Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Nowe ujęcie wód leczniczych w Rymanowie-Zdroju

100%

Chowaniec J. , Operacz T.

Instal

|

2014

|

tom nr 7/8

78--80

PL

Rymanów-Zdrój usytuowany jest na antyklinie (fałdzie) Iwonicza Zdroju - Rudawki Rymanowskiej, która jest jedną z najważniejszych pod względem hydrogeologicznym struktur tektonicznych w obrębie jednostki śląskiej. W świetle danych pochodzących z badań w 2011 r., w uzdrowisku występują wody lecznicze od 0,16% typu HCO3–Cl–Na (otwór RZ-7) do 0,85% typu HCO3–Cl–Na, I (otwór RZ-2), charakteryzujące się zawartością CO2 dochodzącą do 1078 mg∙dm-3 (źródło Celestyna).

EN

Rymanów-Zdrój is located on the Iwonicz-Zdrój – Rudawka Rymanowska anticline (fold). In terms of hydrogeology this is one of the most important tectonic structures within the Silesian unit. In the light of data from the study in 2011, in the spa occur therapeutic waters of the type 0,16% HCO3-Cl-Na (hole RZ-7) to the type 0.85% HCO3-Cl-Na, I (hole RZ-2), characterized by a CO2 content of up to 1078 mg∙dm-3 (the Celestyna spring).

2

Diageneza piaskowców wschodniej części jednostki śląskiej

100%

Leśniak G.

|

tom nr 130

103

PL

Przedstawiono wyniki badań mineralogiczno-petrograficznych piaskowców wierzowskich, lgockich, istebniańskich, ciężkowickich, kliwskich i krośnieńskich z wschodniej części jednostki śląskiej. Wyróżniono i opisano procesy diagenetyczne (akrecja, kompakcja mechaniczna, chemiczna, cementacja, rozpuszczanie, zastępowanie, przeobrażanie, neomorfizm) występujące w badanych piaskowcach.

EN

The results of mineralogical-petrographical investigation of wierzowskie, lgota, istebna, ciężkowickie, kliwa and krosno sandstones of eastern part of the Silesian Nappe are presented. It is possible to distinguish in investigated sandstones the following diagenetic processes: accretion, mechanic compaction, chemical compaction, cementation, dissolution, replacement, transformation and noemorphism.

3

Środowisko sedymentacji warstw istebniańskich dolnych (górny senon) rejonu Dobczyc

84%

Leśniak T. , Słomka T.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2000

|

tom T. 26, z. 1

51-65

PL

Przedmiotem badań były dolne warstwy istebniańskie (górny senon) serii śląskiej Beskidu Wyspowego, w rejonie Dobczyc. Szczegółowo zbadano kilka bardzo długich profili. Rozpoznany zespół warstw obejmuje wszystkie typowe litofacje dla głębokomorskiej sedymentacji silikoklastycznej, ale dominują piaskowce zlepieńcowate. Wysokim udziałem charakteryzują się także piaskowce i zlepieńce piaszczyste. Osady wyróżnionych facji powstawały głównie w wyniku depozycji z wysoko gęstościowych, żwirowo-piaszczystych prądów zawiesinowych, rzadziej spływów rumoszowych. Zespół cech sedymentacyjnych, oraz wydzielone sekwencje facjalne (pozytywne, negatywne i o nieuporządkowanym wykształceniu) wskazują na sedymentację w zróżnicowanych i szybko zmieniających się środowiskach sedymentacji kanałów i ich stref ujściowych stożka środkowego oraz chaotyczną sedymentacją w obrębie nie skanalizowanego fartucha utworów silikoklastycznych.

EN

Several well-exposed sections of the Lower Istebna Beds (Upper Senonian) Silesian unit of the Beskid Wyspowy Mts have been sedimentologically analysed. Recognized facies have been represented all typical deep-water siliciclastic deposits, dominated by conglomeratic sandstone. Sandstones and conglomerates sandstones are also enriched. Recognized facies have been deposited by various density turbidity currents deceleration rate. Rapid deposition of the pebble-sandstone material by the high-density turbidity currents passing into fractionated, pebble-sand or sandy turbidity currents also frequently occurred. Occasionally, finest suspension sedimented on the basin floor from the tail of turbidity current. Episode of debris flow was also sporadically noted. Sedimentological features as well as established facies sequences (thining and fining upward, thickening and coarsening upward, heterolitic structure) indicate sedimentation within differentiated and changeable environments of channels middle fans and chaotic deposition of unchannalized siliciclastic apron.

