Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Economic integration in the face of new challenges for the European economy

100%

Markowski Ł. , Warżała R.

|

tom 85

|

nr 1

225-238

PL

Ostatnie wydarzenia w gospodarce światowej, tj. pandemia oraz wojna w Ukrainie, mają szczególne implikacje dla krajów wchodzących w skład najbardziej zaawansowanego ugrupowania integracyjnego na świecie – Unii Europejskiej (UE). Aby sprostać nowym trudnościom, UE musi podlegać ciągłym przemianom, gdyż pozostawienie niezmiennej struktury może oznaczać w konsekwencji zastój i upadek. Celem artykułu jest ocena uwarunkowań funkcjonowania Unii Europejskiej w obliczu nowej „popandemicznej” rzeczywistości i konsekwencji wojny w Ukrainie oraz przegląd perspektyw jej dalszej integracji. W pracy wykorzystano podejście diagnostyczne, które polega na ustaleniu stanu faktycznego, jego ocenie oraz rozważeniu możliwości udoskonalenia. Wyniki podjętych rozważań pozwalają przypuszczać, iż stabilności (a nawet przetrwaniu UE) bardziej wydają się sprzyjać inicjatywy integracyjne nawiązujące do koncepcji neofunkcjonalnej i federacyjnej aniżeli konfederacyjnej. Uzasadnione jest zwiększenie roli politycznego efektu spill-over oraz założeń ekonomii heterodoksyjnej. Doświadczenia historyczne skłaniają do wniosku, iż brak podjęcia odpowiednich inicjatyw grozi uruchomieniem mechanizmu dezintegracji, a w konsekwencji – upadkiem projektu integracji europejskiej.

EN

Recent events in the world economy, such as the pandemic and the war in Ukraine, have special implications for the countries that are part of the most advanced integration group in the world – the European Union (EU). In order to face new challenges, the EU must constantly evolve, because leaving the structure unchanged could mean stagnation and collapse. The paper aims to assess the functioning of the European Union in the conditions of the new ‘post-pandemic’ reality and the consequences of the war in Ukraine, and to review the prospects for further integration. The paper uses a diagnostic approach that involves establishing the actual state of affairs, assessing it, and considering the possibility of its improvement. As a result of the considerations undertaken, it can be assumed that the stability (and even the survival) of the EU seem to be favoured more by integration initiatives referring to the neo-functional theory and federal approach rather than the confederal approach. It is justified to increase the role of the political spill-over effect and the assumptions of heterodox economics. Historical experience leads to the conclusion that failure to take appropriate initiatives may trigger the disintegration mechanism and, consequently, the collapse of the European integration project.

2

Dylematy instytucjonalne Unii Europejskiej na progu XXI wieku

100%

Piwnicki G. , Klejn A.

Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej

|

2011

|

tom R. 52 nr 4 (187)

279-291

PL

W zmieniającej się rzeczywistości globalnej UE znajduje się na politycznym rozdrożu. Traktat o Unii Europejskiej podpisany 7 lutego 1992 roku w Maastricht zapewniał stabilizację instytucjonalną i finansową demokratycznym państwom prawa, okazało się jednak, ze dynamiczne przemiany przełomu wieków postawiły nowe wyzwania. W przyjętej w 2000 roku Strategii lizbońskiej nie brano pod uwagę spowolnienia planowanego procesu. Mimo przeciwności Unia jest w dalszym ciągu zdecydowana stymulować politykę i przeciwdziałać dezintegracji. System bezpieczeństwa w Europie XXI wieku zależeć będzie od wielu czynników, między innymi od zagrożeń cywilizacyjnych okresu globalizacji, zagrożeń polityczno-militarnych oraz ekonomicznogospodarczych. Niemały wpływ na bezpieczeństwo wspólnoty będą też miały konflikty etnicznonarodowościowe. Porządek światowy, w tym europejski, na początku XXI wieku podlega wielu niespójnym interpretacjom. Zasadnicze pytanie stojące przed Unią Europejską odnosi się tego, czy chce ona być organizacją międzynarodową niezdolną do konkurencji w świecie wielu mocarstw, czy też chce się przeistoczyć w konfederację i dalej w federację, co w języku łacińskim oznacza „sprzymierzenie”.

EN

In the changing reality the EU is on political crossroads. The Treaty on European Union signed in Maastricht on 7 February 1992 in provided for institutional and financial stability in a democratic country of law. However, it appeared that the dynamic change of the centuries posed new challenges. The Lisbon Strategy adopted in 2000 did not take into account the slowdown of the process. Despite the adversities the Union is determined to stimulate politics and counteract disintegration. The security system in Europe in the 21st century will depend on many factors, among others, on civilization threats of the globalization era, political and military threats, and economic threats. Ethnic conflicts will also affect the security of the Union. The world order, including the European, at the beginning of the 21st century is therefore subject to many interpretations. The fundamental questions faced by the Union is whether it wants to be an international organization unable to compete in the world of many powers or whether it wants to transfer into a confederation and then into a federation, which in the Latin language means “alliance”.

3

Kilka uwag o postawie stronników Stanisława Leszczyńskiego w województwie lubelskim na sejmach i sejmikach okresu bezkrólewia i wojny o tron polski 1733-1734

80%

Lisek A.

