Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Lubimy czytać, lubimy pisać, ale kto z tego korzysta? Kilka uwag o społecznościowych portalach recenzenckich

100%

Trzeciak K.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2013

|

tom 56/112 z. 2

259-266

EN

The aim of this paper is to present and discuss the phenomen of unprofessional literary blogs. The main reference is lubimyczytac.pl which has over one hundred thousand of users who publish their reviews about books. Both lubimyczytac.pl and private literary blogs create an alternative place for discussing literature beyond professional, academic literary criticism. This alternative place pretends to be free from depending on market and to present an „authentic reading experience” rather than professional review. But schematic composition and language of those texts as well as the need to strive for the popularity causes the same mechanism of dependence as in professional literary criticism.

2

Pojęcie modernizmu w młodopolskiej krytyce literackiej

100%

Legutko G. , Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach I. F. P. , grazyna.legutko@ujk.edu.pl

|

EN

The notion of modernism in Polish literary criticism at the turn of the 20th century was characterized, as the author of the article proves, by ambiguity. The notion was understood and explained differently and was used in various contexts which quite often contradict each other. This imprecise term referred to many phenomena: from itnietzscheanism and the philosophy of Arthur Schopenhauer, by the meaning of “naked soul” and “art for art’s sake” to the decadent movement, mysticism and symbolism. Even though Young Polish critics (propagators of “new art” as well as its critics) defined modernism in a multi-faceted way (from the point of view of their ideological standpoints and preferred esthetics values) it has been linked by aversion to the name, the awareness of crisis of European culture and middle-class morality and necessity of upgrading art.

3

Recepcja poezji dla dorosłych Jana Brzechwy

84%

Podwysocka-Modrzejewska J.

Prace Literaturoznawcze

|

2015

|

nr 3

283-298

EN

Jan Brzechwa, best-known as a popular children’s writer, has quite a rich literary output of adult stories. The poet started his literary career during the interwar years. It was during that specific period that he wrote his first books of poetry: Oblicza zmyślone (1926), Talizmany (1929), Trzeci krąg (1932), Piołun i obłok (1935). Part of his previously published poems were issued again in the 1950s in three further editions of The Selected Poems and again as Liryka mego życia (The Lyric Poetry of My Life), the latter being released posthumously. Besides previously published poems, it included ones which had not been released before. The author of the article on The Reception of Jan Brzechwa’s poetry for adults presents reception of his poetry from the two abovementioned collections through literary criticism. She says that Brzechwa’s poetry has been given either positive and negative feedback, though. This does not change the fact that Brzechwa’s early oeuvre let us scrutinize how his writing techniques developed and evolved throughout his career as a poet.

4

Uniwersum arcydzieł. Dyskurs krytycznoliteracki w listach Norwida

84%

Stanisz M.

Studia Norwidiana

|

2014

|

tom 32

41-60

EN

Cyprian Norwid’s correspondence is an important element of his critical reflection. From the critical remarks contained in it the image of literature appears as a collection of masterpieces situated in the space of eternal truths and universal values based on the highest intellectual, moral and esthetic standards. According to Norwid a critic’s role consists mainly in searching for outstanding works and recording crucial literary facts. In his assessment of contemporary literary life, however, Norwid used the above rules in an inconsistent way: vast areas of Polish literature of those times (among them being the 19th century novel) remained outside his critical judgments, and his opinions resulted not only from his absolutist strategy of “tracking down masterpieces”, but also from accidental reading practice of a “usual” reader entangled in everyday life.

5

“Do Not Throw Down the Glove Before Me, or You Shall Be Cold”. The Aphorisms of Karol Irzykowski

84%

Panek S.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2015

|

tom 58/115 z. 1

57-73

EN

The article discusses Karol Irzykowski as an aphorist, focusing on the discord between the critic’s intensive practice of the aphorism and his scathing condemnation of the form of the aphorism, which in his opinion was an instance of simplified, apodictic thinking. The aim of the article is to attempt to explain what justifies the frequent use of the aphorism by a writer who did not appreciate this device; what shape Irzykowski’s aphorisms took against the background of the tradition of the genre; and, finally, what is their function in his writing and what they prove. Irzykowski’s skeptical attitude to this form of statement stems from his epistemological beliefs and provides both a basis for his modifications of the genre and the keystone of cycles of intertextually related aphorisms which the present author has identified in dispersed yet thematically connected pieces by this critic.