4

Nowe dane o wieku skał cieszynitowych (Karpaty zewnętrzne, jednostka śląska : rezultaty datowań metodą K–Ar

84%

Grabowski J. , Krzemiński L. , Nescieruk P. , Paszkowski M. , Szydło A. , Pécskay Z. , Wójtowicz A.

Przegląd Geologiczny

|

2004

|

tom Vol. 52, nr 1

40-46

EN

New 40K/40Ar datings for intrusive teschenitic rocks in the Silesian Unit of the Outer Western Carpathians in Poland are presented. Several petrological varieties of the intrusions were studied at 5 localities. Dating was performed on monomineral separates of biotites and amphiboles, as well as on whole rock samples. Biotite ages (137.9–133.1Ma: Valanginian) are significantly older than those of amphiboles (112.5–89.9 Ma: Albian–Turonian). Whole rock ages are considerably spread between these two clusters, being concordant either with “biotite” or with“amphibole” dates, or much younger. Interpretation of data poses some problems because evidence exists for hydrothermal alterations what might influence Ar content in both minerals. Older, biotite ages, are interpreted as more reliable crystallization ages since they are close to the age of surrounding sediments and are concordant with field observations that intrusions in some cases are almost surficial. Amphibole ages are probably affected by Ar loss due to hydrothermal activity. Comparison with recently published 40Ar/39Ar datings implies that duration of teschenitic and related magmatism in the Silesian Basin was probably from Valanginian up to Barremian–Aptian (ca. 15 Ma).

5

Mineralizacja gipsowa w warstwach hieroglifowych antykliny Jankowej (Zachodnie Karpaty Zewnętrzne) – wstępne wyniki badań

84%

Gąsienica A. , Kozłowski A. , Drzewicki W.

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

tom Vol. 71, nr 4

169--173

EN

Sulfate mineralization occurs in almost all lithostratigraphic beds of the Carpathians and has been described for at least the last century. While carrying out cartographic studies near Bobowa, a new site of gypsum mineralization was discovered within the hieroglyphic beds of the Jankowa anticline. The gypsum crystals found there reach up to several centimetres in length and, so far, no similar ones have been described in the Carpathian flysch deposits. Gypsum from Jankowa occurs in the form of intergrowth and twinnings, rosettes and larkspurs, and vein fillings.

6

Barremian and Early Aptian ammonites from the Godula Facies of the Silesian Unit in the Outer Western Carpathians, Czech Republic

84%

Vasicek Z.

Acta Geologica Polonica

|

2008

|

tom Vol. 58, no. 4

407-423

EN

The Early Cretaceous ammonites from the Hradiste Formation (Wernsdorfer Schichten in original concept) in the Czech part of the Silesian Unit of the Outer (Flysch)Western Carpathians are described. This rich material, collected over more than 40 years, includes many usually fragmentarily preserved ammonites. The majority of specimens are preserved as "half-ammonoids"; a small portion of them have pyritized inner whorls with preserved suture lines. 15 species-level taxa are described, partly in open nomenclature. One species, ?Valdedorsella hoheneggeri, is described as new; albeit its generic classification remains uncertain. The ammonites described span the late Early Barremian (Niclesia pulchella ammonite Zone) to basal Aptian (Deshayesites oglanlensis ammonite Zone).

7

Petrologia piaskowców istebniańskich strefy czarnorzeckiej między Cieszyną a Wolą Komborską (polskie Karpaty fliszowe)

84%

Peszat C.

