Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Produkcja górnicza podstawowych surowców mineralnych w świecie i w Polsce w roku 2012

100%

Stanienda K.

Wiadomości Górnicze

|

2014

|

tom R. 65, nr 12

651--662

PL

W artykule dokonano analizy i zestawiono w tablicy wielkości produkcji podstawowych surowców mineralnych w świecie i w Polsce w 2012 roku, z uwzględnieniem czołowych producentów. Analizie poddano wybrane surowce z grupy metali i kamieni szlachetnych, grupy metali kolorowych, podstawowe surowce z grupy metali lekkich lub ich rud, surowce z grupy metali staliwnych lub ich rud, surowce energetyczne, surowce nuklearne, wybrane surowce chemiczne oraz podstawowe surowce ogniotrwałe. Przedstawiono istotne zmiany w wielkości produkcji tych surowców mineralnych w stosunku do 2011 roku.

EN

This article analyzed and are summarized in a table the production volumes of the basic minerals in the World and in Poland in 2012, including the leading producers. The analysis comprises the selected raw minerals from the group of metals and gemstones, a group of non-ferrous metals, basic raw minerals from the group of light metals or their ores, raw materials from steel or metal ores, raw energy minerals, nuclear materials, selected basic chemical raw materials and refractory materials. It describes the significant changes in the volume of production of these minerals as compared to 2011.

2

Produkcja górnicza podstawowych surowców mineralnych w świecie i w Polsce w roku 2013

100%

Stanienda K.

Wiadomości Górnicze

|

2015

|

tom R. 66, nr 2

85--96

PL

W artykule dokonano analizy produkcji podstawowych surowców mineralnych w świecie i w Polsce w 2013 roku. Analizie poddano wybrane surowce z grupy metali i kamieni szlachetnych, wybrane surowce z grupy metali kolorowych, podstawowe surowce z grupy metali lekkich lub ich rud, podstawowe surowce z grupy metali staliwnych lub ich rud, surowce energetyczne - węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny, surowce nuklearne, wybrane surowce chemiczne oraz podstawowe surowce ogniotrwałe. Przedstawiono istotne zmiany w wielkości produkcji tych surowców w stosunku do 2012 roku u czołowych producentów.

EN

The article analyzes the production of basic minerals in the World and in Poland in 2013. The analysis included the selected minerals from the group of metals and precious stones, selected minerals from the group of non-ferrous metals, basic raw minerals from the group of light metal or their ores, the main raw minerals from steel or their ores, energy minerals - hard coal, lignite, oil and natural gas, nuclear minerals, selected basic chemical raw minerals and refractory materials. The article presents the significant changes in the volume of production of these minerals in relation to 2012 among the leading producers.

3

Gemological-geochemical characteristics of western Anatolian (Karacasu) citrines

84%

Kınacı E. H.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2024

|

tom T. 40, z. 3

153--167

EN

Gemstones have been valued by people for thousands of years, even before the science of geology was established. Ornamental stones are formed by elements commonly found in nature, such as oxygen, carbon, aluminum, silicon, and magnesium. Silica group gemstones, with the chemical formula SiO2, are the most common gemstone group in the world. The presence of trace elements like Fe, Ni, Cr, and Cu gives them different colors. Quartz is a semi-precious inorganic gemstone that consists of Silicon dioxide (SiO2) and crystallizes naturally, and it also stands out as a gemstone. In this study, the aim was to determine the geological, geochemical, and gemological properties of citrine formations in Western Anatolia (Karacasu-Aydin-Turkiye). In this context; XRF, Raman spectrum and FTIR studies were carried out to determine the chemical and gemological properties of the samples collected from the study area. According to studies; The iron content of citrines is between 0.05-0.07%. As a result of Raman spectrometry, wavelength results of 175 cm–1, 300 cm–1, and 460 cm–1 were obtained. In addition, it has been determined that citrine formations are in the form of thin veins in the crack zones at the contacts of the metamorphic units in the region. Yellow quartz crystals, which are gemologically identified as citrine, were shaped and their gemstone value was revealed. Although citrines are called ferrous quartz, they gain a striking appearance when they are faceted, polished, and turned into the final product in terms of ornamental stones. Given that, in the jewelry sector, heat-treated stones, which are more affordable and readily accessible, are commonly used instead of citrine, it is believed that this study can provide significant insights into the characterization of the jewelry.