PL

Artykuł traktuje o Karolu Irzykowskim jako aforyście, koncentrując się na paradoksie rysującym się pomiędzy jego intensywną aforystyczną praktyką a jednoczesną zjadliwą krytyką tego gatunku - przykładu uproszczonego, apodyktycznego myślenia. Celem artykułu jest próba wyjaśnienia, co uzasadnia częste stosowanie aforyzmów przez pisarza, który nie cenił tego "pisarskiego narzędzia"; jaki kształt mają aforyzmy Irzykowskigo na tle tradycji gatunku; i wreszcie, jaką pełnią funkcję w tekstach autora. Sceptyczne podejście Irzykowskiego do tej formy literackiej wynika z jego przekonań epistemologicznych i tym samym determinuje autorską modyfikację gatunku.

6

Deotyma (Jadwiga Łuszczewska) w witrynie artystycznej ewaluacji pierwszego okresu twórczości (1851–1863): prasa, wspomnienia, korespondencja

84%

Woszczak I.

|

2014

|

tom 69

47-63

EN

The following article is a narrative, captivated in authorial perspective, concerned with Deotyma’s actual or improbable literary endowments and artistic esprit. Sampled information are collected from nineteenth century critical reviews, private reckonings and stormy polemics which centre around Łuszczewska’s controversial talent. Most of the analysis involve contemporary press publications but also includes impressions preserved in intimate diaries, letters, Deotyma’s friends jottings and many others. The article presents both: votes “pro” and “against” the authoress which are encapsulated by Łuszczewska’s own afterthoughts on refining her poetic abilities and self-judgments on her works.

7

Tadeusz Boy-Żeleński: Une critique littéraire engagée dans l’exploration de la vie et de l’autonomie de l’art

84%

Biłoś P.

|

2017

|

tom LXXII

199-215

EN

The aim of this article is to demonstrate how the Polish literary critic and translator Tadeusz Boy-Żeleński achieved two contrasting goals in his work. The author shows how important the context, external to the ground of the literary work itself, is for Boy, (and he reflects on the specific reasons why Boy adopts this attitude), while also describing the way Boy refuses simultaneously to consider it as a clue which could allow us to decode the meaning and deeper senses of a literary work. Moreover, Boy emphasizes the means great writers used to invent in order to transform reality in his own art and to insert the figures they created into an immanent dynamic evolution of literary patterns. The author sets forth a thesis that Boy’s method of digging out the genuine form of the works he analysed was due to the careful attention he gave to the oral and, more broadly, the sonic dimension of human experience, which to him was a source of constant fertilization. At the same time, the article explores the way this sensibility to sounds was deeply rooted in Boy’s direct life experiences — his relationship both to Paris and to the modernist literary movement called Young Poland “Młoda Polska” led by such outstanding figures as Stanisław Przybyszewski and Stanisław Wyspiański with whom Boy frequented Cracow’s various cafés and theatres as a young man.

8

Wczesna twórczość prozatorska Zofii Nałkowskiej i Iryny Wilde w kontekście literatury modernistycznej

67%

Yaniv Y. , Uniwersytet im. Iwana Franki L. , Yaryna Yaniv – absolwentka Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki. Przygotowuje pracę doktorską pt. „«Pełnoletnie dzieci» Iryny Wilde jako powieść rozwojowa”. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół literatury ukraińskiej XX wieku (w szczególności twórczości Iryny Wilde i środowiska literackiego Lwowa) a. t. u.-p. r. l. P. З. п. з. у. р. І. В. П. д. , yarynaya2@gmail.com

|

tom 04

PL

W artykule dokonano analizy porównawczej wczesnej twórczości Zofii Nałkowskiej i Iryny Wilde pod względem nowatorstwa zastosowanych technik pisarskich. W toku analiz wiele uwagi poświęcono motywom wspólnym obu pisarkom, zwłaszcza eksponowaniu przez nie wewnętrz-nego świata kobiety. Szczegółowo zanalizowano wypowiedzi współcze-snych krytyków na temat dzieł obu pisarek, wskazując pewne paralele.

