The author argues that in all economically independent states, as well as in Ukraine, the mechanisms of optimization of the state economic role and private economic initiatives are being searched. However, the optimal combination of the market mechanism forces and state regulation in the long-term perspective failed to be reached almost anywhere, that leads to a permanent review of the economic and political forces impact, science impact on the relations between economy and state, entails a transition from the current, state running model to liberal economic policy or vice versa.
PL
Autor udowadnia, że w każdym gospodarczo niepodległym państwie, również na Ukrainie, trwa poszukiwanie mechanizmu optymizacji roli gospodarczej państwa oraz inicjatyw prywatnych. Jednak w trwałej perspektywie nie osiągnięto optymalnego połączenia wysiłków mechanizmu rynkowego i regulacji rządowych. Wpływanie państwa na gospodarkę pociąga za sobą szereg zmian, m.in. przejście od modelu centralizacji gospodarki do modelu liberalnego lub odwrotnie.
W ciągu ostatnich trzech lat cały świat doświadczył szeregu kryzysów. Te nadzwyczajne okoliczności zmusiły wiele rządów do szerszej interwencji w gospodarkę, w tym do zmian prawa podatkowego. Wiele krajów, w tym Republika Czeska, obniżyło szereg podatków, a nawet zniosło niektóre z nich, traktując to jako formę wsparcia. Przyniosło to gwałtowny wzrost długu publicznego. Głównym celem artykułu, a także hipotezą do przyjęcia lub odrzucenia, jest odpowiedź na pytanie, czy nie byłoby lepiej pozostawić systemy podatkowe bez zmian w czasach kryzysów gospodarczych i innych. Aby spełnić cele naukowe, do artykułu użyto struktury IMRaD. W części badawczej wskazano nowelizacje ustaw podatkowych w ostatnich trzech latach, uzasadniane wpływem kryzysów gospodarczych wywołanych pandemią COVID-19 lub skutkami związanymi z rosyjską inwazją na Ukrainę. W dyskusji wyjaśniono związki pomiędzy nowymi normami prawnymi a zachowaniami podatników oraz wyjaśniono wpływ regulacji prawnych na podejmowane przez podatników czynności. Zmiany prawne wpływają również na wysokość dochodów publicznych. We wnioskach wskazano mocne i słabe strony istniejącej regulacji w badanym zakresie oraz zasugerowano zmiany de lege ferenda.
EN
In the last three years, the whole world has been struck by several crises. These extraordinary circumstances made many governments intervene much more in the economy, including tax law amendments. Many countries, including the Czech Republic, decreased several taxes or even abolished some as a kind of subsidy. This has resulted in a sharp rise in the public debt. The paper’s main aim and also the hypothesis to be confirmed or disproved is to answer the question of whether it would not be better to leave tax systems untouched in times of economic and other crises. To meet the contribution objectives, the IMRaD structure of the article is being used. The research part indicates amendments to the tax acts in the recent three years, justified on the grounds of the economic crises caused by the COVID-19 pandemic or consequences connected with the Russian invasion of Ukraine. In the discussion, the relationships between the new legal norms and the legal behavior of taxpayers are predicted, and the effects of legal regulation on the economic behavior of taxpayers are explained. Legal amendments also affect public budgets’ revenues. In conclusion, the strengths and weaknesses of de lege lata regulation in the study area are identified, and amendments de lege ferenda are suggested.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.