|

tom nr 394

73-126

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań terenowych i petrograficznych zespołów piaskowcowych dolnych i górnych warstw istebniańskich. Na podstawie profilowania kamieniołomów scharakteryzowano zmienność uławicenia piaskowców fluksoturbidytowo-turbidytowych (FTa) różniących się uziarnieniem oraz ich udziały miąższościowe w profilach górnych i dolnych warstw istebniańskich. Wykazano, że dominujące w nich piaskowce (FTa) grubo-średnioziarniste oraz drobno-średnioziarniste stanowią łącznie 84% profilowanej miąższości górnych warstw istebniańskich oraz ponad 88% miąższości warstw dolnoistebniańskich. Budują one pięć (I-V) różnej miąższości kompleksów piaskowców istebniańskich, z których najniższy w profilu (V) przechodzi w piaskowce godulskie kompleksu VI. Gruboławicowe piaskowce każdego z kompleksów zostały opróbowane i poddane badaniom mikroskopowym. Zestawione odrębnie dla kompleksów wyniki badań składu ziarnowego i mineralnego stanowiły podstawę oceny zmienności profilu. Szczególną uwagę zwrócono na wzajemne związki między uziarnieniem piaskowców (Mz) a zawartością składników mineralnych, które w kompleksach układają się zmiennie. Z analizy składu mineralnego szkieletu ziarnowego wynika, że gruboławicowe piaskowce w większości reprezentują arenity sublityczne oraz arenity subarkozowe. Arenity lityczne stwierdzono tylko w kompleksach I, II i IV, podczas gdy arenity arkozowe obecne są wyłącznie w kompleksie II. Na projekcji QFL piaskowce znalazły się na polu przerabianego orogenu, a na projekcji QmFLt - głównie na polu przerabianego orogenu bogatego w kwarc, rzadko zaś przy graniczących z nim polach pośredniej strefy przerabianego orogenu i strefy mieszanej. Badania w mikroskopie optycznym i SEM wykazały, że rolę spoiwa fluksoturbidytowo-turbidytowych (FTa) piaskowców istebniańskich spełniają głównie międzyziarnowe kontakty z rozpuszczania i towarzysząca im miejscami krzemionka cementacyjna, w znacznie zaś mniejszej mierze luźno upakowane matrix, z którym jest związana dość duża porowatość piaskowców (9-12%). Odpowiada ona określonej mikroskopowo zawartości spoiwa.

EN

The study shows the results of fieldwork and petrographic investigations of sandstone complexes of the Lower and Upper Istebna Beds. Lithological and sedimentological observations in quarries enabled the characteristics of grain-size-related bedding variations within fluxoturbidite-turbiditic sandstones (FTa), as well as their thickness contributions in the Upper and Lower Istebna Beds. The study also shows that the predominant coarse medium-grained and fine medium-grained sandstones (FTa) compose a total of 84% of the investigated thickness of the Upper Istebna Beds, and over 88% of the thickness of the Lower Istebna Beds. They comprise five (I-V) complexes of the Istebna Sandstones of variable thickness. The lowermost one (V) grades down into the Godula Sandstones of the complex VI. Thickly bedded sandstones of each complex were sampled and studied under the microscope. The results of investigations of grain and mineral composition, given for each complex, are the basis for estimations of lithological variation along the section. A particular attention was paid to mutual relationships between the grain size of sandstones and the content of mineral components variably distributed within particular complexes. The analysis of mineral composition of the grain framework indicates that the thick-bedded sandstones are represented mostly by sublithic arenites and subarkosic arenites. Lithic arenites have been found only in the complexes I, II and IV. Arkosic arenites are present only in the complex II. In the QFL projection, sandstones locate within the field of reworked orogen, whereas in the QmFLt projection - mostly within the field of reworked orogen rich in quartz, and rarely - within the field of intermediate zone of reworked orogen and mixed zone. Studies under the optical microscope and the SEM show that the cements of the fluxoturbidite-turbiditic Istebna Sandstones (FTa) are intergranular dissolution contacts, locally accompanied by silica cements, and, to a large extent, loosely packed matrix responsible for high porosity of the sandstones (9-12%). These values correspond to the amount of cement determined by microscopic studies.

8

Nowe dane dotyczące składu fizykochemicznego i izotopowego wód leczniczych antykliny Iwonicza-Zdroju – Rudawki Rymanowskiej

84%

Chowaniec J. , Gągulski T. , Gorczyca G. , Operacz T.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2016

|

tom nr 466

43--50

PL

Wody lecznicze antykliny Iwonicza-Zdroju – Rudawki Rymanowskiej charakteryzują się mineralizacją od 1,24 do 19,25 g/dm3. Wśród nich można wyróżnić dwa typy hydrogeochemiczne: wody Cl–HCO3– Na, eksploatowane w większości rozpatrywanych ujęć, oraz wody HCO3– Cl–Na. Większość z nich zawiera składniki swoiste, jak np. jod (I) i dwutlenek węgla (CO2). Rezultaty badań izotopowych wskazują z dużym prawdopodobieństwem, że mamy tutaj do czynienia z czterema różnymi składowymi wód leczniczych: diagenetycznymi, reliktowo-morskimi (?) oraz wodami współczesnej i starszej infiltracji.