EN

The article presents a comparative analysis of early works by Zofia Nałkowska and Iryna Vilde due to their innovatory character in the literature of their era. The article examined the critical assessment of their works in detail and points out certain parallels in the reception of critics at the time. In the analysis,special attention has been given to similar themes in the works by both these writers, especially their focus on women’s inner world and search for new means of artistic expression.

9

Wczesny i późny biblijny język hebrajski: o możliwościach chronologicznego wyjaśniania różnic językowych w Biblii Hebrajskiej

67%

Slawik J.

Rocznik Teologiczny

|

2016

|

tom 58

|

nr 4

497-522

PL

Artykuł przedstawia dyskusję dotyczą chronologicznego interpretowania różnic językowych w biblijnym języku hebrajskim. Pomimo rozpowszechnionego posługiwania się klasyfikacją wczesny/klasyczny/standardowy i późny biblijny język hebrajski, model chronologiczny zawiera trudne do pokonania trudności, przede wszystkim ze względu na stan źródeł (dominacja średniowiecznego TM, złożoność literacka i trudności tekstowokrytyczne, problematyczne datowanie). Coraz częściej postuluje się stosowanie metodologii historycznej socjolingwistyki (analiza wariacji językowych) w badaniach nad starożytnym językiem hebrajskim. Konieczne są interdyscyplinarne badania, które mogłyby łączyć ze sobą rezultaty badań biblistycznych (krytyka tekstu i krytyka literacka) z analizami socjolingwistycznymi. Na chwilę obecną wspieranie datowania tekstów biblijnych na podstawie cech językowych jawi się jako bardzo wątpliwe.

EN

The contribution shows a dispute over periodization of Biblical Hebrew. A strong conviction of development from Early/Classical/Standard Biblical Hebrew to Late Biblical Hebrew still dominates in spite of problems, which were presented in many studies. Difficulties of the conventional periodization derive from source conditions: priority of the medieval MT, which calls for textual and literary criticism, questionable dating of biblical books and texts. In the last decades there were presented important studies in historical linguistics of Biblical Hebrew (variationist analysis) but there is still a need for collaboration between biblical studies (literary and textual criticism) and historical linguistics. For now the linguistic dating of biblical writings seems to be very doubtful.

10

Powieściowa historical fiction Christopha Ransmayra w polskim obiegu krytycznoliterackim

67%

Majkiewicz A.

|

2016

|

tom 1

115-129

PL

Autorka, badając omówienia krytycznoliterackie w prasie codziennej oraz branżowej, udowodniła, że powieści Ostatni świat i Morbus Kitahara austriackiego pisarza, laureata nagrody Unii Europejskiej Prix Aristeion, Christopha Ransmayra, nie weszły w dyskurs publiczny i słabo obecne są w polskim odbiorze czytelniczym. Zdaniem autorki ma to związek z „narracją historyczną”, historical fiction oraz z rozliczeniową problematyką powieści pisarza.

EN

The author, researching critical-literary discussions in daily and trade press, has proven that the novels, Die letzte Welt (The Last World)and Morbus Kitahara by Christoph Ransmayr, an Austrian writer, the winner of Prix Aristeion, a European Union award, did not come into a public discourse and are hardly noticeable in the Polish reading reception. According to the author, it is related to the historic narrative; and the issue of settlement of the writers novels.

DE

Die Autorin bewies, indem sie Kritik in Tageszeitungen und Literaturzeitschriften unter Analyse zog, dass Ransmayrs Romane Die letzte Welt und Morbus Kitahara, sowohl in dem öffentlichen Diskurs als auch in der ästhetischen Rezeption realer Leser nicht genug präsent sind. Diese Tatsache resultiert aus der „historischen Narration“ und der Problematik der Vergangenheitsbewältigung.