PL

Kamienie szlachetne są cenione przez ludzi od tysięcy lat, jeszcze zanim powstała nauka geologii. Kamienie ozdobne są tworzone przez pierwiastki powszechnie występujące w przyrodzie, takie jak: tlen, węgiel, aluminium, krzem i magnez. Kamienie szlachetne z grupy krzemionki, o wzorze chemicznym SiO2, są najbardziej rozpowszechnioną grupą kamieni szlachetnych na świecie. Obecność pierwiastków śladowych, takich jak: Fe, Ni, Cr i Cu, nadaje im różne kolory. Kwarc jest półszlachetnym nieorganicznym kamieniem szlachetnym, który składa się z dwutlenku krzemu (SiO2) i krystalizuje naturalnie, a także wyróżnia się jako kamień szlachetny. Celem tego badania było określenie właściwości geologicznych, geochemicznych i gemmologicznych formacji cytrynowych w zachodniej Anatolii (Karacasu-Aydin-Turcja). W tym kontekście przeprowadzono badania XRF, widma Ramana i FTIR w celu określenia właściwości chemicznych i gemmologicznych próbek zebranych z badanego obszaru. Według badań, zawartość żelaza w cytrynach wynosi od 0,05 do 0,07%. W wyniku spektrometrii Ramana uzyskano wyniki długości fal 175 cm–1, 300 cm–1 i 460 cm–1. Ponadto ustalono, że formacje cytrynowe występują w postaci cienkich żył w strefach spękań na stykach jednostek metamorficznych w regionie. Żółte kryształy kwarcu, które z gemmologicznego punktu widzenia identyfikowane są jako cytryn, zostały ukształtowane i ujawniono ich wartość jako kamieni szlachetnych. Chociaż cytryny nazywane są kwarcem żelazistym, zyskują efektowny wygląd, gdy są fasetowane, polerowane i przekształcane w produkt końcowy w postaci kamieni ozdobnych. Biorąc pod uwagę, że w sektorze jubilerskim zamiast cytrynów powszechnie stosuje się kamienie poddane obróbce cieplnej, które są bardziej przystępne cenowo i łatwo dostępne, uważa się, że badanie to może dostarczyć istotnych informacji na temat charakterystyki biżuterii.

4

Mineralogical, geochemical and gemological investigation of Artova Ch-chalcedonies, Tokat – Turkey

84%

Başıbüyük Z. , Akbudak I. K. , Gürbüz M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2020

|

tom T. 36, z. 1

77--92

EN

Ch-chalcedony is a green colored member of the quartz group of gem stones. The appearance of Ch-chalcedony is very similar to that of chrysoprase. Differently, Ch-chalsedonies have a chromium element instead of a nickel element as a trace element. Green quartz used in jewelery as a seal stone, in necklaces and rings and has been one of the most valuable quartz varieties throughout history, with its beautiful green color, more rare than other quartz varieties. The Ch-chalcedonies in the North Anatolian region is yellowish-white, brownish gray, light green to dark green in color ranging from several centimeters to one meter thick in veins and lenses in the Lower-Middle Eocene dolomitic limestones. Ch-chalcedonies are composed of fine-grained and occasionally fibrous needle-like quartz; in some examples, quartz is present together with cristobalite, tridimite and cuspidine minerals. According to geochemical investigations in Ch-chalcedonies, the main oxides that were determined are as follows: SiO2 was observed in the range of 95.86–97.81%, Fe2O3 was observed in the range of 0.61–0.91% and Cr2O3 was observed in the range of 0.125–0.168%. A trace element analysis of Ch-chalcedonies, shows their significant enrichments in: Ni, Mo, Cu, Mn, V, Cr and W, especially in the Cr (up to 705 ppm). The green color of the studied Cr-chalcedonies originates from the element chromium. Taking the possible reserves into account, the hardness, color, massive structures, mineralogical, petrographical and gemological features of Ch-chalcedonies in the region are evaluated together. It is determined that they are suitable for the production of jewelry and ornaments.

