Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Muzea przemysłowe w Krakowie i we Lwowie. Geneza i pierwszy okres działalności (1868–1914)

100%

Manikowska E.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2020

|

tom 81

EN

The article discusses the early stages in the activity of industrial museums founded in Kraków and Lviv. The issue is analyzed as an example of creative adaptation of models and blueprints developed in the erstwhile European capitals to the reality of provincial imperial centers. The article puts emphasis on the civic character of both institutions and their role in shaping urban, regional, and national identities. Both of the discussed museums followed European models, having particularly close connections to the South Kensington Museum and the Imperial-Royal Museum of Art and Industry in Vienna and referring to it in their statutes and program activities; they also engaged in vibrant scientific exchange with institutions in the capital and other cities of the Empire and formed part of the imperial network of industrial museums. Nonetheless, the museum in Kraków and Lviv displayed uniquely local elements, developed thanks to the involvement of municipal associations, institutions, and residents.

PL

Artykuł przedstawia wczesną działalność galicyjskich muzeów przemysłowych w Krakowie i we Lwowie. Jest ona analizowana jako przykład twórczej adaptacji w prowincjonalnych ośrodkach imperiów modeli i wzorców wypracowanych w ówczesnych europejskich stolicach. Szczególną uwagę zwracono na obywatelski charakter obu instytucji oraz ich rolę w kształtowaniu tożsamości miejskich, regionalnych i narodowych. Choć oba analizowane muzea wzorowane były na przykładach zagranicznych, a zwłaszcza South Kensington Museum i Imperial-Royal Museum of Art and Industry, odwoływały się do ich statutów i programów, prowadziły z instytucjami w Wiedniu i innych ośrodkach Cesarstwa ożywioną wymianę naukową, należały do sieci muzeów przemysłowych w Cesarstwie, to każde z nich miało swój odrębny rys lokalny, kształtowany dzięki zaangażowaniu miejskich stowarzyszeń, instytucji i obywateli.

2

The Image of Lesia Ukrainka in the Modern Urban Cultural Space of Ukraine: On the Issue of Various Forms of Keeping the National Memory on the Way to European Integration

100%

Kravchenko Y. , Nikolova O.

Acta Baltico-Slavica

|

2022

|

tom 46

PL

Artykuł jest poświęcony określeniu kluczowych trendów wizualnej „modernizacji” portretu słynnej ukraińskiej pisarki i poetki Łesi Ukrainki w miejskiej przestrzeni kulturowej Ukrainy XXI wieku jako państwa na drodze do integracji europejskiej. Opracowanie analizuje osobliwości przetwarzania jej ikonicznej postaci w warunkach zmieniających się paradygmatów wartości, które odzwierciedlają istotne procesy odnowy w sztuce i ideologii społeczeństwa. Przeprowadzona analiza wskazuje, że wizualne metody „modernizacji” jej sylwetki odzwierciedlają pojawienie się kilku trendów społecznych zorientowanych na przeciętnego Ukraińca nowego pokolenia – takiego, który w poszukiwaniu formy samoidentyfikacji jest skłonny łączyć estetyczne i aksjologiczne kategorie z przeszłości z wymogami teraźniejszości, łączyć tożsamość narodową z tożsamością europejską. Przetwarzanie wizerunku Łesi Ukrainki w kulturze miejskiej dokonuje się z jednej strony za pomocą symbolizacji i sakralizacji, z drugiej zaś za pomocą m.in. kiczu, gry, obalania hierarchii aksjologicznej (deikonizacji), fetyszyzacji czy też symulakryzacji.

EN

This article is devoted to determining the key trends in visual “modernization” of the image of the renowned Ukrainian writer and poetess Lesia Ukrainka in the urban cultural space of twenty-first-century Ukraine as a state that is going along its way to European integration. The study examines the peculiarities of transformation of her iconic figure under the conditions of changing value paradigms which reflect the significant processes of renovation in the society’s art and ideology. The analysis conducted indicates that it is the visual methods of “modernizing” her image that reflect the emergence of several social trends oriented at the average Ukrainian of the new generation – one who, in search of the form of self-identification, is willing to connect aesthetic and axiological categories of the past with the demands of the present, to connect national identity with European identity. The transformation of Lesia Ukrainka’s image in urban culture is realized, on the one hand, by means of symbolization and sacralization, and, on the other hand, by means of kitsch, play, breaking the axiological hierarchy (de-iconization), fetishization, simulacrization, and others.

3

Nowe przestrzenie społeczne w miastach współczesnych. Krakowskie fresh points

100%

Karwińska A.

Przegląd Socjologiczny

|

2011

|

tom 60

|

nr 2-3

255-280

PL

Artykuł prezentuje charakterystykę przemian współczesnych miast, zwłaszcza w Polsce, zarówno dotyczących środowiska przestrzennego jak i społeczno- -kulturowego. Miasto jest od tysięcy lat „domem człowieka”, ukształtowanym w odpowiedzi na rozwijające się potrzeby i aspiracje społeczne, ale także jest środowiskiem o cechach kryzysogennych narażonym na rozmaite zagrożenia. Krytycy zwracają uwagę na proces alienacji współczesnego miasta, wynikający z wielu cech ponowoczesnej rzeczywistości. Jednocześnie można wskazać rozmaite działania podejmowane dla „odzyskania” miasta. Druga część artykułu poświęcona została prezentacji przemian Krakowa i powstawaniu nowych przestrzeni społecznych odpowiadających na potrzeby środowisk kreatywnych.