11

Polska recepcja niemieckojęzycznej powieści o miłości XXI wieku

67%

Pokrywka R.

|

2016

|

tom 1

153-171

PL

Powieść o miłości uznawana jest dzisiaj przeważnie za gatunek kultury masowej. Dają się zauważyć jedynie nieliczne próby jego rehabilitacji w hierarchii literatury fikcjonalnej oraz w recepcji krytycznej. Ten stan rzeczy przekłada się na politykę wydawnictw i na recepcję czytelniczą. Tym samym powieść o miłości zostaje strywializowana bądź też przewartościowana poprzez zmianę lub uniknięcie klasyfikacji gatunkowych. Widoczne jest to w polskiej recepcji najnowszej niemieckojęzycznej powieści o miłości. Pomiędzy trywializacją (Haas, Glattauer) a przewartościowaniem (Streeruwitz, Handke) nieznajdującym oddźwięku w odbiorze popularnym sytuują się dzieła, które miałyby szansę wypełnić przestrzeń pomiędzy kulturą wysoką i masową (Stamm, Kumpfmüller), jeśli zostałyby zauważone przez profesjonalną krytykę. Brak wsparcia krytyki, jak również brak tłumaczeń wielu istotnych tekstów, prowadzą do niedowartościowania gatunku.

EN

Nowadays the romance novel is considered mainly as a genre of mass culture. Only a few attempts to restore the genre in the hierarchy of literary fiction and consequently in the critical reception can be named. This state of affairs is transferred into publishing policies and therefore into the mass reception. Thus, romance novels are either trivialized or revalued by changing or avoiding genre classifications. Prime examples are to find in the Polish reception of the latest German romance novels. Between trivialization (Haas, Glattauer) and revaluation (Streeruwitz, Handke), both of which don’t succeed in general reception, there are works which could probably fill a gap between mass and high culture (Stamm, Kumpfmüller), if they were supported by professional criticism. This, as well as lack of translations of many important texts, leads to a general underestimation of the genre.

DE

Der Liebesroman wird heute für ein Genre der Massenkultur gehalten. Nur wenige Versuche, den Liebesroman in Hierarchien der fiktionalen Literatur und demzufolge in der kritischen Rezeption aufzuwerten, werden unternommen. Dieser Sachverhalt wird auf die Politik der Verlage und die Leserrezeption übertragen. Auf diese Weise wird das Genre entweder trivialisiert oder umgewertet durch Veränderung oder Vermeidung von Gattungszuschreibungen. Dies lässt sich auch in der polnischen Rezeption des neuesten deutschsprachigen Liebesromans bemerken. Zwischen Trivialisierung (Haas, Glattauer) und Umwertung (Streeruwitz, Handke), die in der Massenrezeption keinen Widerhall finden, verorten sich Texte, die die Lücke zwischen Unterhaltungs- und Hochkultur füllen könnten (Stamm, Kumpfmüller), wären sie nur durch die professionelle Kritik unterstützt. Mangel an Unterstützung sowie an Übersetzungen vieler wichtiger Werke führt zur Unterschätzung des Genres.

12

Polski prekursor intertekstualności? Rzecz o „wpływologicznych” książkach Stanisława Windakiewicza

67%

Lubański M.

Prace Literaturoznawcze

|

2013

|

nr 1

251-266

EN

Issues concerning history of literary research in Poland constitute content of the paper. The author aimed at examining possible relations between contemporary researches on intertextuality and so called Polish school of ”influenceology” – a popular trend in Polish literary study in two first decades of the 20th century. Ruminations on scholarly achievements of Stanisław Windakiewicz who is the main representative of this trend are included in the paper, as well as detailed critical reception of his works at that time. An outline of differences of opinions between supporters of researches on literary influences and interrelations and opponents of such way of analyzing of literature were presented. The author aimed at emphasizing both advantages, as well as disadvantages of comparative investigations of that time. Finally, similarities and differences between ”influenceology” and intertextuality were pointed. Definitions of intertextuality proposed by i.e. Polish literary theoreticians ( H. Markiewicz, M. Głowiński) were used in the paper.

