Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Bezpieczeństwo militarne Polski z perspektywy kulturowej. Przyczynek do rozważań o kulturze bezpieczeństwa

100%

Piekarski M. , Pracownia Koordynacji Badań i Dydaktyki Bezpieczeństwa N. I. S. M. , Michał Piekarski – dr a. w. P. K. B. i. D. B. N. I. S. M. U. W. Z. s. p. s. s. , michal.piekarski@uwr.edu.pl

Władza sądzenia

|

2015

|

tom 5. Bezpieczeństwo Między sądzeniem a stanem rzeczy

PL

Praca jest próbą zbadania bezpieczeństwa militarnego Polski z perspektywy kulturowej. Koncepcja kultury strategicznej pozwala na wyjaśnienie polityki bezpieczeństwa współczesnej Polski, która zdominowana jest przez bezpieczeństwo mi- litarne, a w tym sektorze – przez potencjał lądowy. Analiza kultury strategicznej wykazuje znaczące wpływy doświadczeń i mitów z czasów I Rzeczypospolitej, co tworzy środowisko niesprzyjające modernizacji sił zbrojnych i polityki bezpieczeństwa.

2

Kultura strategiczna a paradygmat realistyczny. Krytyka, rywalizacja, perspektywy współpracy

88%

Smalec Ł.

Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"

|

2012

|

nr 2

29-48

PL

W ostatniej dekadzie wzrosło zainteresowanie wpływem, jaki wywiera kultura strategiczna na politykę bezpieczeństwa państwa. Impulsem było rozczarowanie neorealizmem, który nie dawał satysfakcjonującej odpowiedzi na pytanie o źródła postawy administracji amerykańskiej w odniesieniu do wojny z Irakiem (2003). Ta tematyka, coraz częściej podejmowana na gruncie nauki amerykańskiej, relatywnie rzadko staje się przedmiotem analizy w Polsce. Niniejszy artykuł stanowi próbę wypełnienia tej luki. Ponadto wskazuje różnice i perspektywy współpracy pomiędzy realizmem a teorią kultury strategicznej, zwracając także uwagę na przykłady nawiązania współpracy „ponad podziałami”.

EN

In the last decade the interest of influence of a strategic culture on national security policy increased. The impetus was a disappointment of neorealism, which did not provide a satisfactory answer to the question about the roots of the attitude of the American administration in relation to war with Iraq (2003). This subject is getting more and more often analyzed by American researchers analysts, relatively seldom becomes an object of analysis in Poland. This article attempts to fill this gap. Moreover, it also indicates the existing differences and perspectives of cooperation between a theory of strategic culture and a realistic paradigm.

3

Kultura strategiczna - geneza, definicja i praktyczne zastosowanie

75%

Dryzd G.

Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych

|

2017

|

tom R. 1

175--186

PL

W pierwszej części artykuł przedstawia genezę i ewolucję badań nad kulturą strategiczną. Prezentuje sposoby definiowania tego pojęcia oraz klasyfikację stanowisk. W drugiej części tekstu autor zajmuje się praktycznym wykorzystaniem kultury strategicznej. Postrzega je przez pryzmat podstawowych funkcji nauki, jako zjawisko: opisywane, wyjaśniane i przewidywane.

EN

In the first part, the article presents the genesis of strategic culture research and describes the evolution of these studies over the years. It contains in itself the presentations of different ways to define this concept with their classification. In the second part, the author deals with the practical application of strategic culture through the prism of the basic functions of science, including description, explanation, and prediction.

4

Kultura strategiczna Unii Europejskiej. Podejście normatywne

75%

daniluk p.

Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

|

2015

|

tom 9

|

nr 2

13-32

EN

The article presents a normative approach to the research of the strategic culture. It consists in taking into account the analysis of the contents of the UE strategy and three strategic concepts of the most important state actors – Great Britain, France and Germany. Common and different elements resulting from the applied perspective on the safety problem by analysed states were distinguished. It was shown that each participant of the EU contributes their characteristic values, which are advantageous to the entirety, whereas their disintegrational features are mostly not so strong and crucial for the consistency of the Union. They are based on the disappearing way of perceiving security assurance.