EN

The mineralization of the therapeutic water in the Iwonicz-Zdrój – Rudawka Rymanowska Antycline varies between 1.24 and 19.25 g/dm3. There are two hydrogeochemical types of the water: Cl–HCO3– Na (extracted in most of the studied intakes), and HCO3– Cl–Na. Most of them contain specific components like I and CO2. The studies point, with great probability, to the presence of four various compo¬nents: diagenetic, relict marine (?), of present-day infiltration, and of older infiltration.

9

Czarna kreda fliszu morawskiego

67%

Waśkowska-Oliwa A. , Golonka J. , Strzeboński P.

Geoturystyka

|

2007

|

tom nr 1

29-36

PL

Obszarem stratotypowym dolnokredowych warstw wierzowskich jednostki śląskiej Karpat fliszowych są Morawy w Republice Czeskiej. Profile tych warstw są efektowne i ciekawe, zapisują historię geologiczną wczesnych stadiów rozwoju słabo przewietrzanego basenu śląskiego. Pośród czarnych mułowców występują ławice i soczewy piaskowcowo-mułowcowe, soczewki septariowe, koncentracje siarczków żelaza oraz skamieniałości mezozoicznych głowonogów. Wskutek silnej erozji dennej na terenie występowania wychodni warstw wierzowskich rozwijają się głęboko wcięte doliny i wąwozy z licznymi kaskadami i szypotami w dnie.

EN

The Moravia Region in the Czech Republic is the strato-type area for the Lower Cretaceous Verovice Beds of the Carpathian Flysch Silesian Unit. The most comprehensive profiles of these beds occur there, with black mudstones as the prevailing lithological variety. The Verovice Beds successions are impressive and interesting as these contain numerous geological features, reflecting anoxic sedimentary conditions. The deeply incised valleys, ravines and gorges with numerous cascading waterfalls and rapids are the result of the strong bottom erosion in the area of their occurrence.

10

Debryty kohezyjne warstw istebniańskich (senon górny - paleocen) na zachód od Skawy

67%

Strzeboński P.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2005

|

tom T. 31, z. 2

201-224

PL

W pracy opisano debryty kohezyjne warstw istebniańskich zachodniej części jednostki śląskiej Karpat zewnętrznych. Przedstawiona litofacja reprezentuje utwory silikoklastyczne, zbudowane z mieszaniny mułowo-piaskowego spoiwa i rozproszonego materiału okruchowego frakcji psefitowej. Powstawanie debrytów kohezyjnych związane było z grawitacyjnymi spływami osadu, generowanymi na skłonie basenu sedymentacyjnego przez ruchy masowe. Prezentowane utwory deponowane były w formie fartuchów przez podwodne, kohezyjne spływy rumoszowe. Największy udział miąższościowy debrytów kohezyjnych (12%) stwierdzono w warstwach istebniańskich Beskidu Śląskiego, znaczący udział odnotowano w Beskidzie Małym (7%), a najmniejszy w Beskidzie Morawskim (2%). Z największą częstotliwością opisana litofacja występuje w obrębie piaskowców istebniańskich dolnych, a regułą jest także pojawianie się w stropie łupków istebniańskich dolnych debrytów kohezyjnych z litoklastami o największych rozmiarach. Około 25% opisanych utworów zawierało w składzie fazy rozproszonej materiał egzotykowy (egzotykowe debryty kohezyjne), w których dominowały skały krystaliczne, przede wszystkim gnejsy, łupki krystaliczne i granitoidy. Wśród znacznie rzadziej obserwowanych egzotyków skał osadowych stwierdzono wyraźne zwiększanie się z zachodu na wschód udziału różnego rodzaju wapieni

