W artykule omówiono strukturę czasoprzestrzeni w powieści „Ptaki i gniazda” wybitnego białoruskiego pisarza Janki Bryla. Zwrócono uwagę na wpływ kategorii czasu i przestrzeni na oś konstrukcyjną i fabularną utworu. Współistnienie dwóch płaszczyzn czasu i przestrzeni (życie i wspomnienia Alesia Runiewicza) było uwarunkowane fabularno-kompozycyjną strukturą powieści i pozwoliło wielopłaszczyznowo odsłonić świat wewnętrznych przeżyć głównego bohatera.
EN
The author of the article analyzes time-spacial structure of the novel “Birds and Nests” written by an eminent Belarusian writer Yanka Bryl. It is emphasized that time and space influence structural and storyline axes of the book. Coexistence of these two layers (life and memories of Ales Runevich) was conditioned by the structure and storyline, and enabled to show the main heroe’s mental experiences.
The paper presents the history of shaping the category of time in Polish and Ukrainian, that is forms of the present, future and past tenses, based on a reconstruction of appropriate, analogous forms of the Proto-Slavic language. The author analyses the process of shaping tense forms in both languages in detail, revealing their common and specific features. The material is based on works by renowned European linguists (A. Meillet, N. van Wijk, Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, S. Dubisz, P. Zhyteckyi, W. Rusanivskyi, P. Kuzniecow, and others), a complete picture of the system of tense forms and the grammatical category of time in a complementary manner in two related languages.
PL
Artykuł przedstawia historię kształtowania się kategorii czasu w języku polskim i ukraińskim, to jest form czasu teraźniejszego, przyszłego i przeszłego na podstawie rekonstrukcji odpowiednich, analogicznych form języka prasłowiańskiego. Autor szczegółowo analizuje proces kształtowania się form czasowych w obu językach, ujawniając ich cechy wspólne i specyficzne. Materiał oparty jest na pracach wybitnych językoznawców europejskich (A. Meillet, N. van Wijk, Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, S. Dubisz, P. Żytec’kyj, W. Rusaniws’kyj, P. Kuzniecow i in.). Autor podaje pełny obraz systemu form czasowych i gramatycznej kategorii czasu w sposób komplementarny w dwóch pokrewnych językach.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.