PL

W artykule przedstawiono normatywne podejście do badania kultury strategicznej. Polegało ono na uwzględnieniu analizy treści strategii Unii Europejskiej (UE) oraz trzech koncepcji strategicznych najważniejszych aktorów państwowych – Wielkiej Brytanii, Francji i Niemiec. Wyodrębniono elementy wspólne oraz elementy rozłączne wynikające z zastosowanego spojrzenia na problematykę bezpieczeństwa przez analizowane państwa. Wykazano, że każdy uczestnik UE wnosi swoje charakterystyczne korzystne dla całości wartości, natomiast jego cechy dezintegracyjne najczęściej nie są tak silne i istotne dla spójności Unii oraz bazują na zanikającym sposobie postrzegania zapewnienia bezpieczeństwa.

5

The Determinants of the Israeli Strategic Culture

75%

Kopeć R.

Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities

|

2016

|

nr 6

135–146

EN

Pojęcie kultury strategicznej koncentruje się na pozamaterialnych czynnikach kształtujących funkcjonowanie państw w sferze polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Artykuł prezentuje determinanty izraelskiej kultury strategicznej, poszukując ich zarówno w uwarunkowaniach geopolitycznych Izraela, jak i w czynnikach kształtujących społeczny krajobraz tego państwa.

6

From Policy to Practice: Interpreting Polish Strategic Culture Amidst the Russian Full-Scale Invasion of Ukraine

75%

Komarnytskyy M.

Przegląd Strategiczny

|

2023

|

nr 16

309-320

PL

Prezentowany artykuł analizuje, w jaki sposób kultura strategiczna kształtuje politykę zagraniczną i bezpieczeństwa. Przykładem empirycznym wykorzystanym w badaniach jest polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Polski oraz analiza wpływu położenia geopolitycznego, tożsamości narodowej, doświadczenia historycznego i pamięci na zachowania państwa. Studium przypadku rozpatrywane w niniejszej pracy to wpływ pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę na politykę zagraniczną i bezpieczeństwa Polski. Celem artykułu jest zrozumienie, które determinanty są najważniejsze we współczesnej polskiej polityce zagranicznej oraz jak cele polityki zagranicznej i bezpieczeństwa są ze sobą powiązane. Celami badania są decyzje polityczne i inicjatywy podejmowane przez Polskę w ostatnich latach oraz podejście strategiczne prezentowane w narodowych dokumentach strategicznych. W pracy zastosowano kulturę strategiczną jako przykład krytycznego podejścia teoretycznego w celu wyjaśnienia, jak historycznie uwarunkowany kontekst wpływa na podejmowanie decyzji. W opracowaniu wykorzystano systemowy przegląd literatury pokrewnej i przekazów medialnych dotyczących najnowszych wydarzeń w wojnie rosyjsko-ukraińskiej, a także metody analizy dedukcyjnej. Głównym założeniem jest to, że wojna rosyjsko-ukraińska wzmacnia międzynarodową markę Polski jako wytrwałego i niezawodnego sojusznika na forach bilateralnych i euroatlantyckich. Głównym wnioskiem płynącym z artykułu jest to, że odpowiedź Polski na inwazję Rosji na Ukrainę jest kontynuacją długoletniej polityki prowadzonej przez Polskę w zakresie eliminacji militarnych i hybrydowych zagrożeń ze strony Rosji, ograniczania wpływów rosyjskich w Europie, rozwoju regionu Europy Wschodniej oraz wzmacniania relacji ze swoim zaufanym sojusznikiem – USA.

EN

This research analyses the key components of the Polish strategic culture, mainly the national historical memory of previous relations with Russia, the role of NATO in Poland’s security and defence, the country’s objective to become a leading power in the Central and Eastern European, and the concept of strategic culture can become an additional explanatory determinant of Poland’s response to the Russian full-scale aggression against Ukraine. The case study considered Poland’s immediate firm and sweeping support of Ukraine in the first year of the Russian full-scale aggression. This article aims to understand essential determinants in modern Polish foreign and security policy and how they played out during the Russian war against Ukraine. The paper applies the strategic culture as an example of the critical theoretical approach to explain how historically-based context and specific national identical features influence decision-making in present times. The study used a systemic review of related literature, media coverage of the latest Russian war against Ukraine developments, and deductive analysis methods. The central assumption is that the concept of strategic culture becomes a crucial explanatory factor in understanding policy- and decision-making processes in the field of foreign and security policy. The main conclusions of the paper are that Poland’s response and reaction to Russia’s invasion of Ukraine is a continuation of the long-lasting policy maintained by Poland regarding the elimination of military and hybrid threats posed by Russia, reduction of Russian influence in Europe, development of the Eastern European region and strengthening relations with its staunch ally – the US.