PL

Ch-chalcedon jest składnikiem kwarcowej grupy kamieni szlachetnych w kolorze zielonym. Wygląd Ch-chalcedonu jest bardzo podobny do chryzoprazu. W szczególności Ch-chalcedony zawierają pierwiastek chromu zamiast pierwiastka niklu jako pierwiastka śladowego. Zielony kwarc stosowany w biżuterii jako kamień do: pieczętowania, naszyjników i pierścionków był jedną z najcenniejszych odmian kwarcu w historii dziejów. Ch-chalcedony w regionie północnoatlantyckim mają żółtawo-biały, brązowo-szary kolor od jasnozielonego do ciemnozielonego o grubości od kilku centymetrów do jednego metra, występują w żyłach i soczewkach wapieni dolomitycznych dolno-środkowego eocenu. Ch-chalcedony składają się z drobnoziarnistego i czasami włóknistego igłopodobnego kwarcu; w niektórych próbkach kwarc występuje razem z minerałami krystobalitu, tridymitu i kuspidyny. Według badań geochemicznych w Ch-chalcedonach zawartość głównych tlenków kształtowała się następująco: SiO2 zaobserwowano w zakresie 95,86–97,81%, Fe2O3 zaobserwowano w zakresie 0,61–0,91%, a Cr2O3 zaobserwowano w zakresie 0,125–0,168%. Analiza pierwiastków śladowych Ch-chalcedonów pokazuje ich znaczące wzbogacenie w: Ni, Mo, Cu, Mn, V, Cr i W, szczególnie w Cr (do 705 ppm). Zielony kolor badanych Ch-chalcedonów pochodzi od pierwiastka chromu. Obecnie oceniane są: możliwe zasoby, twardość, kolor, struktury, cechy mineralogiczne, petrograficzne i gemologiczne chalcedonów w analizowanym regionie. Ustalono, że te Ch-chalcedony nadają się do produkcji biżuterii i ozdób.

5

Geological, petrographical, mineralogical, geochemical and gemological features of Malatya rubies

84%

Yıldız T. D. , Coşkun N. D. , Uz V. , İssi A. , Uz B.

|

tom T. 39, z. 4

141--156

EN

There are significant ruby formations across the world that have been commercialized. In Türkiye there are many mineralogical formation regions with gemological features of high quality. However, there is not enough information in the literature about the formation of ruby in Türkiye, and its usability as a precious stone. In contrast to previous studies, this paper was conducted to reveal the gemological properties of Doğanşehir (Malatya province) rubies and to investigate the usability of polished and cut ruby samples as gemstones. Ruby corundum formations of gemstone quality have recently been discovered in Göksun ophiolites in the Doğanşehir district of Türkiye. These ruby formations take place in greenish and grayish amphibolites in the Göksun ophiolites. The ruby crystals are observed in colors ranging from pink to red and sizes ranging between 2 × 10 mm and 30 × 50 mm. The tectonic position, geological environment, petrographic, mineralogical, geochemical, and gemological characteristics of Doğanşehir crystals indicate that they can be classified as rubies and can be likened to those gems formed in amphibolites in Tanzania. This indicates that Doğanşehir rubies have gemological and mineralogical parameters that are competitive with rubies existing in other places across the world after polishing and cutting. Examples of Doğanşehir rubies prepared by polishing and cutting show that these rubies may feature in the global market in the coming years. Doğanşehir rubies are suitable for COBACORE (community based comprehensive recovery) cutting mostly in large sizes and amounts. Thus, it is a potential gemstone source. Samples prepared by polishing and cutting indicate their suitability as gemstones.