EN

The article presents main characteristics of transformation of modern cities, particularly in Poland. It describes the changes in the spatial and in socio-cultural environment. For thousands of years the city has been considered as “man’s home”, formed in response to emerging needs and social aspirations, but it is also the environment with the crisis-prone characteristics, exposed to various threats. Critics draw attention to the process of alienation within the modern city, resulting from many features of postmodern reality. At the same time, one can specify different actions for “regaining” the city. The second part of the article is devoted to the presentation of changes of Cracow and the emerging of the new social spaces corresponding to the needs of creative environments.

4

Stopień zaspokojenia potrzeb kulturalnych ludności miast i wsi

100%

Mierzejewski S.

Wieś i Rolnictwo

|

1988

|

nr 3

5

Co studentyfikacja ma wspólnego z gentryfikacją?

100%

Rewers E.

Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

|

2015

|

nr 31

57-66

EN

This paper explores the phenomenon of studentification in the UK and Poland. More specifically, the paper illustrates cultural base of conflicts and debates connected with studentification and methods of its researching. It is argued that there is a difference between geographers and cultural urban studies vision of student communities and the geographical, economic, social and culturaleffects of the promotion of higher education in the end of 20th century. Studentification generate gentrification, but it has also a positive impact on city dwellers and local communities. Enlarged student populations should be integrated into communities characterized by much the same styles of life, modes of consumption, inherited cultural capital and “good taste”. Students are dispersed to different parts of towns and cities. These new tendencies in student population may foster resentment and conflict between students and established residents. It is asserted that the impact of cultural factors could not be the most important for the residential geographies of students, however they are crucial for characteristic of such concepts like studenthood and studentland, closely tight with the very notion of studentification. They are a factor in the rise of studentification and the mobility of established communities. It is argued that these young communities signified lucid exemplars that the city-university relations seek to engender. The paper concludes by considering some possible issues of studentification in the field of cultural urban studies.

PL

Studentyfikacja jest pojęciem nowym i rzadko wykorzystywanym w badaniach prowadzonych w Polsce. Wiąże się, a także proces miejski, który opisuje, z rewitalizacją miast i negatywną jej konsekwencją, czyli gentryfikacją. Przebieg studentyfikacji uzależniony jest od czynników: ekonomicznych, politycznych, demograficznych, społecznych, kulturowych. Przedmiotem artykułu jest tylko ta ostatnia, lecz jej pełne oddzielenie od pozostałych nie jest możliwe. Dotyczy to rozpoznania wkładu studentów w organizację nowych form i miejsc konsumpcji kulturowej skierowanych przede wszystkim, lecz nie tylko, do nich samych. Wynikiem takich działań jest coraz większa widoczność studentów w krajobrazie śródmiejskim oraz kształtowanie się nowej miejskiej kultury opartej nie tyle na wariancie gustu klasowego (P. Bourdieu), ile na bardziej płynnej kategorii, za jaką uważam gust studencki.

6

Przemiany w kulturze urbanistycznej i rola wody w środowisku miejskim – na przykładzie Wilna

88%

Stančius A.

Kultura i Wartości

|

2016

|

nr 20

DE

Im Artikel werden die Beziehungen zwischen dem Wasser als architektonischem Medium und der Kultur von Wilna dargestellt. Das Hauptanliegen ist dabei die Bezeichnung der sozialen und ästhetischen Rolle des Wassers in der Entwicklung der Wilnaer Architektur unter Berücksichtigung des Wandels im Bereich der Werte und Konzepte des urbanen Designs. In der Architektur von Wilna spiegelt das Wasser die Grundsätze der Funktionalität und der künstlerischen Konzepte wider, die für einige unterschiedliche Epochen charakteristisch waren. In der Schlussfolgerung stelle ich fest, dass die Beziehungen zwischen dem Wasser und der litauischen Kulturidentität schwach sind, so dass dieses architektonische Medium eher durch äußere Kräfte als Mittel der sozialen Suggestion, als zur Befriedigung der inneren Bedürfnisse der litauischen Kultur verwendet wurde. Die aktuell geführten Diskussionen haben jedoch ein Potenzial für zukünftigen Wandel.

EN

This article attempts to present an overview of the connection between water, seen as an architectural medium, and the culture of Vilnius City. The main purpose is to identify the social and aesthetic role of water for the development of architecture in Vilnius, taking into account the changes in cultural values and concepts pertaining to urban design. In the architecture of Vilnius, water reflects the principles of functionality and artistic concepts characteristic for several different periods. The conclusions reveal that the connection established between water and the Lithuanian cultural identity has been weak, therefore this architectural medium was used more by external forces as a mean of social suggestion, rather than to satisfy the internal needs of the Lithuanian culture. Nevertheless, the discourse that has been forming over the recent years may have a certain potential for future change.

PL

Artykuł przedstawia powiązania między wodą, rozumianą jako medium architektoniczne, a kulturą Wilna. Głównym celem jest określenie społecznej i estetycznej roli, jaka woda pełni w rozwoju wileńskiej architektury, przy uwzględnieniu przemian w obszarze wartości i koncepcji dotyczących urbanistycznego design. W architekturze Wilna woda odbija zasady funkcjonalności i artystycznych koncepcji charakterystycznych dla kilku różnych okresów. konkluzji stwierdzam, że powiązania między wodą a litewską tożsamością kulturową są słabe, zatem to architektoniczne medium było raczej używane przez zewnętrzne siły jako środek społecznej sugestii, niż do zaspokajania wewnętrznych potrzeb kultury litewskiej. Niemniej prowadzone obecnie dyskusje niosą pewien potencjał, gdy idzie o przyszłą zmianę.

7

Odnowa kultury ludowej a integracja europejska

88%

Ziolkowska A.

Wieś i Państwo

|

1990

|

nr 1