7

Komponent obrony terytorialnej (powszechnej) w potencjałach militarnych innych państw. Ujęcie ilościowo-organizacyjne

63%

Jarnicki D.

Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka

|

2017

|

nr 3

273-293

PL

Współczesny świat niebezpiecznie ewoluuje. Zapewnienie bezpieczeństwa, w tym szczególnie bezpieczeństwa narodowego i bezpieczeństwa państwa, wymaga obligatoryjnego czerpania ze wszystkich zdolności, będących w posiadaniu narodu. Interesującym procesem jest projektowanie systemu obronnego, szczególnie kiedy architekci dbają o potencjał, który jest przygotowany na każdą ewentualność, mianowicie konieczność zaangażowania własnych sił operacyjnych w działania na rzecz bezpieczeństwa międzynarodowego, jak również o akcje mające na celu zachowanie zdolności obronnych na własnym terytorium. Tę wartość znają dojrzałe kultury strategiczne. Obok, troski o modernizację technologiczną, kultywują również obronny esprit de corps i narodowy etos.

EN

The modern world is dangerously evolving. Ensuring security, especially national security and state security, requires mandatory reliance on all the capabilities that the nation holds. An interesting process is the design of a defense system, especially when architects care about the potential that is prepared for every eventuality, namely the need to involve their own operational forces in international security operations, as well as activities aimed at preserving defense capabilities in their own territory. This value is known by mature strategic cultures. Beside, the concern for technological modernization, they also cultivate the defensive esprit de corps and the national ethos.

8

Kultura strategiczna

63%

Czaja J.

Zeszyty Naukowe AON

|

2008

|

tom nr 3(72)

45-61

EN

The article features the notion of strategic culture. It has a lot in common with national identity and the culture of the state and nation, therefore it refers mainly to strategy and policy of the state. It rises out from national identity but it may also affect it in the same way as Prussian militarism traditions influenced the German Reich’s strategic culture and identity after the unification of Germany in 1871. Also today the United States’ strategic culture is beginning to change this large country. It serves (or rather the military power) to perceive and counteract threats and maintain the US hegemony. In connection with cooperation, integration, correlation and globalisation processes, multilateralism becomes a part of strategic culture, as well as in a smaller degree the culture and axiology of peace. Similarly to cultural differentiation of countries, there are also differences in strategic culture. This area of human thought does not easily undergo universalisation processes, However, certain characteristics of strategic culture, as Collin Gray rightly notices, are common even for countries of distant culture. Strategic culture sometimes absorbs features and elements of subculture which are closer to foreign culture than own culture identity. In general, it derivates from historic experience of the own nation and contains rational characteristics cumulating this experience. Nevertheless, it does not determine the rationality of behaviour based on current facts and events. Therefore, sometimes countries act as if breaking away from traditional dominant strategic culture.

9

Polska kultura strategiczna a wizerunek żołnierza polskiego w kulturze współczesnej

63%

Piekarski M.

Bezpieczeństwo Obronność Socjologia

|

2019

|

nr 11/12

7-29

PL

Artykuł opisuje postrzeganie wizerunku polskiego żołnierza w kulturze popularnej, wykorzystując jako ramy badawcze pojęcie kultury strategicznej. Analizie poddano historycznie ukształtowane sposoby postrzegania żołnierza w popkulturze, ich ewolucję oraz możliwości wpływu na współczesny popkulturowy wizerunek żołnierza.

EN

The article describes the perception of the image of a Polish soldier in popular culture, using the concept of strategic culture as the research framework. The historically shaped ways of perceiving a soldier in popular culture, their evolution and the possibilities of influencing the contemporary popular culture image of a soldier were analyzed.

