Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

SPATIAL AND LANDSCAPE CHANGES IN THE HOUSING DEVELOPMENT OF GDAŃSK SUBURBAN VILLAGES

100%

Poczobut J.

|

nr 2

EN

In the article the specificity of development of Gdańsk suburban villages is considered. The data from recent years concerning demographic changes in communes will be analysed. The analysis of four selected villages will show the settlement changes and contemporary non-rural types of buildings. Spatial processes, which in terms of an extensive rural economy have already led to the change and depreciation of qualities of their current order and landscape, will be described.

2

Zmiany krajobrazów doliny Małej Wisły w obrębie Kotliny Oświęcimskiej przez wezbrania powodziowe w XVIII-XX wieku

86%

Czaja S. W.

|

2010

|

tom nr 13

29--40

PL

Ukształtowanie doliny Małej Wisły umożliwiło już w późnym średniowieczu jej zagospodarowanie. We wczesnym etapie budowano liczne młynówki, a w XVI – XVII wieku system stawów hodowlanych, które aż do czasów współczesnych stanowią charakterystyczną cechę krajobrazu doliny. Jednak liczne wezbrania powodziowe nawiedzające od wieków dolinę Małej Wisły niszczyły stawy i zasypywały lub zmieniały bieg koryt młynówek. Jak wynika z archiwalnych zapisów oraz szkiców i map topograficznych, po powodziach ponownie odbudowywano stawy, lecz najczęściej zmieniano ich kształty, powierzchnie i układ grobli. Powodowało to wyraźne zmiany w krajobrazie doliny. Aż do końca XIX wieku wezbrania powodziowe w znaczący sposób zmieniały krajobraz opisywanej części doliny. W czasach współczesnych powodzie nie powodują już trwałych zmian w dolinie, bowiem wybudowanie zbiornika wodnego w Goczałkowicach spowodowało obniżenie wysokości kulminacji fal wezbraniowych.

EN

The shape of the Little Wisła River Valley enabled it to make economical use of it. At first, many watermill streams and a system of fish ponds were built in the 16th-17th centuries, which up till now have been characteristic of the valley landscape. However, numerous floods, which struck the Little Wisła River Valley for centuries, devastated the ponds, covered up or changed the course of watermill streams. The archive records, sketches and topopgraphic maps show that after floods the ponds were rebuilt, but often their shape, area, and layout of dams were changed. It led to significant changes of the landscape of the valley. Up to the end of the 19th century floods immensly changed the landscape of the valley described. Nowadays floods do not cause permanent changes in the valley because its industrialisation and connections with the surrounding environment makes it necessary to rebuild buildings and technical infrastructure.

3

Repeat photography: a useful tool for understanding short-term geomorphological dynamics in Nepal Himalayas

86%

Fort M.

|

tom Vol. 53/54

33--58

EN

The Himalayan Range is subject to both tectonic forces and climatic variations, each operating on different time scales, as observed in Nepal. Through the use of repeated photos, we try to illustrate some examples of very rapid geomorphological evolution, especially over the last 10 years, showing both the intensity of the processes in action (landslides, floods) and their potential impacts on inhabited areas and infrastructures under construction. We selected four sites from the middle Kali Gandaki valley (Annapurna–Dhaulagiri Himal) where frequent natural hazards are threatening the two-lane highway under construction, and two more sites in the south of the Everest massif to illustrate the changes brought about by the last 2015 earthquake.

4

Protection and preservation of traditional agricultural landscape with dispersed settlements as an example of traditional landuse in the Kysuce region (Northwestern Slovakia)

86%

Barančok P. , Barančoková M.

|

tom nr IV/1

1359--1371

EN

The aim of our work on the Kysuce region was to map the incidence of preserved TAL elements, assessment of their contemporary usage and assessment of the threat to them under the influence of anthropogenic and natural stress factors. To do so, it was crucial to understand space and time intersection of TAL existence, the interaction of socio-economic, abiotic and biotic systems of the landscape and assess correctly the contemporary trends of the evolution of society and the threat to the agrarian heritage resulting from it. High proportion of TAL, covering 12% of the whole area, is typical for the monitored region. There were two types of TAL: TAL with dispersed settlement, covering 2261.4 ha of the area (3%) and TAL of arable-land, grasslands, covering 6990.3 ha of the area (9%). In the agricultural country, TAL makes up for important stabilizing elements and their presence increases biodiversity in these regions. It is of high importance to classify TAL as significant landscape features that are important as local bio-centres (because of their benefits for society and the environment).