EN

Cohesive debrites of the Istebna Beds occur within the western part of the Silesian Unit of the Outer Flysch Carpathians. The lithofacies described represents siliciclastic deposits consisting of mud-sandy matrix and scattered, psephite-size clasts. The cohesive debrites originated from sediment gravity flows that were generated on the slope of sedimentary basin by mass-movements and were deposed as aprons by submarine, cohesive debris flows. The highest content of the cohesive debrites (12% of the succession thickness) has been recorded within the Istebna Beds of the Silesian Beskid Mts, the medium in the Beskid Mały Mts (7%) and the lowest within the Moravian Beskid Mts (2%). Most frequently the lithofacies presented occurs within the Lower Istebna Sandstones, while the cohesive debrites with the biggest lithoclasts occur within the top part of the Lower Istebna Shales. The exotic material with dominating crystalline rocks, mostly gneisses, schists and granitoids, makes up 25% of the described deposits (exotic cohesive debrites). Various types of limestones prevail among much rarer clasts of sedimentary rocks and the amount of the limestones distinctly increases going to the east

11

Produktywność karpackich skał zbiornikowych w świetle historii wydobycia węglowodorów

67%

Marcinkowski A. , Szewczyk E.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2008

|

tom T. 34, z. 3

405-421

PL

Celem publikacji jest charakterystyka produktywności ropo- i gazonośnych piaskowców karpackich w obszarze położonym na wschód od doliny Wisłoka, gdzie perspektywy dla odkrycia nowych złóż węglowodorów są najbardziej obiecujące. Opracowano ją na podstawie materiałów archiwalnych PGNiG SA, zawierających pełną dokumentację wydobycia ropy naftowej, gazu ziemnego i wody złożowej z poszczególnych złóż oraz otworów eksploatacyjnych. Wykresy wydobycia wymienionych mediów złożowych, sporządzone dla jednostki śląskiej i skolskiej, ilustrują trendy spadku wydobycia w okresie 1955-2007. Najbardziej istotne przesłanki dla oceny perspektyw odkrycia nowych pól naftowych wynikają z diagramów dokumentujących produktywność poszczególnych horyzontów ropo- i gazonośnych, a także interwały głębokościowe występowania przypływów, objawów i śladów węglowodorów. Interpretacja danych wskazuje, że w jednostce śląskiej największe wydobycie ropy naftowej uzyskano z piaskowców lgockich oraz krośnieńskich, a gazu ziemnego - z piaskowców czarnorzeckich. Natomiast w jednostce skolskiej dominującą serią produktywną są piaskowce kliwskie warstw menilitowych, cechujące się najlepszymi własnościami zbiornikowymi na analizowanym obszarze.

EN

The paper intends to characterize productivity of oil- and gas-bearing Carpathian sandstones in the area situated to the east of the Wisłok river valley where prospects for new hydrocarbon discoveries are best. It was based on materials from the POGC's files, which contain full documentation of oil, gas and reservoir water production from particular fields and wells. Graphs of the media production, constructed for the Silesian and Skole units, illustrate trends of the production decline in the years 1955-2007. The most fundamental premises for assessment of prospects for new oil-field discoveries result from diagrams that document the productivity of individual oil- and gas-bearing horizons, as well as depth intervals of occurrence of hydrocarbon inflows, shows and traces. Interpretation of the presented data indicates that in the Silesian Unit the greatest oil production was achieved from the Lgota and Krosno sandstones, whereas gas production - from the Istebna Sandstones. In the Silesian Unit, the Kliwa Sandstones of the Menilite Beds represent a predominating productive series; the sandstones are characterized by the best reservoir properties over the whole analyzed area.

12

Budowa geologiczna zlewni potoku Chyrowskiego w rejonie Dukli

67%

Miziołek M. , Filar B.