10

Kultura strategiczna Węgier w aspekcie bezpieczeństwa po zmianach ustrojowych

63%

Balogh O.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2021

|

tom R. 11, Nr 20

33--45

PL

Celem poniższego artykułu jest przeprowadzenie analizy na temat kultury strategicznej Węgier po zmianach ustrojowych. Poznanie węgierskiej kultury strategicznej jest niezbędne do zrozumienia decyzji strategicznych i politycznych dotyczących bezpieczeństwo dla sojuszników oraz partnerów politycznych. Węgierska strategia opiera się między innymi na położeniu geopolitycznym, doświadczeniach historycznych o sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej. Węgry są małym krajem, co uwarunkuje jego kulturę strategiczną. Kraj podobnie jak inne państwa w regionie po upadku Układu Warszawskiego jednoznacznie określił cel strategiczny - dołączenie się do struktury euroatlantyckiej. Najważniejszymi momentami okresu badanego jest zaproszenie do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w 1999 roku oraz dołączenie do Unii Europejskiej w 2004 roku. W badanym okresie 1990-2020 zostało wydanych 5 strategii bezpieczeństwa narodowego. Dokumenty te są podstawą do analizy kierunku rozwoju, jak i współpracy w aspekcie bezpieczeństwa kraju. Węgry od zmian ustrojowych prowadzili pokojową politykę w regionie. Mimo zgrzytów historycznych ciągnących się od dwóch wojen światowych, traktaty pokojowe nie zostały głównym elementem kultury nienawiści i wrogości. Najnowsza strategia z 2020 roku wydana na początku pandemii Sars-CoV-2 jest jedną z najbardziej rozbudowaną od 1990 roku. Mimo 30 lat od zmianach ustrojowych nie można mówić o własnej kulturze strategicznej Węgier. Kraj o małej potencjale społeczno-gospodarczym w dobie globalizacji nie ma możliwości tworzenia własnej kultury strategicznej bez uwzględnienia otoczenia a także sojuszników i organizacji międzynarodowych działających w regionie. Wynika to między innymi z charakteru uchwalenia i pracy nad strategią. Analiza opiera się na analizach dokumentów strategicznych w okresie 1990-2020, a także literatury węgierskiej. Ze względu na analizy dokumentów i literatury można wywnioskować charakterystyczne cechy kultury strategicznej regionu Środkowej Europy, a także doświadczenia historyczne z czasów zimnej wojny i strefy wschodniej do której Węgry należą.

EN

The aim of the article is to analyze the strategic culture of Hungary after the political changes in 1990. Getting to know the Hungarian strategic culture it is inevitable to understand the strategic political decisions regarding security for political allies and partners. The Hungarian strategy is based, inter alia, on the geopolitical situation, historical experience, internal and external situation. Hungary’s culture is conducted by small countries situation. The country, similarly, to others in the region after the collapse of the Warsaw Pact, clearly defined its strategic goals, which included the joining the Euro-Atlantic structures. The most important moments of the analyzed period are the invitation to the North Atlantic Treaty Organization in 1999 and joining to the European Union in 2004. In the period from 1990 to 2020, five national strategies were issued. These documents are the basis for the analysis of development directions and cooperation in the aspect of security. Since the political changes, Hungary has pursued a peaceful policy in the region. Even the historical experiences of the two lost world wars and peace treaties, did not remain the main element of the Hungarian culture of hatred and hostility. The latest strategy from 20202, released at the beginning of the Sars-CoV-2 pandemic, is one of the most extensive strategy since 1990. Despite 30 years after the political changes, it is impossible to speak of Hungary’s own strategic culture. A country with a small socio-economic potential in the era of globalization cannot create its own strategic culture without considering its location, allies and international organizations operating in the region. This is due, inter alia, to the nature of the adoption and work on the strategy. The analysis is based on analyzes of strategic documents in the period 1990-2020, as well as Hungarian literature. Due to the analysis of documents and literature it is possible to deduce the characteristic features of the strategic culture of the Central European region as well as historical experiences from the Cold War and the Eastern zone to which Hungary belongs.