5

Kształtowanie się krajobrazu kulturowego Wyspy Chrząszczewskiej

72%

Kupiec M. , Pieńkowski P.

|

tom nr 38

97--111

PL

Izolacja przestrzenna wysp powoduje, że tworzący się w ich obrębie krajobraz kulturowy jest odmienny w porównaniu do obszarów sąsiadujących. Jednak odmienność Wyspy Chrząszczewskiej wynika głównie z jej budowy geologicznej, która wpłynęła na szereg oddziaływań antropogenicznych, związanych z wydobyciem surowców mineralnych. W analizowanym ponad dwustuletnim okresie rozwoju przestrzennego nie stwierdzono wyraźnych zmian w sposobie jej użytkowania, jedynie prace melioracyjne prowadzone od II połowy XIX w. spowodowały zanik mokradeł oraz cennych przyrodniczo obszarów solniskowych. Charakterystyczną cechą obserwowaną współcześnie są procesy samorzutnego zadrzewienia, które mają miejsce na: odłogach, osuszonych mokradłach, wyrobiskach i stromych wybrzeżach.

EN

Spatial isolation of the islands cause differences in processes of culture landscape development, compared to the neighboring areas. However, in the Chrząszczewska Islands located in the narrow Dziwna strait, such trend is not observed due to slight isolation. Distinct character of the island landscape is mainly caused by socio – economical drivers and geomorphological composition, which contributed to a number of anthropogenic impacts associated with the extraction of mineral resources. In last two centuries of landscape history there were no significant changes in the manner of land use. Those identified were connected with land reclamation works carried out since the second half of the nineteenth century, resulted finally in the disappearance of wetlands and valuable salt meadows. As a characteristic feature of modern processes, spontaneous forest succession was observed, which took place on fallow land, drained wetlands, excavations and steep coasts areas.

6

Changes in land use in an historical area of Central Italy over twenty years : the use of environmental indicators

72%

Bodesmo M. , Romano B. , Pacicco L. , Cagiotti M. , Ranfa A.

Polish Journal of Ecology

|

2010

|

tom Vol. 58, nr 3

429-438

EN

The analysis of the area of the municipality of Tuoro sul Trasimeno in Umbria, Central Italy (the historical site of the Battle of Trasimeno in 217 BC) was carried out to evaluate changes in land use from 1977 to 2000 at the land-plot level using relevant land use maps. An evaluation of the environmental quality of land use in 2000 was also made. The study involved an analysis of the environmental diversity in terms of extent and variety of land use. The Landscape Conservation Index (ILC), and diversity indicators (Shannon-Wiener Index and Eveness Index) were calculated. The study showed how landscape quality gradually declined due to an increase in agricultural areas to the detriment of natural areas. The calculation of environmental indicators, particularly the Eveness Index showed how the difference between real and potential diversity increased, in favour of real diversity. This is a symptom of increased human pressure.

7

Krajobraz i polityka – wybrane aspekty wpływu decyzji politycznych na zmiany krajobrazu w Polsce

58%

Kijowska J. , Kijowski A. , Rączkowski W.

|

tom nr 15

103--115

PL

Celem jest pokazanie procesów zachodzących w krajobrazach jako efektu decyzji politycznych od lat 40. XX wieku. Te decyzje (gospodarcze, społeczne i ideologiczne) przekształciły krajobrazy w Polsce. Trzebiatkowa i Anielpol posłużyły do prześledzenia przemian krajobrazów wiejskich. Kwestie kształtowania własności prywatnej jako elementu krajobrazu związanego z kreowaniem indywidualnego znaczenia miejsca przedstawiono na przykładzie z rejonu Zakopanego. Materiał źródłowy stanowiły zdjęcia lotnicze z lat 1964‐2009. Pierwsze z nich stanowiły punkt wyjścia analizy poprzez określenie stanu frozen palimpsest w odniesieniu do procesów historycznych. Splatają się tu dwa procesy: 1) interpretacja zdjęcia przez pryzmat znajomości procesów historycznych oraz 2) identyfikacja cech krajobrazu i poszukiwanie ich związku z wydarzeniami historycznymi lub indywidualnymi decyzjami ludzi. Zdjęcia współczesne pozwoliły na wskazanie kierunków przekształceń krajobrazów (ongoing palimpsest) w efekcie decyzji politycznych.

EN

An article explores the processes taking place in the landscape which are the results of political decisions since the 1940s. These decisions (economic, social and ideological) have transformed the landscapes in Poland. The villages of Trzebiatkowa and Anielpol were used to follow changes in rural landscapes; an example from the Zakopane region shows issues related to the shaping of private property as an element of landscape connected with the creation meaning of an individual place. The main source materials used are the available aerial photographs from 1964‐2009s. The earliest available photographs present the frozen palimpsest. Two processes are involved here: 1) photo‐reading informed by knowledge of historical processes, and 2) the identification of certain landscape characteristics and the search for connections with historical events or the decisions of individuals. Contemporary photographs taken since the 2000s allow as to observe the ongoing palimpsest.