PL

Na całym świecie istnieją znaczące formacje rubinów, które zostały skomercjalizowane. W Turcji znajduje się wiele regionów formacji mineralogicznych o cechach gemmologicznych wysokiej jakości. Jednak w literaturze nie ma wystarczających informacji na temat powstawania rubinu w Turcji i jego przydatności jako kamienia szlachetnego. W przeciwieństwie do poprzednich badań, niniejsza praca miała na celu ujawnienie właściwości gemmologicznych rubinów z Doğanşehir (prowincja Malatya) oraz zbadanie przydatności wypolerowanych i ciętych próbek rubinu jako kamieni szlachetnych. W ofiolitach Göksun w dystrykcie Doğanşehir w Turcji odkryto niedawno formacje korundu rubinowego o jakości kamieni szlachetnych. Te formacje rubinowe występują w zielonkawych i szarawych amfibolitach w ofiolitach Göksun. Kryształy rubinu występują w kolorach od różowego do czerwonego i rozmiarach od 2 × 10 mm do 30 × 50 mm. Położenie tektoniczne, środowisko geologiczne, właściwości petrograficzne, mineralogiczne, geochemiczne i gemmologiczne kryształów Doğanşehir wskazują, że można je zaliczyć do rubinów i porównać do klejnotów powstałych w amfibolitach w Tanzanii. Wskazuje to, że rubiny Doğanşehir mają parametry gemmologiczne i mineralogiczne, które po wypolerowaniu i cięciu są konkurencyjne w stosunku do rubinów występujących w innych miejscach na świecie. Przykłady rubinów Doğanşehir przygotowanych metodą polerowania i cięcia pokazują, że rubiny te mogą pojawić się na światowym rynku w nadchodzących latach. Rubiny Doğanşehir nadają się do cięcia COBACORE (kompleksowe odzyskiwanie oparte na społeczności), głównie w dużych rozmiarach i ilościach. Jest to zatem potencjalne źródło kamieni szlachetnych. Próbki przygotowane przez polerowanie i cięcie wskazują na ich przydatność jako kamieni szlachetnych.

6

Contrasting Styles of Metamorphic to Metasomatic Deposits of Gemstones in Cabo Delgado, Northern Mozambique

84%

Leal Gomes C.

Inżynieria Mineralna

|

2024

|

tom Vol. 1, no. 1

7--15

EN

From a conceptual point of view, in some ruby and garnet deposits of the Lalamo Supergroup – Cabo Delgado Nappes Complex, Northern Mozambique – the structural control of the primary mineralization seems to be spatially and geochemically related to the genesis of calcsilicate rocks, also with gemstones. Two main locations, with contrasting paragenesis, were studied in detail – Miteda area and Micute to N’Djekwa sector. Structural and paragenetic analysis, departing from high-resolution cartography, fabric microanalysis, SEM microscopy and mineral identification by X-ray diffractometry, were used with a major incidence in outcrops and small-scale mine diggings. Regional Neoproterozoic formations, especially its metacarbonate members, host Mg, B - rich skarns, bearing dravite and B-Mg-calc-silicate gemstones, especially in Micute and N’Djekwa area. Following the composition of the probable lithological precursor, these minerals, consistently, reveal a geochemical Mg - B signature that could have been inherited from an evaporite type ancestor, inter-stratified with carbonate rocks in the protolithic Lalamo sequence. The focus of hydrothermal circulation in multistage shear zones is invoked as the main pathway to interpret the complex mineralization observed in Miteda. In this case, the structure of a corundum + garnet major spot is coherent with a pull-a- part dilation associated with sinistral shear. There is a relation between red color saturation of ruby and the content of Cr in corundum. Cr can be leached from the meta-ultramafic host-rocks as a byproduct of desilication. Calcsilicate metasomatism could trigger Si sequester, producing metamorphic desilicated fluids. The focus of hydrothermal circulation in shear zones is invoked as the main pathway for the entrapment of metamorphic and metasomatic gem deposits. These occur in corridors of anomalous host-lithologies and vein swarms where peraluminous paragenesis are located inside highly modified meta-ultramafic or metacarbonate rocks. Skarn like lithologies result from reaction with a sedimentary carbonate protolith and gem deposition is mainly metasomatic. Veining affecting metaultramafic sequences of amphibolitic to granulitic facies show occasional, metasomatically affected, eclogite. For the contrasting styles of deposits represented in Micute – N’Djekwa and in Miteda, although the corresponding paragenesis are separated in space, their deposition can be situated in a conceptual model characterized by a geochemical interdependency and time proximity.