11

Russia’s Strategic Culture: Prisoner of Imperial History?

51%

Antczak A.

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

|

2018

|

tom 60

223-242

PL

Artykuł ma na celu wskazanie kluczowych elementów kultury strategicznej Rosji i czynników powodujących jej zmiany. W pierwszej części dokonano krótkiego przeglądu koncepcji kultury strategicznej i różnych podejść w ramach kilku ram teoretycznych (liberalizmu, konstruktywizmu oraz postmodernizmu). Artykuł koncentruje się na najważniejszych determinantach rosyjskiej kultury strategicznej, a mianowicie: historii, ideologii, geopolityce, kwestiach systemowych i religii, a także wskazuje, w jakim stopniu rosyjska polityka odzwierciedla te determinanty.

EN

The article aims at identifying key elements of Russia’s strategic culture and drivers for its change. It starts with a short theoretical overview of the strategic culture concept and different approaches within various theoretical frameworks (liberal, constructive, and post-modern). It focuses on most important determinants of Russian strategic culture, namely history, ideology, geopolitics, systemic issues, and religion. It examines the extent to which Russian policy reflects these determinants.

12

Russian Strategic Culture: Why the Past Matters

51%

Doroshko M. , Tsyrfa I.

Przegląd Strategiczny

|

2021

|

nr 14

147-163

PL

Kultura strategiczna staje się obecnie istotnym elementem narodowej polityki bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. Przyswajając pewne współczesne wzorce, jej kultura strategiczna odzwierciedla doświadczenia historyczne zdobyte przez Imperium Rosyjskie i ZSRR. Rosja wciąż nie może odrzucić idei odzyskania statusu supermocarstwa i walki o nowe terytoria. W ten sposób można określić szereg kluczowych elementów rosyjskiej kultury strategicznej ukształtowanej w oparciu o historyczne oraz współczesne wzorce rozwojowe. Na przestrzeni dziejów Rosjanie legitymizowali decyzje i działania własnych elit rządzących. Te ostatnie z kolei, od dawna budowały i starały się zakorzenić w społeczeństwie rosyjskim patriotyzm i przywiązanie do państwa. Rosja, pielęgnując obraz swej cywilizacyjnej oraz kulturowej odrębności, rozwija własną ideę mesjanizmu, opartą na wizji realizacji wyjątkowej rosyjskiej historycznej misji dziejowej. Co więcej, do realizacji swoich globalnych zadań Rosja wykorzystuje politykę interwencji militarnych oraz naruszania suwerenności innych państw. Proces ten tłumaczony jest przez autora „wojowniczą” kulturą polityczną rosyjskich elit, która zawsze militaryzowała kulturę strategiczną Federacji Rosyjskiej. Reasumując, kultura strategiczna współczesnej Rosji jest efektem mariażu wyobrażenia rosyjskich elit o wyjątkowej pozycji Rosji oraz jej historycznego dziedzictwa ze współczesnymi uwarunkowaniami geopolitycznymi. Tymczasem zdaniem autora, aspiracje Rosji do odzyskania statusu globalnego supermocarstwa za wszelką cenę nie pozwalają na zmianę jej kultury strategicznej, utrudniając tym samym jej adaptację do zasad rządzących współczesną architekturą bezpieczeństwa w systemie międzynarodowym.

EN

Today, strategic culture becomes an essential element of the national security policy of the Russian Federation. While absorbing some modern aspects, its strategic culture reflects historical lessons learnt by the Russian Empire and the USSR. Russia still cannot refuse from the idea to restore its superpower status and to fight for new territories. Thus, we can define a number of essential elements of the Russian strategic culture formed in relation to the historical and contemporary development of this state. Throughout the history, the Russians have legitimized the decisions and activities of the ruling elites. As the Russian leadership has long built up powerful associations which had taken root in the minds of people while remembering patriotism and love for their Motherland, the Russians believe in the importance of maintaining and enhancing patriotic feelings. While cultivating its civilizational and cultural detachment, Russia continues developing its own messianic idea which envisages the views of the special historical kismet of Russia. In order to fulfill its global tasks, Russia uses the policy of military interventions and violates state sovereignty of other countries, since the ‘militant’ political culture of its leaders has always militarized the strategic culture of the RF. So, the strategic culture of Russia emanates from the unique position and history of this state which manages to adapt it to the new realities. However, Russia’s aspirations to reclaim its status as a global superpower at any cost do not allow its strategic culture to be changed or even to be altered.