13

A Digressive Poem: Słowacki—Norwid

59%

Toruń W.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2014

|

tom 5

|

nr 3

111-122

EN

The main purpose of the sketch is to show the relation of these two artists to digressive poem. Cyprian Norwid although not written in the strict sense digressive poem of this type as Beniowski of Juliusz Słowacki, but in the lectures O Juliuszu Słowackim [On Juliusz Słowacki] spoke about this poem and referred to the poetics of the genre. In such works of Norwid as: Wesele [The Wedding Party], Szczesna, Epimenides, Quidam, Rzecz o wolności słowa [On Freedom of Speech], Assunta, Emil na Gozdawiu [Emil in Gozdaw], A Dorio ad Phrygium we find numerous digressions, having different functions arts. Generally it can be said that for Norwid personality so rich and nonstandard digressive course was very useful. The patron of it was not so much parody, autothematicity or irony as the main purpose prevailed artistic creativity, reaching out for the truth.

PL

Głównym celem ninieszego szkicu jest ukazanie stosunku tych dwóch twórców do poematu dygresyjnego. Cyprian Norwid nie napisał, co prawda, sensu stricto poematu dygresyjnego tego typu jak Beniowski Juliusza Słowackiego, ale w wykładach O Juliuszu Słowackim wypowiadał się na temat tego poematu i nawiązywał do poetyki tego gatunku. W takich utworach Norwida jak Wesele, Szczęsna, Epimenides, Quidam, Rzecz o wolności słowa, Assunta, Emil na Gozdawiu, A Dorio ad Phrygium znajdujemy liczne dygresje, pełniące różne funkcje artystyczne. Uogólniając, można powiedzieć, że dla Norwida, osobowości tak bogatej i niestandardowej, tok dygresyjny był bardzo użyteczny. Partonowała temu nie tyle parodia, autotematyzm czy ironia, ile przyświecał główny cel twórczości artystycznej - docieranie do prawdy.

14

Co wolno krytyce, to nie dydaktyce? Uroki i manowce wartościowania

59%

Bobiński W.

Edukacja

|

2012

|

nr 2(118)

52-59

PL

Artykuł przedstawia strategię kształcenia kulturowego mającą na celu pogłębienie odbioru tekstów literackich i pozaliterackich w praktyce szkolnej. Odwołując się zarówno do kognitywnej myśli filmowej, jak i doświadczeń dydaktyki i krytyki literatury, autor zaleca wartościowanie tekstów na podstawie ich kategoryzacji oraz porównywanie dzieł literackich i filmowych. Uczeń powinien mieć prawo do czynności właściwych profesjonalnej krytyce, co może stworzyć warunki do ożywienia szkolnych spotkań z tekstami kultury.

EN

The article presents the author’s strategy for teaching literature and media studies, the goal of which is to, encourage sustained and more serious reading of literature and appreciation of other worthy texts within the school system. The author refers to cognitive film theory as well as to experience of literature teaching and criticism. The core of the proposition is to encourage educators to launch a school strategy of text evaluation after categorization. The author also recommends a comparison of literature with filmic texts. The strategy described in the article equips pupils with the chance to use the critic’s technique during lessons. It may offer an opportunity to revitalize the teaching of literature, literary appreciation and film studies.

15

Deutschland im Rausch von Morphin von Szczepan Twardoch – Wie deutsch kann ein polnischer Roman sein?

59%

Badura B.

|

2016

|

tom 1

235-252

XX

Wie kaum ein anderer polnischer Autor hat Szczepan Twardoch mit seinem Roman Morphin einen großen Erfolg auf dem deutschen Buchmarkt verzeichnen können. Doch womit ist diese außerordentliche Faszination der deutschen LeserInnen an diesem Buch zu begründen? Die Antwort liegt in seiner Struktur einerseits und einer bestimmten Themen- und Perspektivenwahl andererseits. Denn der Roman, so die These des vorliegenden Beitrags, ist – trotz seiner Angehörigkeit zu einem fremden Kulturkreis – in vielen Aspekten mit dem deutschen kollektiven Gedächtnis konform. Zudem vereint er gekonnt einige tief in der deutschen literarischen Tradition verwurzelte Themen mit einer Modernität der Gegenwartsliteratur.

EN

Morphine by Polish author Szczepan Twardoch is seen as a part of Polish national literature; however, it’s German translation was not only a big success, but the German readers responded to this novel as if it were a product of their own culture. This paper will review and analyze the novel’s critical acclaim in the German feuilleton while also comparing it to similar contemporary German novels. It goes on to search for reasons why this popularity occurred by discussing a few aspects the author uses that are common within the German collective memory. This includes Twardoch’s ability to find great ways to bring together traditional themes and modern contemporary literature.