Nafta-Gaz

|

2012

|

tom R. 68, nr 11

797-809

PL

Artykuł dotyczy budowy geologicznej płaszczowiny śląskiej oraz dukielskiej w rejonie zlewni potoku Chyrowskiego, położonego na południe od Dukli. Przedstawiona w artykule budowa geologiczna tego obszaru z jednej strony opiera się na wcześniejszych mapach geologicznych tego rejonu, szczególnie zaś na mapie: Mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Dukla. Z drugiej strony podstawą zaproponowanej budowy geologicznej są badania własne autora, prowadzone w terenie w 2003 r. wraz ze współpracownikami z zakładu PMG. Wykonane prace umożliwiły szczegółowe rozpoziomowanie utworów jednostki śląskiej i dukielskiej na poszczególne wydzielenia litostratygraficzne charakterystyczne dla tych jednostek oraz na przestrzenne ustalenie granic tych wydzieleń. Przedstawiono to na szczegółowej mapie geologicznej w skali 1:10 000. Należy podkreślić, że o ile budowa geologiczna jednostki śląskiej jest zbliżona do przedstawianej na dotychczasowych mapach, to budowa jednostki dukielskiej jest zdecydowanie inna niż było to dotychczas prezentowane. Interpretację budowy geologicznej przedstawiono na przekrojach geologicznych wykonanych na kierunku N.S. Pozwoliło to pokazać skomplikowany układ tektoniczny występujący na pograniczu strefy nasunięcia jednostki dukielskiej na śląską.

EN

The following text applies to the geological structure of the Silesian and Dukla nappe in the Chyrowski stream region, located south of Dukla. The geological structure presented in this article is based on previous geological maps and particularlyon the Polish Geological Map, scale 1:50 000. The geological structure of the analyzed region has been updated based on field research conducted by the author of the article in 2003. The results of the works made possible to build detailed lithostratigraphic models of the Silesian and Dukla geological units. The new details were presented on a geological map on a scale of 1:10 000. It should be noted that while the Silesian geological structure is quite similar to that depicted on existing maps, the construction of the Dukla unit is much different than it was previously presented. Interpretation of the new geological model was presented on geological crosssections with NS direction. The presented geological cross-section allowed to show a complicated tectonic system which occurs at the border of the Dukla and Silesia units.

13

Środowisko sedymentacji warstw menilitowych w profilu łuski Stróż, jednostka śląska, Karpaty

67%

Dziadzio P. S.

|

2018

|

tom R. 74, nr 11

813--820

PL

Warstwy menilitowe od wielu lat są przedmiotem szerokiego zainteresowania w zakresie ich potencjału naftowego. Towarzyszy temu ciągle zadawane pytanie o ich środowisko sedymentacji. Zbierane systematycznie dane z różnych obszarów jednostek śląskiej i dukielskiej, z punktu widzenia coraz nowszej wiedzy o środowiskach sedymentacji utworów klastycznych, dostarczają dowodów na ich genezę. Łuska Stróż to zachodnie przedłużenie fałdu Gorlic, gdzie w profilu warstw menilitowych, podobnie jak w obrębie fałdu Gorlic, potwierdzono występowanie dowodów na płytkowodną sedymentację. W ich profilu wyróżniono dziewięć facji osadowych (A-I), zarówno węglanowych, jak i drobno-, grubo- i bardzo gruboklastycznych o zmiennych, zarówno strukturalnych, jak i tekstualnych cechach, oraz zinterpretowano ich genezę. Charakterystyczną cechą omawianego profilu jest dominujący udział facji klastycznych (F i G), które budują tzw. piaskowce magdaleńskie. Facje te stanowią prawie 90% jego miąższości. Facja F (gruboławicowe masywne piaskowce glaukonitowe) zinterpretowana jest jako osad zdeponowany w proksymalnej części delty. Facja G – zlepieńce polimiktyczne – zinterpretowana została jako osad przybrzeżny (klifowy). Pozostałe facje klastyczne (H i I), odpowiednio heterolitowa i piaskowcowa, występujące głównie w górnej części profilu, na podstawie obecności w nich charakterystycznych struktur sedymentacyjnych zostały zinterpretowane jako facje osadowe powstałe w środowisku przybrzeżnym zdominowanym procesami pływowymi z udziałem procesów sztormowych. Wśród struktur sedymentacyjnych po raz pierwszy rozpoznano i opisano rytmity pływowe, które dodatkowo zostały zinterpretowane jako produkt pływów syzygijnych i kwadraturowych. Geneza facji węglanowych (A, B i C) nie jest jednoznaczna, ale obecność w skale drobnych kryształów gipsu może wskazywać, że deponowane były w płytkowodnym, hipersalinarnym środowisku sedymentacji. Opisane facje oraz ich geneza wskazują, że warstwy menilitowe w obrębie łuski Stróż (podobnie jak i w obrębie fałdu Gorlic) powstawały w płytkowodnym, prawdopo- dobnie zamkniętym basenie sedymentacyjnym z okresową łącznością z oceanem światowym, na co wskazywać może obecność struktur pływowych.