13

Użyteczność kultury strategicznej w analizowaniu problemów bezpieczeństwa i obronności : perspektywa pierwszego pokolenia badaczy

51%

Borek A. , Kołodziejczyk A.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2017

|

tom R. 7, Nr 11

17--30

PL

Celem artykułu jest pokazanie użyteczności pojęcia kultura strategiczna w analizowaniu problemów bezpieczeństwa i obronności państwa. Autorzy artykułu przedstawiają na wstępie prekursorów myślenia kategoriami kultury strategicznej w historii myśli społecznej oraz nieodległy rodowód tego pojęcia. Dokonują charakterystyki kluczowych ujęć kultury strategicznej z perspektywy pierwszego pokolenia badaczy: Jacka Snydera, Kena Bootha oraz Colina S. Graya. Ukazują istotność kultury strategicznej jako kategorii analitycznej w ocenie zachowań państw reprezentujących podmioty społeczne i kulturowe. Wskazują też na pewne ograniczenia i słabości omawianych stanowisk w analizowaniu problemów bezpieczeństwa. Wreszcie, podkreślają znaczenie zmiennych kulturowych w analizach strategicznych bezpieczeństwa i obronności państwa oraz zasadność rozwijania badań nad kulturą strategiczną w ramach nauk o bezpieczeństwie i obronności.

EN

The aim of the article is to present the expediency of strategic culture concept in analyzing the problems of security and national defense. At first, the authors overview the main ideas behind thinking in categories of strategic culture in history of the social thought, and proximate lineage of those ideas to its precursors. They characterize the key conceptualizations of the strategic culture from the viewpoint of the first generation of scholars: Jack Snyder, Ken Booth and Colin S. Gray. From the perspective of those scholars, they argue for the relevance of this analytic category in the assessment of the policies of countries as representatives of social and cultural subjects. They also point out some limitations and weaknesses of those attitudes in analyzing the issues of security. Lastly, they underline the meaning of the cultural variables in strategic analyses of security and national defense, as well as validity of developing the research on strategic culture within the security and defense studies.

14

PRZEMIANY W POLSKIEJ KULTURZE STRATEGICZNEJ W KONTEKŚCIE WYZWAŃ I ZAGROŻEŃ XXI WIEKU

44%

Zarobny S.

Studia nad Bezpieczeństwem

|

2019

|

nr 4

63-76

EN

Culture must be reckoned with. At the beginning of the 21st century, Lawrence E. Harrison and Samuel P. Huntington reminded us about it. The events of September 11, 2001 further strengthened the importance of cultural factors in the analysis of international relations and contributed to the development of research using the civilisation paradigm. The purpose of this article is to analyse Poland’s strategic culture, its sources and features. It was conducted on the basis of professional literature with the aim of answering the following questions: What determines Polish strategic culture? What are its features and what actions and omissions do they manifest?The main conclusion of the above analysis is confirmation that Poland has its own strategic culture shaped by historical experience.

PL

Z kulturą trzeba się liczyć. Na początku XXI wieku przypomnieli o tym m.in. Lawrence E. Harrison i Samuel P. Huntington. Lata 90. oraz wydarzenia z 11 września 2001 r. dodatkowo wzmocniły znaczenie czynnika kulturowego w analizie stosunków międzynarodowych i przyczyniły się do rozwoju badań z wykorzystaniem paradygmatu cywilizacyjnego. Celem przedmiotowego artykułu jest analiza kultury strategicznej Polski, jej źródeł oraz cech. Została ona przeprowadzona w oparciu o literaturę fachową, mając na celu udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: Co warunkuje polską kulturę strategiczną? Jakie są jej cechy oraz w jakich działaniach i zaniechaniach dochodzi do ich uzewnętrznienia?Podstawowym wnioskiem powyższej analizy jest potwierdzenie, że Polska posiada własną kulturę strategiczną ukształtowaną przez historyczne doświadczenie.