Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Projekty Lothara Schreyera jako przejaw sakralizacji formy plastycznej w Bauhausie okresu weimarskiego

100%

Łyszcz K. M.

|

tom Vol. 9, no. 2

20--28

PL

Powstanie i program Bauhausu były oparte na potrzebie poszukiwania nowych form wyrazu artystycznego i zamyśle kształcenia nowoczesnych projektantów. Eksperymenty te często odwoływały się do ekspresji odczuć metafizycznych, umożliwiających, przy pomocy odpowiednich praktyk misteryjnych, osiągnięcie i przekroczenie granic poznania jednostki. Uwidoczniło się to najsilniej w pierwszej fazie istnienia szkoły w Weimarze, gdzie konkurowały ze sobą rozmaite poglądy, pomysły, koncepcje twórcze zmierzające do łączenia różnych dyscyplin artystycznych w ideę Gesammtkunstwerk. Jednym z artystów współtworzących tę wczesną koncepcję działania Bauhausu był Lothar Schreyer, który w szkole zajmował się sceną i teatrem, uprawiał twórczość plastyczną, a oprócz tego parał się literaturą, architekturą i prawem. W odnalezionych w ostatnich latach jego projektach z lat dwudziestych ujawniają się silnie eksponowane wątki religijno-ezoteryczne, w których kluczową rolę odgrywa oparte na geometrii poszukiwanie form uniwersalnych. W tekście zostały przedstawione i zanalizowane przepełnione mistyką obrazy Schreyera, realizujące pragnienie osiągnięcia sacrum, ujęte w kontekście jego pracy dydaktycznej oraz programu artystyczno-estetycznego szkoły. Do tego celu wykorzystano metodę analizy ikonograficznej umożliwiającą wnikliwą interpretację zawartych w tych projektach elementów symbolicznych i alegorycznych. Przywrócenie wiedzy na ich temat uświadamia nam silną obecność nurtu irracjonalnego w ideologii estetycznej Bauhausu, co weryfikuje zakorzenione przekonanie o jego racjonalności i pragmatyzmie.

EN

The creation and program of Bauhaus was leant on necessities of searching new forms to give one’s assent to artistic and shut of education of new designers. Those experiments were usually appeal to expression of metaphysical feelings which make possible, with help of suitable mistrial practice, achievement and crossing the border to recognise the individual. That demonstrate the strongest in first stage of school exist in Weimar where there were compete with themselves various beliefs, creative concepts to aim connection different artistic disciplines in Gesammtkunstwerk cause. One of the artist which was creating that initially conception of Bauhaus operation was Lothar Schreyer, who had been working in school on the stage, theatre and practised creative output. He was engaged in literature, architecture and law as well. In last founded projects show up very strongly exposed esoteric and religious issues, in which geometrical searching of universal and absolute forms is the key. In this paper were presented and analysed full of the mystic Schreyer’s paintings, which are realising the desire to achieve sacrum, captured as a pieces of his teaching work and artistic-aesthetic program of current. For this aim was applied method of iconographic analysis for an insightful interpretation of the content in these projects symbolic and allegorical elements. The restoration of the knowledge about them makes us the awareness a strong presence in the Bauhaus irrational aesthetic ideology, which verifies the rooted conviction of its reasonableness and pragmatism.

2

Przyczynek do Szkolnictwo plastyczne średniego szczebla w II Rzeczypospolitej w świetle rozporządzeń i zarządzeń Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego

100%

Lewińska B.

|

nr 1

177-188

EN

Art schools in the Second Republic of Poland were subject to the Ministry of Religious Denominations and Public Enlightenment. The first mention of public secondary art schools appeared in 1922. In the following years, decrees and ordinances were issued, which primarily regulated the principles of operation and education in state and public secondary schools in Lvov, Krakow, Warsaw, Poznań and Bydgoszcz. Apart from state schools there were also several private secondary schools in Poland, whose level of education matched that of state schools. The article attempts to establish which art schools functioned in Poland, how many there were, and what legal standardization they were subjected to.

PL

Szkoły artystyczne w II Rzeczypospolitej podlegały Ministerstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Pierwsze wzmianki o publicznych średnich szkołach plastycznych pojawiły się w 1922 roku. W kolejnych latach wydawano rozporządzenia i zarządzenia, które regulowały przede wszystkich zasady funkcjonowania i kierunki kształcenia w średnich szkołach państwowych i publicznych we Lwowie, w Krakowie, Warszawie, Poznaniu i Bydgoszczy. Oprócz szkół państwowych w Polsce funkcjonowało kilkanaście szkół prywatnych średniego szczebla, których poziom kształcenia dorównywał szkołom państwowym. W artykule podjęta została próba ustalenia, jakie szkoły plastyczne funkcjonowały w Polsce, ile ich było, jakim normalizacjom prawnym były poddawane.

3

Plakacistki PRL-u – artystki (niemal) zapomniane

70%

Kulpińska K.

|

nr 80

59-76

EN

The paper is dedicated to Polish women artists involved in poster design during the People’s Republic of Poland, an area of graphic design still considered a male domain at the end of the 20th century. The text provides a brief overview of women’s activity in this discipline – from the situation of the first Polish female poster artists creating posters as design duos or advertising companies in the 1930s, through the artistic education and achievements of female poster designers during the communist era, to the turn of the 20th and 21st century, when a fundamental change in the status and perception of the work of Polish female designers occurred. The paper attempts to answer the question why the output of Polish female poster artists is very poorly represented in numerous studies devoted to the Polish poster of the 20th century and why in the case of married couples of artists involved (individually) in poster creation, recognition and prestige usually went to the man. Overlooking the role of women in this field is also evident in the contemporary discourse on the Polish poster art, notably in studies focused on the Polish Poster School which, almost exclusively, recognize the male representation in this phenomenon.

PL

Tekst poświęcono polskim artystkom uprawiającym w okresie PRL-u plakat – dziedzinę grafiki użytkowej uważaną jeszcze pod koniec XX wieku za męską domenę. Zawiera krótki zarys aktywności kobiet w tej dyscyplinie – od sytuacji pierwszych polskich artystek tworzących plakaty w ramach duetów projektowych lub spółek reklamowych w latach 30. XX wieku poprzez kształcenie artystyczne i dokonania projektantek w dziedzinie plakatu w okresie PRL-u aż do przełomu XX i XXI wieku, kiedy nastąpiła zasadnicza zmiana w statusie i postrzeganiu pracy polskich projektantek. W tekście podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, dlaczego dorobek polskich plakacistek jest bardzo słabo reprezentowany w licznych opracowaniach poświęconych polskiemu plakatowi XX wieku i dlaczego w przypadku małżeńskich par artystów zajmujących się (indywidualnie) tworzeniem plakatów rozpoznawalność i prestiż stawały się zazwyczaj udziałem mężczyzny. Pomijanie roli kobiet na tym polu widoczne jest także we współczesnym dyskursie dotyczącym polskiego plakatu, szczególnie w badaniach skoncentrowanych na Polskiej Szkole Plakatu (dostrzeganie niemal wyłącznie męskiej reprezentacji tego zjawiska).