PL

Powieść Szczepana Twardocha Morfina wywołała na niemieckim rynku wydawniczym ogromną i – jak na polskiego autora – niemalże zaskakującą furorę, gdyż już krótko po opublikowaniu niemieckiej wersji językowej tej powieści można było o niej nie tylko przeczytać pochlebne opinie w wiodących niemieckich felietonach literackich, lecz także spotkać jej autora osobiście, gdyż stał się on pisarzem chętnie zapraszanym na odczyty literackie. Celem niniejszego artykułu, badającego recepcję tej powieści w niemieckojęzycznym obiegu krytycznoliterackim, jest znalezienie przyczyn popularności powieści Twardocha w Niemczech. Autorka dochodzi do konkluzji, iż ogromny wpływ na pozytywną recepcję miało powołanie się autora na niektóre z tradycyjnych, głęboko w pamięci kolektywnej niemieckojęzycznych czytelników zakorzenionych motywów literatury, jak również ich znakomite połączenie z literaturą współczesną.

16

Historia powstania tekstu/ów Biblii hebrajskiej - szkic

59%

Slawik J.

Rocznik Teologiczny

|

2013

|

tom 55

|

nr 1-2

5-16

EN

The paper offers an overview of the history of Hebrew text(s) of the Old Testament from oral beginnings to medieval manuscripts (so called Masoretic Text). Following stages are listed: oral tradition – (first) writing down – collecting, supplementing and editing – coping – canonizing – uniforming of the consonantal texts – standardizing (vocalization etc.). All the stages were long processes, partly running simultaneously and non-linearly. The paper calls for a necessity of text criticism and literary criticism in exegetical work of theologians and historians.

PL

Historia sporu Abrahama z Bogiem o Sodomę i Gomorę (Rdz 18,16-33) traktowana jest nierzadko jako przykład skuteczności modlitwy wstawienniczej. Artykuł pokazuje, że opowiadanie o zniszczeniu Sodomy i Gomory należy rozumieć jako pochwałę Bożej sprawiedliwości. Boże działanie determinowane jest przez jego miłosierdzie, a karanie wynika z troski o pokrzywdzonych i z pragnienia położenia kresu popełnianej niesprawiedliwości. Artykuł omawia także historię redakcji perykopy oraz przedstawia jej podstawowe żydowskie i chrześcijańskie interpretacje.

17

[Rev.] Poezja w sutannie, wybór – opracowanie – komentarz ks. Stefan Radziszewski, Jedność, Kielce 2011, ss. 271, fot.

51%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

nr 3(7)

141-148

PL

Autor w tekście przedstawia książkę-antologię poetycką pt. Poeci w sutannie pod redakcją ks. Stefana Radziszewskiego. W książce znajdują się poezje oraz komentarze do własnej poezji autorstwa następujących ośmiu polskich księżypoetów: 1) ks. prof. Janusz Artur Ihnatowicz, 2) ks. prof. Jerzy Szymik, 3) ks. Janusz A. Kobierski, 4) ks. Wacław Buryła, 5) ks. prof. Stanisław Kobielus, 6) ks. Grzegorz Stachura, 7) ks. prof. Jan Sochoń, 8) ks. dr Kazimierz Wójtowicz CR.

EN

The author presents the book – an anthology of poetry entitled Poeci w sutannie [Poets in the Cassock] edited by Fr. Stefan Radziszewski. In the book there are poems and comments on their own poetry by eight Polish priests-poets: 1) Fr. Prof. Janusz Artur Ihnatowicz, 2) Fr. Prof. Jerzy Szymik, 3) Fr. Janusz A. Kobierski, 4) Fr. Waclaw Buryla, 5) Fr. Prof. Stanislaw Kobielus, 6) Fr. Grzegorz Stachura, 7) Fr. Prof. Jan Sochon, 8) Fr. Dr Kazimierz Wojtowicz CR (a resurrectionist).

