Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

THE TRANSPOSITION OF INTERNATIONAL CRIMINAL LAW CONCEPTS INTO NATIONAL JURISDICTIONS: THE CASE OF GENOCIDE

100%

GIRARD M.-H.

|

tom 41

71-96

PL

Artykuł przybliża wstępne badania nad przeniesieniem prawnej koncepcji ludobójstwa na 113 jurysdykcji. W pierwszej części uwzględnia się uwarunkowania tego przeniesienia w systemach karnych jak i powiązań z międzynarodową definicją prawną ludobójstwa. Przeanalizowano sytuacje komunikacyjne, w których uwypuklił się koncept ludobójstwa by ukazać ich zakres i rozległość jak i określić, w jakim stopniu przyczyniły się one do przeformułowania koncepcji ludobójstwa. Ustalenia wskazują na sytuację, w której pomimo ludobójstwa na szczeblu międzynarodowym koncepcja ludobójstwa została przekształcona przez wachlarz krajowych języków prawnych i systemów prawnych, do których została transponowana, a tym samym wzmocniła relację między konfiguracją języka i prawa a trudnością tłumaczenia.

EN

This article discusses preliminary findings of a study on the transposition of the legal concept of genocide into 131 national jurisdictions. The specificities of this transposition into national criminal systems, as well as those related to the international legal definition of genocide, are described in the first part. The communicative situations in which the concept of genocide has been transposed are then examined in order to show their scope and breadth, and to which extent they contribute to the transformation of the concept of genocide. Trends related to the object of transformation in the definition and their effect on meaning are subsequently outlined. The findings point to a situation where, despite having been the object of multiple consensus at the international level, the concept of genocide has been transformed by the vast array of domestic legal languages and legal systems into which it has been transposed and thereby reinforce the relation between the configuration of the language and law, and the difficulty of translation.

2

Język prawny i język prawniczy jako przedmiot badań językoznawczych i prawoznawczych w latach 1935–1999

89%

Śliwicka A.

|

tom XX/3

151–164

EN

The article constitutes an overview. It provides a synthetic description of the current state of research and the directions for the development of the thought which is focused on the issue of the language of the regulations and legal norms, as well as the language of the legal theory and practice, in the previous century starting from the thirties. Therefore, the most important linguistic and jurisprudential publications were selected which, then, were discussed simultaneously, in a chronological order. These considerations allowed to organize what by 1999 had occurred in the reflection on the legislative language and the legal language in separate academic fields, which, after being combined, laid the foundations for jurislinguistics.

3

Wpływ spójników eksplikatywnych na zrozumiałość uzasadnień orzeczeń sądowych. Językowa analiza wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego w świetle zaleceń redakcji orzeczeń francuskiej Rady Stanu

89%

Ostrowski P.

|

nr 7

249-263

PL

Niniejszy artykuł podejmuje problematykę relacji między szczegółowym zagadnieniem języka, jakim są spójniki eksplikatywne (wyjaśniające), oraz zrozumiałością uzasadnień orzeczeń sądowych. Autor rozpoczyna wywód od omówienia funkcji uzasadnień w oparciu o Konstytucję RP oraz orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, a także wskazuje obowiązujące w tym zakresie standardy. Następnie przedstawia on językową rolę spójników eksplikatywnych w języku polskim, a także ich praktyczne zastosowanie w uzasadnieniach orzeczeń sądowych. Autor konkretyzuje rozważania w tym zakresie na przykładzie skierowanego do francuskich sądów administracyjnych zbioru rekomendacji redakcyjnych opublikowanego przez tamtejszą Radę Stanu. Rozważania teoretyczne są w kolejnym kroku zestawione z zebranymi przez autora danymi statycznymi w zakresie użycia spójników eksplikatywnych w grupie 100 wybranych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego wydanych w latach 2015–2019. Ostatnim etapem analizy jest wskazanie oraz omówienie dwóch zaobserwowanych problemów związanych ze stosowaniem tychże spójników w zebranym korpusie badawczym. Na podstawie powyższego autor wysnuwa wnioski w zakresie czynników wpływających na zrozumiałość uzasadnień orzeczeń sądowych, możliwych metod zwiększania standardów w tym zakresie, a także roli spójników eksplikatywnych w uzasadnieniach, wliczając w to wiążące się z ich użyciem (albo nieużyciem) stosowanie modeli rozumowania wyjaśniającego albo dedukcyjnego.

EN

This paper treats the relations between the specific linguistic instrument, i.e., explicative (explanatory) conjunctions, and the comprehensibility of the grounds of court decisions. The author commences by discussing the functions of the grounds taking as a basis the Constitution of the Republic of Poland and the jurisprudence of the Constitutional Tribunal. What’s more, he indicates the applicable standards in this regard. As the next step, the linguistic role of explicative conjunctions in the Polish language, as well as their practical application in the grounds of court decisions are presented. The author specifies the considerations in this regard on the example of a set of editorial recommendations published by the French Council of State addressed to French administrative courts. The theoretical considerations are then compared with the statistical data collected by the author on the use of explicative conjunctions in a group of 100 selected judgments of the Supreme Administrative Court issued in 2015-2019. The last stage of the analysis is the identification and discussions of two observed problems related to the use of these conjunctions in the collected research corpus. On the basis of the above, the author draws conclusions regarding the factors influencing the intelligibility of the grounds of court decisions, possible methods of increasing the standards in this regard, as well as the role of explicative conjunctions in the grounds, including the use of explanatory and deductive reasoning models that their application (or non-usage) entails.