EN

For many years Menilite Beds have been the subject of wide interest from the petroleum potential point of view. This has been accompanied by constantly asked question about their sedimentary environment. Data collected systematically from various areas of the Silesian and Dukla Units, taking under consideration the latest knowledge about clastic sedimentary environments, provide evidence for their genesis. Stróże Thrust Sheet is the western extension of the Gorlice fold (Gorlice Thrust Sheet), where in the section of the Menilite Beds, as in the Gorlice fold, evidence for shallow water sedimentation was found. In the profile 9 facies (A-I), both carbonate and fine, coarse and very coarse clastic with variable, structural and textual features were distinguished and their genesis was interpreted. A characteristic feature of this profile is the presence of dominant clastic facies (F and G) which build socalled Magdalena Sandstones. These facies constitute almost 90% of the profile thickness. Facies F (thick bedded, massive and coarse grained glauconitic sandstones) is interpreted as deposited in the proximal part of the delta front. Facies G (polymictic conglomerates) is interpreted as a coastal (cliff) deposit. Other H and I facies, respectively heterolithic and fine grained sandstones, occur mainly in the upper part of the profile. Based on the presence of characteristic sedimentary structures, they have been interpreted as sedimentary facies deposited in a coastal environment dominated by tidal processes involving storm processes. Among the sedimentary structures, tidal rhythmites were identified and described for the first time. They were additionally interpreted as a product of neap and spring tides. Genesis of carbonate facies (A, B and C) is not unambiguous, but the presence of small gypsum crystals in the rock may indicate that they were deposited in a shallow, hypersaline sedimentary environment. The described facies and their genesis indicate that the Menilite Beds within the Stróże Thrust Sheet (similar as in the Gorlic Fold) were deposited in the shallow, probably isolated sedimentation basin with periodic connection to the world ocean, which can be indicated by the presence of tidal structures.

14

System naftowy jednostki śląskiej i dukielskiej w rejonie: Jasło-Krosno-Sanok

67%

Matyasik I.

Nafta-Gaz

|

2009

|

tom R. 65, nr 3

201-206

PL

Na bazie wielokierunkowych badań geochemii organicznej, badań powierzchniowych i interpretacji danych sejsmicznych próbowano określić w sposób wiarygodny nowe obszary do poszukiwań węglowodorów, uwzględniając trzy podstawowe elementy systemu naftowego: ładunek naftowy, skały zbiornikowe i obecność pułapek. Te trzy elementy muszą być umiejscowione w czasie geologicznym i to w sposób spełniający wymogi systemu naftowego. Krytyczne zdarzenia muszą być poprzedzone procesami generacji i ekspulsji węglowodorów. W analizie karpackiego systemu naftowego w jednostce śląskiej i dukielskiej rozpatrywano dwie "kuchnie generacyjne" i blokowy układ powierzchni drenażu węglowodorów. W oparciu o wyniki obliczeń ilości węglowodorów wygenerowanych w poszczególnych blokach tektonicznych sporządzono ranking stref poszukiwawczych oraz określono hipotetyczne drogi migracji do potencjalnych pułapek złożowych.

EN

Multidisciplinary researches of organic geochemistry, investigations on outcrops samples and interpretation of seismic data have been the base to reliably determine new areas for hydrocarbons exploration. This definition has included three essential elements of petroleum system: charge, reservoir rocks and presence of traps. These three elements must be placed in geological time in a way to fulfill the petroleum system's conditions. Critical incidents have to be preceded by processes of generation and expulsion of hydrocarbons. During analyzing the Carpathian petroleum system in Silesia and Dukla Units two kitchens of hydrocarbon generation and restricted to particular tectonic blocks drainage of hydrocarbon have been taken into consideration. Basing of the calculations' results of quantity of hydrocarbons generated in particular tectonic blocks the ranking of exploration areas has been created. Moreover, hypothetical ways of migrations to the potential traps have been determined.