Wieki Stare i Nowe

|

2021

|

tom 16

|

nr 21

106-123

EN

During the interregnum period during the sessions of the Lublin Sejm, both the pre-convocation and relational ones, the Lublin nobility, including this voivodship’s officials, firmly supported the candidacy of Stanisław Leszczyński. This was also reflected in the election sejm, where a total of 395 deputies voted for him. After the entry of Russian and Saxony troops into the Republic, the Lublin nobility relatively quickly, because on December 18, 1733, established in his defense a “particular” confederation. Felicjan Gałęzowski, a Lublin sub-judge, was elected as its marshal. The Lublin nobility also took part in the general Dzikowska confederation, established on 5 November 1734, setting out a military unit of a total of 280 horses.

PL

W artykule przedstawiono aktywność na sejmach i sejmikach szlachty województwa lubelskiego opowiadającej się po stronie Stanisława Leszczyńskiego. Badany okres obejmuje czas przedostatniego bezkrólewia oraz wojny o tron polski. Przeanalizowano proces zawiązania się w województwie lubelskim partykularnej konfederacji w obronie króla Stanisława Leszczyńskiego w grudniu 1733 roku oraz udział przedstawicieli szlachty lubelskiej w zjeździe dzikowskim.

4

Geneza współczesnego ładu polityczno-gospodarczego w Europie Środkowo-Wschodniej

80%

Skodlarski J.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2015

|

tom 2(74)

PL

Kwestia zapewnienia bezpieczeństwa oraz potrzeba zacieśnienia współpracy gospodarczej były głównymi przesłankami integrowania się państw Europy Środkowo-Wschodniej. Kraje małe i średnie nie były w stanie w pojedynkę oprzeć się potędze wielkich mocarstw. Próby podejmowane w okresie międzywojennym, w czasie II wojny światowej i w latach czterdziestych XX wieku zakończyły się niepowodzeniem. Dopiero po upadku komunizmu udało się ustanowić stabilny ład polityczno-gospodarczy w Europie Środkowo-Wschodniej. Decydującą rolę w tym dziele odegrała Grupa Wyszehradzka.

EN

The guarantee of safety and the need for closer economic cooperation were the main reasons for the recent integration of Central and Eastern Europe. On their own, small and medium states were unable to compete with great world powers. The first attempts at integration were made in the interwar period, as well as earlier – during WWII and in the 1940s, but they were unsuccessful. It was only after the fall of communism that a new stable political and economic order was established in Central and Eastern Europe. The Visegrad Group played a decisive role in that process.

5

Aktywność polityczna szlachty podlaskiej podczas pierwszego bezkrólewia

80%

Kalinowski E.

|

tom 123

|

nr 2

EN

At the time of the first interregnum (1572-1574) the nobility of the palatinate of Podlasie held a number of conventions, the most important being the palatinate sejmik (dietine) in Drohiczyn on 12 March 1573, which ended with the establishment of a confederation.Members of the nobility from Podlasie, headed by senators and officials had already met twice in 1572 – in September in Mielnik and in November, or possibly December, in Drohiczyn. The resolutions passed at the latter convention (12 March 1573) were modelled on the proclamation from Koło, but took into greater consideration local needs and introduced a number of other corrections. It was decided not only to arrive at the convention by resorting to a levée en masse but also to announce a conscription of those members of the nobility who stayed at home on the day the Sejm was inaugurated. This procedure was directed against the threat posed by the Lithuanians who called for a restoration of Podlasie to the Grand Duchy. At the Sejm session the nobility of Podlasie, together with their counterparts from Mazovia, played a certain role in the election of the French candidate to the throne. The determined stand of the nobility concerning the defence of the affiliation of Podlasie to the Crown determined the solution of the dispute. The 1573 confederation of the nobility from the palatinate of Podlasie, albeit very late in comparison with other parts of the state, remained an accomplishment to which subsequent references were readily made. It expressed strong pro-unification strivings, analogous to those voiced in Mazovia and opposing Prussian and Lithuanian separatism or the conflict between Little Poland and Greater Poland.

PL

Szlachta województwa podlaskiego w czasie pierwszego bezkrólewia (1572–1574) odbyła szereg zjazdów partykularnych. Najważniejszym z nich był zakończony zawiązaniem konfederacji sejmik wojewódzki w Drohiczynie z 12 marca 1573 r.Jeszcze w roku 1572 szlachcice podlascy na czele z senatorami i urzędnikami zebrali się dwukrotnie – we wrześniu w Mielniku i w listopadzie lub grudniu, być może w Drohiczynie. Uchwały ostatniego ze zjazdów, z 12 marca 1573 r., były wzorowane na uniwersale z Koła, jednak w większym stopniu uwzględniały lokalne potrzeby, wprowadzały też inne korekty. Postanowiono nie tylko jechać na elekcję pospolitym ruszeniem, opierając się na „zasadzie 10 włók”, ale zwołać też pod broń szlachtę pozostałą w domach na dzień rozpoczęcia sejmu. To posunięcie wymierzone było przeciwko zagrożeniu ze strony Litwinów, dopominających się powrotu Podlasia do Wielkiego Księstwa. Szlachta podlaska na sejmie wraz z Mazowszanami odegrała pewną rolę w wyborze francuskiego kandydata na tron. Jej determinacja w obronie przynależności koronnej Podlasia wpłynęła na rozstrzygnięcie tego sporu. Konfederacja szlachty województwa podlaskiego z 1573 r., choć w porównaniu z innymi częściami państwa zawarta bardzo późno, stanowiła osiągnięcie, do którego chętnie się potem odwoływano. Była wyrazem silnych dążeń unifikacyjnych, analogicznych do tych na Mazowszu, a przeciwstawnych do separatyzmów pruskiego i litewskiego czy konfliktu na linii Małopolska–Wielkopolska.