4

Jurislinguistics: Between Language and Law

89%

Sobieszewska M.

|

nr 4

EN

The objective of this paper is to provide some lines of general reflection on the special relationship uniting language and law. This approach allows the introduction of a new hybrid discipline, “jurilinguistics”, that draws upon both the former and the latter. Since jurilinguistics has begun to play a remarkable role in the global legal and economic context (as is the case of the EU), we will try both to show its genesis and its various manifestations, doing so from the perspective of the translation of legal discourse.

PL

W artykule zostały omówione szczególne relacje występujące między językiem a prawem oraz związana z nimi nowa dyscyplina badawcza o nazwie juryslingwistyka. Z uwagi na jej szczególną rolę w kontekście prawno-ekonomicznym (jak w przypadku Unii Europejskiej) moim celem było przedstawienie genezy i ewolucji omawianych zjawisk, a także ukazanie możliwości jej zastosowania w perspektywie tłumaczenia tekstów prawa na języki obce.

5

L’ANALYSE JURILINGUISTIQUE EN TRADUCTION, EXERCICE DE DROIT COMPARÉ. TRADUIRE LA LETTRE OU «L’ESPRIT DES LOIS»? LE CAS DU CODE NAPOLÉON

88%

GÉMAR J.-C.

|

tom 37

9-61

PL

Przełożenie prawa na inną kulturę prawną polega na analizie porównawczej przepisów właściwych, których opanowanie jest konieczne do uzyskania ekwiwalencji. Forma tekstu docelowego musi również odpowiadać jego kulturze prawnej. Tłumaczenie prawne jest zatem miejscem spotkań języków, kultur i praw. By było ono efektywne, musi się opierać na wiedzy ad hoc w zakresie obu przepisów. W tym momencie w sukurs przychodzi prawo porównawcze, „towarzysz podróży” tłumacza prawnego i prawniczego, którego przygotowuje do przekładu. Aby to zrozumieć, „wystarczą dwa styczne podejścia” (Carbonnier) – gdy idee i pojęcia nakładają się, a litera prawa (substancja) i wyrażenie prawa (forma) łączą się, pokazując „ducha praw”. Sposobem na osiągnięcie tego celu jest benchmarking, który uwidacznia się w świetle jurysdykcji w drodze analizy terminów i pojęć. Przedstawiają one różne trudności w tłumaczeniu, które dowodzą konieczności odwoływania się do prawa porównawczego (I). Porównanie tłumaczeń Kodeksu cywilnego pozwoli prześledzić poszukiwania jak najlepszego przekładu (II). Wnioski skierowane są do profesjonalistów językowych, którzy w porównawczej analizie prawnej znajdą sposób na udoskonalenie swojej pracy, a w tłumaczeniach Kodeksu cywilnego podstawę do refleksji nad rolą i funkcjami tłumaczenia.

EN

Translated texts sometimes reflect the targeted legal system’s conventional manner of writing law; however, the equivalence of the legal message must be realized. Translating law into another legal culture goes through a comparative analysis of the laws involved, the command of which is needed to achieve legal equivalence. The form of the target text must nevertheless correspond to its legal culture. Legal translation is then the meeting point of languages, cultures and laws. To succeed, this meeting must be based on an ad hoc knowledge of both laws. Then comparative law enters into play as the legal translator’s “fellow traveler”, whom it equips for the exchange. To realize it, “two intersecting receptions will suffice” (Carbonnier). This operation is successful when concepts and notions overlap and the letter of the law (the substance) and the law’s expression (the form) merge, demonstrating “the spirit of the laws”. Benchmarking is the way to reach this goal. It is conducted here under the light of jurilinguistics via the analysis of terms and concepts presenting various translation difficulties, which demonstrate the necessity of comparative law (I). A comparison of translations of the Napoleonic Code and other civil codes will complete the quest for the spirit of the laws by the way in which the letter or the spirit of the text to be translated is rendered (II). The lessons to be learned are aimed at language professionals, who will find in jurilinguistic comparative analysis a way to perfecting their work and, in the translations of the civil codes, a basis of reflection on the role and functions of translation.

FR

Le texte traduit reflète parfois la tradition d’écriture du droit visé, mais l’équivalence du message juridique, elle, doit être réalisée. La traduction du droit vers une culture juridique différente ne peut se faire sans analyse comparée des droits, dont la connaissance est requise pour réaliser l’équivalence juridique. La forme linguistique du texte cible doit néanmoins correspondre à sa culture. La traduction juridique est alors le point de rencontre entre langues, cultures et droits. Pour advenir, cette rencontre doit reposer sur une connaissance ad hoc des droits en présence. Entre alors en jeu le droit comparé, « compagnon de route » du traducteur, qu’il prépare à l’échange. Pour le réaliser, « il suffit de deux réceptions qui s’entrecroisent» (Carbonnier). Cette opération connaît le succès lorsque concepts et notions se recoupent et que la lettre du droit (le fond) et son expression (la forme) se fondent, illustrant «l’esprit des lois». L’analyse comparative est le moyen d’atteindre ce résultat. Elle est conduite ici sous l’éclairage de la jurilinguistique par l’analyse de termes et notions présentant diverses difficultés de traduction, démontrant la nécessité du droit comparé (I). Une comparaison de traductions du Code Napoléon et d'autres codes civils complètera la quête de l’esprit des lois par la manière dont est rendue la lettre ou l’esprit du texte à traduire (II). Les leçons à tirer s’adressent aux langagiers. Ils trouveront dans la méthode d’analyse comparative de la jurilinguistique matière à perfectionner leurs travaux et, dans les traductions des codes civils, une base de réflexion sur le rôle et la fonction de la traduction.