Interwar Poland's growing need for raw materials and new trade routes encouraged many social activists to argue for the acquisition of, or at least access to, colonies. Initially, this Polish colonial milieu connected the concept of creating pioneer settlements to the concept of channeling economic emigration to South America. After the creation of the Maritime and Colonial League (Liga Morska i Kolonialna) in 1930, the two concepts became partly separated as the Polish colonial milieu’s focus shifed to Africa. The Polish government endorsed activities intended to spread Polish influence in colonial areas: for example, it tacitly supported settlement projects in Angola, as well as a strictly confidential “Liberian action plan” for inciting an autochthonous uprising in Liberia and/or taking over that country’s finances. At the same time, unlike the revisionist powers, Poland attempted to satisfy its perceived needs in colonial matters through the international system. Moreover, Warsaw’s attitude toward the colonial question, made public in late 1936, was a matter of diplomacy. The Minister of Foreign Affairs, Józef Beck, used colonial aspirations as diplomatic tools to detract Hitler’s attention from Europe and to prevent Western appeasement from taking place at Poland’s expense. In addition, his ministry incorporated the perceived need for Jewish emigration from Poland into colonial policies, especially in the context of Polish-French negotiations over Madagascar. By September 1939, however, the “Jewish question” was separated from Poland’s colonial policies in discourse and practice. The question of Polish colonies emerged for the last time during World War II, when certain officials of the Polish government-in-exile, failing to predict the quick collapse of the colonial system in the world, suggested channeling refugees and soldiers to Africa to create a basis for future Polish claims to colonial territories.
Charakterystyczną cechą pierwszego stulecia po odkryciu Zachodniej Hemisfery była walka o ziemię o ograniczonej bądź też żadnej użyteczności ekonomicznej. W przeciwieństwie do ziem zajętych przez Hiszpanów, które obfitowały w metale szlachetne, Portugalia musiała znaleźć alter-natywną metodę ekonomicznego wykorzystania ziem, przypadłych jej po traktacie z Tordesillas dzielącym nowoodkryte ziemie na strefy wpływów pomiędzy Hiszpa-nię i Portugalię. W konsekwencji, praktycznie od momentu odkrycia w 1500 roku przez portu-galskich żeglarzy, Brazylia rozwijała się w oparciu o „cykle eksportowe”, które w dużej mierze związane były z uprawą rolną.
The interwar period was still a colonial era. The biggest empires were profiting from their colonies, but the younger countries, that arose after the first world war, were aspiring to gain some overseas areas. In that era Polish women were reading press articles, which were promoting the idea of Polish colonies. The texts provided for readers were rather factual. Press also used reprints of texts by polish and foreign explorers. At the same time, women travelers, such as Janina Olszewska, Romana Rezlerowa, Maria Olga Tchórznicka, or medical doctor N.Z. had visited African continent. They were relaying their experiences, at the same time emphasing the benefits from the colonial rule for local denizens and women’s position in African societies. That was a way of creating social acceptance and support for the idea of Polish colonies. At the same time because of the social upbringing of women travelers texts reflected how they perceived their realities.
PL
Okres międzywojenny to epoka kolonializmu. Największe mocarstwa czerpały zyski z kolonii, a nowo powstałe po I wojnie światowej państwa miały aspiracje do ich posiadania. W tej rzeczywistości Polki, czytając artykuły prasowe, poddawane były promocji idei polskich kolonii. Dostarczano im artykuły rzeczowe, a także przedruki tekstów polskich i zagranicznych odkrywców. Jednocześnie polskie podróżniczki, które odwiedzały kolonie w Afryce, jak Janina Olszewska, Romana Rezlerowa, Maria Olga Tchórznicka czy autorka pod pseudonimem N.Z., zdawały relacje podkreślające korzyści płynące dla lokalnej ludności wynikające z władzy europejskiego mocarstwa. Poza tym skupiały się na roli kobiety w afrykańskim społeczeństwie. W ten sposób artykuły były zarówno metodą kreowania społecznego poparcia dla idei polskich kolonii, jak i pokazywały jej działanie przez wpływ na postrzeganie afrykańskiej rzeczywistości wśród podróżujących Polek.
The publication From the History of Social Welfare in Interwar Poland. Summer Semicolonies in Łódź combines two perspectives: history and pedagogy. Joanna Sosnowska presents in it the main assumptions of social welfare, including childcare, adopted by the Łódź authorities in the interwar period. She based her research on the source material found, among other places, in the State Archives in Łódź and the Archives of the Department of Ethnology of the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of the University of Lodz. On the example of summer semicolonies organized in this city, she discusses the methods of organizing holidays in the city’s parks, sources of their funding, as well as participants and staff. The scholar also addresses some general issues related to the care, upbringing and education of children and teenagers. The book may therefore be of interest to historians of education, educators, sociologists, as well as planners and organizers in the area of childcare.
PL
Przedmiotem recenzji jest publikacja Joanny Sosnowskiej Z dziejów opieki społecznej w Polsce międzywojennej. Półkolonie letnie w Łodzi. W książce - na przykładzie półkolonii letnich w Łodzi - przybliżono problematykę opieki społecznej w Polsce międzywojennej.
