowania jest analiza stopnia wykorzystania ICT przez polskie przedsiębiorstwa w podziale na województwa. W części teoretycznej przedstawiono problematykę roli ICT w gospodarce postindustrialnej, a zwłaszcza znaczenie poziomu nakładów na ICT w kontekście wzrostu gospodarczego. Zaprezentowano również metodykę zrealizowanych badań własnych. W części empirycznej przedstawiono wyniki analiz, których celem było uporządkowanie województw pod względem wykorzystania ICT przez przedsiębiorstwa. W oparciu o dane z publikacji GUS zdefiniowano siedemnaście potencjalnych zmiennych diagnostycznych. Ostatecznie wykorzystano jedenaście zmiennych mających najwyższe możliwości dyskryminacyjne. Rankingi utworzono z wykorzystaniem trzech metod porządkowania. We wszystkich uzyskanych rankingach pierwsze trzy miejsca zajmują odpowiednio województwa: mazowieckie, małopolskie, dolnośląskie.

EN

The aim of the study is to analyze the degree of ICT usage in Polish enterprises in the particular voivodeships. The theoretical part presents the issue of ICT role in the post-industrial economy, especially the importance of expenditure on ICT with regard to the economic growth. The methodology of own research was also presented. The empirical part presents the results of the research which was carried out to obtain rankings of voivodeships in terms of the ICT usage in enterprises. Seventeen potential diagnostic variables were defined. These variables were based on data from the publications of the Central Statistical Office. Finally, eleven variables with the highest discriminatory potential were used. The rankings were created with the use of three ordering methods. In all obtained rankings, the first three places are occupied by the following voivodeships: mazowieckie, małopolskie, dolnośląskie.

8

Ocena poziomu rozwoju społecznego powiatów województwa małopolskiego z zastosowaniem dynamicznego miernika syntetycznego

63%

Bożek J. , Szewczyk J.

|

nr 4

45-63

EN

The level of social development of territorial units in Poland is an important topic in the context of the pursued policy to equalise the differences in regional development. Nowadays, spatial disproportions in development are considered one of the main social prob-lems also in Małopolskie Voivodship. The purpose of the study described in the article involves the comparison of changes in the level of social development in the poviats of Małopolskie Voivodship in the period of 2010–2019 by means of a dynamic synthetic measure. The situation of these poviats was evaluated based on data provided by the Local Data Bank of Statistics Poland, describing 10 selected diagnostic features relating to the following areas: the demo-graphic situation, the labour market, education, standard of living and health protection of the inhabitants. The method of linear ordering of multidimensional objects in a dynamic approach was applied. The volume of changes in the level of development of the poviats was determined on the basis of a dynamic synthetic measure. The results of the study indicate that in all of the poviats, a significant decline was observed in the value of the synthetic measure describing the demographic situation and education. On the other hand, the positive aspect is that in all of the poviats the value of the synthetic measure relating to the labour market, living conditions and health protection of the population increased significantly. Consequently, the disproportions between the poviats in the analysed period deepened in terms of the demographic situation and education, whereas the differences in the level of development decreased in the case of the labour market, living conditions and health protection of the population.

PL

Poziom rozwoju społecznego jednostek terytorialnych jest tematem ważnym w kontekście polityki wyrównywania regionalnych różnic rozwojowych. Dysproporcje przestrzenne w zakresie rozwoju należą dziś do głównych problemów społecznych m.in. w woj. małopolskim. Celem badania omawianego w artykule jest porównanie zmian poziomu rozwoju społecznego – z zastosowaniem dynamicznego miernika syntetycznego – powiatów woj. małopolskiego w latach 2010–2019. Ocena sytuacji powiatów została przeprowadzona na podstawie 10 wybranych cech diagnostycznych opisujących sytuację demograficzną, rynek pracy, edukację, poziom życia i ochronę zdrowia mieszkańców, które zaczerpnięto z Banku Danych Lokalnych GUS. Zastosowano metodę porządkowania liniowego obiektów wielowymiarowych w ujęciu dynamicznym. Na podstawie dynamicznego miernika syntetycznego wyznaczono wielkość zmian w poziomie rozwoju powiatów. Wyniki badania wykazały, że we wszystkich powiatach nastąpił wyraźny spadek wartości miernika syntetycznego opisującego sytuację demograficzną i edukację. Pozytywnym zjawiskiem jest znaczący wzrost we wszystkich powiatach wartości miernika syntetycznego opisującego rynek pracy, warunki życia i ochronę zdrowia ludności. Dysproporcje między powiatami w okresie objętym analizą pogłębiły się w przypadku sytuacji demograficznej i edukacji, natomiast zmniejszyły się pod względem sytuacji na rynku pracy, warunków życia i ochrony zdrowia ludności.