18

Polish Literature in Israel. A Reconnaissance

51%

Żurek S. J.

Roczniki Humanistyczne

|

2016

|

tom 64

|

nr 1: Literatura polska

125-137

EN

The article Polish literature in Israel. A reconnaissance is based on archival materials collected during the preliminary research for the book Polish literature in Israel. A lexicon (Karolina Famulska-Ciesielska, Sławomir Jacek Zurek, Kraków-Budapeszt 2012) and is an attempt at a synthetic presentation of the history of this literature. The view of it takes into consideration the works of Polish-Jewish writers coming to Palestine before the outbreak of World War II (1939 – emigration of Polish Zionists), during it (1939-1945 – refugees and soldiers who came there with General Władysław Anders’s army), and also after the end of it (1945-1948 – Jews who survived the Holocaust). The article discusses the literary and cultural work of Polish Jews in Israel who came there in three waves (1948-1953, 1957-1959, and 1968-1970) with the emphasis on the role of Polish language periodicals whose editorial staff for several dozen years animated Polish cultural and literary life in that country (Kronika Tygodniowa, Kronika Izraelska, Kronika, Przekrój, Kurier Powszechny, Iskry, Echo Tygodnia, Przekrój Izraelski, Po Prostu w Izraelu, Od Nowa, and especially Nowiny-Kurier), and also on libraries, bookshops and second-hand bookshops (“Hasefer”, “Gloria”, “Księgarnia Polska” – run by Edmund and Ada Neusteins) as institutions that were significant for promoting Polish literature and culture. Among all the authors who published their works in Polish (there were more than a hundred of them) first of all the names of the most distinguished ones are taken into consideration: Irit Amiel, Eli Barbur, Ruth Baum, Anna Ćwiakowska, Henryk Dankowicz, Ida Fink, Anna Garncarska-Kadary, Ignacy Iserleas, Filip Istner, Renata Jabłońska, Aleksander Klugman, Kalman Segal, Arnold Słucki, Viola Wein, Stanisław Wygodzki.

PL

Artykuł Polska literatura w Izraelu. Rekonesans opiera się na materiałach archiwalnych zebranych podczas kwerend do książki Literatura polska w Izraelu. Leksykon (Karolina Famulska-Ciesielska, Sławomir Jacek Żurek, Kraków–Budapeszt 2012) i jest próbą syntetycznego przedstawienia dziejów tej literatury. W oglądzie został uwzględniony dorobek pisarzy polsko-żydowskich przybywających do Palestyny przed wybuchem drugiej wojny światowej (1939 – emigracja polskich syjonistów), podczas jej trwania (1939–1945 – uchodźcy i żołnierze przybyli wraz z armią generała Władysława Andersa), a także po jej zakończeniu (1945–1948 – Żydzi ocalali z Zagłady). Została omówiona działalność literacka i kulturalna polskich Żydów w Izraelu przybywających tam w trzech falach (1948–1953, 1957–1959 oraz 1968–1970) z podkreśleniem roli polskojęzycznych czasopism, których redakcje przez kilka dziesięcioleci animowały polskie życie kulturalne i literackie w tym kraju („Kronika Tygodniowa”, „Kronika Izraelska”, „Kronika”, „Przekrój”, „Kurier Powszechny”, „Iskry”, „Echo Tygodnia”, „Przekrój Izraelski”, „Po Prostu w Izraelu”, „Od Nowa”, a szczególnie „Nowiny–Kurier”), a także bibliotek, księgarni oraz antykwariatów („Hasefer”, „Gloria” „Księgarnia Polska” – Edmunda i Ady Neusteinów) jako instytucji bardzo ważnych dla promowania literatury i kultury polskiej. Spośród wszystkich publikujących po polsku (było ich ponad stu) uwzględniono przede wszystkich nazwiska tych najbardziej zasłużonych, takich jak: Irit Amiel, Eli Barbur, Ruth Baum, Anna Ćwiakowska, Henryk Dankowicz, Ida Fink, Anna Garncarska-Kadary, Ignacy Iserleas, Filip Istner, Renata Jabłońska, Aleksander Klugman, Kalman Segal, Arnold Słucki, Viol Wein, Stanisław Wygodzki.