Tourism is a global social occurrence which act on interests and daily behavior of large segments of socjety including children. School age is characterized by large desire to know the world and the learning which comes with surrounding environment and direct contact with other people is absorbed very easily. Ones of the possibilities spend leisure time by children and young people is share in tourism through participation is organized summer holiday for children and teenagers in other words in the summer camps. Through participation in summer camps, organized different types of activities and trips children have a chance to spend interesting and useful your holiday leisure time. The subject of research in the article is the issue of participation of children and young people in the summer camps. The aim of research is to determine whether summer camps are held correct. Material for the study are the data obtained from performed research on two summer camps which were organized by the Association "Nasze Szwederowo" during the holidays in 2014. The method used in this study is not categorized collective hidden interview. On the basis of the study found that at summer camps organized by the Association "Nasze Szwederowo" were not always made pedagogical objectives and the form of substantive activities.
Portugalia, będąca krajem relatywnie ubogim, zapóźnionym pod względem rozwoju i słabym demograficznie, podjęła w latach 1961–1965 gigantyczny wysiłek utrzymania swego imperium zamorskiego. Był to zamysł anachroniczny, sprzeczny z powszechnie już akceptowaną ideą politycznej dekolonizacji. Można nawet postawić tezę, że broniąc terytoriów zamorskich, Portugalia, mimo że formalnie pozostawała częścią Zachodu (czego przejawem było członkostwo w Sojuszu Północnoatlantyckim), mentalnie wyszła z jego obrębu. Na równi z wojnami kolonialnymi przyczyniło się do tego utrzymywanie patriarchalnej, niedemokratycznej formy rządów, które to fenomeny były ze sobą ściśle powiązane. Stworzone przez Antonia de Oliveira Salazara „Nowe Państwo”nie mogło wszak istnieć bez obszarów zależnych, zwanych Zamorzem, gdyż sprawowanie władzy nad nimi było jednym z fundamentów ideologii legitymizującej władzę premiera dyktatora. W artykule naszkicowano relacje między salazarowskim państwem a obszarami zamorskimi w wymiarze polityczno-ideologiczno-emocjonalnym, upatrując w tym jednego z zasadniczych elementów, które doprowadziły do wybuchu wojen afrykańskich i długiego ich trwania. Nakreślono również przebieg działań wojskowych na wszystkich teatrach afrykańskich, wskazując, iż powszechny pobór i trwająca cztery lata służba wojskowa (z tego dwa lata w koloniach) były tym doświadczeniem emancypacyjnym, które przeobraziło społeczeństwo portugalskie w stopniu umożliwiającym obalenie dyktatury. Rozważania podsumowuje zestawienie portugalskich strat oraz kalendarium uzyskiwania niepodległości przez terytoria zależne.
EN
Portugal, a relatively poor, backward and demographically weak country, made an enormous effort in 1961–1965 to retain its overseas empire. It was an anachronistic idea, conflicting with the then commonly accepted idea of political decolonisation. An argument can be made that, by protecting its overseas territories, Portugal, while formally remaining part of the West (symbolised by its NATO membership), psychologically transcended its scope. Together with the colonial wars, its patriarchal, non-democratic form of government contributed to such a situation, and the phenomena were closely correlated. Antonio de Oliveira Salazar’s New State could not have existed without dependent territories, called the Overseas, because ruling them was one of the foundations of the ideology legitimising the power of the prime minister-dictator. The article discusses the relations among the Salazar state and its overseas territories in the political-ideological-emotional dimension, viewing them as one of the essential elements which led to the outbreak of the African wars and their long duration. The course of military campaigns in all African theatres is also presented, suggesting that the compulsory conscription and 4-year military service (including 2 years in the colonies) provided an emancipating experience which transformed Portuguese society to the extent that they were able to topple the dictatorship. The discussion is summed up by a summary of Portuguese losses and the timeline of gaining independence by the dependent territories.
The subject of the study is to present the concept of local autonomy from a historical and comparative perspective. The work will analyze the provisions of Roman law and Polish law. The work also includes references to the solutions in other selected legal systems. The basic assumption of the author is to accept the hypothesis that the autonomy of ancient municipalities was much wider than today. This was undoubtedly due to a different concept of the state.
PL
Przedmiotem opracowania jest przedstawienie koncepcji autonomii lokalnej z perspektywy historyczno-porównawczej. W pracy zostaną poddane analizie przepisy prawa rzymskiego oraz prawa polskie. Znajdują się w niej również odniesienia do rozwiązań obecnych w innych wybranych systemach prawnych. Podstawowym założeniem Autora jest przyjęcie hipotezy, że autonomia antycznych municypiów była znacznie szersza niż to jest obecnie. Wynikało to niewątpliwie z odmiennej koncepcji państwa. Współczesne państwo dąży do pełnej kontroli nad organizacją społeczeństwa. Państwo rzymskie ograniczało się do podejmowania takich działań, które były konieczne. Tym samym zasada pomocniczości w starożytności była lepiej realizowana. Interwencja organów centralnych ograniczała się zasadniczo do realizacji takich zadań, które przekraczały możliwości lokalnej społeczności. Obecnie to władza centralna decyduje o formie i zakresie samorządów.