9

Zastosowanie uogólnionej miary odległości GDM oraz metody TOPSIS do oceny poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów województwa wielkopolskiego

51%

Łuczak A. , Wysocki F.

|

tom 59

|

nr numer specjalny 2

298-311

PL

Celem pracy jest rozpoznanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów ziemskich województwa wielkopolskiego. Do jego określenia wykorzystano cechę syntetyczną, która jest funkcją cech prostych – wyznaczników cząstkowych poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. W procedurze tworzenia cechy syntetycznej zastosowano do mierzenia odległości od wzorca i antywzorca rozwoju uogólnioną miarę odległości GDM (Walesiak 1993, 2011), a do agregacji cech metodę TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution) (Hwang, Yoon 1981, Wysocki 2010). Miara Walesiaka (Walesiak 1993) pozwala na obliczanie odległości pomiędzy cechami opisywanymi na różnych typach skal tj. porządkowych, przedziałowych i ilorazowych. Natomiast metoda TOPSIS jest metodą wzorcową służącą do agregacji cech. Zaproponowane podejście pozwoliło dokonać oceny poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów opisywanych przez cechy proste, zarówno metryczne, jak i porządkowe. W procesie oceny poziomu społeczno-gospodarczego powiatów województwa wielkopolskiego wykorzystano dane statystyczne z ankiety przeprowadzonej w starostwach powiatowych w województwie wielkopolskim nt. Stanu i możliwości rozwojowych powiatów województwa wielkopolskiego (2000) oraz Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego za rok 2010.

EN

The paper aims to evaluate the level of socioeconomic development of powiats (i.e. second level administrative units) in Wielkopolska province. With this purpose in mind a synthetic feature was utilized that aggregates simple features: partial indicators of socioeconomic development. The procedure of designing this feature used the generalized distance measure GDM to compute the distance from the ideal and anti-ideal points (Walesiak 1993, 2011), and TOPSIS method to aggregate the features (Hwang, Yoon 1981, Wysocki 2010). The measure of Walesiak (1993) facilitates calculating distances between features described on different scale types: ordinal, interval, or ratio, while TOPSIS is the standard method for aggregation of features. Proposed approach allows evaluating the level of socioeconomic development of powiats when expressed through simple features, both metric and ordinal. The evaluation process made use of the data gathered from the survey conducted in the powiat offices of the Wielkopolska province: “The present state and development potential of the powiats of Wielkopolska” (2000) and from the Local Data Bank of the Central Statistical Office report of 2010.

10

The level of socio-economic development of regions in Poland

51%

Kubiczek J. , Bieleń M.

|

nr 11

27-47

PL

Rozwój regionów w obrębie państwa jest procesem nierównomiernym. Poprzez odpowiednią politykę gospodarczą państwo dąży do zmniejszenia wewnętrznych nierówności. Dotyczy to również Polski. Celem badania omawianego w artykule jest określenie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego województw w latach 2013–2019. W badaniu zastosowano analizę taksonomiczną z wykorzystaniem miary rozwoju Hellwiga. Do oceny różnicy pomiędzy wzorcem i województwem wykorzystano odległość euklidesową. Na podstawie danych z Banku Danych Lokalnych GUS opracowano, za pomocą porządkowania liniowego, ranking województw pod względem sytuacji społeczno-gospodarczej z wyłączeniem aspektów środowiskowych i osobno ranking dotyczący ochrony środowiska. Wyniki badania pokazują, że poziom rozwoju województw w badanym okresie jest w wielu aspektach bardzo zbliżony (niskie wartości współczynnika zmienności). Na podstawie zmiennych najbardziej różnicujących województwa wykazano, że woj. mazowieckie zajmuje bardzo wysokie pozycje w obu rankingach (pod względem rozwoju społeczno-gospodarczego z wyłączeniem aspektów środowiskowych jest liderem), natomiast woj. warmińsko-mazurskie charakteryzuje się niskim poziomem rozwoju zilustrowanym przez obydwa rankingi.

EN

The development of regions within one country is an uneven process. States seek to reduce internal inequalities between particular regions through the implementation of appropriate economic policies, as is the case of Poland. The aim of the study is to evaluate the level of socio-economic development of regions in Poland (voivodships) in the years 2013– 2019. For this purpose, a taxonomic analysis based on Hellwig’s development measure was conducted and the Euclidean distance was applied to assess the difference between the obtained pattern and particular voivodships. On the basis of data provided by the Local Data Bank of Statistics Poland and through linear ordering, two rankings of voivodships were created: one reflecting their socio-economic development excluding environmental protection aspects and the other focusing solely on the issue of environmental protection. Low values of the coefficient of variation relating to a part of the analysed variables indicated that the development level of voivodships in the analysed period is in many respects very similar. The variables crucial for determining the differences between voivodships show that Mazowieckie Voivodship occupies high positions in both rankings (and is the leader in the ranking of socio-economic development excluding environmental protection aspects), while Warmińsko-Mazurskie Voivodship is characterised by a low level of development illustrated by both rankings.